رکوردشکنی هنرمندان تسیمشیان

مهرداد گوران- قوم تسیمشیان (TSIMSHIAN)، در کانادا و نواحی آلاسکا زندگی می‌کنند. کل جمعیت این قوم به یک‌هزار نفر هم نمی‌رسد. آنها به شیوه‌ای بدوی و به دور از فناوری‌ها و دستاوردهای جهان مدرن روزگار خود را می‌گذرانند، با این حال از یک نظر، بر هنر مدرن تاثیر گذاشته‌اند. هنرمندان قوم تسیمشیان بی‌آنکه با تاریخ هنر و دانش‌های نظری آن آشنا باشند گاه آثاری خلق کرده‌اند که نمونه‌های مثال‌زدنی هنر مدرن قلمداد می‌شوند. یکی از همین آثار که در سده نوزدهم خلق شده و معلوم نیست خالق آن چه کسی بوده، چند روز پیش در حراج خانه Sotherbyدر نیویورک به قیمت یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار دلار به فروش رفت، این اثر ساده و در عین حال پیچیده که نام و نشانی جز قوم تسیمشیان بر خود ندارد، یک ماسک فلزی است که به گونه‌ای جادویی نقاشی شده و به خوبی نشانگر حکمت درونی و رمز و راز تاریخی آن قوم حاشیه‌نشین و فراموش شده است. مبلغی که برای خرید این ماسک پرداخت شده در هنر بومی سابقه ندارد. به گفته کارشناسان هنرهای بومی (Native arts) هنرمندان تسیمشیان دو شیوه بارز دارند. زنان هنرمند روی پارچه و سبد نقاشی می‌کنند که در واقع شیوه کار آنها ضد بازنمایی است، یعنی الگوها و نشانه‌های غیرواقعی را که ریشه در انتزاع دارد، خلق می‌کنند. هنرمندان مرد، اما روی سنگ، چوب، فلز، استخوان و پوست حیوانات نقاشی می‌کنند و عمدتا به بازنمایی جهان بیرون می‌پردازند. در واقع زنان این قوم به نمادها و نشانه‌ها روی آورده‌اند و مردان به واقعیت. آنها همواره با هنر، فرهنگ و زبان بومی خود زیسته اند و رغبتی به تماس با دنیای برون از خود ندارند، هرچند که نمی‌دانند مردمان دیگر آثارشان را با قیمت‌های تخیلی خرید و فروش می‌کنند و بهره‌ای هم به آنها نمی‌رسانند.