نماینده ایران به آژانس هشدار داد
واکنش به مصوبه شورای حکام
دنیای اقتصاد- شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر علیه برنامه هسته‌ای ایران قطعنامه تصویب کرد. قطعنامه‌ای که به گفته دیپلمات‌های غربی چندان قوتی ندارد و از ارجاع موضوع به شورای امنیت نیز خودداری کرده است. با این حال، نماینده ایران در آژانس تاکید کرد که صدور چنین قطعنامه‌ای باعث «پیچیده شدن وضعیت» و «به مخاطره افتادن همکاری ایران و آژانس» می‌شود. علی‌اصغر سلطانیه گفت: این یک خطای محاسباتی دیگر خواهد بود که حاکی از فقدان درک صحیح از فرهنگ و تمدن عمیق ماست؛ ما به فشار تن در نخواهیم داد. در پی صدور قطعنامه شورای حکام علیه برنامه هسته‌ای ایران اعلام شد
هشدار سلطانیه درباره عواقب قطعنامه جدید
قطعنامه شورای حکام قطعا وضعیت را پیچیده می‌کند و همکاری ایران و آژانس را به مخاطره می‌اندازد
دنیای‌اقتصاد- شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر با رای ۳۱ عضو از ۳۵ عضو، قطعنامه‌ای علیه برنامه هسته‌ای ایران تصویب کرد. قطعنامه‌ای که اگرچه چندان قوتی ندارد و از ارجاع موضوع به شورای امنیت خودداری کرده، به گفته علی‌اصغر سلطانیه نماینده ایران در آژانس انرژی اتمی، باعث «پیچیده شدن وضعیت» و «به مخاطره افتادن همکاری ایران و آژانس» می‌شود.
قطعنامه تصویب شده در روز پنج شنبه از سوی کشورهایی همچون آمریکا، روسیه و چین پیشنهاد شد و البته مورد توافق سایر اعضای گروه ۱+۵ نیز قرار گرفت.
انتقاد از برنامه هسته‌ای ایران و نیز ادعای «نگرانی جدی» از تداوم غنی‌سازی اورانیوم به رغم قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل از محورهای این قطعنامه است. در این قطعنامه همچنین ادعا شده که آژانس نمی‌تواند نتیجه‌گیری کند که هیچ گونه فعالیت‌های هسته‌ای پنهانی در داخل ایران جریان ندارد؛ زیرا ایران با درخواست‌های آژانس برای نظارت بیشتر همکاری نمی‌کند. با این حال آن‌گونه که دیپلمات‌ها به خبرگزاری رویترز گفته‌اند، «زبان این قطعنامه به طور کلی از قطعنامه‌ای که نوامبر سال گذشته تصویب شد، ضعیف‌تر بود.»
اشاره قطعنامه در مورد فعالیت‌های هسته‌ای پنهانی باید به موضوع سایت نظامی پارچین بازگردد. آژانس ادعا دارد که ایران فعالیت‌هایی نظیر انفجارهای هسته‌ای در سایت پارچین انجام داده و این محل را مورد پاکسازی قرار داده است. استناد آنها به تصاویر ماهواره‌ای است که نشان می‌دهد سایت پارچین -به دلیل مخفی سازی فعالیت‌های پاکسازی- با برزنت صورتی پوشانده شده است. اما ایران صحت این تصاویر را رد کرده و می‌گوید که این سایت صرفا نظامی بوده است و این‌گونه ادعاها فعالیت حرفه‌ای آژانس را مخدوش می‌کند. آژانس طی پنج دور گفت‌وگو با نمایندگان ایران خواستار بازدید از سایت پارچین شده است و هر بار به دلیل آنکه این موضوع در قلمرو مسائل امنیت ملی کشور بوده، از سوی مسوولان ایرانی رد شده است. هرچند که سلطانیه در سخنان خود پس از صدور قطعنامه علیه ایران گفت که «طی گفت‌وگوهای فوریه ۲۰۱۲ آژانس می‌توانست از پارچین بازدید کند؛ اما بیانیه سیاسی و مطبوعاتی آژانس این موضوع را به مخاطره انداخت.» ایران همواره تاکید دارد که حاضر است طی یک مدالیته و چارچوب معین با آژانس پیرامون مسائل ادعایی به گفت‌وگو بنشیند با این شرط که آژانس اسناد اتهامات خود علیه ایران را تحویل دهد. همین موضوع البته در نشست روز پنچ شنبه شورای حکام هم مورد توجه قرار گرفت و آفریقای جنوبی پیشنهادی با این مضمون را برای اصلاح متن قطعنامه ارائه کرد.
اصلاحیه پیشنهادی آفریقای جنوبی درباره بخشی از متن قطعنامه بود که از ایران می‌خواهد یک پیش‌نویس توافق‌نامه چارچوبی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را که هنوز مورد توافق قرار نگرفته است و چگونگی تحقیقات آژانس درباره مطالعات ادعایی را مشخص می‌کند، بلافاصله به اجرا بگذارد. مصالحه‌ای که صورت گرفت، متن اولیه قطعنامه را تغییر داد، اما نه به اندازه‌ای که آفریقای جنوبی پیشنهاد داده بود. به گفته دیپلمات‌ها این مصالحه آمریکا، روسیه، فرانسه، چین، انگلیس و آلمان را راضی کرد.
با این حال و به گزارش رویترز شش کشور (۱+۵) در قطعنامه پیشنهادی خود به آژانس که پیش‌نویس آن را یک روز قبل آماده کرده بودند، مدعی شدند: ایران به طور جدی و بدون پیش شرط در مذاکرات با هدف احیای اعتماد بین‌المللی به ماهیت منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران شرکت نکرده است و طفره رفتن ایران غیرقابل پذیرش است.
به گزارش ایسنا، در قطعنامه تازه آژانس تاکید شده است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش گم شدن هیچ گونه مواد هسته‌ای از سایت‌های ایران را که تحت نظارت آژانس قرار دارند، نداده است.
چه کشورهایی رای دادند؟
نکته جالب، اما ترکیب رای دهندگان به قطعنامه آژانس علیه ایران است. به گزارش رویترز، کوبا به این قطعنامه رای مخالف داد و سه کشور از جمله مصر به این قطعنامه رای ممتنع دادند. اما روسیه و چین هم به سایر قدرت‌های غربی در حمایت از این قطعنامه پیوستند.
رابرت وود نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به این قطعنامه مدعی شد: فشار دیپلماتیک به ایران در حال افزایش است و انزوای آنها نیز در حال افزایش است. او همچنین پیش از رای‌گذاری این قطعنامه از اعضای شورای حکام خواست این پیام را بفرستند که «تداوم رفتار ایران خطرناک و غیرقابل قبول است».
ایران: قطعنامه وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند
اما علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از صدور این قطعنامه در سخنان خود با لحنی هشدار گونه متذکر شد که قطعنامه شورای حکام قطعا وضعیت را پیچیده می‌کند و همکاری ایران و آژانس را به مخاطره می‌اندازد. وی ادامه داد: توصیه می‌کنم که از مخاطره انداختن محیط سازنده که در هر دو مسیر، برای ایران و آژانس و برای ایران و گروه ۱+۵ برای یک حل و فصل دوستانه لازم است، پرهیز کنند. ما به فشار تن نخواهیم داد.
سلطانیه در عین حال تصریح کرد: قطعنامه مذکور از ایران و آژانس می‌خواهد تا به گفت‌وگوهای خود برای حل مسائل فی‌مابین ادامه دهند و مدیرکل آژانس قرار است در گزارش بعدی خود نتایج گفت‌وگوهای ایران و آژانس را اعلام کند. سلطانیه تاکید کرد: در این قطعنامه هیچ ضرب‌الاجلی برای ایران تعیین نشده است.
سلطانیه همچنین گفت که معدود کشورهای غربی به‌خصوص آمریکا در تلاشند تا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به یک نگهبان صرف سازمان ملل برای تحمیل بازرسی‌هایی با حداکثر مداخله‌جویی تبدیل کنند و به حوزه امنیت ملی کشورهای در حال توسعه به بهانه مساله هسته‌ای ایران وارد شوند.
آژانس می‌توانست از پارچین بازدید کند
سلطانیه در ادامه به روند گفت‌وگوهای بین ایران و آژانس اشاره کرد و گفت «لازم است اشاره کنم که بعد از ماه‌ها مقاومت، عاقبت تیم آژانس برای کار روی متنی به منظور تحویل اسناد مربوطه توسط آژانس موافقت کرد، اما در آخرین لحظه گفت‌وگوها در آگوست ۲۰۱۲ تیم آژانس متن موافقت شده را در براکت قرار داد و به این ترتیب مجددا بن‌بست ایجاد شد بنابراین ایران را نباید برای موفق نبودن گفت‌وگوها سرزنش کرد.»
او ادامه داد: «یادآوری می‌شود که آژانس دو بار در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ از پارچین بازدید کرد و معاون پیشین مدیرکل اظهار کرد که پارچین بخشی از تاریخ است. همچنین اطلاع می‌دهم که در گفت‌وگوهای فوریه ۲۰۱۲ در تهران ما پیشنهاد کردیم به منظور انجام ماموریت با انعقاد مدالیته تا مارس ۲۰۱۲ و اجرای آن از جمله با شامل کردن بازدید از پارچین، گفت‌وگوها را تشدید کنیم. مع‌هذا پس از گفت‌وگوها و ترتیبات آرام در تهران، با بیانیه مطبوعاتی آژانس حتی قبل از آن که تیم به وین بازگردد، موضوع سیاسی شد و فضا به مخاطره افتاد. اگر این‌گونه نشده بود، هفته بعد از آن، تیم آژانس می‌توانست از پارچین بازدید کند. هشدار می‌دهم که در پرداختن به موضوعاتی که به امنیت ملی مربوط می‌شود، باید دقت داشت و نباید سیاسی‌کاری کرد.»
او در ادامه یادآور شد: ما بدون آن که درباره امنیت ملی خودمان مصالحه کنیم، آماده‌ایم که با آژانس همکاری کنیم و کار را برای نهایی‌سازی سریع تسهیل کنیم مشروط بر این که متقاعد شویم تلاش‌ها با هدف بستن پرونده ایران است و دنبال یک فرآیند بی‌پایان نیست.
سلطانیه تصریح کرد: ما مصمم هستیم با حسن نیت و عزم سیاسی مذاکرات را با گروه ۱+۵ ادامه دهیم. به همه یادآور می‌شوم که در اجلاس دوم استانبول، ایران با قبول این که موضوع هسته‌ای ایران در میان موضوعات دستور کار باشد، مصالحه بزرگی را انجام داد.درآن اجلاس روی سه عنصر اصلی توافق شد۱ ـ ان.پی. تی یک اساس است
۲ - حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای به رسمیت شناخته می‌شود ۳- فرآیند، مبتنی بر رویکرد متقابل و گام به گام است.بنابراین هردو طرف درباره همه موضوعات با ماهیت جهانی و منطقه‌ای و همچنین موضوع هسته‌ای ایران خود را متعهد کردند که گام‌های متقابل بردارند. نیاز به گفتن نیست که گام‌ها باید هم وزن باشند.
وی در خاتمه یادآور شد: «با توجه به آنچه که در بالا بیان شد اینجانب به همه طرف‌های ذی‌ربط اکیدا توصیه می‌کنیم که از مخاطره انداختن محیط سازنده که در هر دو مسیر، برای ایران و آژانس و برای ایران و گروه ۱+۵ برای یک حل و فصل دوستانه لازم است، پرهیز کنند. قطعا قطعنامه پیشنهادی وضعیت را پیچیده می‌کند و همکاری ایران و آژانس را به مخاطره می‌اندازد. این یک خطای محاسباتی دیگر خواهد بود که حاکی از فقدان درک صحیح از فرهنگ و تمدن عمیق ماست. ما به فشار تن در نخواهیم داد. بی‌تردید گفت‌وگو و مذاکرات بدون پیش شرط، همراه با احترام متقابل و مبتنی بر رهایی سریع از شورای امنیت تنها راه‌حل است.»
آمانو: ایران همکاری کند
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس که در سخنان آغازین خود در نشست فصلی شورای حکام روند گفت و گوهای بین ایران و آژانس را ناامیدکننده خوانده و بار دیگر تقاضای بازدید آژانس از ایران را هم طرح کرده بود، روز پنج شنبه پس از پایان نشست شورای حکام در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه با تاکید بر اینکه هدف این است که همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جهت منافع ایران باشد، گفت: «امیدوارم ایران به روشنی پیام (شورای حکام) را دریافت کرده باشد و با ما همکاری اساسی داشته باشد.»
او در ادامه بر اهمیت مذاکره برای حل مساله هسته‌ای ایران تاکید کرد، ولی در عین حال گفت که به‌دنبال «گفت‌وگوی» صرف نیست و خواستار دستیابی به «نتایج واقعی» است. در عین حال تاکید کرد: «معتقدم مساله هسته‌ای ایران از طریق مذاکره قابل حل است.»
عکس: AFP
ارسال نظر