تلاش برای زنده ماندن سینما

نگاه سوم- تا چند سال پیش قاچاق فیلم ایرانی به سینمای قبل از انقلاب تعداد محدودی آثار بعد از انقلاب که از تلویزیون ضبط شده بود یا به سه، چهار تا فیلم توقیفی معروف محدود بود. آن زمان اوضاع متعادل‌تر بود و تماشای فیلم‌های توقیف شده هم برای خودش کلاس خاصی داشت. اما طی سال‌های اخیر قاچاق فیلم به یک بحران بسیار جدی برای سینما تبدیل شده است. عکس: خبرگزاری ایسنا

تهیه‌کنندگان آثار سینمایی معتقدند که دست‌هایی پنهان پشت این کار وجود دارد که برای ضربه زدن به صاحبان فیلم و از کار انداختن چرخه اقتصاد سینمای ایران از هیچ اقدامی فروگذار نیستند فیلم‌هایی که اکران خوبی دارند و بیشتر آنها به بخش‌خصوصی مربوط می‌شود با برنامه‌ای سازماندهی شده و به سودای کسب سودهای هنگفت وارد شبکه بازار قاچاق محصولات فرهنگی می‌شود.

فیلم‌های «نقاب»، «اگه می‌تونی منوبگیر» و... نیز از این قاعده مستثنی نبودند و درست زمانی که این فیلم‌ها بر روی پرده قرار داشتند سی‌دی‌های قاچاق‌شان در کوچه و خیابان موجود بود و به‌رغم شکایت تهیه‌کنندگان به قوه‌قضاییه حرکتی جدی برای مقابله با آن انجام نشد.

ترس از فروش غیر قانونی فیلم‌هایی که در حال اکران هستند یا قرار است اکران شود به حدی است که منیژه حکمت، کارگردان فیلم سه زن در مصاحبه‌ای اعلام کرده است تا روشن شدن تکلیف قاچاق، فیلم‌ «سه‌ زن» را اکران نخواهد کرد. وی مسوولان را موظف به حفظ امنیت برای شهروندان و سینماگران دانسته است و امید دارد هر چه زودتر تکلیف قاچاق فیلم و نوع برخورد قانونی و کیفری با بانیان این امر مشخص شود تا چرخ‌ سینمای ایران از کار نیفتد.

گردهمایی اعتراض سینماگران به قاچاق فیلم

روز گذشته باغ فردوس روز ویژه‌ای را سپری کرد. جمعیت انبوهی از سینماگران،‌علاقمندان سینما و اهالی رسانه‌های گروهی در گردهمایی سینماگران در دفاع از حقوق سینماگران ایرانی و مبارزه با شبکه عرضه غیر مجاز فیلم‌های ایرانی شرکت کردند.

مراسمی که قرار بود ساعت ۳۰/۱۰آغاز شود ولی با نیم ساعت تاخیر ساعت ۱۱کار خود را آغاز کرد.

بسیاری از رهگذران خیابان ولیعصر در محدوده باغ فردوس وقتی با چهره‌های شناخته شده سینما در این تجمع روبه‌رو می‌شدند هیجان‌زده می‌شدند و به جمع آنها می‌پیوستند. مراسم با تلاوت آیاتی از قرآن کریم و تصنیف‌هایی از محمد رضا شجریان و محمد نوری آغاز شد.

این مراسم با سخنرانی اهالی سینمای ایران از جمله تهیه‌کنندگان، کارگردان و بازیگران ادامه پیدا کرد.

علی معلم، نایب رییس هیات‌مدیره خانه سینما که اجرای برنامه را برعهده داشت در ابتدای این مراسم گفت: نخستین تجمع سینماگران ایران در دفاع از سینمای ملی نقطه شروعی برای حضور اجتماعی و جدی سینمای ایران است و امیدواریم در آینده نقش جدی‌تری بازی کنند.

معاون امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم گفت: برای حضور موثر و مستمر سینمای ایران در منطقه و کشورهای مختلف برنامه داریم و در این راستا تفاهم‌نامه‌ای نیز با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی منعقد شده است.

جعفری جلوه ادامه داد: حریفان برای این که این ملت موفق نمایانده نشود، این سینما را نمی‌خواهند. آنها آشکار و پنهان برای جهت دادن به این سینما تلاش می‌کنند.

وی توضیح داد: آنها طرح‌های بسیاری برای به ضعف کشاندن این سینما از جمله پدیده مخرب تکثیر و توزیع غیر مجاز فیلم‌های ایرانی در دستور کار دارند.

جعفری جلوه گفت: حریفان اقتصاد، مقبولیت و مشروعیت سینمای ایران را نشانه گرفتند و آنها در حقیقت سینمای کم رمق و در حاشیه را می‌خواهند.

معاون امور سینمایی با تاکید بر این که در مقابل این برنامه حریفان ما نیز برنامه داریم، تصریح کرد: این سینما اگر بتواند اصیل‌تر و در قامت بلندتر نقش ایفا کند، رابطه آن با مخاطب و مردم عمیق‌تر خواهد شد.

وی به برنامه‌های کلان مدیریت فرهنگی کشور در سینما اشاره کرد و گفت: برای تحول فرهنگی و رونق اقتصادی، مدیران و سینماگران از گذشته تا امروز برنامه در دستور کار داشته‌اند.

وی توضیح داد: برای دستیابی به این برنامه مولفه فیلم، سالن و اکران خوب را در دستور کار داریم. اقدام و تلاش گسترده برای بهینه‌سازی سالن‌ها، گواه این اقدامات است.

جعفری جلوه ابراز امیدواری کرد که با همگرایی و همیاری اهالی سینما و سایر نهادهای مسئول زمینه بالندگی سینمای ملی ایران فراهم شود.

رضا میرکریمی مدیرعامل خانه سینما نیز گفت: بی‌تفاوتی که در این حوزه دیده می‌شود، افراط در سیاست‌زدگی و اقتصادزدگی حوزه فرهنگ را در بوته فراموشی سپرده و همچنان سینما جایگاه مناسبی در کشور ندارد، درحالیکه در کشورهایی که اقتصاد محور هستند سینما جایگاه بهتری دارد. متاسفانه شعار فرهنگی می‌دهیم اما رویکرد فرهنگی نداریم و این بی‌تفاوتی باعث شده این تجمع را برگزار کنیم تا نشان دهیم سینما زنده است و مطالباتی دارد که سینماگران برای پیگیری آن حاضر هستند تمام تلاش خود را انجام دهند.

این کارگردان سینمای ایران معتقد است: این معضل در روزهای کنونی معضل همه سینمای ایران شده است، بنابراین امیدوارم این همدلی ادامه داشته باشد تا سینما بتواند مطالبات خود را پیگیری کند.

رضاکیانیان بازیگر سینمای ایران نیز با بیان اینکه کاملا مشخص است، معضل سی‌دی قاچاق چه بر سر سینمای ایران آورده است، خطاب به مردم ایران گفت: وقتی که سی‌دی قاچاق استفاده می‌کنید درست است که در خانه راحت آن را تماشا می‌کنید، اما بدانید با ادامه این روند بعد از مدتی سینما تعطیل خواهد شد و دیگر نمی‌توانید فیلم و ما را ببینید.

وی همچنین خطاب به شورای شهر ادامه داد: هر ایرانی یکی از حقوق شهروندی‌اش داشتن سینما است و باید سینما در محدوده‌ای باشد که هر موقع خواست فیلم تماشا کند با پانزده دقیقه طی مسیر به سینما برسد اما در شهر تهران سینما نداریم و متاسفانه تعداد سینماهای قبل از انقلاب با تعداد سینماهای بعد از آن قابل مقایسه نیست. ما تنها ۵ یا ۶ سینمای خوب داریم و این شرایط برای یک شهر بزرگ تاسف‌بار است.

رسول صدرعاملی کارگردان سینما از دیگر سخنرانان اجتماع سینماگران بود، وی گفت: واقعا مساله اصلی ما مالی نیست، مساله بی‌حرمتی است، در همه جای دنیا معضل سرقت فیلم وجود دارد اما اینقدر عریان نیست این درحالی است که اینجا کاملا بی‌پرده، بی‌محابا و کاملا پشتیبانی شده این اتفاق ‌ می‌افتد و این نگران کننده است.

صدرعاملی ضمن اشاره به این نشست گفت: این اولین اعتراض رسمی سینماگران را در طول ۷۰ و ۸۰ سال گذشته به فال نیک می‌گیریم و امیدوارم با فیلم‌های خوب و کار و رفتار درست مظلومیت و اهمیت سینمای ایران را بتوانیم نشان بدهیم.

رخشان بنی‌اعتماد کارگردان سینمای ایران در این اجتماع سینماگران گفت: در محل موزه سینما، تاریخ سینمای این سرزمین را به ثبت روز ۲۹ خرداد ماه ۸۶ به شهادت می‌خوانم.

این کارگردان سینمای ایران ادامه داد: به شهادت روزگار غریبی که برای اثبات واقعیتی چون روز مجبور به اعلام آن شده‌ایم، اعلام آن که خانواده بزرگ سینمای ایران، صورت به‌ سیلی آبروداری سرخ کرده، به حیات خود ادامه می‌دهد.

اعلام آن که خانواده سینمای ما درگیر با مشکلات بسیاری در درون خود، هر روز به‌گونه‌ای مورد هجوم و تجاوز قرار می‌گیرد. تاریخ را به‌ شهادت می‌طلبم که سینمای ایران زیر فشار سلایق مختلف سیاست زده، توانسته استقلال اندیشه خود را در مسیر حفظ هویت ملی دنبال کند. تاریخ را به‌ شهادت می‌گیرم که نقش موثر سینمای ایران در عرصه فرهنگ این جامعه به بهانه چند تولید محدود از جانب ماهیگیران حرفه‌ای آبهای گل آلود، یکسره نادیده و به زیر سوال برده شده است.

بنی اعتماد تصریح کرد: حافظه فراموشکار تاریخی را به‌ یادآوری دورانی دعوت می‌کنم که در وانفسای جدل بر سر بود و یا نبود سینما و در زمانه‌ای که هیچ رسانه ارتباطی پلی بین جامعه ملتهب ایران به جهان نبود، سینمای ایران جوهر اصالت انسان ایرانی را نه فقط به ملت خود بلکه به جهان عرضه کرد.

وی در پایان گفت: تاریخ را به شهادت می‌گیرم که نقش ماندگار سینما قابل انکار نیست، حتی اگر با تکثیر سی‌دی‌های غیر قانونی بخواهند بنیه کم‌ جان اقتصاد آن را به‌ نابودی بکشند و یا با جایگزینی هر رسانه دیگری در خانه سینما را ببندند و اهالی آن را خانه‌نشین کنند.

خردمندان، فرهیختگان، اهالی عرصه فرهنگ و هنر، جوانان ودانشجویان، تاریخ را به ثبت این واقعیت گواهی دهند.

در این مراسم سینماگران دیگری نیز به سخنرانی پرداختند که می‌توان به علیرضا رییسیان، کامران ملکی، فرشته طائرپور، کیومرث پوراحمد و ... اشاره کرد. در این مراسم قطعنامه‌ای از سوی اهالی سینما امضا شد و در پایان مراسم توسط پرویز پرستویی قرائت شد.

درخواست برای تشکیل صندوق جبران خسارت فیلم‌ها

مدیر کل اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی خبر داد که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از ریاست جمهوری درخواست تشکیل صندوق جبران خسارت فیلم‌های آسیب‌دیده از سرقت را مطرح کرده است.

محمود اربابی ضمن بیان این مطلب گفت: اوایل خرداد ماه اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی گزارشی را تنظیم کرد و به معاون سینمایی ارائه کرد و آقای جعفری جلوه به تبع این گزارش، پیشنهاد تشکیل صندوق جبران خسارت فیلم‌های آسیب‌دیده از سرقت سوداگرانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند را به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح کرد و در عین حال پیشنهاد کرد با توجه به شرایطی که پیش روی سینمای ایران است و امنیت فرهنگی کشور را تهدید می‌کنند، برخورد قاطع‌تری در این زمینه انجام شود.