معضل بی‌سوادی در چین
به رغم ۵۰ سال مبارزه برای ریشه‌کن کردن بی‌سوادی، میزان بی‌سوادی در چین به سرعت افزایش می‌یابد.
مترجم: مریم صدیق‌زنده
به رغم ۵۰ سال مبارزه برای ریشه‌کن کردن بی‌سوادی، میزان بی‌سوادی در چین به سرعت افزایش می‌یابد. سال پیش سرشماری نشان داد سرانجام همه مردم لیوپو قادر به خواندن و نوشتن ۱۵۰۰ حرف چینی شدند. کدخدای دهکده به این مناسبت مفصلی مهمانی مفصلی داد که طی مراسم یادبود با اهدای فنجان چای، به دونفر بزرگسالی که آخرین فارغ‌التحصیلان بودند تبریک گفته شد.
اما وقتی از زائو هوآپو مدیر تلاش مدرسه دخترانه لیوپو می‌پرسیم که دقیقا چند نفر اینجا می‌توانند بخوانند و بنویسند، لبخند شرمگینی می‌زند و می‌گوید: نزدیک به ۳۰درصد از بزرگسالان لیوپو بی سواد هستند.
زائو می‌گوید: «این واقعیت است... بسیاری از آنها نمی‌توانند بخوانند». وی اعلام نمود که آمار سرشماری براساس گزارشی غلط ارائه شده است.
به رغم ۵۰ سال سابقه مبارزه با بی سوادی و ادعای دولت چین در سال ۲۰۰۰ مبنی بر اینکه بی سوادی نزدیک به ریشه‌کن شدن است، بی سوادی در چین در حال افزایش است. دلایل آن پیچیده است، از هزینه تحصیل روستایی گرفته تا تقاضای رو به رشد کار در خارج از کشور که همه و همه چینی‌ها را از کلاس درس بیرون کشیده و به مکان‌هایی دورتر از محل زندگیشان می‌فرستد.
در بسیاری از موارد، مانند این روستای کوچک زراعی در استان جنوبی گوئیژو، روستاییانی که تحصیلات ابتدایی خود را به پایان رسانده‌اند به سادگی مهارت‌های ابتدایی و اولیه را فراموش کرده‌اند.
طبق گزارش چاینادیلی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵، تعداد بی سوادان بزرگسال چینی ۳۳درصد، یعنی از ۸۷میلیون به ۱۱۶میلیون افزایش یافته است. این روزنامه اشاره کرد که حتی پیش از افزایش جمعیت بی سواد، چین حدود ۳/۱۱درصد از بی سوادان کل جهان بود.
رییس اداره مبارزه با بی سوادی در وزارت آموز و پرورش چین، گائوژیوگی در مصاحبه خود با چانیادیلی، در حالی که تغییر فکر مردم در مورد داشتن سواد در بازار کار را مقصر می‌دانست اظهار داشت: «این وضعیت نگران کننده است. بی سوادی تنها مشکل آموزش و پرورش ما نیست. اما اثر اجتماعی بسیار زیادی دارد».
صحبت‌های گائو تاکید زیادی بر تحقیقات مربوط به سوادآموزی داشت و یادآور چالش‌هایی بود که جامعه روستایی چین بیشتر با آن روبه‌رو است. این کشور به پیشنه تاریخی خود در زمینه تحصیل، آموزش و پرورش به همان اندازه می‌بالد که به تلاش‌هایش در بالا بردن سطح استانداردها، افتخار می‌کند.
- استانداردهایی از قبیل، عبور از قانونی که می‌گوید کودکان حق تحصیل تا ۹ سال در مدرسه دارند و هنوز هم در بسیاری از مناطق روستایی، چنین امکانات تحصیلی غیر قابل دسترس و به طور کمرشکنی پرهزینه است.
در سال ۲۰۰۰ مسوولان، میزان بی سوادی را در تبت و با بدترین وضعیت در چین را ۴۲درصد اعلام نمودند در حالی که ۵۰ سال پیش از این ۹۵درصد بود. به نقل از وزارت آموزش و پرورش از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ کشور چین حدود ۱۰میلیون بزرگسال را که قادر به خواند و نوشتن نبودند با سواد نمودند.
مقامات همچنین به این موضوع که درصد بالایی ثبت‌نام در سطح متوسطه در ابتدایی داشته‌اند، بسیار مباهات می‌نمایند. با این حال کارشناسان اظهار داشتند که گزارش‌های رسمی گاهی قابل اعتماد نیستند. ماموران محلی تحت فشارهایی مجبور شدند نمودار ثبت‌نام‌ها را بالا ببرند و دانش‌آموزان که ثبت‌نام کرده بودند، نیز ماموران را مجبور به افشای حقیقت نکردند.
پرسش‌هایی وجود دارد که چگونه آمار با سوادان جمع‌آوری می‌شود. به طور مثال در لیوپو، زائو و سایر روسای دهکده، هر سال در ماه سپتامبر، خانه به خانه می‌روند و از حدود ۳۰۰ خانواده می‌پرسند که چند نفر در خانواده هستند و میزان تحصیلاتشان را می‌پرسند. کسانی که مدارک فارغ‌التحصیلی از دوره ابتدایی را نشان بدهند بدون اینکه مورد آزمون قرار گیرند که آیا واقعا قادر به خواندن و نوشتن هستند یا خیر، در لیست بی سودان محسوب نمی‌شوند.
سواد در چین، طبق امتحانی که در سال چهارم گرفته می‌شود سنجیده و تعریف می‌گردد. حتی اگر روستاییان این امتحان را بگذارنند، عموما دیگر به دنبال ادامه تحصیل نیستند. بسیاری از آنها به دلیل اینکه بهانه‌ای و فرصتی پیش نمی‌آید که چیزی بخوانند یا بنویسند، سوادشان را فراموش می‌کند.
طبق تحقیقات پژوهشگران این حقیقت خصوص در اقلیت‌های قومی و قبیله‌ای زمان روستایی و جوانانی که ترک تحصیل نموده‌اند، صدق می‌کند.
گیو هونگژیا محقق موسسه ملی تحقیقات آموزشی چین می‌گوید: نمی‌توان منکر پس رفت و بازگشت به گذشته شد اما اینکه آمار چه تعدادی سواد نشان می‌دهد را نمی‌توان به سادگی گفت.
هوزینگ دو جامعه‌شناس و استاد علوم اقتصاد اظهار می‌دارد که این مشکل ناشی از دانش کم مردم نسبت به فواید تحصیل است.
وی گفت: «کشاورزان آینده روشن پس از تحصیل برایشان تعریف نشده است. بسیاری از آنها بر این باورند که سواد زیاد برای آنها پول ندارد. آنها حتی قادر به فرستادن فرزندانشان به دانشگاه نیستند یک مدرک دانشگاهی هیچ تضمینی بر اشتغال پس از تحصیل نیست».
طبق قوانین کشوری از کشاورزان انتظار می‌رود که حداقل ۱۵۰۰ حرف چینی را بیامورند. شهرنشینان بر ۲۰۰۰ حرف چینی مسلط شوند. معلمان در پکن به دانش‌آموزان ۳۰۰۰ حرف چینی را می‌آموزند تا بتواند یک روزنامه را مطالعه نمایند. دانشجویان باید ۷۰۰۰ حرف یا بیشتر را بیاموزند. در لیوپو جایی واقع در انتهای ۳ مایل جاده ناهموار و کثیف، بسیاری از آنهایی که نمی‌توانند بخوانند و بنویسند، زنان خانه‌دار و مسن‌تر هستند. اعضا قوم شزو به لهجه خودشان صحبت می‌کنند و پیشترها آموزش بسیار کمی داشته‌اند.
با وجود این با کمک زائو مدیر مدرسه، سعی می‌کنند چیزهایی بیاموزند. در آخرین تعطیلات، این هفته، زائو با یک چراغ قوه، راه کوهستانی را طی می‌کند، از کنار پیرزنی که به درست کردن ترشی میوه‌اش مشغول است می‌گذرد و به خانه چوبی ساده‌ای می‌رسد. داخل خانه ۲ معلم جوان داوطلب از مدرسه و گروهی از مسن‌ترهای دهکده دایره نشسته‌اند و ۸ زن بی سواد در حال آموزش هستند و صورتشان با نور تلویزیون بی صدا روشن دیده می‌شود.
زائو تانگژیو معلم ۲۴ ساله، در حالی که به یک صفحه در یک کتاب اشاره می‌کند می‌گوید: «در واقع همه حوصله ندارند که کتاب را کامل بخوانند. آیا معلم شما همه اینها را به شما آموخته است؟ شاگرد وی ونگ چنگ یی که سی سال دارد می‌گوید: «او همه اینها را به ما آموخته است اما من فقط فراموش کرده‌ام. فرزند در خانه به من می‌آموزد چگونه بنویسم، اما هنوز نمی‌توانم خوب بنویسم. دیگر سنم بالا رفته فایده این مطالعه کردن‌ها چیست؟»
معلم می‌گوید: بسیاری از زنان اینجا، فرصتی برای درست خواندن ندارند. آنها بعد از ۱۲ ساعت کار روزانه بر روی زمین زراعی و برگشتن به خانه باید غذای افراد خانواده را تهیه کند.
وو وانکین ۴۴ ساله عضو گروه کادر مسوولان دهکده، ماهانه ۲/۲۱ سنت از دولت دریافت می‌کند تا هر شنبه زنان را دور هم جمع کند. بعد از کلاس مجبور است با چراغ قوه برخی از آنها را پیاده به منزل برساند و برخی از آنها ۵/۱ ساعت راه ببرد تا به
منزل برسند.
زنان لیوپو کتاب‌های ساده و جزوه‌های عملی که در مرکز توسعه فرهنگی پکن برای زنان روستایی چاپ می‌شود استفاده می‌کنند. این کتاب چند سال پیش در برخی بخش‌های چین مورد مطالعه قرار گرفته است. اما طبق گفته گیو، محقق آموزش ملی چین، کتاب‌های آموزشی بزرگسالان محتویاتی را برای آموزش در کتاب گنجانده که هیچ ارتباطی با زندگی روزمره آنها ندارد. گیو در ماه ژوئن اظهار داشت: مسوولان تقاضا خواهند کرد که روش تعدیل در لیوپو با محیط منطقه لیوپو هماهنگ و سازگار باشد.
محققان اظهار می‌دارند که بی سوادی تنها محدود به نسل بزرگسال نمی‌شود و این گفته در لیوپو صادق است. زائور یانگهو ۱۵ ساله می‌گوید: نیمی از دوستانش قادر به خواندن نیستند. وی در طول هفته در یکی از مدرسه‌های حومه پانسیون شده است که ۵۰دلار در سال پرداخت می‌نماید اما دوستانش چنین امکاناتی در اختیار ندارند.
او می‌گوید: «برخی از آنها خارج از خانه کار می‌کنند و زمانی که از کار فارغ می‌شوند و ما دور هم جمع می‌شویم. تفاوت و فاصله درسی میان خودم و آنها را به خوبی احساس می‌کنم».
منبع: واشنگتن‌پست
ارسال نظر