اقتصاد مجازی
فرق اقتصاددان با غیراقتصاددان چیست؟
پس از روی کار آمدن هر دولت، عدهاز سیاسیون به منتقدان دائمی و دستهای دیگر به حامیان همیشگی آن تبدیل میشوند. در این میان اما اقتصاددانان به عنوان صاحبان علم و اندیشه، نباید به ورطه مخالفخوانی یا حمایت بی قید و شرط از راهبردهای سیاسی و اقتصادی یک دولت بیفتند. «جعفر خیرخواهان» صاحب وبلاگ «انگشت به دهان» در یادداشتی با برشمردن برخی مشخصههای عالم اقتصادی، به یکی از انتقادات به زعم وی ناصحیح از دولت نهم، درباره تغییر نحوه محاسبه نرخ تورم، پرداخته است. یکی از فرقهای مهم اقتصاددان با سایرین در این است که اقتصاددان سعی میکند تمام واقعیت و نه آنچه را که دوست دارد ببیند. به طور مثال میگویند آدم خوش بین نیمه پر لیوان و آدم بدبین نیمه خالی را میبیند. اقتصاددان چکار میکند؟ او نگاهش را فراتر از پر بودن و خالی بودن لیوان مورد بحث برده و به این فکر فرو میرود که چرا برای این مقدار آب کم، چنین لیوان بزرگی ساخته شده است یا سعی میکند هزینه فرصت از دست رفته لیوان تولید شده را برآورد کند.
این بدیهی است که احزاب و دستههای مخالف دولتی که بر سرکار است، به گروه بدبینها تعلق داشته باشند و موافقان دولت به گروه خوشبینها میل پیدا کنند اما اقتصاددان برحسب وظیفه حرفهای که انجام میدهد باید به چنین خوشبینیها و بدبینیهای بیمعنایی گرفتار نشود. علاوه بر این مخالفان هم باید دقت داشته باشند اگر بخواهند هر حرکت دولت را فقط با عینک بدبینی به قضاوت نشینند و دایم ساز مخالف بزنند از قرب و ارزش حرفها و نظراتشان در بین مردم کاسته میشود و در مسیر منافع ملی نیز حرکت نکردهاند. پایگاه خبری «آفتاب» هم که از مخالفان دولت نهم است، طبیعی است که نیمه خالی لیوان بیشتر به چشمش نمود پیدا کند. اما همانطور که اشاره شد اگر بخواهیم هر حرکتی که در این دولت صورت میگیرد را با نگاه بدبینانه و مشکوک تفسیر کنیم، از جاده انصاف خارج شدهایم و بیاعتمادی نسبت به همه ادعاهایمان پیامد آن خواهد بود.
موضوع محاسبه نرخ واقعی تورم در یکی دو سال اخیر بسیار داغ شده است. بانک مرکزی به عنوان متولی محاسبه شاخص سطح عمومی قیمتها از آمار تولیدی خود دفاع میکند. این نکته را هم نباید فراموش کرد که شاخص اعلام شده در هر صورت یک میانگین است و مثل هر میانگینی نمیتواند تمام واقعیت را منعکس سازد. بانک مرکزی برای واقعیترشدن این نرخ، تصمیم به تغییر در اقلام موجود در سبد محاسبه تورم و افزودن به تعداد اقلام و نیز تغییر سال پایه گرفته است که کاری صحیح است و باید از آن پشتیبانی کرد.
اما متاسفانه نویسنده سایت آفتاب در برابر چنین اقدام بانک مرکزی، تحلیلی با عنوان «نحوه محاسبه نرخ تورم در ایران تغییر میکند! تاکتیک جدید دولت نهم برای فرار از حقیقت» تهیه کرده و به شبهه افکنی و ایجاد تردید پرداخته و ایرادهای بنیاسرائیلی به آن گرفته است.
این حرکت بانک مرکزی در کلیت خود درست است و نباید مثل مطلب نوشته شده در سایت آفتاب زیر سوال رود. اما میتوان نظرات اصلاحی و تکمیلی به این حرکت افزود و در مورد آنها بحث کرد. مثل بحث و پیشنهاد در مورد وزن و تعداد اقلام سبد یا اینکه در کنار ارایه شاخص جدید تورم، به مدت چند سال نرخ تورم را با شاخص قدیمی نیز محاسبه کنیم و یا این پیشنهاد که یک شاخص جدید دیگر برای «محاسبه تورم فقیران» نیز توسط بانک مرکزی تهیه شود و از این دست راه حلها تا واقعیت تمام قد در برابرمان رخنمایی کند نه اینکه در فضایی غیرشفاف، کارمان در این خلاصه شود که به همه چیز سنگ بزنیم. از این رو شایسته مخالفان دولت نمیدانم که فقط سنگ در دست داشته و مترصد این باشند که هر حرکت انجام شده در این دولت را با سنگپراکنی پاسخ دهند.
finger۲mouth.blogfa.com
ارسال نظر