دنیای اقتصاد - با گذشت هشت روز از آغاز اجرای طرح کارت هوشمند سوخت، انتظار می‌رفت که روال جدید سوخت‌گیری در جایگاه‌های بنزین به تدریج عادی شده و به مرور از مشکلات شهروندان در این زمینه کاسته شود. اما مشاهدات صورت‌گرفته، حکایت دیگری را روایت می‌کنند. افزایش زمان سوختگیری و به تبع آن، افزایش ترافیک جایگاه‌های بنزین، ناآشنایی مردم و بسیاری از جایگاه‌داران با سیستم هوشمند جدید، مشکلات فنی طرح و اقدام خطرناک برخی شهروندان به ذخیره‌سازی بنزین از جمله مشکلاتی است که به عقیده رییس سندیکای جایگاه‌داران بنزین در روزهای اخیر دامن‌گیر مصرف‌کنندگان بنزین شده است.

افزون‌بر این، به گفته بیژن حاج محمدرضا، در شرایطی به استقبال نیمه خرداد، زمان آغاز اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین می‌رویم که هنوز ۳۵درصد جایگاه‌های شهرستان‌ها و ۱۰درصد جایگاه‌های تهران به سیستم کارت هوشمند مجهز نشده‌اند، یا سیستم‌های آنها دارای نقص فنی است.

رییس سندیکای جایگاه‌داران در گفت‌و‌گو با ایسنا همچنین گفت: ابتدا قرار بود تعدادی کارت هوشمند اضطراری در همه جایگاه‌ها قرارداده شود تا کسانی که به هر دلیلی کارت ندارند با مشکل مواجه نشوند، ولی از روز پنج‌شنبه گذشته با اعلام غیر عمومی، مسوولان شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اقدام به جمع‌آوری همه کارت‌های اضطراری کرده‌اند.

به گفته او در شهر تهران سه جایگاه برای توزیع سوخت بدون کارت هوشمند اختصاص پیدا کرده که لازم است افراد علاوه بر ارائه فتوکپی کارت خودرو، آدرس و شماره تلفن خود را ضمیمه آن کنند که این شرایط خود باعث کندی روند سوخت‌گیری شده است.

وی عملکرد فعلی کارت هوشمند را معادل عملکرد کوپن دانست و افزود: می‌توانستیم برای هر ۳۰لیتر بنزین یک برگ کوپن در نظر بگیریم و در آن صورت دیگر نیازی به این همه هزینه و سرمایه‌گذاری نبود و این مشکلات عدیده نیز پیش نمی‌آمد.

اما نکته مهمی که در سخنان حاج محمدرضا به چشم می‌خورد، ارائه آماری تعجب‌برانگیز از افت فروش بنزین در روزهای اجرای طرح کارت هوشمند است.

وی با تاکید بر اینکه توزیع سوخت با کارت هوشمند تاکنون موجب ۴۰ تا۵۰‌درصد افت فروش بنزین شده است، استدلال کرد: تاکنون حداقل دو میلیون کارت هوشمند خودرو و بیش از ۳‌میلیون کارت موتورسیکلت صادر نشده که کاهش فروش را به همراه داشته است. از طرف دیگر افزایش زمان سوخت‌گیری نیز افت فروش را چند برابر کرده است.

این آمار در شرایطی ارائه می‌شود که سخنگوی ستاد اطلاع‌رسانی کارت هوشمند، بر کاهش تنها «دو تا سه درصدی» مصرف بنزین بر اثر اجرای طرح کارت هوشمند تاکید کرد.

محمد ناصری در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اشاره به تاثیر عملیاتی شدن طرح کارت هوشمند سوخت در سراسر کشور اظهار کرد: اجرای این طرح تا کنون حدود ۲ تا ۳‌درصد روی مصرف بنزین تاثیرگذار بوده و از مصرف آن کاسته است.

وی افزود: به جز نخستین شب افزایش بهای بنزین به ۱۰۰‌تومان و الزام به استفاده از کارت هوشمند سوخت که مصرف بنزین کشور در آن به مرز ۹۰‌میلیون لیتر رسید، در سایر روزها این رقم به حد طبیعی خود بازگشته و متوسط مصرف بنزین کشور روزانه حدود ۸۰‌میلیون لیتر است.

سخنگوی ستاد اطلاع‌رسانی کارت هوشمند سوخت اما خلاف اظهارات رییس سندیکای جایگاه‌داران، روند اجرای طرح را «بدون مشکلی خاص» دانست و گفت: با گذشت چند روز از آغاز سوخت‌گیری با کارت هوشمند سوخت در سراسر کشور، مشکل خاصی از سوی جایگاه‌ها گزارش نشده است.

تناقض در سخنان مسوولان و دست‌اندرکاران طرح‌های مرتبط با سوخت به همین‌جا ختم نمی‌شود و در حالی که چند روز قبل، کمال دانشیار رییس کمیسیون انرژی مجلس، از احتمال تعویق زمان اجرای سهمیه‌بندی بنزین خبر داد و حتی خواستار ارائه لایحه‌ای بدین‌منظور از سوی دولت شد و در مقطعی دیگر از ارائه طرحی در این مورد سخن گفت، حسن مرادی، دیگر عضو این کمیسیون تخصصی مجلس، تعویق سهمیه‌بندی بنزین را «شایعه» خواند.

وی روز گذشته در گفت‌وگو با ایسنا با شایعه خواندن ارائه طرحی برای به تعویق انداختن سهمیه‌بندی بنزین گفت: از نظر قانونی چنین طرحی که دو هفته پیش مطرح و رد شد، اجازه طرح مجدد ندارد و قانون سهمیه‌بندی باید در موعد مقرر و از ۱۵ خرداد اجرا شود.

جالب آنکه مرادی نیز درباره کاهش مصرف بنزین بر اثر اجرای طرح کارت هوشمند، نظری متفاوت ارائه و تصریح کرد: از اول خرداد تاکنون اجرای این طرح حدود ۲۰ تا ۳۰درصد باعث کاهش مصرف بنزین شده و از برخی قاچاق‌ها نیز جلوگیری کرده است، لذا این مساله دستاورد خوبی برای دولت و مجلس است.

در مورد کاهش قاچاق سوخت، دانشیار نیز به اظهار نظر پرداخت و با اشاره به آثار مثبت استفاده از کارت‌های هوشمند بنزین در چند روز گذشته گفت: این کارت‌ها تا حد زیادی از میزان قاچاق بنزین از ایران کاسته است.

وی در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز افزود: با اجرای نظام کارت‌های هوشمند یکی از اهداف مهم دولت یعنی مقابله با قاچاق بنزین در حال محقق شدن است و بنابراین شاید سهمیه‌بندی بنزین برای مدتی به تاخیر بیفتد یا حتی کنار گذاشته شود.

دانشیار البته آماری در این باره ارائه نکرد و حتی اشاره‌ای نکرد که چه‌طور طی یک هفته، آمار قاچاق سوخت به دست آمده است تا معلوم شود که میزان آن کاهش یا افزایش پیدا کرده است.

علاوه بر نگرانی‌های یاد شده، موضوع تعیین سهمیه خودروها نیز همچنان دغدغه مهمی برای مصرف‌کنندگان سوخت به شمار می‌رود.

سه روز قبل، نماینده، رییس‌جمهوری در طرح‌های ویژه از تعیین سهمیه‌ سوخت خودروهای شخصی و عمومی خبر داد، ولی گفت که به دلیل برخی ملاحظات، این سهمیه‌ها فعلا اعلام نمی‌شود.

در همین حال، مصطفی صالحی، رییس اتحادیه صنف دارندگان واحدهای اتومبیل کرایه و آژانس‌های مسافری در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر اینکه به تمامی اعضا اعلام شده که مساعدت کنند و حتی‌الامکان از افزایش نرخ آژانس‌های خودرو جلوگیری کنند، گفت: اتحادیه از بهمن ماه سال گذشته پیگیر امور بوده و در همان زمان طی مکاتباتی که با وزارت نفت انجام شد، توانستیم سهمیه‌ای را برای واحدهای اتومبیل کرایه کسب کنیم، اما اخیرا مشکلاتی با سازمان تاکسیرانی پیدا کرده‌ایم و موانعی به وجود آمده که نتوانسته‌ایم به جمع‌بندی نهایی در زمینه تدوین یک طرح واحد در هنگام سهمیه‌بندی برسیم.

صالحی درباره چگونگی اختصاص سهمیه‌ به اتومبیل‌های مستقر در این واحدهای صنفی افزود: متاسفانه تاکنون مشورتی با ما نشده است ولی با توجه به اینکه ۱۰‌هزار و ۹۰۰ خودروی آرم‌دار و حدود ۷۰‌هزار غیرآرم دار مشغول به خدمات رسانی به مردم هستند، پیشنهاد روزانه ۳۰‌لیتر برای آرم‌دارها و ۲۰‌لیتر برای غیر آرم‌دارها را داده‌ایم که امیدواریم موافقت شود.