نگاهترکیه: بحران در رابطه با انتخاب رییسجمهور جدید
تظاهرات ناسیونالیستهای ترکیه
رییسجمهور در ترکیه ارزش نمادین بالایی دارد و فرمانده عالی قوای مسلح به شمار میرود.
ارتش ترکیه که به پیروی از سنت کمال اتاتورک، پایه گذار ترکیه نوین از اصل سکولاریسم یا جدایی کامل دین از سیاست دفاع میکند، ناخرسندی خود را از نامزدی آقای گل ابراز کرده است. فرماندهان ملیگرای ارتش نگران هستند که گل پس از رسیدن به مقام ریاست جمهوری عقاید اسلامیخود را در اداره امور دخالت دهد. ترکیه نامزد ورود به اتحادیه اروپاست و رسانههای اروپایی رویدادهای اخیر را با توجهی خاص دنبال میکنند.
روزنامه اسپانیایی ال موندو درباره اختلاف ارتش با دولت ترکیه نوشته است:
«مایه نگرانی است که فرماندهی ارتش اعلام کرده که در صورت لزوم با توسل به اسلحه با پیروزی اسلامگرایی در ترکیه مقابله خواهد کرد. نباید فراموش کرد که ارتش ترکیه از سال 1960 تا کنون سه بار دست به کودتا زده و در سال 1997 دولت را مجبور به استعفا کرد. اتحادیه اروپا باید مراقب باشد که چنین مسائل ناگواری پیش نیاید و اراده مردم محترم شمرده شود. روند دموکراسی در ترکیه نباید زیر هدایت ارتش قرار گیرد. این موضوع ورود ترکیه را به اتحادیه اروپا مشکلتر خواهد کرد».
روزنامه «لوکزامبورگر ورت» در شماره دوشنبه خود هشدار داده است: «رویدادهای اخیر نشان میدهد که ترکیه همچنان در مراحل اولیه دموکراسی قرار دارد. دخالت احتمالی ارتش در انتخابات هرگز در یک کشور دموکراتیک پیشرفته پیش نمیآید. اوضاع کنونی ترکیه نشان میدهد که این کشور با جامعه و ارتشی که دارد هنوز نمیتواند در اتحادیه اروپا جایی داشته باشد.»
روزنامه ایتالیایی لارپوبلیکا در شماره دوشنبه خود نوشته است: «آیا میتوان به عبدا... گل که یک مسلمان معتقد است اعتماد کرد؟ یا اینکه باید به ارتش ترکیه حق داد که عزم کرده است از رسیدن او به مقام ریاست جمهوری جلوگیری کند؟ شاید بهتر باشد که اروپا از صدها هزار نفری که هر روز در ترکیه به خیابان میروند حمایت کند و از ارتش ترکیه بخواهد که همچنان گوش به زنگ بماند. اما از طرف دیگر هرگونه اقدامی از سوی فرماندهان ارتش شانس ورود ترکیه را به اتحادیه اروپا کاهش میدهد».
روزنامه آلمانی فرانکفورتر الگماینه راجع به تنشهای کنونی در صحنه سیاسی ترکیه نوشته است: «جامعه اروپا از رعایت قواعد دموکراسی دفاع میکند و تهدیدهای ارتشیان ترکیه را نادرست میداند. واقعیت این است که فرماندهان ارتش که از مدتها پیش، از ورود ترکیه به اتحادیه اروپا حمایت میکنند به تدریج دریافتهاند که این موضوع لاجرم از نفوذ و قدرت آنها میکاهد و به همین خاطر نسبت به پایان کار بدبین شدهاند. از طرف دیگر نمیتوان انکار کرد که اردوغان نخست وزیر کشور که با تمام نیرو از ورود به اتحادیه اروپا حمایت میکند در اندیشه است که سیاست خارجی حزب اسلامگرای خود را تقویت کند. اینک سؤالی که در برابر هر ناظر بیطرفی مطرح میشود این است که آیا کشوری با چنین دولت و ارتشی میتواند به عضویت کامل اتحادیه اروپا درآید؟
روزنامه اتریشی دی پرسه از دخالت ارتشیان در صحنه سیاسی ترکیه انتقاد کرده و نوشتهاست:«ظاهر قضیه اندکی وسوسه انگیز است: در ترکیه نهاد نیرومندی وجود دارد که کشور را از افتادن به دام عقب ماندگی باز میدارد. اما اشکال اینجاست که این نهاد قدرتمند مدام سرکش تر میشود و به ارزشهایی مانند دموکراسی و حقوق بشر اعتنای زیادی ندارد. ارتش ترکیه به هیچ وجه نهادی مناسب برای دفاع از آزادی در این کشور نیست. مبارزه در راه ترکیهای مدرن و قانونمند البته بسیار مهم و پسندیده است اما این مبارزه را تنها خود مردم ترکیه و اعضای جامعه مدنی میتوانند پیش ببرند. در کشوری که خود را برای ورود به اتحادیه اروپا آماده میکند برای قدرت ارتش جایی نیست.»
روزنامه اتریشی استاندارد نسبت به پایان رویارویی کنونی در ترکیه خوش بین است: در بحران سیاسی کنونی نکات مثبتی هست که نباید نادیده بماند. امروز در ترکیه نه کودتای نظامی واقع بینانه است و نه تشکیل یک حکومت مذهبی. به نظر میرسد که تنش سیاسی بی جهت وجهی افراطی پیدا کرده است. دولتمردان ترکیه هم از داخل و هم از خارج زیر فشار هستند تا مسوولانه تر تصمیم بگیرند و عمل کنند.
ارسال نظر