دنیای اقتصاد، مسعودرضا طاهری- ارزش دلار به پایین‌ترین حد تاریخی خود طی ۳۶ سال گذشته رسید

بلومبرگ در گزارشی نوشت انتشار یک گزارش دولتی ایالات متحده مبنی بر کاهش نرخ رشد اقتصادی این کشور موجبات سقوط ارزش دلار را در برابر سایر ارزهای عمده فراهم ساخته است. روز گذشته دپارتمان تجاری آمریکا نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این کشور را در سه ماه اول سال ۲۰۰۷ معادل ۳/۱درصد اعلام کرد که این میزان از حد پیش‌بینی شده خیلی کمتر بوده و طی ۴ سال گذشته بیشترین کاهش را داشته است. این در حالی است که در سه ماه چهارم سال گذشته میلادی نرخ رشد تولید ناخالص داخلی به عنوان مجموع کالا و خدمات تولید شده در آمریکا ۵/۲درصد بوده است. در پی اعلام این گزارش ارزش دلار آمریکا در مقابل یورو به سرعت افت کرد و هر یورو معادل ۳۶۸۱/۱ دلار مبادله شد، اگرچه ساعاتی بعد در پایان معاملات هفتگی این رقم تا حد ۳۶۵۲ /۱ دلار پایین آمد.

از سال ۱۹۹۹ که یورو به عنوان پول واحد اروپایی وارد بازارهای مالی جهان شده است، دلار آمریکا ۱۶درصد از ارزش خود را در مقابل آن از دست داده است.

طی همین مدت، دلار آمریکا در مقابل پوند انگلیس ۲۰درصد، در مقابل دلار ۳۶درصد، در مقابل دلار نیوزیلند ۴۰درصد و در مقابل دلار کانادا ۳۸درصد از ارزش خود را دست داده است.

شاخص دلار تجاری بانک مرکزی آمریکا در ۲۵ آوریل امسال با کاهش سالانه ۸/۱درصد خود به رقم ۹۹/۷۸ رسیده بود. بنابراین گزارش سال گذشته (۲۰۰۶) حساب جاری آمریکا که شامل درآمد سرمایه‌گذاری و نقل و انتقالات است، به رکورد منفی ۷/۸۵۶ میلیارد دلار کاهش یافته است.در این گزارش آمده است که کسری حساب جاری ایالات متحده موجب تضعیف دلار شده و نرخ بهره ۲۵/۵درصدی نیز این وضعیت را تشدید کرده است.

برخی از تحلیلگران انتظار دارند که نرخ بهره تا حد ۷۵/۴درصد پایین تر بیاید و ارزش هر یورو تا پایان سال در حد ۳۶/۱دلار باقی بماند.

برخی از سرمایه‌گذاران نیز بر روی سودآوری بیشتر یورو در مقابل دلار برای سومین هفته متوالی شرط‌بندی کرده‌اند.

صندوق بین‌المللی پول در گزارشی اعلام کرد سال گذشته یورو ۷/۲درصد بازدهی داشته که طی ۶سال گذشته بیشترین حد خود را تجربه کرده است. در سال‌جاری این میزان ۳/۲درصد پیش‌بینی شده است، این رقم برای دلار در سال‌جاری ۲/۲تخمین زده می‌شود.

کاهش ارزش دلار نیاز جدید اقتصاد آمریکا

دپارتمان تجاری آمریکا روز گذشته در حالی نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این کشور را برای سه ماه اول سال ۲۰۰۷ در حدود ۳/۱درصد اعلام کرد که کارشناسان صندوق بین‌المللی پول نرخ رشد اقتصادی در جهان را بیش از ۵درصد اعلام کرده‌اند. فشارهای تورمی بازارهای مالی اروپا و آمریکا را تحت تاثیر قرار داده و بحران نقدینگی بازارهای ارز را با چالش‌های جدیدی روبه‌رو ساخته است.

کاهش ارزش ین ژاپن و تبدیل داراییِ‌های ین به سایر ارزهای عمده موجب خروج نقدینگی از بازارهای سرمایه در اغلب کشورها شده است و از این رو است که بازارهای مالی کماکان با ریسک‌های تورمی دست به گریبانند. این شرایط تقریبا از دهه اول اسفند‌ماه سال گذشته با سقوط بازارهای مالی شرق آسیا و به تبع آن بورس‌های آمریکا و اروپا وارد مرحله جدیدی شده است.

رشد تورم در ایالات متحده به بانک مرکزی این کشور اجازه کاهش نرخ بهره را از سطح ۲۵/۵درصد نمی‌دهد، افزایش قیمت در بخش مسکن دارایی‌های رهنی فدرال رزرو را ناگزیر به اجرای برنامه‌هایی برای رونق مجدد بخش‌های مختلف اقتصادی و صنعتی کرده است.یکی از این برنامه‌‌ها تزریق نقدینگی جدید در بازار است که البته بانک مرکزی هیچ‌گاه قادر به جهت‌دهی صحیح این نقدینگی‌ها به بازارهای هدف نیست.

آمریکا از سویی دیگر نگران کسری تراز تجاری خود نیز هست. کسری تجاری آمریکا تا اواسط ماه مارس ۵/۶درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل داده است.صندوق بین‌المللی پول نیز در توصیه‌ای به این کشور اعلام کرده که لازم است این رقم به کمتر از ۳ تا ۵/۳درصد برسد.

داستان کسری تراز تجاری آمریکا در مقابل کشوری همچون چین چالشی اساسی برای این کشور است و از آنجایی که مقامات بانک مرکزی چین تلاش همه‌جانبه آمریکایی‌ها را برای شناور ساختن یوآن برای سیاست‌های پولی خود کم‌اثر کرده‌اند، کالاهای آمریکایی برای افزایش قدرت رقابت‌پذیری خود در مقابل کالاهای چینی باید با قیمت کمتری عرضه شوند و از این‌رو کاهش ارزش پول ملی ایالت متحده نیازی اساسی به شمار می‌رود. پیشتر نیز به نیاز آمریکا به کاهش ۲۰درصدی ارزش دلار برای جبران بخش عمده‌ای از کسری تراز تجاری آن اشاره کرده‌ایم.

صندوق بین‌‌المللی پول در تازه‌ترین گزارش‌ خود اعلام کرده است که کاهش ۱۰درصدی ارزش دلار آمریکا تنها موجب کاهش یک‌درصدی کسری تراز تجاری این کشور خواهد شد.

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: کاهش ۱۵درصدی ارزش دلار از اواسط سال ۲۰۰۲ تاکنون نه تنها تاثیری بر کاهش کسری تجاری این کشور نداشته بلکه با افزایش قیمت جهانی نفت و رشد واردات موجب افزایش بی‌سابقه کسری تجاری این کشور شده است.

با توجه به این شرایط، آمریکا نیازمند کاهش ارزش پول ملی خود است و کاهش نرخ برابری دلار در مقابل سایر ارزهای عمده از جمله یورو و یوآن بی‌شک اهدافی گران‌قدر برای سیاستگذاران پولی آمریکا است.

رشد مجدد ۶دلاری قیمت طلا

قیمت طلا در پی سقوط ارزش دلار روز گذشته ۶دلار رشد کرد و میزان کاهش یافته ۴۸ساعت گذشته را تا حدی جبران کرد و تا نرخ ۹۰/۶۷۸دلار بالا رفت. در پی این رشد قیمت، نرخ انواع سکه بین ۸۰۰ تا ۱۸۰۰تومان افزایش یافت. سکه بهار آزادی و سکه طرح قدیم هر یک با یک‌هزار تومان رشد قیمت به حد ۱۵۳هزار تومان و ۱۷۴هزار تومان رسیدند. نیم سکه و ربع سکه نیز به ترتیب با ۱۸۰۰تومان و ۸۰۰تومان رشد قیمت به حد ۷۸۸۰۰تومان و ۴۰۸۰۰تومان به فروش رفتند.