ایده حذف سه صفر از پول ملی

دنیای اقتصاد- غلامرضا مصباحی‌مقدم از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگویی با دنیای اقتصاد درخصوص جزئیات تغییر واحدپولی کشور اعلام کرد که سه ماه قبل ایده حذف سه‌صفر از پول ملی را ارائه کرده است. مصباحی‌ مقدم، نماینده مجلس و عضو شورای پول و اعتبار:

۳ ماه قبل ایده حذف ۳ صفر از اسکناس‌ها را به مقام معظم رهبری دادم

هنگامه علیقلی- در حالی که هفته گذشته محمد خوش چهره، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از تدوین چارچوب اولیه برگزاری جلسه بررسی طرح تغییر واحد پولی به «دنیای اقتصاد» خبر داد، برخی از نمایندگان مجلس از جمله غلامرضا مصباحی مقدم، الیاس نادران و رضا عبداللهی از وجود چنین طرحی وجلسه هماهنگی آن اظهار بی‌اطلاعی کردند.

در این میان غلامرضا مصباحی مقدم نیز ایده تغییر واحد پولی و به طور مشخص حذف ۳صفر از اسکناس‌ها را به خود منتسب کرد و گفت: ۳ماه قبل، این ایده را به صورت مکتوب به مقام معظم رهبری ارائه کردم.

وی در پاسخ به اینکه چرا ایده یاد شده را به مجلس ارائه نکرد، گفت: تصور می کنم این مورد از اقداماتی نیست که مجلس به آن بپردازد؛ زیرا شورای پول و اعتبار باید این کار را انجام دهد؛ اما عزم و تصمیمی از سوی شورا و بانک مرکزی ندیدم.

به اعتقاد مصباحی مقدم تغییر نام پول اهمیت چندانی ندارد؛ اما در صورتی که قرار باشد تومان، مبنای تغییر واحد پولی باشد، وی پیشنهاد حذف ۴صفر را از مقابل اسکناس‌های منتشره می‌دهد.

در حالی که محمد خوش چهره، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، ایده تغییر واحد پولی را در راستای کاهش نرخ تورم عنوان کرده بود، برخی دیگر از نمایندگان از جمله عبداللهی و نادران معتقدند که این طرح به کاهش نرخ تورم در کوتاه مدت منجر نخواهد شد.

الیاس نادران با بیان این که به نظر می‌رسد در صورت ضرورت، شورای پول و اعتبار باید با مباحث تخصصی این مقوله را در سطح تصمیم‌گیری مجلس مطرح کند، گفت: آثار اقتصادی فوق‌العاده‌ای از این گونه اقدامات نمی‌توان انتظار داشت. وی افزود: شاید طراحان در پی ارتقا یا حفظ ارزش پول ملی در مقابل ارزهای خارجی باشند؛ اما این اقدام آثار مستقیمی بر قیمت‌های نسبی یا تغییر وضع رفاهی مردم نخواهد داشت.

آثار روانی تغییر ریال به تومان

تبعات روانی تغییر واحد پولی کشور یکی از نگرانی‌‌هایی است که مسوولان بانک مرکزی و اعضای شورای پول و اعتبار بدان توجه دارند. مصباحی مقدم با بیان این مطلب به تجربه کشورهای ترکیه و عراق در حذف ۶صفر از اسکناس یا چاپ اسکناس‌های درشت اشاره کرد.

هر چند الیاس نادران آثار روانی این اقدام بر جامعه را جدی نمی‌داند، اما مصباحی مقدم نیز نگرانی‌های موجود را واقعی ندانست و گفت: مسوولان بانک مرکزی از اینکه با تغییر واحد پولی ارزش پول ملی از نظر مردم کاهش یابد واقعا نگرانند و تصمیمی درباره این تغییر نمی‌گیرند.

مصباحی مقدم، عضو ناظر شورای پول و اعتبار کشور با بیان اینکه خرید چک‌پول از سوی مردم نشان‌دهنده موافقت آنها با داشتن پول درشت و صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌های اضافی است، گفت: پول درشت تاثیر منفی بر تورم ندارد.

وی افزود: در‌حال‌حاضر نیاز به چاپ اسکناس درشت احساس می‌شود. به طور مثال قدرت خرید یک‌هزار تومانی منتشره در سال ۱۳۵۰ معادل ۲۸۸هزار تومان کنونی است.

این نماینده مجلس با اشاره به تجربه کشور عراق در انتشار پول درشت گفت: در سال ۱۳۸۱ هر دوهزار و ۲۵۰دینار عراق معادل ۱۰۰۰تومان ما بود؛ اما در‌حال‌حاضر هر یک‌هزار و ۳۵۰دینار آنها معادل ۱۰۰۰تومان ما شده است.

وی گفت: درشت‌ترین اسکناس عراقی‌ها در سال ۸۱، ۲۵۰دیناری بود که در‌حال‌حاضر به ۲۵هزار دیناری تبدیل شده است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معتقد است تجربه کشورهای عراق و ترکیه نشان می‌دهد چاپ اسکناس‌های درشت در ایجاد تورم نقشی ندارد؛ مشروط بر آنکه تدابیر مقابله با تورم اندیشیده شود.

وی افزود: ترکیه با اتخاذ تدابیر مناسب، نرخ تورم که بین ۱۱۰ تا ۷۰درصد بود را به شدت کاهش داده و به ۴درصد رسانده است.

مجلس، کاهش تورم و ماهی تازه

در حالی که رییس مجلس شورای اسلامی هفته گذشته در جمع خبرنگاران از نمایندگان درخواست کرد تا به فکر کنترل تورم باشند، رضا عبداللهی، رییس کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات در این خصوص خاطرنشان کرد: ریشه‌های تورم را باید در جای دیگری جست‌وجو کرد. طرح تغییر واحد پولی و حذف ۱ تا ۳ صفر از اسکناس‌ها تاثیر چندانی بر تورم ندارد.

وی با بیان اینکه مجلس وظیفه نظارتی دارد، گفت: طراحان طرح یادشده آثار و هزینه‌های طرح تغییر واحد پولی را مطرح کنند، اما راهکارهای کوتاه‌مدت و فوری درمان درد تورم نیستند.

نماینده ماه نشان افزود: انضباط مالی یکی از راه‌هایی است که مجلس باید بر آن پافشاری و سعی کند تا حجم نقدینگی کنترل شود و جریان تولید قوت و سرعت بیشتری یابد.

وی در پاسخ به اینکه مجلس هنگام بررسی و تصویب بودجه باید بیشتر نظارت می‌کرد، آیا اکنون برای نظارت بر این مساله دیر نیست به ذکر این ضرب‌المثل که ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است بسنده کرد. وی همچنین درباره تناقض موجود در اعلام نرخ تورم گفت: باید نظر بانک مرکزی را به عنوان مرجع قبول کرد که انشاءا.... آنها هم کارها را درست انجام می‌دهند و سلیقه‌ای رفتار نمی‌کنند.