جدال تجاری بوش

مترجم: نیلوفر قدیری- در حالی که عقربه‌های ساعت روز به روز زمان خروج جورج بوش از کاخ سفید را نزدیک‌تر می‌کنند، او بر تلاش خود برای عقد قراردادها و معامله‌های تجاری بیشتر می‌افزاید. اما از آنجا که اکنون دمکرات‌ها اکثریت را در کنگره به دست آورده‌اند و سیاستمداران طرفدار سیاست‌های حمایتی دولت در بخش اقتصاد بیشتر شده‌اند، بعید است که رییس‌جمهور بتواند در ماه‌های پایانی ریاست‌جمهوری خود در این راه موفق شود. دوران مسوولیت و اختیارات تام او در مذاکرات تجاری از سوی کاخ سفید برای عقد قرار دادها، در پایان ژوئن یعنی تا دو ماه دیگر به پایان می‌رسد.

بعید است که بوش به دنبال تمدید این مدت باشد به ویژه اکنون که کنگره در دست دمکرات‌ها است. کنگره جدید هم به صراحت اعلام کرده است که قصد ندارد مهلت تازه‌ای به بوش بدهد. به این ترتیب و در شرایطی که همه بر سر این موضوع اتفاق نظر دارند که اختیارات تجاری رییس‌جمهور تمدید نمی‌شود، روزهای آینده بدون شک روزهای سرنوشت سازی در مذاکرات تجاری کاخ سفید خواهد بود. بر اساس قوانین موجود، بوش باید برای هر قرار دادی که می‌خواهد امضا کند ۹۰ روز جلوتر کنگره را مطلع سازد. در روزهای گذشته و در لحظات آخر مذاکرات هیات آمریکایی در کره جنوبی، نمایندگان بوش توانستند بر سر توافقنامه تجاری با این کشور به توافق برسند. این بزرگ‌ترین معامله تجاری آمریکا از زمان امضای توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی موسوم به نفتا بود.

با این حال شاخه پوپولیستی دمکرات‌ها هنوز در پی آن است که حرف خود را در این زمینه به کرسی بنشاند. بوش برای جلب نظر دمکرات‌های کنگره در این باره باید با فهرست طولانی شرایط و پیش‌شرط‌های آنها رو‌به‌رو شود. پیش از کره جنوبی، دولت بوش با پرو، کلمبیا و پاناما هم به توافق‌های تجاری مشابه دست یافته بود. اما در گذشته با این شرایط رو‌به‌رو نبود. بعضی از پیش‌شرط‌های دمکرات‌ها معقول به نظر می‌رسد مانند کمک به کارگران بیکار شده در اثر این شرایط جدید تجاری. اما بعضی از این شرایط مانعی بر سر راه توسعه تجارت است، به طور مثال یکی از این شرایط دردسر ساز پافشاری بر قوانین سخت کاری و استانداردهای محیط زیستی برای هر یک از شرکای تجاری است.

شاید هدف این شرایط حمایت و حفاظت از شهروندان خارجی در برابر بنگاه‌های آمریکایی باشد. اما در عمل، کارگران خارجی خارج از استانداردهای بازار جهانی قیمت گذاری می‌شوند و به این ترتیب بعضی ممکن است در فقر باقی بمانند. در این شرایط آنها از حامیان آمریکایی‌شان تشکر نخواهند کرد. متحدان دمکرات‌ها در جنبش کارگری آمریکا حق دارند که می‌گویند این قراردادها بیش از آنکه برای آمریکا سود داشته باشد برای شرکای واشنگتن پرسود است. اما واقعیت این است که این قراردادها و معامله‌های تجاری اهمیت زیادی برای کارگران آمریکایی ندارد. گشایش تجاری در کشور پاناما تاثیر چندانی بر یک اقتصاد ۱۳تریلیون دلاری نخواهد داشت. بیشترین هزینه‌ای که آمریکا در این راه می‌پردازد فرصتی است که برای نشان دادن حسن نیت خود از دست می‌دهد.

دولت بوش که این روزها احساس شکست خوردگی دارد، در پی سازش و امتیاز دادن است. کاهش استانداردهای کاری یکی از امتیازاتی است که دولت بوش می‌خواهد برای راضی نگه داشتن مخالفان آن را واگذار کند. اما مخالفان او دست بالا دارند. دولت بوش به‌‌رغم اینکه در شروع کار خود با افزایش تعرفه فولاد شروع خوبی نداشت، اما بعدها تلاش زیادی برای پیشبرد تجارت به کار برد. نتیجه کار او هم توافق‌ها و قراردادهای دوجانبه و چند جانبه است. بزرگ‌ترین هدف او که دستیابی به توافق در مذاکرات تجاری دور دوحه بود اکنون در اغما است. اما دولت بوش توانسته چند قرارداد کوچک را منعقد کند و در عین حال بگذارد که تعرفه‌های فولاد هم در سازمان تجارت جهانی دفن شود.

از همین حالا می‌توان شاهد نفوذ دمکرات‌ها در تیم تجاری دولت بود. دو هفته پیش اعلام شد که تعرفه‌های تلافی‌جویانه برای تولیدات چین از همه نوع، اعمال می‌شود تا یارانه‌ای که تولیدکنندگان چینی از دولت خود دریافت می‌کنند جبران شود. آمریکا پیش از این هم اقدامات مشابهی علیه بعضی اقتصادهای دولتی اعمال کرده بود. اما این بار چنین کاری می‌تواند توازن سیاسی را بر هم بزند. قرار است به صورت فوری تعرفه‌های جدید ۲۰درصدی برای کالاهای وارداتی چین اعمال شود. اقتصاد آمریکا بدون کاغذ ارزان چینی هم دوام می‌آورد، اما این کار ممکن است زمینه را برای اعمال تعرفه برای انواع محصولات مهم و حساس دیگر باز کند که این تغییر ناخوشایندی در سیاست‌های تجاری آمریکا است.