اظهارات معاون سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی درباره لایحه مدیریت خدمات کشوری
تصمیم نهایی به عهده مجلس و شورای نگهبان است
در حال حاضر شورای نگهبان به مشکل بار مالی لایحه مدیریت خدمات کشوری ایراد گرفته و تصمیم نهایی در زمینه این لایحه بر عهده شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی است. به گزارش ایسنا، محمود عسگری آزاد، معاون اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، در حاشیه اولین کنفرانس بین‌المللی بودجه‌ریزی عملیاتی در پاسخ به این سوال که برخی نمایندگان مجلس معتقدند که دولت جدای از لایحه مدیریت خدمات کشوری در پایان ۹ماه ابتدای سال‌جاری با هشت‌هزار میلیارد تومان کسری بودجه مواجه خواهد بود، تصریح کرد: قبول داریم که بودجه امسال انقباضی است اما بودجه‌ای نیست که در ۹ ماه تمام شود.
به گفته عسگری‌آزاد، دولت در حال فراهم کردن شرایطی است که بتواند بودجه سال ۸۶ را تا پایان سال جامه عمل بپوشاند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا بودجه سال ۸۶ عملیاتی بسته نشده است اذعان کرد: شکل بودجه سال‌جاری همچون بودجه سال ۸۵ است و در سال گذشته ۸۰ درصد بودجه کل کشور عملیاتی بود.
وی تنها مشکل در بودجه سال گذشته را حذف اعداد و ارقام بودجه عملیات استان‌ها در زمان تصویب لایحه عنوان کرد و افزود: مجلس شورای اسلامی این اختیار را بر عهده شورای برنامه استان‌ها گذاشت که البته این به آن معنا نبود که مجلس خواستار عملیاتی بسته شدن بودجه نیست بلکه به این معنا بود که اختیار اهداف کمی به عنوان برنامه‌ریزی‌ها بر عهده شورای برنامه‌ریزی استان‌هاست.
وی ادامه داد: لایحه بودجه‌ای به ظاهر عملیاتی تنظیم شده اما در اجرا دچار ضعف هستیم به نحوی که هنوز اختیارات لازم به مدیران برای اجرای بودجه عملیاتی اعطا نشده است.
معاون اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تصریح کرد: بودجه‌ریزی عملیاتی می‌گوید باید محصولی ارائه شود که در همین خصوص بخشی از فرآیند‌ها را در اختیار مدیران قرار می‌دهد تا با ابتکار و خلاقیت به اهداف موردنظر رسیده که این بخش نیازمند اصلاح قوانین و مقررات است.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره آخرین وضعیت الحاق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها به استانداری‌ها گفت: منظور نامه رییس‌جمهوری ایجاد هماهنگی بین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و استانداری‌ها بوده و بحث تغییر در ساختار سازمان و انحلال آن مطرح نبوده است.
عسگری آزاد با بیان اینکه برخی از مسوولان اجرایی بر این تصور بودند که اگر رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی معاون استاندار شود به این مفهوم است که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در استان منحل میشود و یک واحد جدید در درون استان ایجاد میشود.
وی اضافه کرد: این مسائل در حالی است که رییس‌جمهوری با صراحت اذعان کرد که رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در عین حالی که رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی است معاون استاندار نیز است و از این طریق ارتباط نزدیک‌تر در کار‌ها با یکدیگر داشته باشند.
معاون اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی بر اینکه این اقدام قانون دیوان محاسبات مغایرت دارد چرا که یک مدیر نمی‌تواند از دو نهاد حکم دولتی داشته باشد تصریح کرد: این حکم، مالی نیست بلکه یک حکم انشائی است که این حکم هماهنگی رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی را با استاندار نشان می‌دهد.
وی اضافه کرد: در حال حاضر روسای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی هیچ حقوقی از استانداری‌ها نمی‌گیرند ولی حکم انشائی به آنها این تاکید را می‌کند که هماهنگ با استاندار در تصمیمات استانی باشد.
بودجه وسیله‌ای برای برنامه‌ریزی اقتصادی و اجرای برنامه‌های دولت است و در نظام بودجه‌ریزی عملیاتی بودجه معطوف به نتیجه است و نه صرفا به هزینه.
محمود عسگری آزاد، همچنین، در همایش بودجه‌ریزی عملیاتی با بیان اینکه برای تنظیم بودجه به دو رویکرد بودجه‌ریزی هزینه‌ای و بودجه‌ریزی عملکردی باید توجه ویژه کرد، گفت: در بودجه‌ریزی هزینه‌ای، وظیفه بودجه چگونگی تجهیز منابع برای انجام وظایف و ماموریت‌ها و تاکید بر کنترل ورودی‌ها است.
وی ادامه داد: در این نگاه بودجه بر مسائل مرتبط با فرآیند‌های انجام وظایف متمرکز میشود و در بودجه‌ریزی عملکردی، پیش‌بینی منابع براساس برآورد اهداف یا برنامه مورد انتظار متناسب با مقدار کمی خروجی و قیمت تمام‌شده خدمات متمرکز میشود.
او پیش‌بینی برآورد درآمد‌ها و تخصیص منابع برای اجرای اهداف و برنامه‌های دولت، ایجاد زمینه‌های لازم برای ارزیابی و نظارت بر تحقق اهداف و برنامه‌های دولت و کنترل نظارت بر وصول درآمد‌ها و همچنین چگونگی هزینه‌های دولت را از اهداف اصلی بودجه و بودجه‌ریزی دانست.
وی به چالش‌های موجود در نظام بودجه‌ریزی هزینه‌ای اشاره کرد و افزود: در این رویکرد برقراری ارتباط بین هدف‌های کمی فعالیت‌ها و اهداف آرمانی امکان‌پذیر نیست و همچنین اولویت‌بندی فعالیت‌ها قابل سنجش نیست.
عسگری‌آزاد یادآور شد: با توجه به اینکه در نظام بودجه‌ریزی هزینه‌ای، مبنای تنظیم بودجه دستگاه‌های اجرایی، محاسبه مجموع هزینه‌های عوامل تولید کالا یا خدمات است قطعا دستگاه‌هایی که عوامل تولید گسترده‌تری را داشته باشند اعتبارات بیشتری را کسب می‌کنند.
معاون اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به ویژگی‌های بودجه‌ریزی عملیاتی اشاره و افزود: در این نظام میان خروجی دستگاه‌ها و ماموریت‌ها و وظایف کلان دولت‌ها ارتباط روشنی برقرار میشود و پیامد فعالیت‌ها و اقدامات دستگاه‌ها بر روی اقتصاد کشور و میزان اثرات آن اندازه‌گیری و مدیریت میشود.
وی اضافه کرد: خروجی‌ها در قالب شاخص‌های قابل اندازه‌گیری قابل تعریف است و ارزیابی کیفیت و قیمت تمام شده کالا‌ها و خدمات ارائه شده در مقایسه با آنچه در بخش‌خصوصی انجام میشود، امکان‌پذیر است.
وی هدف‌گذاری کمی و قابل سنجش در راستای تحقق اهداف آرمانی، تعیین شیوه‌های گوناگون برای رسیدن به اهداف، اولویت‌بندی اهداف و تعیین قیمت تمام شده برنامه‌ها و فعالیت‌ها متناسب با کیفیت و محل جغرافیایی انجام فعالیت‌ها و همچنین افزایش اختیارات مدیران را از اقدامات لازم برای تحقق بودجه‌ریزی عملیاتی دانست.
چانه‌زنی به جای کارشناسی
سید محمد حسین ابوترابی نیز در این کنفرانس گفت: طی سال‌های اخیر همواره مدیران دستگاه‌های اجرایی از روش چانه‌زنی برای دفاع از انتظارات بودجه‌ای خود با کمترین دلیل اقناع‌کننده علمی یا کارشناسی بهره گرفته‌اند.
نایب‌رییس دوم مجلس شورای اسلامی، روند بودجه‌ریزی در ایران را در دهه‌های پس از انقلاب به چهار گزینه پیوند منابع با انتظارات مدیران، پیوند منابع با اعلام نیاز سازمان، پیوند منابع با نیاز واقعی سازمان و پیوند منابع با نتایج و تکنیک این حوزه به دو بخش پیوند منابع با نتایج موجود و پیوند منابع با نتایج مطلوب تقسیم‌بندی کرد. ابوترابی به بحث چانه‌زنی مدیران برای تخصیص بودجه طی سال‌های اخیر اشاره و تصریح کرد: طی سال‌های اخیر همواره مدیران دستگاه‌ها از این روش برای دفاع از انتظارات بودجه‌ای خود با کمترین دلیل اقناع‌کننده علمی یا کارشناسی بهره گرفته‌اند.
نایب‌رییس مجلس با انتقاد از چانه‌زنی جدی که برای افزایش بودجه وزارت آموزش و پرورش صورت می‌گیرد، اظهار کرد: امروز پس از ۲۸ سال، اگر از وزیر آموزش و پرورش لیست اسامی آموزگاران مقطع ابتدایی در سال ۸۵ با حقوق دریافتی آنها را درخواست کنیم، اطلاعاتی ارائه نخواهد شد، در این حالت ما از بودجه‌ریزی عملیاتی صحبت می‌کنیم. وی ادامه داد: این گونه بودجه‌ریزی یعنی تخصیص منابع بر اساس انتظارات بدون کمترین تکیه قابل دفاع.ابوترابی با اشاره به اختصاص منابع بر اساس اعلام سازمان در بودجه‌ریزی عملیاتی، گفت: اگر حرکتی به سوی بودجه‌ریزی متناسب و مطلوب در کشور صورت گرفته باشد در رسیدن به این گزینه است. وی تاکید کرد: نباید ضعف‌های بودجه‌ریزی در حوزه مدیریتی بر عهده نظام گذاشته شود.
۲۰درصد صرفه‌جویی در هزینه‌ها
براساس ماده ۱۳۸ برنامه چهارم توسعه تا پایان سال جاری برنامه بودجه‌ریزی عملیاتی توسط دولت باید تقدیم مجلس شود.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نیز در این کنفرانس گفت: برای دولت، مجلس و کل نظام، برنامه‌ای به نام بودجه سالیانه وجود دارد که اگر این برنامه را به صورت علمی و تخصصی به شکل بهینه به لحاظ ساختار و استقرار آن تدوین کنیم، مکانیزم اجرا و تخصیص منابع محقق میشود.
عادل آذر با تاکید‌بر استفاده از تجربیات سایر کشورها در این کنفرانس، گفت: اگر بتوانیم نظام بودجه‌ریزی ایران را با نظام بودجه‌ریزی کشورهای موفق در این زمینه شبیه‌سازی کنیم، پیش‌بینی میشود اجرای این نظام بودجه‌ریزی عملیاتی با پیش‌فرض‌ها و الزامات آن منجر به صرفه‌جویی بیش از ۴ هزار میلیارد تومان با رقم بودجه سال ۸۶ که بالغ‌بر ۶۳هزار میلیارد تومان است، شود.
وی بهبود ساختار بودجه‌ریزی را عاملی برای تحقق صرفه‌جویی در منابع عنوان کرد و افزود: بودجه‌ریزی عملیاتی جایگزین مناسبی برای چانه‌زنی در بودجه است و بودجه‌ریزی عملیاتی برنامه‌ای استراتژیک است که با گره خوردن به عملیات، منابع پول را به شکلی بهینه مورد استفاده قرار می‌دهد. عادل آذر به مذاکرات صورت گرفته در مجلس مبنی‌بر چگونگی تحقق هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی اشاره و تصریح کرد: مجلس اجازه برداشت از حساب ذخیره ارزی به مبلغ دو هزار و ۵۰۰میلیارد تومان را در متمم بودجه صادر نکرد و بر تبدیل متمم به اصلاحیه تاکید کرد.
وی ادامه داد: این در حالی است که در کشورهای در حال توسعه با اجرای بودجه‌ریزی عملیاتی ۲۰درصد صرفه جویی در هزینه‌ها ایجاد میشود.
متخصصان انگشت‌شمار
عادل آذر همچنین در حاشیه این کنفرانس با اعلام اینکه تعداد متخصصان در مورد بودجه‌ریزی عملیاتی انگشت شمار است، تاکید کرد: در صورت عزم و اراده در کشور تمام عناصر و ارکان بودجه‌ریزی عملیاتی در پایان سال ۸۸ مستقر میشود.
وی در جمع خبرنگاران گفت: بودجه‌ریزی کشور سنتی و بر پایه چانه‌زنی، انتظارات مدیران و نیازهای سازمان‌ها است که در این مساله در سایر کشورها به هیچ وجه قابل قبول نیست. عادل آذر بیان کرد: هر ساله درصدی به بودجه سال قبل اضافه میشود که بودجه با افزایش تدریجی یا سنتی و مبتنی بر چانه‌زنی نامیده میشود. در حالی که ممکن است در یک سال خاص به این نتیجه رسید که بسیاری از پروژه‌های عمرانی به اقتضای منابع مالی آن سال تعطیل و یا پروژه‌های جدید ایجاد شود.
دبیر کنفرانس بین‌المللی بودجه‌ریزی عملیاتی با اشاره به اهداف برگزاری این کنفرانس خاطرنشان کرد: رایج شدن ادبیات بودجه‌ریزی عملیاتی و وارد کردن دولت و متولیان استقرار نظام بودجه‌ریزی عملیاتی به تفکر در این زمینه، از جمله اهداف برگزاری این کنفرانس است ضمن آن که در خصوص دانش و تجربه بودجه‌ریزی عملیاتی هنوز در گام‌های اول قرار داریم.
ارسال نظر