اقتصاد تغییرات آب و هوایی زمین

مترجم: نیلوفر قدیری

طی قرن‌ها، صحنه داد‌و‌ستد در بزرگ‌ترین بازار بیمه دنیا در لندن، عرصه کار کسانی بود که به کار پیش‌بینی و پیشگویی درباره آینده مشغول بودند. آنها از تحولات ۵۰ سال گذشته استفاده می‌کردند تا وقایع و بلایای طبیعی آینده را پیش‌بینی کنند. با وقوع توفان‌های سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ اتفاقات معمول گذشته تحت‌تاثیر قرار گرفت. در کمتر از دو سال هفت توفان از ده توفان پرخسارت تاریخ در سواحل آمریکا روی داد. فقط در سال ۲۰۰۵ شرکت‌های بیمه انگلیسی و آمریکایی بیش از ۶۰‌میلیارد دلار خسارت دیدند. این رقمی است که حتی در بدبینانه‌ترین پیش‌بینی‌های این شرکت‌ها هم دیده نشده بود.

مدیر یکی از این شرکت‌های بیمه‌ای می‌گوید، وقتی در نتیجه تغییرات آب و هوایی اتفاق غیر‌منتظره و فوق‌العاده‌ای روی می‌دهد از همه بیشتر شرکت‌های بیمه آسیب می‌بینند.

در گزارشی که به تازگی این شرکت‌ها به طور مشترک تهیه و منتشر کرده‌اند هشدار داده شده است، اگر این شرکت‌ها از پیش‌بینی‌های آب و هوایی استفاده بهتری نکنند، کل این صنعت بدون شک با فروپاشی رو‌به‌رو خواهد شد. یکی از این شرکت‌ها به نام لیود که از بزرگ‌ترین شرکت‌های بیمه در دنیاست، به تازگی با جدی‌گرفتن این هشدارها تغییر و تحولات قابل‌توجهی در خود ایجاد کرده است.

اگر چه پیش‌بینی‌های گذشته این شرکت تاکید و تکیه بیشتری بر تاریخ و وقایع گذشته داشته تا علم، اما اکنون این تاکید کاملا برعکس شده‌ است و لیود بیش از گذشته به هشدارها و پیش‌بینی‌های کارشناسان درباره بالاآمدن سطح آب و افزایش میزان بارش و گرم شدن زمین توجه می‌کند. شرکت‌های بیمه‌ای آمار و ارقام دقیقی نمی‌دهند اما تحلیلگران بر این اعتقاد هستند که این شرکت‌ها در سال بیش از ۵۰۰‌میلیون دلار صرف کارهای تحقیقی در این مورد می‌کنند.

یکی از این تحقیقات، وقوع توفانی سهمگین در فلوریدا را پیش‌بینی کرده است که ممکن است تا ۱۰۰‌میلیارد دلار هزینه و خسارت داشته باشد. بر همین اساس شرکت‌های بیمه‌ای از حال به شرکت‌ها و افراد حقوقی طرف قرارداد خود در این منطقه هشدار داده‌اند که اگر اقدامات لازم در جهت حفاظت از تاسیسات خود انجام ندهند، این شرکت‌ها هیچ مسوولیتی در قبال پرداخت خسارت به این مشتریان ندارند.

این روزها بحث درباره تغییرات جوی و تاثیرات جدی و ویران‌کننده آن برای آینده کره زمین به شدت جریان دارد. گرم شدن کره‌زمین چهره آن را تغییر می‌دهد و شرکت‌ها را مجبور می‌کند تا به صورت تکرار نشدنی ماهیت و کار خود را تغییر دهند. در نتیجه این تغییرات شگرف، بعضی شرکت‌ها با پایان عمر و کار خود رو به رو می‌شوند اما کار گروهی دیگر رونق گرفته و شکوفا می‌شود. تحقیقی که به تازگی دولت انگلیس انجام داده است، نشان می‌دهد، تا پایان این قرن ادامه روند گرم شدن کره‌زمین ممکن است رقم جهانی تولید ناخالص داخلی را تا ۲۰درصد کاهش دهد. اما دولت‌ها و شرکت‌ها هم بیکار ننشسته‌اند و در حال تطبیق دادن خود با شرایط جدید هستند. بعضی تحلیلگران از روند و چگونگی تطبیق دادن شرکت‌ها با شرایط جدید شگفت‌زده شده‌اند.

البته در این میان بازندگانی هم وجود دارند مانند شرکت‌های نفتی کثیف، شرکت‌ها و کارخانه‌های خودروسازی و شرکت‌ها و کارخانه‌های پوشاک که متخصص تولید پوشاک پشمی و گرم هستند. اما برندگانی هم هستند که از جمله آنها شرکت‌های محیط زیستی و تصفیه آب و تکنولوژی مقابله با خشکسالی هستند. شرکت‌های مقاوم سازی و تولید مواد مقاوم برای ساختمان‌سازی هم از دیگر برندگان شرایط جدید آب و هوایی هستند.

تعجبی ندارد که حتی صنایع و خدمات مالی هم از همین حال راه‌های جدیدی برای به دست آوردن سود بیشتر پیدا کرده‌اند.

بعد از توفان کاترینا اکثر کارشناسان پیش‌بینی کردند که احتمال تکرار وقوع چنین توفانی در سال‌های آینده بعید است. اما صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری، شیوه کاری خود را در ارتباط با سرمایه و سهام شرکت‌های بیمه‌ای تغییر دادند تا از زیان‌دهی بیشتر جلوگیری کنند و در مقابل سود بیشتری هم به دست آورند.

این تغییر روند کار موجب شد تا این صندوق‌ها به سود بیش از ۲۳‌میلیارد دلاری برسند. از سوی دیگر توفان کاترینا باعث شد تا بازارهای جدیدی تاسیس شود. ماه گذشته بازار داد و ستد سهام شیکاگو اولین داد و ستد مرتبط با شرایط توفانی دنیا را تاسیس کرد. در این بازار جدید شرکت‌های بیمه‌ای می‌توانند روی وقوع توفان‌های سهمگین شرط‌بندی کنند تا به این ترتیب خود را در برابر خطرات بیمه کنند.

در شرایط جدید تولیدکنندگان و شرکت‌هایی بیشترین سود را می‌برند که بر تولید محصولات مناسب دنیای گرم شده متمرکز هستند. خودروهای جدید تولید شرکت تویوتا که مخصوص سفر در هوای گرمسیر هستند یکی از برگ‌های برنده اصلی این شرکت هستند. شرکت‌های هواپیمایی به تولید تازه ایرباس ۳۸۰ امید بسته‌اند که انرژی کمتری مصرف می‌کند. سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای تسکو در آمریکا در پنج سال آینده بیش از یک‌میلیارد دلار برای مقاوم‌سازی شعبه‌های خود در برابر باد و دیگر تغییرات آب و هوایی هزینه خواهد کرد.

دیگر صنایع مانند صنایع آبی رونق خواهند گرفت. مناطق جنوبی زمین از مدیترانه تا چین با کمبود آب رو‌به‌رو خواهند شد و شرکت‌هایی که آب نوشیدنی از دریا استخراج می‌کنند بیشترین سود را خواهند برد. بعضی از این شرکت‌ها از همین حالا قراردادهای کلان خود را امضا کرده‌اند.

شرکت‌های داروسازی هم برندگان اقتصادی شرایط جدید آب و هوایی کره زمین هستند. بدون شک با افزایش دمای زمین و کمبود آب و وخیم شدن جو، بیماری‌های بیشتری دنیا را فرا می‌گیرد. شرکت‌های بزرگ داروسازی دنیا مدتی است که بودجه کلانی را صرف تهیه واکسن‌ برای جلوگیری از این بیماری‌ها می‌کنند.

این یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های این شرکت‌ها در سال ۲۰۰۷ است. صنعت واکسن‌سازی در سال ۲۰۰۵ بیش از ۱۰میلیارد دلار فروش داشته است. پیش‌بینی می‌شود که این رقم تا سال ۲۰۱۰ به ۱۵‌میلیارد دلار برسد.

بخش انرژی تجدید‌پذیر از دیگر برندگان شرایط جدید جوی کره زمین است. در انگلیس، پرتغال، استرالیا و آمریکا تحقیقات و اقدامات زیادی در این زمینه در جریان است.

هر جا که پول باشد مشاوره هم به وفور وجود دارد. از چندی پیش شرکت‌های مشاوره زیادی در زمینه محیط زیست تشکیل شده‌اند که به بازرگانان و سرمایه‌گذاران و شرکت‌های بیمه‌ای در این زمینه مشاوره می‌دهند و در این راه پول زیادی را هم ازآن خود می‌کنند.