یک عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، «پیوند نزدیک بودجه‌ریزی کنونی کشور با برخی قوانین مالی» و «سازماندهی دستگاه‌های اجرایی بر مبنای بودجه‌ریزی افزایشی» را دو مانع عمده فراروی بودجه‌ریزی عملیاتی در کشور دانست. به گزارش دبیرخانه کنفرانس بین‌المللی بودجه‌ریزی عملیاتی «مرتضی تمدن»، گفت: این دو مانع سبب شده که همه تلاش‌ها برای بودجه‌ریزی عملیاتی در ایران ناکام بماند.

نماینده شهرکرد در مجلس شورای اسلامی افزود: طبق قانون برنامه چهارم توسعه ملزم هستیم فرآیندی را بوجود بیاوریم که در طول این برنامه، نظام بودجه‌ریزی کشور به سوی بودجه‌ریزی عملیاتی سوق پیدا کند. این یک الزام برنامه‌ای است.

وی به تشریح مشکلات فراروی بودجه‌ریزی عملیاتی در ایران پرداخت و گفت: یک مشکل، ساختار بودجه‌ریزی کنونی کشور است. نظام و ساختار بودجه‌ریزی کنونی پیوند نزدیکی با بسیاری از قوانین مالیاتی، مالی، حسابداری و نظام بررسی و ساماندهی حساب‌های مالی دولت دارد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، افزود: اگر قوانین فرادستی و بعضا فرودستی به ‌طور همزمان تغییر نکنند، نمی‌توانیم حتی در صورت تدوین کل لایحه بودجه به روش عملیاتی، موفق شویم و باز هم نظام بودجه‌ریزی با مشکلاتی دست به گریبان خواهد بود.

نماینده شهرکرد درمجلس، آسیب یا مشکل دوم بودجه‌ریزی عملیاتی در کشور را سازماندهی و ساماندهی بودجه دستگاه‌های اجرایی عنوان کرد و گفت: دستگاه‌های اجرایی ما بر اساس بودجه‌ریزی افزایشی عمل می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: در روش بودجه‌ریزی افزایشی، مبنایی برای فعالیتی خاص در بودجه ثبت و هر سال متناسب با تورم و شاخص‌های دیگر و یا بر‌اساس چانه‌زنی، رقمی به آن افزوده می‌شود.

تمدن اظهار داشت: این روش به گونه‌ای در نظام بودجه‌ریزی دستگاه‌های اجرایی رسوخ کرده و نهادینه شده که به نظر می‌رسد خروج از آن بسیار مشکل است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: تا زمانی که این دو مشکل حل نشود، نمی‌توانیم بودجه‌ریزی عملیاتی داشته باشیم.

نماینده شهرکرد در مجلس افزود: در سال گذشته دولت اولین گام را در راه بودجه‌‌ریزی عملیاتی برداشت و شیوه جدیدی را تعریف کرد که مبنای آن «قیمت تمام شده» پروژه‌ها بود.

وی خاطرنشان کرد: این کار تا حدی پیش رفت ولی بعد از مدتی مشاهده کردیم که نه تنها تاثیری در روند بودجه نداشت و رفتار بودجه‌ای ما در سال ۸۵ نیز همان رفتار بودجه‌ریزی افزایشی و سنتی بود، بلکه در لایحه بودجه سال ۸۶ همان چند قدمی که برداشته بودیم نیز تقریبا مسکوت ماند و لایحه بودجه ۸۶ بدون توجه و رویکرد علمیاتی به مجلس شورای اسلامی آورده شد.

تمدن خواستار تعریف ساختار و سازمان، روش، برنامه و نرم‌افزار مناسب برای بودجه‌‌ریزی عملیاتی شد و گفت: باید برای بودجه‌ریزی عملیاتی عزم و اراده ملی به وجود آوریم، نباید از این کار ترس و واهمه به خود راه دهیم.

نماینده شهرکرد در مجلس اضافه کرد: ممکن است بودجه فعلی معطل بماند و دستگاه‌ها دچار مشکل شوند. برای پرهیز از این مشکل می‌توانیم یک یا دو سال در کنار لایحه بودجه قدیمی و سنتی خود، نظام بودجه‌ریزی عملیاتی هم داشته باشیم و دو لایحه بودجه به مجلس ارائه کنیم، یکی براساس بودجه‌ریزی عملیاتی و دیگری متناسب با شرایط.

تمدن گفت: می‌توان همزمان هر دو لایحه را در یک شرایط خاص ارائه کرد. ورود ما به عرصه بودجه‌ریزی عملیاتی، مقداری شجاعت، برنامه‌ریزی، آموزش و فرهنگ می‌خواهد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزود: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی‌، وزارت امور‌اقتصادی و دارایی و دستگاه‌هایی که درگیر فرآیند بودجه‌ریزی هستند، باید به صورت منسجم عمل کنند تا این بحث تحقق یابد.