ارمغان بوش برای آمریکای لاتین

برای برخی از ناظران این سوال مطرح است که آیا رییس جمهور آمریکا آنقدر قدرت سیاسی دارد که برای مردم در آمریکا چیزی بیش از یک آرزوی خوب به ارمغان آورد؟ مترجم: مریم استادسرایی- جورج بورش که طی شش سال ریاست‌جمهوری‌اش تا حدود زیادی آمریکای لاتین را نادیده انگاشته است روز هشتم ماه مارس سفری یک‌هفته‌ای را برای دیدار از برزیل، اروگوئه، کلمبیا، گوآتمالا و مکزیک آغاز کرد تا طی آن تلاش کند روابط خود را با این کشورها حفظ کند و از سوی دیگر تاثیر روزافزون رییس‌جمهور چپگرای ونزوئلا هوگو چاوز را کاهش دهد.

او قصد دارد مذاکرات اولیه را با برزیل در مورد سوخت‌های زیستی آغاز کند، در مورد یک معاهده تجارت آزاد با اروگوئه وارد مذاکره شود، در زمینه مبارزه با موادمخدر با کلمبیا مذاکره برای ادامه همکاری‌ها را از سر گیرد، از دموکراسی نوپای گوآتمالا حمایت کند و در مورد اصلاحات مربوط به قوانین مهاجرت و امنیت مرزها با رییس‌جمهور جدید مکزیک فلیپ کاردلون به بحث بنشیند.

به علاوه بوش با خود هیاتی از تجار را به سرپرستی جب بوش، برادر اول و فرماندار سابق ایالت فلوریدا به همراه برد. آنها با همتایان برزیلی خود برای ایجاد فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در بزرگ‌ترین اقتصاد آمریکای جنوبی ملاقات می‌کنند.

گفت‌وگوهای بی‌حاصل؟

اما مشخص نیست که بوش با این سفر که طولانی‌ترین سفرش به منطقه محسوب می‌شود به واقع به چه چیز دست می‌یابد؟ به مدد تقاضای زیاد چین، بسیاری از بانک‌های مرکزی کشورهای آمریکای لاتین، مملو از دلارهایی هستند که از صادرات کالاهایی چون مس، آهن اوره، فولاد، سویا و گندم به دست می‌آید.

بنابراین این کشورها نسبت به دهه‌های پیش کمتر به اقتصاد بزرگ آمریکا وابسته‌اند. کشورهای کوچک‌تر و فقیرتر که می‌توانستند از کمک‌هایی بهره‌مند شوند دیگر از کمک‌های چندانی برخوردار نخواهند شد چون کمک آمریکا به کشورهای منطقه، که هم‌اکنون سالانه ۶/۱میلیارد دلار است، قرار است سال آینده کاهش یابد. از سوی دیگر بخش اعظم این کمک‌ها با هدف رفع فقر تخصیص نمی‌یابد بلکه به معضل قاچاق موادمخدر کلمبیا و قدمت ۴۰ساله چپگراها معطوف خواهد شد.

اگرچه ایالات متحده آمریکا و اروگوئه در ماه ژانویه موافقتنامه‌ای را در زمینه تجارت و سرمایه‌گذاری به امضا رساندند، به نظر نمی‌رسد بوش در کنگره ماه جولای که کنترل آن را دموکرات‌ها به دست دارند، بتواند برای تجدید مذاکرات تجاری رای اعضای کنگره را بگیرد.

این موضوع برای بوش دستیابی به توافق‌های تجارت آزادی را که با کلمبیا پرو و پاناما امضا کرده است در مورد اروگوئه دشوار می‌سازد.

حتی اولین و مهم‌ترین برنامه این سفر یعنی توافقنامه‌ای با برزیل برای تهیه جهانی اتانول و سایر سوخت‌های زیستی ممکن است از آنچه پیش‌بینی‌ می‌شد مختصرتر باشد.

این به دلیل آن است که بوش نمی‌تواند برزیل را از مالیات ۵۴درصدی واردات اتانول به دست آمده از شکر این کشور که آمریکا تمایل به خرید آن دارد معاف کند.

این دو کشور در مجموع ۷۰درصد اتانول کل جهان را تولید می‌کنند و بوش می‌خواهد با برزیل در زمینه کمک به کشورهای آمریکای مرکزی و منطقه کاراییب همکاری کند و برنامه تولید سوخت‌های جایگزین خود را برای کاهش وابستگی‌شان به واردات نفت کاهش دهد.

از جمله این برنامه‌ها می‌توان یارانه‌‌ای کردن نفت را که هم‌اکنون از سوی چاوز به آنها فرستاده می‌شود، نام برد.

دو انقلابی

بنابراین چاوز بخشی از هدف بوش در این برنامه‌ها است.

چاوز از ثروت نفت ونزوئلا برای تقویت روابطش با متحدانی در آمریکای لاتین و منطقه کاراییب استفاده کرده است. او بیش از ۵/۱میلیارد از اوراق قرضه آرژانتین را خریده است تا به دوست چپگرایش رییس جمهور آرژانتین نستور کرشنر کمک کند. همچنین او پیشنهاد خرید اوراق قرضه از آکوادور را که چند ماه پیش رییس جمهوری چپگرا به نام رافائل کورآ را انتخاب کرده ارائه داده است.

به علاوه چاوز رییس جمهور چپگرای بولیوی اوو مورالس را تشویق کرده است منابع گاز طبیعی این کشور را که زمانی به شرکت‌های خارجی تعلق داشت ملی اعلام کند.

چاوز بوش را «شیطان» نامیده است. بوش در مسافرتش حس انقلابی چاوز را با طرح نام سیمون بولیوار، قهرمان مورد علاقه چاوز برانگیخته است. چون او را با قهرمان آمریکا جورج واشنگتن مقایسه کرده است.

بوش در سخنرانی روز پنجم ماه مارس در اتاق بازرگانی واشنگتن گفت: «این ماموریت ما است که انقلابی را که این دو نفر در دو قاره آغاز کردند تکمیل کنیم.» او گفت که ده‌ها میلیون نفر در این دو قاره در فقر شدید به سر می‌برند. «در عصر رشد ثروت و خوشبختی این یک مسوولیت مهم است چون سوال‌هایی را در مورد ارزش دموکراسی مطرح کرده است».

شک‌هایی در مورد تجارت

بورش در سخنرانی روز پنجم ماه مارس خود خواستار صرف ۳۸۵میلیون دلار برای کمک به اجاره‌بهای مسکن خانواده‌های شاغل در آمریکای مرکزی و جنوبی شد.

به علاوه او خواست ۷۵میلیون دلار دیگر برای تدریس زبان انگلیسی به ساکنان جوان آمریکای لاتین و حمایت مالی از آنها برای ادامه تحصیل در آمریکا تخصیص یابد.

هم اکنون آمریکا ۸۸۵میلیون دلار صرف کمک به السالوادور، هندوراس، نیکاراگوئه و پاراگوئه می‌کند و تعهداتی در مورد آموزش و بهداشت این کشورها داده است. از سوی دیگر مدت‌ها است که در مطبوعات صحبت از علاقه واشنگتن به گسترش رشد اقتصادی و اشتغالزایی در این مناطق می‌شود اما بسیاری از مردم این کشورها به خاطر کندی روند پیشرفت مایوس شده‌اند.

یک نظرسنجی که از ۱۸ کشور و از سوی یک شرکت در کشور شیلی به عمل آمد نشان می‌دهد که تنها ۳۸درصد از مردم آمریکای لاتین از روشی که دموکراسی در آنجا اعمال می‌شود راضی‌اند.

اکثر مردم آمریکای لاتین نسبت به مساله تجارت آزاد بدبین شده‌اند اما علت آن به ماهیت تجارت آزاد ربطی ندارد بلکه به آنچه واشنگتن به آنها ارائه داده است مربوط می‌شود.

دیوید فلیشر استاد علوم سیاسی دانشگاه برازیلیا در کشور برزیل می‌گوید: «بوش، رییس‌جمهوری بی اراده‌ای است که کنترل کنگره را از دست داده است و به همین دلیل مشکل است بگوییم هم اکنون آمریکا چه چیزی را برای آمریکای لاتین می‌تواند به ارمغان آورد. اما بوش می‌خواهد حداقل نشان دهد که آمریکا همسایگان جنوبی‌اش را فراموش نکرده است».

منبع: بیزینس ویک