فردا آغاز می‌شود
دور جدید مذاکره با آژانس
عکس: AFP (آرشیوی) فردا با حضور سلطانیه و ناکارتس انجام می‌شود
دورتازه مذاکرات ایران و آژانس در وین
دنیای‌اقتصاد- مرجان توحیدی: همه چیز درباره پرونده هسته‌ای ایران با سرعت فزاینده‌ای در حال پیشروی است؛ روز جمعه، وین، دفتر نمایندگی ایران، مکان دور جدید گفت و گوهای ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود. خبری که آژانس انرژی اتمی آن را طی یک بیانیه اعلام کرد و نماینده ایران در آژانس هم آن را تایید کرد.
به این ترتیب، موضوع هسته‌ای ایران پس از اندکی وقفه و البته این بار با سرعت بیشتر وارد دستور طرف‌های درگیر در پرونده شده است. از یک سو تا چند روز دیگر اشتون و جلیلی نمایندگان ایران و ۱+۵ درباره چگونگی تداوم مذاکرات سیاسی بر سر برنامه هسته‌ای ایران با یکدیگر گفت‌وگو خواهند کرد و از سوی دیگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در بیانیه‌ای اعلام کرده که نمایندگان ایران و آژانس در روز ۲۴ اوت (جمعه سوم شهریور ماه) در دفتر نمایندگی ایران در وین با یکدیگر درباره «موضوعات معلق» گفت‌وگو می‌کنند. این دیدار که بیشتر بر مسائل فنی و احتمالا بحث بازرسی آژانس از برخی سایت‌های هسته‌ای ایران متمرکز خواهد بود در آستانه نشست فصلی شورای حکام آژانس اتمی برگزار می‌شود. نشستی که دبیرکل آن حدود یک هفته قبل از برگزاری گزارش خود را درباره برنامه هسته ایران ارائه خواهد کرد.
بر همین اساس هم خبرگزاری فرانسه گزارش داده که آژانس انرژی اتمی در یک بیانیه اعلام کرده است که نمایندگان آن یعنی هرمان ناکاراتس، بازرس عالی‌رتبه آژانس و رافائل گروسی، دستیار ارشد مدیرکل آژانس روز جمعه (فردا) در دفتر نمایندگی ایران در وین با نماینده ایران در آژانس دیدار خواهند کرد. دیداری که به گفته سلطانیه یک روزه خواهد بود. در این بیانیه تاکید شده است که «این دیدار امکان برگزاری مذاکرات جدید بر پایه رویکردی نظام‌مند با هدف حل مسائل معلق در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران را فراهم می‌کند.»همزمان علی‌اصغر سلطانیه نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمن تایید بیانیه آژانس به ایسنا گفته است که دور دیگری از مذاکرات ایران و آژانس روز جمعه سوم شهریور در نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس در وین برگزار شود.
بازگشایی پرونده پارچین؟
اگرچه سلطانیه درباره فحوای این ملاقات و گفت‌وگوی یک روزه سخنی نگفت و آژانس هم تنها در بیانیه‌اش اعلام کرد: قرار است درباره موضوعات معلق گفت‌وگو شود و به متن این موضوعات معلق اشاره‌ای نکرده است؛ اما با نگاهی به ادوار گذشته گفت‌وگوی های ایران و آژانس البته از ابتدای سال جاری تا کنون این احتمال می‌رود که بحث بازدیدهای آژانس به ویژه در مورد «سایت پارچین» باید محور این دور جدید از دیدارها باشد.
چه همین موضوع سبب شده بود تا آژانس و ایالات متحده دور گذشته گفت‌وگوها را به دلیل اینکه نتوانسته بودند توافق ایران را برای بازدید از پارچین جلب کنند، ناامیدکننده بخوانند. بحث پارچین که ایران تاکید دارد فعالیت‌های امور متعارف نظامی است و نه هسته‌ای و بر همین اساس هم با بازدید از آن موافقت نمی‌کند، از آنجا آغاز شد که یوکیا‌آمانو در گزارش پاییز سال گذشته خود از پارچین به عنوان سایتی نام برده که «احتمالا» فعالیت‌های تسلیحاتی در آن انجام شده است. اگرچه بازرسان آژانس در سال ۲۰۰۵ از این سایت بازدید کردند و نتوانستند شواهدی دال بر انجام فعالیت‌های تسلیحاتی در این سایت به دست آورند. از همین رو آژانس در نشست بهمن‌ماه سال گذشته خود با ایران درخواست بازدید از این سایت را مطرح کرد. این نشست که سرپرستی آن را باز هم ناکاراتس بر عهده داشت در تهران برگزار شد، اما ایران با آن مخالفت کرد و به جای پارچین سایتی در مریوان را برای بازرسی پیشنهاد داد. آژانس هم با این پیشنهاد مخالفت کرد و در نهایت یوکیا‌آمانو، مدیرکل آژانس، مذاکرات را شکست خورده توصیف کرد. این هیات اما بار دیگر در روز اول اسفند ماه ۱۳۹۰ وارد تهران شدند، تا مذاکرات دور اول را که پشت درهای بسته برگزار شد، پی گیرند. نشستی که ناکاراتس نسبت به سازنده بودن آن ابراز امیدواری کرده بود. با وجود این پس از ترک تهران از سوی بازرسان آژانس و بی‌آنکه طبق گفته مقامات ایرانی بازدیدی از سایتی صورت بگیرد، آژانس اتمی با صدور بیانیه‌ای دومین دور مذاکرات میان هیات کارشناسان آژانس اتمی و مقامات ایران در تهران را «بی نتیجه» خوانده بود.
آمانو البته بعد از آن در همان اسفند ماه سال گذشته در گزارش فصلی خود درباره برنامه هسته‌ای ایران مدعی شده بود که «نگرانی‌هایی جدی» در رابطه با آنچه «ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌ای ایران» خواند، وجود دارد. او چند روز پس از آن باز هم در ادعایی مشابه تاکید کرد که در سایت پارچین فعالیت‌های نامشخصی در حال انجام است و احتمال پاکسازی این سایت نظامی وجود دارد.هرچند که مقامات ایران، باز هم این ادعا را رد کردند.
ایران و آژانس در روزهای پایانی اردیبهشت هم در محل نمایندگی ایران در وین به گفت‌وگو نشستند و یوکیا آمانو در سفر سرزده‌اش در خردادماه به ایران خبر داد که تا چند روز دیگر دور چهارم گفت و گو ها هم انجام خواهد شد. این دور از گفت و گو ها هم در وین بود.هرچند حاصلی در بر نداشت و ناکاراتس باز هم نتیجه مذاکرات ۸ ساعته‌اش با سلطانیه را ناامیدکننده خوانده بود، اما سلطانیه گفته بود که امیدوار هستیم در جلسه بعد که تاریخ و محلش متعاقبا اعلام خواهد شد، بتوانیم این جلسه را به جمع‌بندی برسانیم. او همچنین تاکید کرده بود که «باید برای رفع ابهامات و ادعاهایی که مطرح شده است با صبر و دقت لازم چارچوبی خاص تهیه کنیم و این مساله به کلی با بازرسی‌های عادی که مطابق معیارهایی مشخص در تمام کشورها صورت می‌گیرد، تفاوت دارد، بنابراین ارزش این را دارد که دقت لازم صورت پذیرد.»
اکنون تقریبا سه ماه از آن مذاکرات گذشته است. البته در کنار آن مذاکرات هسته‌ای مسکو هم با این توافق که کارشناسان ایران و گروه ۱+۵ در سطح فنی مذاکراتشان را ادامه بدهند پایان یافته بود. قرار هم این بود که در صورت نتیجه بخش بودن آن دسته از مذاکرات معاون جلیلی و اشتون با هم دیدار کنند که کردند و ماحصل آن شد توافق تلفنی جلیلی و اشتون برای بحث در مورد چگونگی ادامه مذاکرات. از روند ادامه گفت و گو ها هرچند خبری منتشر نشده اما به نظر می‌رسد که باید بین طرفین در مباحث فنی به ویژه در نشست استانبول توافقاتی صورت گرفته باشد که آژانس هم قرار است در همین راستا با ایران گفت و گو کند و البته جلیلی و اشتون هم چند روز بعد از آن.
ادعای پایان پاکسازی پارچین
البته ادعای مقام های غربی درباره پارچین همچنان ادامه دارد. به طوری که روزنامه تایمز اسرائیل به نقل از دو دیپلمات غربی مدعی شده است که سایت پارچین مراحل پایانی پاکسازی را می‌گذراند.
به گزارش خبرگزاری فارس، این دیپلمات‌ها در پاسخ به آسوشیتدپرس گفته‌اند که پاکسازی پارچین اکنون وارد «فاز پایانی» شده است.
یکی از این دیپلمات ها که خواسته نامی از وی منتشر نشود، گفته است که اطلاعات وی براساس عکس‌های ماهواره‌ای است که از سایت پارچین واقع در شرق تهران، گرفته شده است. البته وی با ذکر این نکته که این عکس‌ها جزو اسناد طبقه‌بندی شده است، از ارائه جزئیات بیشتر در این رابطه امتناع کرده است.
هر دوی این دیپلمات‌ها اذعان کرده‌اند که احتمالا این مورد در گزارش آژانس که قرار است چند هفته آینده منتشر شود، انعکاس می‌یابد.این در حالی است که پیش از این هم موسسه علوم و امنیت آمریکا با انتشار عکس‌هایی مدعی شده بود که عملیات پاکسازی پارچین به پایان رسیده است.
باید دید که گفت و گو های یک روزه ایران و آژانس چگونه خاتمه خواهد یافت آن هم با توجه به اینکه قرار است نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۰ تا ۱۴ سپتامبر برگزار شود و یک هفته قبل از آن هم مدیرکل آژانس گزارش خود درباره ایران را به طور غیررسمی در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام قرار می‌دهد و این احتمال می‌رود که در این گزارش آمانو به نتایج مذاکرات ایران و آژانس اشاره کند.
ارسال نظر