دنیای اقتصاد - به دنبال اظهارنظرهای مختلف دولتمردان درخصوص نحوه تعیین نرخ ارز، «دنیای اقتصاد» در گفت‌و‌گو با رییس‌کل بانک مرکزی، وزیر بازرگانی و سخنگوی اقتصادی دولت سیاست حاکم‌بر این بازار را از این تصمیم‌سازان جویا شد. رییس‌کل بانک مرکزی در این گفت‌و‌گو بر تعدیل نرخ ارز براساس مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی تاکید کرد و تحولات اخیر بازار را شاهدی بر این مدعا دانست. در گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با مردان اقتصادی دولت تشریح شد

برنامه مدیریت شناور ارز

دنیای اقتصاد - زهرا واعظ : مردان اقتصادی کابینه آخرین برنامه‌های دولت برای نرخ ارز را تشریح کردند. دیروز در حاشیه جلسه هیات وزیران، بهمنی رییس کل بانک مرکزی، حسینی وزیر اقتصاد و غضنفری وزیر بازرگانی، در گفت‌وگوهایی اختصاصی با «دنیای اقتصاد» سیاست دولت در قبال نرخ ارز را «نظام ارزی شناور مدیریت شده» و ایجاد ارز متعادل عنوان کردند به مفهوم آنکه دولت هر زمان که نیاز باشد در بازار مداخله کرده و با توجه به منابع عظیم ارز و طلا به مثابه سوپاپ اطمینانی عمل کرده و نمی‌گذارد کنترل بازار از دستش خارج شود.

این اظهارنظر در شرایطی صورت گرفته که طی روزهای گذشته با کاهش تب طلا در بازارها، نقدینگی به سمت بازار ارز هجوم آورده با افزایش تقاضا به افزایش قیمت دلار دامن زده است. هرچند که دولت این اتفاق در بازار ارز را سفته بازی می‌داند و مصمم است فاصله بین بازار رسمی ارز و غیر رسمی ارز را از بین ببرد.

در این زمینه رییس کل بانک مرکزی در خصوص سیاست دولت درباره نرخ ارز به دنیای اقتصاد گفت: بر اساس قانون، نرخ ارز باید از مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی به دست آید. به گفته وی، در حال حاضر اگر فرض کنیم که تورم داخلی در پایان سال گذشته حدود ۴/۱۲ درصد بود و تورم خارجی را هم ۱ تا ۲ درصد در نظر بگیریم در حالی که قیمت ارز در بودجه سال گذشته ۹۸۵ تومان بود می‌بینیم که قیمت ارز بیشتر از مابه التفاوت تورم داخلی و خارجی بالاتر رفته است.

وی اضافه کرد: بانک مرکزی به عنوان متولی کار، نظام ارزی شناور مدیریت شده را به مثابه یک «سوپاپ» کنترل می‌کند و از آنجا که قسمت اعظم درآمد کشور نفتی است، بنابراین این کنترل در دست دولت باقی می‌ماند. وی با اشاره به اینکه برخی عقیده دارند که قیمت ارز خیلی پایین یا خیلی بالا برود، تصریح کرد: دولت عین قانون عرضه و تقاضا و نیز قیمت‌های جهانی را مدنظر قرار می‌دهد. چراکه بانک مرکزی دارنده منابع کافی ارز و طلا است و به موقع وارد بازار خواهد شد و افراد ناآگاه در این عرصه متضرر خواهند شد.رییس کل بانک مرکزی در ادامه با اشاره به اینکه درآمد ارزی حاصل از فروش نفت به خزانه بانک مرکزی می‌رود، تصریح کرد: دولت باید ۶۰ میلیارد دلار درآمد نفتی را در ۵۲ هفته سال وارد بازار کند و به عنوان مثال درهفته یک میلیارد دلار به بازار برساند، اما اگر شرایط آن ایجاب کند دولت می‌تواند دلار چند هفته را در یک هفته به بازار تزریق کند و کنترل بازار را در اختیار بگیرد و در این عرصه جز ضرر عاید سفته بازان نمی‌شود.

وی با بیان اینکه خوشبختانه در سال جاری قیمت نفت بالاتر از پیش‌بینی بودجه بوده است، گفت: هیچ‌گونه نگرانی از بابت کمبود ارز در کشور نداریم؛ ضمن آنکه تصور نمی‌شود بهبودی سریع در شرایط بحران اقتصادی جهان روی دهد. بهمنی در پایان تاکید کرد: بانک مرکزی مکلف است هر آنچه که از نفت به فروش می‌رود پول آن را به دولت بپردازد، بنابراین عرضه ارز را بالاتر برده و تزریق بیشتر ارز به بازار قیمت ارز را پایین می‌آورد.

حسینی؛ حذف فاصله بین دو نرخ

شمس‌الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز در حاشیه جلسه هیات وزیران در پاسخ به دنیای اقتصاد سیاست دولت درخصوص نرخ ارز را نظام ارزی شناور مدیریت شده دانست و گفت: هم رییس‌جمهور و هم وزارت اقتصاد متفق‌القول هستند که اتفاقی که در بازار ارز افتاده سفته‌بازی است و این فاصله بین بازار رسمی ارز و غیر رسمی ارز باید از بین برده شود.

وی در پاسخ به اینکه آیا دولت قصد دارد نرخ ارز را براساس مابه‌التفاوت تورم داخلی با خارجی در نظر بگیرد یا اینکه بر اساس گفته رییس‌جمهور ارز ارزان را برای تولید و سرمایه‌گذاری مناسب‌تر می‌داند، گفت: رییس‌جمهور نگفتند نرخ پایین ارز بلکه در این گفت و گو، مشکلات و مسائلی که در زمینه افزایش نرخ ارز برای تولیدکنندگان ایجاد می‌شود را به عنوان رییس دولت مطرح کردند.

سخنگوی اقتصادی دولت گفت: قانون برنامه پنجم توسعه، نظام ارزی کشور را نظام ارزی شناور مدیریت شده دانسته و در این نظام علامت‌ها، تعادل‌ها و عدم تعادل‌ها از بازار گرفته می‌شود.

وزیر اقتصاد در ادامه تصریح کرد: اکنون بخشی از معادلات ارزی کشور که از طریق حواله انجام می‌شود با همان نرخ رسمی ارز صورت می‌گیرد، اما اگرچه نرخ بازار با حاشیه کم است بانک مرکزی با میزان اقتداری که در نظام پولی و ارزی کشور دارد در این فضا مداخله کرده و حباب را از بین می‌برد.

وی افزود: همانگونه که قبلا تاکید کردم سیاست دولت در بازار ارز حذف فاصله بین نرخ ارز در بازار با نرخ ارز رسمی است و به همان سمت حرکت می‌کنیم. حسینی وضعیت کنونی بازار غیررسمی ارز را سفته‌بازی خواند که براساس ساختارهای طبیعی بازار نیست و در عین حال به مردم توصیه کرد که مراقبت‌های لازم را در زمان خرید ارز مدنظر قرار دهند.وی در ادامه با اشاره به فاصله قیمت ارز در بازار رسمی و غیررسمی گفت: بانک مرکزی این حباب را از بین خواهد برد و ضرورت دارد که مردم تحت تاثیر اغواها قرار نگیرند.

سخنگوی اقتصادی دولت همچنین در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی در مورد تحریم بانک صنعت و معدن از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا گفت: از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، دولت‌های مختلف آمریکا سعی کردند مواضع استکباری خود را از راه‌های مختلف تحمیل کنند از جمله این که بحث محاصره‌ اقتصادی و تحریم اقتصادی را مطرح کردند و اوج تلاش آنها در این زمینه در مورد قطعنامه‌ ۱۹۲۹ بود. وی گفت: آمریکایی‌ها یک حرفی را می‌زنند و آن حرف را می‌خواهند بزرگ جلوه دهند با تبلیغات رسانه‌ای و تلاش می‌کنند آثار آن حرف را نیز خیلی بزرگتر جلوه دهند و بحثی که آمریکا در این زمینه مطرح می‌کند روانی است و رسانه‌ها نیز به آن توجه نکنند.

غضنفری؛ به دنبال ارز «متعادل»

در همین حال غضنفری وزیر بازرگانی نیز که اکنون سرپرستی وزارت صنایع را بر عهده دارد درحاشیه جلسه هیات وزیران در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ما درباره سیاست دولت در قبال نرخ ارز و تاثیر آن روی واردات از منظر وزارت بازرگانی و نیز حمایت از صنعت و تولید از منظروزارت صنایع تصریح کرد: تعیین قیمت ارز آثار متعددی بر همه حوزه‌های تولید، تجارت و صادرات دارد. وی افزود: از طرفی ارز گران‌تر برای صادرکنندگان درآمد بیشتری به همراه دارد و از سوی دیگر برای کشوری همچون ایران که در حال سرمایه‌گذاری است و نیاز به واردات مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای برای تولید دارد، ارز گران‌تر روند توسعه را کند کرده و گرانی کالا‌ها را باعث می‌شود.

سرپرست وزارت صنایع در ادامه تصریح کرد: همچنین ارز گران‌تر بازپرداخت وام‌های ارزی را سخت‌تر می‌کند لذا باید یک گروه از این چند گروه از نوعی حمایت دولتی برخوردار باشند.

وزیر بازرگانی سیاست دولت را ایجاد ارز متعادل عنوان کرد و گفت، اما دولت مصمم است از صادرکنندگان نوعی حمایت ویژه به عمل آورد که یکی از این حمایت‌ها، پرداخت جایزه صادراتی است که به میزان ۴۰۰ میلیارد تومان در دولت تصویب شده و اگر سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان در این زمینه همکاری کند، جوایز آنها پرداخت خواهد شد.

غضنفری در پایان تاکید کرد: گروه‌های متعددی از قیمت ارز متاثر می‌شوند و سیاست دولت بر این است که ارز را به گونه‌ای مدیریت کند که برای گروه‌های دیگر مشکلی ایجاد نشود.

شرط خروج چک پول‌های ۵۰ هزار تومانی

رییس کل بانک مرکزی در جمع خبرنگاران درباره فرآیند جمع‌آوری چک پول‌های ۵۰ هزار تومانی گفت: خروج چک پول‌های ۵۰هزار تومانی از چرخه مبادلات پولی کشور تا زمان تعیین تکلیف موضوع حذف صفرها و نیز چاپ اسکناس‌های درشت‌تر انجام نمی‌شود. وی درباره زمان چاپ اسکناس‌های درشت‌تر هم اظهار کرد: تا زمانی که حذف صفرها از پول ملی تعیین تکلیف نشود، اسکناس‌های درشت‌تر از ۱۰ هزار تومانی چاپ نمی‌شود. وی سرانه اسکناس در کشور را بیش از یکصد برگ اعلام کرد و افزود: این حجم بالای سرانه اسکناس هزینه‌ها را بسیار بالا می‌برد، همچنان که امروز داشتن اسکناس ۱۰، ۲۰ و ۵۰ تومانی در جامعه توجیهی ندارد، چرا که حدود ۳۸ تا ۵۰ تومان برای چاپ هر اسکناس هزینه می‌شود. وی ادامه داد: ارزش هزینه چاپ اسکناس گاه از ارزش پول نیز فراتر می‌رود که با حذف صفرها از پول ملی و چاپ اسکناس‌های درشت‌تر، این مشکل حل شود. بهمنی خاطرنشان کرد: این وضعیت در موضوع سکه‌های موجود در بازار نامناسب‌تر است، همچنان که ارزش ذاتی آلیاژ سکه‌ها به مراتب بیش از ارزش مبادلاتی آنها است و این موضوع درخصوص سکه‌های ۵۰، ۱۰۰، ۲۵۰، ۵۰۰ و حتی ۱۰۰۰ ریالی وجود دارد. رییس کل بانک مرکزی در این زمینه به دستگیری باندی اشاره کرد که با ذوب سکه‌های موجود در بازار و تبدیل آنها به شمش فلز سودجویی می‌کرد. وی تصریح کرد: باید بانکداری الکترونیک را به‌طور کامل به اجرا بگذاریم و اگر در جیب هریک از هموطنان کارت اعتباری وجود داشته باشد که همه بانک‌ها با آن مرتبط باشند، هموطنان قادر خواهند بود نقل و انتقال پول را حتی در تاکسی‌ها، مراکز خرید و پایانه‌های فروش به انجام برسانند.