واکنش‌ها به عزل متکی

کشورهای غربی‌: مذاکرات هسته‌ای مختل نشود

مهمانپرست‌: هیچ تغییری در سیاست‌های کلان‌ خارجی ایران ‌ایجاد نمی‌شود خبر انتصاب علی‌اکبر صالحی به عنوان سرپرست وزارت‌ خارجه و برکناری منوچهر متکی در رسانه‌های خارجی با واکنش‌های مختلفی مواجه شد. همزمان رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه هم در یک کنفرانس مطبوعاتی ۱۵ دقیقه‌ای برکناری متکی از سمت وزارت خارجه را بی‌تاثیر در سیاست‌های کلان خارجی‌ ایران دانست.

دوشنبه هفته گذشته زمانی که منوچهر متکی در سمت وزیر خارجه ‌ایران در سنگال به سر می‌برد‌، محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور طی حکمی ‌او را از وزارت برکنار و علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی‌ را با حفظ سمت به عنوان سرپرست وزارت خارجه منصوب کرد. در پی‌ این تغییر و تحول‌، گویدو وستروله ـ وزیر امور خارجه آلمان ـ روز دوشنبه در آستانه نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل، با اشاره به برکناری منوچهر متکی از سمت وزارت خارجه ایران خواستار این شد که مذاکرات تهران با قدرت‌های جهانی به‌رغم این مساله ادامه یابد. وی گفت: ما امیدواریم که مذاکراتی که اخیرا در ژنو از سر گرفته شد، ادامه یابد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وستروله افزود که تصمیم محمود احمدی‌نژاد ـ رییس‌جمهور ایران ـ برای این اقدام نباید باعث ایجاد «اختلال یا تاخیر در مذاکرات» شود.

وزیر امور خارجه آلمان افزود: مذاکرات آغاز شده است و باید ادامه یابد، حال آرایش سیاسی هرچه می‌خواهد باشد.

آلمان اخیرا به همراه آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین پس از وقفه‌ای ۱۴ ماهه مذاکرات با ایران را در ژنو از سر گرفتند. این کشورها قرار است در ماه ژانویه مجددا در استانبول با هم دیدار کنند. هیلاری کلینتون ـ وزیر امور خارجه آمریکا ـ نیز با اشاره به برکناری متکی گفت که آنچه برای واشنگتن اهمیت دارد سیاست‌های ایران است، نه اینکه چه کسی از نظر بین‌المللی نمایندگی ایران را برعهده دارد. کلینتون در جمع خبرنگاران در نشستی با وزیران خارجه کانادا و مکزیک در شهر کوچکی در کبک گفت: روابط ما با ایران ربطی به شخص خاصی ندارد، بلکه به کشور و دولت آن که برخورد با آن پیچیده و چالش‌آمیز است، ربط دارد. وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به اینکه اظهارنظر خاصی درباره برکناری متکی ندارد، افزود: اینکه چه شخصی وزیر خارجه ایران است به اندازه اینکه سیاست دولت ایران چیست، اهمیتی ندارد. کاترین اشتون ـ رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا ـ نیز در یک کنفرانس خبری در بروکسل در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره واکنش وی به برکناری متکی گفت که هیچ‌گونه اطلاعات دقیقی درباره این اقدام ندارد. اشتون گفت: من همچنان امیدوارم که مذاکرات در ماه ژانویه در استانبول برگزار شود.

توضیحات مهمانپرست

همزمان رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت خارجه هم در نشست هفتگی خود که سه‌شنبه هفته گذشته برگزار شد‌، گفت: در رابطه با تغییر و تحول در سرپرستی وزارت خارجه تا جایی که براساس اعلام دفتر ریاست جمهوری صورت گرفته است قبلا اصل موضوع در رابطه با تغییر آقای متکی مطرح شده بود. وی افزود: اصولا در مسوولیت‌های اجرایی تغییر و تحول جزو طبیعت کار است. در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مسوولان نظام مسوولیت را به عنوان فرصتی برای خدمتگزاری می‌بینند و تا زمانی که مسوولیت را بر عهده داشته باشند برای انجام آن مسوولیت و تکالیف به طور خستگی‌ناپذیر کار خود را انجام می‌دهند.

وی ادامه داد: فکر می‌کنم آقای متکی در طول سال‌هایی که در وزارت خارجه فعالیت داشت به ویژه در بیش از ۵ سال که مسوولیت وزارت خارجه را به عهده داشت، جزو نیروهای خستگی‌ناپذیر برای پیگیری اهداف سیاست خارجی بوده است و ایشان در هر جای دیگری که مشغول به کار شوند، منشا اثرات و برکات زیادی خواهد بود. سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره انتصاب علی‌اکبر صالحی به عنوان سرپرست وزارت امور خارجه تصریح کرد: آقای صالحی فردی است ارزشمند‌، فرهیخته‌، ‌متدین و آشنا به مسائل دیپلماتیک و شخصی فوق‌العاده مورد احترام هستند و بحث‌های مربوط به سیاست خارجی را به طور کلان آشنا هستند. مهمانپرست ادامه داد: سیاست‌ها و راهبردهای کلان خارجی در سطوح مشخص تدوین می‌شود و همچنان این سیاست‌ها در دستور کار وزارت خارجه است و با اقتدار کامل سیاست‌ها دنبال خواهد شد.

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه وزیران خارجه کشورهای مختلف از جمله آلمان و آمریکا گفته‌اند تغییر متکی ممکن است در سیاست ایران و نیز مذاکرات هسته‌ای ایران با ۱+۵ تغییری را به وجود آورد؟ گفت: درباره مذاکرات ایران با ۱+۵ همان‌طور که آقای جلیلی قبلا گفته‌اند برای گفت‌وگو به منظور همکاری براساس موضوعات مشترک میان طرفین تفاهم شده است. اگر چارچوب مذاکرات به همان شکلی که توافق شده دنبال شود و فضای مذاکرات عاری از هرگونه فشار و رفتار غیرمنطقی باشد این مذاکرات در چارچوب و مسیر خودش دنبال خواهد شد.

مهمانپرست در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه با آمدن علی‌اکبر صالحی تغییری در سیاست‌های دستگاه دیپلماسی رخ می‌دهد؟ گفت: سیاست‌های کلان نظام در صحنه‌های بین‌المللی سیاست‌هایی است که در سطوح بالاتر تعریف و تدوین می‌شود دستگاه سیاست خارجی مجری این سیاست‌ها است و ما در سیاست‌های اصولی خود تغییری مشاهده نخواهیم کرد. این سیاست‌ها جزو آرمان‌های نظام‌مند و در دستور کار همه مسوولان کشور قرار دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان، تغییر و تحولات در دستگاه سیاست خارجی را کاملا طبیعی دانست و تاکید کرد: نظام، مسوولان و ملت ما اجازه نمی‌دهند که رسانه‌های خارجی از این تغییر و تحولات سوءاستفاده کنند. مهمانپرست درباره تغییر وزیر امور خارجه کشورمان در شرایط فعلی که مذاکرات ایران و ۱‌+‌۵ در جریان است و در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است سیاست ایران درباره مذاکرات تغییر کند؟ اظهار کرد: مذاکرات ایران و ۱‌+‌۵ در چارچوب تعریف‌شده‌ای انجام می‌شود و ما برای ادامه مذاکرات آنچه را که مدنظرمان است تعریف کرده‌ایم. لذا تغییر افراد، آن سیاست‌ها و چارچوب‌ها را تغییر نمی‌دهد. وی افزود: نه در سیاست‌ها و نه در نحوه مذاکرات تغییری صورت نمی‌گیرد.

انتقاد توکلی از شیوه برکناری متکی

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با انتقاد از شیوه برکناری متکی در حالی که وی در سفر خارجی بوده است، گفت: این اقدامات موجب سخیف شدن جایگاه وزارت امور خارجه و به خطر افتادن امنیت شغلی مدیران ارشد می‌شود.

به گزارش الف، احمد توکلی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با اشاره به خبر برکناری متکی وزیر امورخارجه کشور در حالی که وی در سفر سنگال به‌سر می‌برد، گفت: نحوه برخورد آقای احمدی‌نژاد در گذشته نیز تکرار شده است و به تذکراتی که در این زمینه به ایشان داده شده توجهی ندارد. توکلی با تاکید بر اینکه وزیر امورخارجه در بین وزرا شأن ویژه‌ای دارند و تغییر ایشان باید با دلیل محکمی انجام شود و خیلی سریع نیز نباشد، اظهار داشت: من قضاوتی روی زود یا دیر بودن این تغییر ندارم، اما وقتی قرار است یک مدیر باسابقه تغییر کند باید شأن وی حفظ شود؛ چرا که براساس عرف اگر شأن مدیران حفظ نشود نشان می‌دهد که اشکالی در کار وجود داشته است. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس این شیوه کار را موجب بروز یاس در میان مدیران خواند و افزود: این مسائل موجب می‌شود دیگر افراد قدرتمند و صاحب صلاحیت نیز مسوولیت نپذیرند. توکلی گفت: این گونه رفتار امنیت شغلی مدیران سطح بالا را کاهش می‌دهد. وی در بیان بازتاب بین‌المللی برکناری متکی با شیوه اخیر گفت: وقتی آقای صالحی یا فرد دیگری به جای متکی انتخاب شود در گفت‌وگوهای بین‌المللی نگاه کشورهای خارجی این گونه است که این فرد ممکن است امروز باشد و فردا نباشد. توکلی با انتقاد از اینکه این اقدام در زمان بسیار بدی انجام شد، افزود: رییس جمهور زمانی اقدام به برکناری متکی کرده است که وی به عنوان پیغام بر رییس‌جمهور به کشور سنگال رفته است و این بدان معنا است که رییس جمهور برای فردی که پیام خودش را به کشور دیگری برده است احترام قائل نیست و حتی این احترام را قائل نبوده است که بگذارم این فرد پس از انجام ماموریتش برگردد و بعد وی را عزل کنم. وی گفت: این اقدامات جایگاه وزیر امورخارجه را سخیف می‌کند، چرا که به تعریف عقلا، وزارت امورخارجه نماینده جمهوری اسلامی در خارج از کشور است. نماینده مردم تهران با ابراز تاسف از این شیوه برخورد گفت: گرچه ممکن است انتقاداتی به وزیرامورخارجه وجود داشته باشد ولی نباید با این شیوه وی را برکنار کرد.