انقباض هزینه‌های جاری، انبساط پرداخت‌های عمرانی
رونمایی اولیه از بودجه ۹۰
معاون بودجه معاونت برنامه ریزی تشریح کرد:
رونمایی اولیه از بودجه 90
دنیای‌اقتصاد- زهرا واعظ: معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور دیروز در یک نشست مطبوعاتی ضمن تشریح رویکردهای بودجه ۹۰ از در نظر گرفتن ردیف جداگانه برای اعتبارات قانون هدفمند کردن یارانه‌ها خبر داد.
اجرای بودجه تعهدی در ارتباط با طرح‌های عمرانی، تصمیم‌گیری نهایی رییس‌جمهور برای ارقام بودجه، حذف ردیف‌های فاقد اثربخشی از بودجه، افزایش حقوق کارکنان دولت 2 درصد کمتر از تورم سال آینده و تحقق 80 درصد درآمد حاصل از واگذاری‌ها از جمله موضوعاتی بود که رحیم ممبینی در این جلسه به آنها پرداخت. گرچه بخش عمده و مهم سخنان ممبینی به ارتباط قانون یارانه‌ها با بودجه 90 اختصاص داشت.
هدفمندی یارانه‌ها در بودجه ۹۰
معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور در مورد قانون هدفمندی یارانه‌ها در بودجه 90 اظهار کرد: برای در نظر گرفتن این موضوع دو راه وجود داشت، یکی اینکه منابع ناشی از هدفمندسازی یارانه‌ها به نسبت میان دستگاه‌هایی که از اجرای این طرح متاثر می‌شوند، تقسیم شود که این کار پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، اما یکی از روش‌های در نظر گرفته شده در این زمینه این است که دستگاه‌ها کمافی‌السابق بودجه پیشنهادی خود را بدون در نظر گرفتن تاثیر هدفمندی یارانه‌ها به منظور شفاف سازی ارائه می‌کنند و از سوی دیگر ما به صورت جداگانه اعتبارات هدفمندسازی یارانه‌ها را در دو ردیف منابع و مصارف در نظر خواهیم گرفت و از ردیف متمرکز اعتبار در اختیار آنها قرار خواهیم داد. خبرنگاری در این زمینه پرسید که آیا دولت دو بودجه جداگانه تدوین خواهد کرد که یکی از آنها با یارانه و دیگری بدون یارانه است که ممبینی در پاسخ گفت: یک بودجه تدوین خواهد شد و در جدول ردیف‌های متفرقه یک ردیف مصارف ناشی از تاثیر هدفمندی یارانه‌ها تعریف خواهد شد و مبلغ آن در سرجمع بودجه لحاظ می‌شود.
رقم دقیق یارانه‌ها هنوز مشخص نیست
معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور درباره اینکه دولت میزان یارانه حامل‌های انرژی در بودجه 90 را چقدر در نظر گرفته است، گفت: گرچه برای این بخش سخنگو در نظر گرفته شده است، اما در مسائل بودجه‌ای به همان شکلی که در سال‌جاری اعمال شد باید تصمیم‌گیری نهایی برعهده کارگروه طرح تحول باشد و هنوز رقم اعلام شده و دقیقی برای در نظر گرفتن یارانه حامل‌های انرژی و نیز تغییر قیمت حامل‌های انرژی ابلاغ نشده است.
وی افزود: تفاوت دو رقم قیمت تمام شده و یارانه به حامل‌های انرژی هنوز مشخص نیست و از نظر بودجه‌ای امکان محاسبه ندارد. وی تاکید کرد: اگر قیمت حامل‌های انرژی با هدفمندی یارانه‌ها تغییر کند به تناسب آن بودجه برای یارانه‌ها در نظر گرفته می‌شود.
مبنای بودجه پایه اولیه قیمت‌ها قبل از زمان اجرا
وی در ادامه از اعلام ارقام برای هدفمندی یارانه‌ها در بودجه سال آینده خودداری کرد و افزود: مبنای اصلی برای هدفمندسازی یارانه‌ها، این است که پایه اولیه قیمت‌ها قبل از زمان اجرا خواهد بود که عمدتا حامل‌های انرژی است و بعد از اجرای هدفمندی یارانه‌ها، تفاوت قیمت جدید و قیمت پایه به حساب خاصی واریز خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه بودجه باید تا 90 درصد به صحت نزدیک باشد، افزود: میزان تفاوت قیمت پایه و جدید با هدفمندی پیش‌بینی شده است و مبالغ به حساب‌های ویژه (حساب تمرکز وجوه) نزد خزانه افتتاح شده واریز خواهد شد و مبالغ نیز بر اساس قانون توزیع می‌شود.
رییس‌جمهور تصمیم گیرنده نهایی
خبرنگاری با تاکید بر اظهارات رییس‌جمهور مبنی بر افزایش دوبرابری یارانه نقدی در سال آینده به اخباری مبنی بر دستور برای لحاظ کردن حداقل 40 هزار میلیارد تومان برای درآمد حاصل از یارانه‌ها در بودجه 90 اشاره کرد و صحت و سقم آن‌را از ممبینی خواستار شد که وی در پاسخ ضمن اظهار بی‌اطلاعی از این موضوع گفت: برای هدفمندی یارانه‌ها هنوز روی مبلغ نهایی تصمیم‌گیری نشده است و از آنجا که طبق اصل 126 قانون اساسی رییس‌جمهور مسوول مستقیم بودجه و برنامه کشور است، بنابراین هر چه ایشان طبق قانون تصمیم‌گیری کند، باید در تدوین لایحه بودجه در نظر گرفته شود.
اجرای بودجه تعهدی در ارتباط با طرح‌های عمرانی
ممبینی در ادامه با بیان اینکه اعتبارات کل در پیوست بودجه‌های سنواتی منعکس می‌شود، افزود: به دستگاه‌ها اجازه داده‌ایم که برای تامین اعتبارات طرح‌ها و پروژه‌های خود سرمایه‌گذار و فاینانس‌کننده در نظر بگیرند و به صورت تعهدی این کار را انجام دهند و دولت نیز بقیه آن را تامین اعتبار خواهد کرد. وی گفت: اجرای بودجه تعهدی در ارتباط با طرح‌های عمرانی برای اینکه طرح‌ها دچار نوسانات ناشی از بودجه عمرانی نشوند، در نظر گرفته شده است.
۵۰ درصد بودجه طرح‌های عمرانی را دولت می‌دهد
وی همچنین درباره اختصاص 50 درصدی اعتبار طرح‌های عمرانی توسط دولت در سال آینده، گفت: یکی از سیاست‌های دولت این است که طبق گفته وزیر اقتصاد 50 درصد بودجه‌های عمرانی از منابع عمومی دولت و 50 درصد از محل سرمایه‌گذار و مشارکت بخش غیردولتی تامین شود. ممبینی با اشاره به اهداف سند چشم‌انداز کشور گفت: صرفا با منابع عمومی نمی‌توان به این اهداف رسید، بلکه باید از سرمایه‌گذاری خارجی و مشارکت بخش غیردولتی استفاده شود. ممبینی با بیان اینکه این ایده به صورت موردی درباره طرح‌ها اجرا می‌شود، گفت: بعضی پروژه‌ها ممکن است برای سرمایه‌گذار جذابیت نداشته باشد، ولی واقعیت این است که کشور نیازمند توسعه زیرساخت‌ها است و البته جاذبه مناسبی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد، اکنون چین اعلام کرده که حاضر است تا 40 میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کند، در حالی که همه منابع عمومی کشور امسال 24 هزار میلیارد تومان است، بنابراین باید از چنین فرصت‌هایی حداکثر استفاده را داشته باشیم.
حذف ردیف‌های فاقد اثربخشی از بودجه
ممبینی با اشاره به اینکه بر اساس احکام برنامه پنجم به بودجه‌ریزی عملیاتی ملزم شده‌ایم و این امر یک منطق است، افزود: یک کارگروه برای بازبینی تمام ردیف‌های بودجه تعیین شده است تا مشخص شود بودجه به دستگاه‌های حاکمیتی یا تصدی‌گری اختصاص یافته است. به گفته وی در بودجه سال 90 ردیف‌های فاقد کارآیی و اثربخشی حذف می‌شوند.
تامین مصارف هزینه‌ای از درآمدهای غیر نفتی
ممبینی در خصوص تامین مصارف هزینه‌ای از درآمدهای غیرنفتی که در بودجه سال 89 معادل 19 هزار میلیارد تومان بوده است، گفت: اگر این روش را در نظر نگیریم، اختلاف بین مصارف هزینه‌ای و درآمدهای غیرنفتی حدود 3 یا 4 هزار میلیارد تومان است که قانون صفر شدن آن را مطرح کرده است. وی افزود: در بودجه سال 90 مجلس روش مذکور را تغییر داد و مالیات و نفت را در نظر نگرفت؛ بنابراین فاصله بین این دو به 20 هزار میلیارد تومان رسید، اما برای نزدیک شدن این دو ظرفیت وجود دارد؛ به نحوی‌که باید مصارف هزینه‌ای را کاهش دهیم. در عین حال استان‌ها با 1040 میلیارد تومان مازاد درآمد در 6 ماهه ابتدای سال مواجه بودند.
اعتبارت هزینه‌ای ۲ درصد کمتر از تورم سال آینده
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه انقباضی بودن مصارف هزینه‌ای به معنای کسر از حقوق کارمندان است، با توجه به اینکه بخش عمده مصارف را پرداخت‌های پرسنلی به کارمندان دولت تشکیل می‌دهند، گفت: انقباضی به معنای کم شدن نیست و در بخش مصارف هزینه‌ای به موجب قانون نمی‌توانیم دست و دلباز وارد شویم. وی خاطرنشان کرد: بر اساس احکام بودجه، اعتبارت هزینه ای 2 درصد کمتر از تورم سال آینده در نظر گرفته می‌شود؛ اما حقوق کارکنان برابر قوانین پرداخت می‌شود و به هیچ عنوان ضایع شدن حق و حقوق افراد مد نظر نیست.این در حالی است که حقوق کارکنان دولت در قانون بودجه سال 89 هم متناسب با منابع شده است.
تحقق ۸۰ درصد درآمد حاصل از واگذاری‌ها
ممبینی با بیان اینکه نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی باید 10 درصد باشد، افزود: برنامه واگذاری‌ها همانند سال‌جاری در سال آینده ادامه خواهد داشت، امسال قرار بود 5 هزار میلیارد تومان نیروگاه بفروشیم و 4 هزار و 500 میلیارد تومان نیز بابت رد دیون در نظر گرفته شود که پیش‌بینی می‌شود رقم مصوبه بودجه‌ای در این باره تا 80 درصد در سال جاری محقق شود.
امسال اصلاحیه بودجه نخواهیم داشت
وی درباره اینکه بودجه سال 89 دارای اصلاحیه ای خواهد بود یا خیر، گفت: امسال به هیچ وجه اصلاحیه بودجه برای تامین کسری اعتبارات دستگاه‌ها نخواهیم داشت و این در حالی است که به طریق اولی متمم بودجه هم نداریم. ممبینی افزود: در عین حال، طی سال‌های اخیر متمم بودجه نداشته‌ایم. البته ممکن است برخی از دستگاه‌ها از جمله صندوق‌های بازنشستگی با مشکلاتی مواجه شوند که دولت بر اساس اختیارات خود در بودجه از طریق جابه جایی ها آن را مدیریت خواهد کرد و برنامه ای برای تعیین کسری بودجه دستگاه‌ها نداریم.
بودجه انقباضی - انبساطی
ممبینی در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوال دنیای‌اقتصاد که از وی درباره انبساطی یا انقباضی بودن بودجه 90 پرسید، خاطرنشان کرد: بودجه سال آینده در بخش مصارف هزینه‌ای انقباضی است و زیر 10 درصد رشد تعریف خواهد شد و در بودجه عمرانی هر چه بتوانیم اعتبار آن را افزایش می‌دهیم و نگاه انبساطی خواهد بود. وی تاکید کرد: عملکرد بودجه سال 88 نشان می‌دهد 61 هزار میلیارد تومان بودجه جاری بود که در حال حاضر بودجه کشور به‌طور شفاف 69 هزار میلیارد تومان شده که از آن رقم 3 هزار میلیارد تومان یارانه برق است که اگر این رقم را از بودجه خارج کنیم، بودجه حدود 6 و 7درصد رشد داشته است.
شتاب رشد اقتصادی
معاون بودجه معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور، در ادامه افزایش شتاب رشد و توسعه اقتصادی کشور را مهم‌ترین ویژگی بخشنامه بودجه سال 90 بیان کرد و گفت: در بخشنامه بودجه 90 یا تدوین لایحه بودجه بیشترین استفاده را از منابع عمومی خواهیم داشت و این، زمانی ممکن است که بتوانیم اولویت‌بندی مناسبی از طرح‌های عمرانی داشته باشیم. ممبینی گفت: غیر از طرح‌های استانی، بیش از 2500 طرح ملی داریم که باید ساماندهی شود.
رویکردهای بودجه ۹۰
وی همچنین گسترش عدالت اجتماعی با موضوع هدفمندسازی یارانه‌ها و توسعه بیمه‌های اجتماعی را از دیگر رویکردهای اساسی بودجه سال آینده دانست و گفت: اصلاح و بهینه‌سازی مصرف نهاده‌های انرژی نیز در بودجه سال آینده به طور جدی پیگیری می‌شود. به گفته وی، شتاب گرفتن فعالیت‌های پژوهشی و فن‌آوری‌های نوین و نیز بهبود فضای فرهنگی از دیگر رویکردهای بودجه سال آینده است؛ ضمن آنکه، صادرات غیر نفتی در سال 88 نسبت به سال قبل آن 21 درصد رشد داشته است و با وجود محدودیت‌های جهانی این روند در سال آینده ادامه خواهد یافت.
وی اصلاح سیستم اداری و افزایش کارآیی نیروی انسانی به همراه توسعه دولت الکترونیک را از دیگر رویکردهای بودجه سال آینده دانست.
کنترل مصارف هزینه‌ای
ممبینی با اشاره به موفقیت دولت در کنترل مصارف هزینه ای افزود: اگر چه گزارش موسسه‌های بین‌المللی همراه با رگه‌های سیاسی است، اما این موسسه‌ها به توانایی جمهوری اسلامی ایران در کنترل مصارف هزینه‌ای اذعان دارند. وی گفت: با توجه به محدودیت‌هایی که در منابع داریم باید به سمت توسعه زیرساخت‌ها برویم.
ارائه لایحه بودجه 90 در زمان مناسب
معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور در ادامه، زمان ارائه بودجه به مجلس را «زمان مناسبی» اعلام کرد و در عین حال گفت: لایحه بودجه سال آینده حداکثر ۴۵ روز مانده به پایان سال به مجلس تقدیم می‌شود. در عین حال معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی سعی می‌کند در فرصت قانونی حداکثر ۴۵ روز مانده به پایان سال لایحه بودجه را به مجلس ارائه کند تا نمایندگان ملت فرصت کافی رسیدگی داشته باشند.
بودجه 90 منتظر تعیین تکلیف برنامه پنجم
وی در ادامه تاخیر در ارائه لایحه بودجه را به دلیل عدم تعیین تکلیف برخی از احکام برنامه پنجم عنوان کرد و گفت: معاونت برنامه‌ریزی منتظر احکام لایحه برنامه پنجم بود و از طرفی در مورد صندوق توسعه ملی تکلیف هنوز مشخص نشده بود، چرا که برای بودجه سال ۸۹ در سال گذشته دولت ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار از صندوق توسعه ملی در نظر گرفته بود که چون اساسنامه آن به تصویب نرسیده بود، مجلس آن را حذف کرد و به جای آن ارقامی مازاد بر لایحه بودجه در نظر گرفت که در بحث کارهای پیمانکاری پیش‌بینی شده است.
مجلس بودجه مستحکم می‌خواهد
زمانی‌که ممبینی دلیل تاخیر بودجه به مجلس را برنامه پنجم و تعیین تکلیف برخی از احکام در مجلس دانست خبرنگاری به تاخیرهای مکرر دولت طی سالیان گذشته در ارائه بودجه به مجلس اشاره کرد و گفت چرا دولت گناه تاخیر بودجه را به گردن مجلس می‌اندازد. معاون بودجه در پاسخ گفت: ما به گردن کسی نمی‌اندازیم و مشتاقانه منتظر هستیم احکام بودجه در لایحه برنامه نهایی شود. ضمن آنکه نمایندگان مجلس بیشتر از اینکه بر زمان ارائه لایحه بودجه به مجلس تاکید داشته باشند خواستار ارائه بودجه‌ای متقن با منابع و مصارفی هستند که از استحکام بالایی برخوردار باشد.
اختصاص 65 درصد بودجه عمرانی در 9 ماه
ممبینی همچنین در مورد تخصیص ۹ ماهه بودجه‌های عمرانی در سال جاری گفت: به طور میانگین ۶۵ درصد بودجه عمرانی در سال جاری اختصاص یافته؛ در حالی که در برخی سال‌ها در طول سال این رقم محقق می‌شد و سال گذشته میانگین تخصیص بودجه‌های عمرانی ۸۸ درصد بود که امید است در سال جاری بر این منوال محقق شود.
صندوق توسعه ملی
وی در مورد صندوق توسعه ملی و امکان استفاده دولت از منابع این صندوق گفت: آنچه دولت تقدیم مجلس کرده می‌تواند از منابع این صندوق در طرح‌های با ارزش افزوده بالا استفاده شود، چون صندوق توسعه ملی یک شخصیت حقوقی خواهد داشت که می‌تواند به عنوان شخص حقوقی در اجرای پروژه‌های عمرانی دولت مشارکت کند. ممبینی گفت: مثلا برای اجرای طرح‌های ریلی صندوق توسعه ملی نیز می‌تواند به عنوان شخص حقوقی سرمایه‌گذاری کند و در صورت مشخص شدن ترکیب مسوولان این صندوق در قالب هیات امنا یا مجمع هیات‌مدیره در زمینه سرمایه‌گذاری با جاذبه‌های مناسب تصمیم‌گیری خواهد شد.
60 درصد بودجه مترو اختصاص یافته
ممبینی در مورد اختصاص بودجه به مترو در تهران و کلانشهرها گفت: علاوه بر اختصاص ۶۰ درصد بودجه مصوب، مبلغ ۳۲۴ میلیون یورو برای فاینانس برای ساخت خطوط ۳ و ۴ و ۷ و ۸ متروی تهران و کرج مصوب شده، اعتبارات قابل توجهی به مترو در مقایسه با سال‌های گذشته در نظر گرفته شده است.
بودجه ۸۹ از تدوین و تصویب تا اجرا
ممبینی دیروز در حالی فاز اول بودجه 90 را تشریح کرد که روند ارائه لایحه بودجه 89 و سپس تصویب آن در مجلس چالش‌های زیادی را به همراه داشت. سال گذشته معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهوری از تدوین بودجه انقباضی اقتضایی خبر داد. در حالی‌که در عمل، زمانی‌که بودجه به مجلس رفت رقم اختصاص یافته به بودجه عمرانی با احتساب هدفمند کردن یارانه‌ها نشان داد که دولت در بودجه‌ریزی رویکردی انبساطی را در پیش گرفته است. اعتبارات شرکت‌های دولتی، اعتبارات عمرانی و هدفمند کردن یارانه‌ها، همه نشان از رویکرد انبساطی دولت داشت. در حالی که بودجه عمرانی در سال 88 تنها 20 هزار میلیارد تومان جذب شده بود، دولت رقم آن را با 90 درصد رشد به 38 هزار میلیارد تومان افزایش داد.
همچنین اگرچه سقف منابع اجرای هدفمند کردن را دولت ۴۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته بود، اما کمیسیون تلفیق آن‌را به ۲۰ هزار میلیارد تومان کاهش داد. این در حالی بود که کارشناسان اقتصادی بر تورمی بودن بودجه و نیز افزایش وابستگی به نفت در این لایحه خبر داده بودند. اکنون با برگزاری این نشست مطبوعاتی در حالی‌که در آستانه ارائه لایحه بودجه ۹۰ به مجلس هستیم، اما هنوز بخش اصلی و مهم قانون بودجه که همان اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بود و تصور می‌شد تا حداقل از ابتدای نیمه دوم سال به اجرا در بیاید، اجرایی نشده و از سوی دیگر زمان اجرای آن نیز همچنان در پرده‌ای از ابهام قرار دارد. در این میان، معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی درباره اینکه آیا رقم حاصل از آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی در بودجه ۸۹ لحاظ خواهد شد به این بسنده کرد که ما ردیف‌هایی را از منابع و مصارف به صورت جداگانه برای سال آینده در نظر خواهیم گرفت؛ اما هنوز میزان آن مشخص نیست.
ارسال نظر