انتقاد حدادعادل از روند اجرای برنامه‌های توسعه
دنیای اقتصاد- به گفته حدادعادل، رییس‌جمهور موظف است سالانه گزارش پیشرفت قانون برنامه را به مجلس بدهد که این‌گونه نشده است. وی در همایش ملی نقش مدیریت راهبردی برای تحقق اهداف چشم‌انداز تصریح کرد که دوسه سال است نه مجلس اصرار می‌کند گزارشی ارائه شود و نه دولت تمایلی به این کار دارد. به گفته حداد، نتیجه این شده که در بخش تهیه اسناد ملی فقط ۳۰ درصد اهداف برنامه تحقق یابد. وی در بخش دیگری از عدم ارتباط واضح اسناد ملی مانند قانون اساسی و چشم‌انداز با قوانین موضوعه مانند قانون برنامه انتقاد کرد و اعلام کرد که نتیجه کار، کنار گذاشته شدن محترمانه قوانین از چشم‌انداز تا برنامه شده است. حداد عادل از کنار گذاشتن اسناد توسعه‌ای در اداره کشور انتقاد کرد
عدم تحقق ۷۰ درصدی برنامه چهارم توسعه
حداد عادل: چشم‌انداز نوشته می‌شود به صورت محترم کنار گذاشته می‌شود. سیاست‌های کلی نوشته می‌شود کنار گذاشته می‌شود. قانون برنامه نوشته می‌شود کنار گذاشته می‌شود. قانون بودجه نوشته می‌شود آن هم همین طور
روز پنج‌شنبه مرکز همایش های دانشگاه عالی دفاع محل برگزاری همایشی با عنوان «همایش ملی نقش مدیریت راهبردی در تحقق سند چشم‌انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران» بود که طی آن مقاماتی چون محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور، محمد حسن ابوترابی فرد نایب رییس مجلس، علی‌اکبر ولایتی مشاور بین‌الملل مقام معظم رهبری، غلامعلی حداد عادل رییس فعلی کمیسیون فرهنگی و رییس سابق مجلس و محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام به سخنرانی درباره چگونگی برنامه‌نویسی در کشور و میزان تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه کشور پرداختند. همایشی که سخنان سراسر انتقادی حداد عادل در انتقاد توامان از دولت و مجلس و به ویژه محقق نشدن ۷۰ درصدی برنامه چهارم، توجه همگان را جلب کرد. حداد عادل به عنوان یکی از سخنرانان همایش با انتقاد از برخی اختلاف‌نظرها بین دولت و مجلس و با تاکید بر اینکه نمایندگان مجلس قصد ندارند چوب لای چرخ دولت بگذارند، اظهار کرد که موسیقی نمی‌داند، اما در عین حال این اختلاف نظر را این‌گونه تشبیه کرد که مجلس در دستگاه ابوعطا ساز می‌زند و دولت در دستگاه ماهور. به گزارش ایسنا، حداد عادل به آسیب‌شناسی برنامه‌نویسی در کشور پرداخت و گفت: معمولا می‌بینید که بین دولت و مجلس در مورد لوایح و طرح‌های کلان اختلاف نظر وجود دارد و این امر فقط مربوط به دولت دهم و مجلس هشتم نیست. در همین یکی دو سال اخیر چقدر ما شنیده‌ایم که مجلس و دولت بر سر قوانین کلان و امور راهبردی مانند هدفمندکردن یارانه‌ها یا قانون برنامه، مقابل هم قرار گرفته‌اند و ارتباط‌شان به یک مویی رسیده، ولی پاره نشده ولی ضعیف بوده و بزرگان، مصلحت‌اندیشی کرده‌اند و این اختلاف ترمیم شده است.
وی افزود: این یک امر دائمی است چراکه دولت یک چیزی می‌خواهد و مجلس چیز دیگر می‌گوید. البته روحیه‌های افراد نیز موثر است و این که چه کسی رییس‌جمهور است، چه کسانی در مجلس هستند، چه جریانی اکثریت را در مجلس دارا است، ریاست مجلس چگونه است، فراکسیون اکثریت مجلس چگونه عمل می‌کند و اینکه دولت چه دیدگاه و خطی داشته باشد ولی یک علت مهم‌تر وجود دارد که اگر فکری برای آن نشود، این داستان همیشگی خواهد بود. وی افزود: اتفاقی که اکنون در کشور ما رخ می‌دهد این است که مثلا دولت لایحه‌ای تنظیم می‌کند به نام هدفمند کردن یارانه‌ها. در زمانی که این لایحه در دولت در حال بررسی بود، من در مجلس هفتم بودم و من که رییس مجلس بودم و دیگر نمایندگان مجلس از این موضوع اطلاعی نداشتیم که دولت می‌خواهد چنین کار عظیمی کند و یک باره دولت اعلام کرد که می‌خواهد چنین لایحه‌ای را به مجلس ارسال کند و چنین تصمیمی گرفته است و دائم این اتفاق تکرار می‌شود. وی ادامه داد: در ایران این گونه است که یک آدم خوبی پیدا می‌شود به او می‌گویند حاضری نماینده مجلس شوی و او نیز بعد از کمی بررسی می‌گوید بله. تبلیغات انجام می‌شود و فرد نماینده مجلس می‌شود. از طرف دیگر نیز فردی برای عضویت در دولت دعوت می‌شود و به عنوان وزیر معرفی می‌شود و در واقع نه وزیر و نه مجلس به جایی مرتبط نبوده است. یعنی همسویی منطقی مبتنی بر اصول و مبانی و منطبق بر برنامه در دولت و مجلس نیست. دولت یک سازی می‌زند و مجلس نیز یک ساز دیگری و این را باید علاج کرد. حدادعادل تصریح کرد: مادامی که پشت سر دولت و مجلس یک جای واحد نداشته باشیم، دولت و مجلس در کلیت همسو نشوند و هماهنگی وجود نداشته باشد این داستان تا ابد ادامه خواهد داشت و ربطی ندارد چه کسی رییس‌جمهور باشد و چه کسی نماینده و من این را یکی از مشکلات می‌دانم.
وی ادامه داد: در برنامه پنجم و بحث هدفمند کردن یارانه‌ها دیدید که دولت خیز برداشت که لوایح را پس بگیرد، آیا نماینده می‌خواهد چوب لای چرخ دولت بگذارد. نه من چنین حسی را ندارم. وی ادامه داد: ما باید یک سلسله مراتب بین قوانین خودمان تنظیم کنیم و رابطه تولیدی، مولد بودن و مولود بودن در این قضیه فهمیده شود و این در اذهان مدیران کشور جا بگیرد. من بر اساس تجربه، هفت مرتبه برای قانون‌گذاری از کلان تا خرد به ذهنم رسیده است و این گونه فکر می‌کنم که ترتیب این گونه است، ۱ـ قانون اساسی ۲ـ سند چشم‌انداز ۳ـ سیاست‌های کلی ۴ـ قانون برنامه ۵ـ قانون بودجه ۶ـ قانون عادی و ۷ـ آیین‌نامه‌ها را داریم و ذیل آیین‌نامه‌ها بخشنامه‌ها است که اینها مرتبط به اجرا است. اکنون می‌بینیم که اینها در سیاست‌گذاری‌ها به هم ربط ندارند یا ربط‌شان واضح نیست. مثلا هر زمانی که قانون بودجه می‌آید، آن را به صورت کلی به قانون برنامه ربطش می‌دهند، ولی قانون برنامه در آن ظهور ندارد. یا وقتی قانون برنامه نوشته می‌شود ربطش به سیاست‌ها و چشم‌انداز کلی است. وی گفت: نتیجه آن، این می‌شود که چشم‌انداز نوشته می‌شود به صورت محترم کنار گذاشته می‌شود. سیاست‌های کلی نوشته می‌شود کنار گذاشته می‌شود. قانون برنامه نوشته می‌شود کنار گذاشته می‌شود. قانون بودجه نوشته می‌شود آن هم همین طور.
حدادعادل ادامه داد: مجلس آمد و در قانون برنامه آورد که رییس‌جمهور موظف است سالانه گزارش پیشرفت قانون برنامه را به مجلس بدهد که این‌گونه نشده است. البته قدرت نظام به آن مقداری است که جرات می‌کند با ضعف‌های خود روبه‌رو شود. اگر جرات کردیم و گفتیم که اینها عیب ماست نشانه ضعف ما نیست. بیچاره نیستم، در فکر چاره‌ام. بیچاره کسی است که در فکر چاره نیست. اینها واقعیت است. بروید تحقیق کنید که چند بار اتفاق افتاده که رییس دولتی گزارشی از پیشرفت برنامه‌ها که یک تکلیف است ارائه داده و چه صحبت‌هایی مطرح کرده یعنی صحبت‌هایش را تحلیل محتوا کنید.
وی خاطرنشان کرد: دو سه سال است که نه مجلس اصرار می‌کند که گزارشی ارائه شود و نه دولت تمایلی برای ارائه گزارش نشان می‌دهد و آن موقعی که تظاهر به اجرای قانون می‌شد بروید ببینید که چه گفتند. گزارش‌هایی که داده شد چقدر مستند به برنامه بود. مثلا از حدود ۵۰ دقیقه سخنرانی، چقدر نطق و سخنرانی گفته شد، داخل موضوع بود. مثلا در مجلس ششم موضوع گزارش میزان پیشرفت در اجرای برنامه بود، ولی محتوای مطلب چیز دیگری بود و این نشان می‌دهد که یک جای کار ما لنگ است. مثلا سازمان برنامه و بودجه نمی‌دانم چون اسم آن مرتبا عوض شده، اسم دقیق آن یادم نمی‌آید. آن مرحوم هرچه بود خوب یا بد، کاری ندارم اگر می‌خواست خوب باشد باید کارش این می‌بود که مدیریت راهبردی را اعمال می‌کرد. حداد عادل، در ادامه سخنانش به انتقاد از شیوه برنامه‌نویسی در کشور پرداخت و با بیان اینکه بعضا می‌بینیم قانون برنامه‌ای که ارائه می‌شود که مطالب خرد و کلان در آن است، گفت: هر وزارتخانه‌ای فکر می‌کند اگر یک چیزی خوب است، باید در برنامه پنج ساله بگنجد و به مجلس می‌دهد که تصویب کند من بعضا به شوخی می‌گویم که این برنامه نیست و می‌گویم بارنامه است. چون خیلی وسیع و مفصلش می‌کنید. آنچه که در شان برنامه است، امور زیرساختی است. قانون برنامه فرقش با قوانین عادی باید این باشد که برای زیرساخت‌ها برای یک دوره پنج ساله، مصوبه از مجلس بگیرد. برای نوشتن قانون برنامه فکر می‌کنم که ملاک باید این باشد که چه کاری زیرساختی است و چه کاری جزئی است. وی ادامه داد: وقتی که قانون برنامه چهارم در مجلس تصویب می‌شد، من خیلی دقت کردم. در مجلس هفتم نیز پیگیری کردم. بروید ببینید که در قانون برنامه چهارم چند وظیفه به عنوان تهیه سند ملی و قانون جامع بر عهده دولت گذاشته شده که آنها را تهیه کنید، به مجلس بدهد که تصویب شود و چند تای آن اجرا شده؟ حدود ۳۰ درصد. اگر ۱۰۰ تا وظیفه برای دولت در این راستا مشخص شده است که بروید مثلا سند ملی و امثال آن را تهیه کند، می‌بینیم که ۳۰ درصد بیشتر عملی نشده و اگر قانون برنامه نبود چه بسا این ۳۰ درصد نیز عملی می‌شد.
ابوترابی: تامین کسری بودجه از حساب ذخیره ارزی کار دولتمردان عادل نیست
محمد حسن ابوترابی‌فرد، نایب رییس اول مجلس هم به عنوان یکی از سخنرانان اظهار کرد: امروزه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ما باید اصلاح ساختار اقتصادی کشور باشد. در عرصه تبدیل شدن به قدرت اقتصادی با چالش‌هایی مواجه هستیم و اگر بخواهیم قدرت اقتصادی اول منطقه باشیم باید در برنامه پنج‌ساله پیش رو رشد ۸ درصد را تجربه کنیم. این در حالی است که امروز در شرایط نامطلوبی قرار داریم. با این شرایط موجود باید در سال پایانی اجرای برنامه رشد اقتصادی حدود ۱۳ درصد را داشته باشیم و باید حداقل بیش از هزار و ۱۰۰ میلیارد دلار به بدنه اقتصادی کشور تزریق کنیم و برای اینکه قطع رابطه از درآمدهای نفتی داشته باشیم باید گام‌های بسیار بلندی را برداریم. به گزارش ایسنا، وی عنوان کرد: درآمد مالیاتی نتوانسته بیش از ۳۰ درصد از هزینه‌های دولت را پوشش دهد که این زیبنده کشور نیست. باید انضباط مالی را در راس تمام کارها قرار دهیم. تامین کسری بودجه از صندوق ذخیره ارزی کار دولتمردان عادل و مدیران هوشمند نیست. باید در گام اول تامین هزینه‌های اجرایی را از درآمدهای نفت و گاز قطع کنیم و بعد از هزینه‌های عمرانی.
ابوترابی افزود: تلاش در جهت اجرایی نمودن برنامه‌های پنج ساله یک برش کوتاه مدت برای رسیدن به چشم‌انداز است و بودجه سالانه نیز باید دقیقا در بستر تحقق اهداف برنامه پنج ساله باشد و ما با این نگاه فاصله قابل تاملی داریم. نگاه فرابخشی، حرکت منطبق با برنامه، بودجه‌ریزی عملیاتی در راستای کاهش هزینه‌ها و مدیریت خرد و کلان ما نهادینه نشده است.
ولایتی: کشور را نمی‌توان با روزمرگی اداره کرد
علی‌اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل هم به عنوان سخنران دیگر این همایش، با بیان اینکه کشور را نمی‌شود با روزمرگی اداره کرد و نگاه ما باید بلندمدت و به دوردست باشد، تصریح کرد: ایران در پایان ۲۰ سال، باید کشور اول منطقه باشد و ظرفیت‌های لازم برای اول بودن در منطقه را داریم.
علی‌اکبر ولایتی درباره تاثیر تحریم‌ها بر روند اجرایی شدن سند چشم‌انداز بیست ساله گفت: البته تحریم‌ها بی‌تاثیر نبوده در عین حال مثبت نیز بوده و باید توجه داشت که تحریم‌ها می‌تواند در مسیر خودکفایی کشور عامل جدی باشد و در پیشبرد سند چشم‌انداز به عنوان یک محرک عمل کند.
مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل همچنین در حاشیه این همایش در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی در ارتباط با میزان اجرایی شدن چشم‌انداز بیست ساله گفت: انتظار از قوه مجریه این است که در این زمینه جدی‌تر وارد شود. با وجود اینکه مجمع تشخیص مصلحت نظام این سند را تصویب کرده؛ ولی بیش از ۹۰ درصد کار اجرایی آن بر عهده دولت است.
محسن رضایی: ساختار بودجه کشور در چارچوب سند چشم‌انداز نیست
محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان سخنران دیگر همایش یاد شده گفت: هر نوع ساختار سیاسی جدید به جای جمهوری اسلامی باعث طولانی شدن خروج ملت ایران از عقب ماندگی است.
به گزارش ایسنا، محسن رضایی در اختتامیه همایش نقش مدیریت راهبردی در تحقق سند چشم‌انداز که در دانشگاه عالی دفاع ملی برگزار شد، با طرح این سوال که چشم‌انداز از ما چه می‌خواهد، اظهار کرد: چشم‌انداز از ما می‌خواهد که در آسیای جنوب غربی در زمینه اقتصادی، علمی و فناوری اول شویم. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه برای رسیدن به افق سند چشم‌انداز به تغییرات اساسی نیاز داریم به موانع این تغییرات اشاره کرد و گفت: تغییر روندهای موجود با مقاومت خودی‌ها، عملیات رقبا و تهدیدات تخریبی مخالفین روبه‌رو است.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: ما برای تحقق چشم‌انداز باید از رقابت، بحران‌ها و تفرقه‌ها و خودمحوری‌ها عبور کنیم و مدیریت راهبردی و بحران و کیفیت را همزمان رعایت کنیم. رضایی ادامه داد: اصلاح نهادهای اجتماعی و فرهنگی و فراگیرساختن مدیریت راهبردی و مدیریت‌های بحران و کیفیت، توزیع اختیارات و مسوولیت‌ها به مناطق در امور غیر سیاسی و دفاعی و امنیتی، واگذاری فعالیت‌ها و پروژه‌های اقتصادی و تجاری به مردم و عدم دخالت اجرایی حکومت در زندگی مردم و تقویت و هدایت و نظارت راهبردی از سوی حکومت، جلوگیری از وحدت مخالفین نظام علیه کشور و یکپارچگی ملی در طرفداران آن، از دیگر نکات لازم در مدیریت راهبردی سند چشم‌انداز است. رضایی ادامه داد: ساختار بودجه کشور باید در چارچوب سند چشم‌انداز کشور باشد؛ در حالی که ما می‌دانیم ۵ سال که از ابلاغ سند چشم‌انداز گذشته ساختار بودجه کشور هنوز در چارچوب ساختار ماقبل از چشم‌انداز است؛ یعنی آن چیزی که امروز دولت به مجلس می‌فرستد یا مجلس تصویب می‌نمایند همان ساختار بودجه نفتی ما قبل چشم‌انداز است.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت تصریح کرد: حتی سیاست‌های اصل ۴۴ نیز اثر خودش را در ساختار بودجه کشور وارد نکرده است. مساله بعد ذخایر استراتژیک به‌ویژه در زمینه انرژی باید مراقبت شود که عدالت بین نسلی را حفظ نماید و ذخایر ارزی و پس انداز ملی در صندوق را مدیریت بهینه نماید.
احمدی‌نژاد: تغییر در مناسبات جهانی شرط تحقق اهداف چشم‌انداز
محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور، به عنوان اولین سخنران در همایش ملی نقش مدیریت راهبردی در تحقق سند چشم‌انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران، موجودیت نظام جمهوری اسلامی ایران را مدلی برای مدیریت راهبرد جامعه بشری دانست و گفت: ایران باید در افق سال ۱۴۰۴ الهام‌بخش باشد و این موضوع مستلزم ترسیم افق متعالی‌تر، فراگیر و جامع است. به گزارش ایسنا، وی خاطرنشان کرد: برای رساندن ایران به جایگاه مطلوب در عرصه جهانی نیز اگر در نظامات بین‌المللی تغییری ایجاد نشود، بدون شک نمی‌توان به جایگاه مطلوب دست یافت؛ زیرا ایران مجموعه‌ای جدا از دنیا نیست. رییس‌جمهور تصریح کرد: نمی‌توان افق خاصی را فقط برای ایران تنظیم کرد و انتظار داشت که می‌توان براساس آن جایگاه ایران را ارتقا داد. رسیدن ایران به جایگاه مطلوب در عرصه بین‌المللی مشروط بر آن است که متناسب با آن مناسبات جهانی هم تغییر پیدا کند. احمدی‌نژاد افزود: تحقق چشم‌انداز در گرو حرکت ایران و حرکت ایران در گرو حرکت سایر جوامع جهانی است. وی خاطرنشان کرد: اگر افق نگاه، جهانی ترسیم شود، همه حوادث و حتی طراحی‌های شیاطین می‌تواند در خدمت تحقق اهداف ترسیم شده قرار گیرد.
عکس‌ها: خبرگزاری فارس
ارسال نظر