استرداد پیش پرداخت موشک‌های اس-300 به ایران

نمایی از سامانه موشکی اس- ۳۰۰

یک روزنامه روسی: چین آمادگی خود را برای فروش اس- ۳۰۰ به ایران اعلام کرده است

دنیای اقتصاد- روسیه پس از گذشت چند ماه از اعلام تصمیم خود برای لغو قرارداد فروش موشک‌های اس-۳۰۰ به ایران، اعلام کرده است که پیش‌پرداخت ۱۶۶ میلیون دلاری برای خرید این موشک‌ها را به ایران بازمی‌گرداند. در همین حال، یک روزنامه روسی مدعی شده است که پکن به تهران پیشنهاد داده است که سامانه‌ای شبیه سامانه دفاعی اس-۳۰۰ را به ایران بفروشد و به زودی چین این سامانه را در اختیار ایران قرار می‌دهد و بازار ایران را از آن خود خواهد کرد.

در همین رابطه، سرگئی چمزوف، رییس روس تکنولوژی گفته است که روسیه فقط به ایران پیش‌پرداختی را که بابت خرید سیستم‌های

«اس ـ ۳۰۰» از سوی تهران پرداخت شده، بدهکار است و هیچ غرامت دیگری به خاطر امتناع از قرارداد در نظر گرفته نشده است. به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری ریانووستی، چمزوف روز پنج‌شنبه به خبرنگاران گفت: «ما ۸/۱۶۶ میلیون دلار بابت این قرارداد پیش‌پرداخت دریافت کرده بودیم و بر اساس بند «فورس ماژور» این قرارداد موظفیم که این پیش پرداخت را باز گردانیم. ما ذره‌ای بیش از آن پرداخت نخواهیم کرد.» به گفته چمزوف‌، فورس ماژور در این قرارداد، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد محسوب می‌شود که بر اساس آن دیمیتری مدودف ـرییس جمهور روسیه ـحکمی صادر کرد. وی تاکید کرد: «به همین خاطر ما قرارداد مذکور را فسخ کرده و کل مبلغ پیش پرداختی را که دریافت کرده بودیم، پس خواهیم داد.» او در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا این مبلغ تا پایان سال جاری مسترد خواهد شد، گفت: «در حال حاضر باید با آنها (ایرانی‌ها) اسناد ذی‌ربط را امضا کنیم. مذاکرات در این زمینه انجام می‌شوند.» وی تاکید کرده است: «هیچ بحثی درباره پرداخت غرامت در میان نیست.» ماه گذشته میلادی‌، دیمیتری مدودف، رییس‌جمهور روسیه اعلام کرده بود که این کشور تحویل موشک‌های زمین به هوای اس-۳۰۰ به ایران را به دلیل آنچه نقض تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل خوانده شده بود، متوقف خواهد کرد. نخستین بار، اما ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر روسیه در ماه ژوئن (خرداد ماه سال‌جاری) و در جریان دیدار با نیکلا سارکوزی، رییس‌جمهور فرانسه گفته بود که کشورش تحویل موشک‌های اس-۳۰۰ به ایران را به حالت تعلیق در می‌آورد.

پوتین دلیل این تصمیم را همراهی با قطعنامه تازه شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران عنوان کرده بود. سردار احمد وحیدی، وزیر دفاع ایران در واکنش به بدقولی مسکو، با اشاره به گذشت ۶ ماه از قطعنامه ۱۹۲۹ اظهار کرده بود: این قطعنامه هیچ صراحتی درباره موشک‌های پدافند هوایی ندارد و استناد به آن بعد از ۶ ماه، منطقی به نظر نمی‌رسد.

از سوی دیگر علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس‌ گفته بود: «اگر در نهایت روسیه از تحویل اس ـ ۳۰۰ به ایران خودداری کند، این موضوع قابل پیگیری حقوقی خواهد بود، اما ما امیدواریم روسیه به اعتبار خود در سطح منطقه و جهان اهمیت بدهد.»

رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه نیز در پاسخ به این پرسش که آیا ایران با توجه به لغو یک‌طرفه قرارداد تحویل سامانه اس ـ۳۰۰ اقدام حقوقی انجام خواهد داد؟ و آیا چنین اقدامی در این قرارداد پیش‌بینی شده است؟ گفته بود: این قرارداد، قرارداد کاملی است. همه پیش‌بینی‌ها نسبت به آن انجام شده و حقوق و تعهد دو طرف در آن قید شده است. بر اساس همان قرارداد و حقوقی که مشخص شده، دستگاه سیاست خارجی وظایف خود را دنبال خواهد کرد.

صدور اس-۳۰۰ چینی به ایران

لغو یک‌طرفه قرارداد فروش موشک‌های اس- ۳۰۰ از سوی مقامات مسکو، انتقاداتی را در روسیه به دنبال داشته است. در همین رابطه، یک روزنامه روسی با انتقاد از دولت متبوع خود به خاطر از دست دادن بازار ایران در موضوع سامانه اس ۳۰۰ گفت: به زودی چین این سامانه‌ها را در اختیار ایران قرار می‌دهد و بازار ایران را از آن خود خواهد کرد. به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه ترود روسیه در گزارشی نوشت: روسیه که از صدور سامانه‌‌های اس-۳۰۰ به ایران امتناع کرد، بازار ایران را از دست داده است و الان چین به تدریج وارد این بازار می‌شود. روزنامه ترود مدعی شد که پکن به تهران پیشنهاد کرد، سامانه چینی شبیه به اس-۳۰۰ را بخرد.به نوشته این روزنامه چند روز بعد از ۲۲ سپتامبر (۳۱ شهریور) که مدودف، رییس جمهور فدراسیون روسیه فرمان خود را درباره منع صدور اس-۳۰۰ به ایران امضا کرد، تهران از پکن پیشنهاد فروش سامانه شبیه ضد هوایی را دریافت کرد.

این روزنامه مدعی شد: این پیشنهاد از طریق مجاری وزارتخانه‌‌های دفاع دو کشور منتقل شد که دولت‌های ایران و چین هنوز آن را علنی نکرده‌اند.

استفاده از همه روش‌های قانونمند برای حفظ حقوق ایران

علاء‌الدین بروجردی‌، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در واکنش به تازه‌ترین اقدام مسکو درباره قرارداد فروش موشک‌های اس-۳۰۰ به ایران گفت: طبیعی است در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران براساس منافع ملی‌اش تصمیم‌گیری کرده و از همه روش‌های قانونمند به لحاظ مقررات بین‌المللی برای حفظ حقوق‌ خود استفاده می‌کند.

وی در گفت‌وگو با «ایسنا»، با تاکید بر اینکه روس‌ها به لحاظ تعهدشان همچنان موظف به تحویل اس- ۳۰۰ به ایران هستند، اظهار کرد: با توجه به اینکه معمولا اعتبار کشورها به میزان اجرای تعهدات‌شان گره خورده است، می‌توان گفت که این یک آزمون تاریخی برای روسیه است، تا میزان اعتبار و قابل اعتماد بودنش را در منطقه به نمایش بگذارد. بروجردی تاکید کرد: موضوع تحویل اس-‌۳۰۰ از جانب روسیه، بیشتر از آنکه به دلیل اهمیت این سیستم باشد، از بعد میزان قابل اعتبار بودن روسیه اهمیت دارد.

ابهام در علت تصمیم روسیه

سیدرضا سجادی سفیر ایران در روسیه نیز در واکنش به این اقدام مقامات کاخ کرملین گفت: اینکه به چه دلیل دولت روسیه به این تصمیم رسیده که سامانه اس- ۳۰۰ را به ایران تحویل ندهد برای ما نامشخص است، البته ما قراردادی با دولت روسیه داریم که در آن موضوعات مختلف و از جمله اختلافات پیش بینی شده که طبعا طبق آن قرارداد عمل خواهد شد‌. به گزارش خبرگزاری مهر، سفیر ایران در فدراسیون روسیه در گفت‌وگو با شبکه خبری سلام نیوز آذربایجان در مسکو در پاسخ به سوالی درباره موضع رسمی‌تهران در ارتباط با تصمیم اخیر رییس‌جمهور روسیه مبنی بر عدم ارسال سیستم اس-۳۰۰، هواپیماهای نظامی، کشتی‌های نظامی‌و سایر تسلیحات به ایران بیان داشت: طبعا ما در مورد عدم تحویل سامانه اس-۳۰۰ خرسند نیستیم، خصوصا به دلیل اینکه این سیستم یک سیستم دفاعی است و برای هیچکس ایجاد خطر نمی‌کند. سفیر ایران در مسکو یادآور شد:حتی خانم کلینتون بعد از صدور قطعنامه ۱۹۲۹ اعلام کرد که اگرچه تحویل سیستم اس-۳۰۰ مغایر با قطعنامه نیست، اما ما امیدواریم که روسیه این کار را نکند. بنابراین اینکه به چه دلیل دولت روسیه به این تصمیم رسیده برای ما نامشخص است؛ البته ما قراردادی با دولت روسیه داریم که در آن موضوعات مختلف و از جمله اختلافات پیش‌بینی شده که طبعا طبق آن قرارداد عمل خواهد شد‌.

وی همچنین در خصوص وضعیت فعلی روابط ایران و روسیه و دورنمای آن تصریح کرد: اگر چه ما در بعضی زمینه‌ها با روسیه تفاوت دیدگاه داریم، اما در بسیاری از زمینه‌ها دیدگاه‌های یکسان و نزدیک به هم داریم. معتقدم ما و روسیه منافع و تهدیدات مشترکی در منطقه داریم‌.