بحث داغ مجلس در خصوص ازدواج موقت
مجلس برای دومین روز در ماده ۲۲ لایحه حمایت خانواده متوقف ماند
جنجال بر سر ازدواج موقت
دنیای اقتصاد- هادی چاوشی: بحث‌های فرسایشی بر سر ماده ۲۲ لایحه حمایت از خانواده همچنان در مجلس شورای اسلامی ادامه دارد.
روز گذشته نیز بیش از دو ساعت بحث نمایندگان درباره ماده 22 این لایحه که به موضوع نحوه ثبت ازدواج موقت می‌پردازد، بی‌نتیجه ماند و ادامه بررسی به جلسه امروز مجلس موکول شد. این در حالی است که بررسی این ماده از روز چهارشنبه گذشته در مجلس آغاز شده و طول کشیدن تصویب یک ماده قانونی به این اندازه (به جز در مورد ماده واحده بودجه) در مجلس بسیار کم سابقه است. دیروز نمایندگان بر سر دو موضوع مرتبط با این ماده بحث‌های فراوان کردند: یکی حذف کل این ماده از لایحه و دیگری ارجاع مجدد آن به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، برای بررسی‌های بیشتر. البته هیچ کدام از این دو پیشنهاد مورد اقبال اکثریت نمایندگان واقع نشد و بحث‌های جزئی بر سر ماده 22 ادامه یافت. حتی دفاع علنی علی لاریجانی، رییس مجلس از پیشنهاد ارجاع مجدد لایحه به کمیسیون حقوقی و قضایی و نطق طولانی وی در دفاع از این موضوع هم نتوانست نمایندگان را با او هم نظر کند. با این حال، بحث‌های نمایندگان در جلسه علنی دیروز که بعضا به ارائه 11 تذکر آیین‌نامه‌ای پیاپی می‌انجامید، ابعاد اختلاف نظر بر سر موضوع مورد بحث را نشان می‌دهد. ماده مورد اختلاف، طبق مصوبه کمیسیون حقوقی و قضایی که
البته هنوز به تصویب مجلس نرسیده، به این شرح است: «ثبت نکاح موقت یا انقضای مدت یا بذل آن در صورت باردار شدن زوجه الزامی است و انقضای مدت یا بذل آن مانع ثبت واقعه نکاح منتفی شده نیست. در سایر موارد، ثبت نکاح موقت با توافق زوجین انجام می‌گیرد. در صورت توافق زوجین برای ثبت ازدواج موقت مراتب در اسناد سجلی آنان درج نمی‌شود مگر اینکه طرفین نسبت به ثبت آن در اسناد مذکور نیز توافق کنند.»
حذف ماده ۲۲؟ پاسخ منفی
جلسه علنی دیروز مجلس با ادامه بررسی پیشنهاد مصطفی کواکبیان مبنی بر حذف ماده 22 آغاز شد. در جلسه روز چهارشنبه محمد دهقان، نماینده چناران و ترقبه به‌عنوان اولین مخالف این پیشنهاد صحبت کرده بود و در جلسه دیروز عیسی جعفری نماینده بهار و کبودرآهنگ به عنوان موافق پیشنهاد حذف ماده 22 تاکید کرد: در حال حاضر در جامعه ما ازدواج موقت به شکل پنهانی صورت می‌گیرد و در صورت تصویب این ماده، پنهان کاری‌ها رواج پیدا خواهد کرد که بنیان خانواده را تضعیف می‌کند. به گفته وی در صورتی که ازدواج موقت موکول به بارداری شود، ظرف یک سال شاید صدها و هزاران کودک در دست مادران بمانند به هویت پدران آنها مشخص نیست. این نماینده مجلس افزایش جمعیت بدون برنامه‌ریزی از پیش صورت گرفته را از دیگر عواقب تصویب این ماده دانست. وی با بیان اینکه پایین بودن آمار ایدز در کشور ما به علت رواج داشتن تک همسری است، افزود: ازدواج موقت شرایط ویژ‌ه‌ای دارد که نباید برای آن آیین‌نامه تصویب شود. پس از او، علی مطهری نماینده تهران به‌عنوان دومین مخالف این پیشنهاد تاکید کرد که مجلس باید استقلال رای خود را نشان دهد. وی ادامه داد: شاید پیشنهاد دهنده حذف معتقد است که
در صورت تصویب این ماده، نکاح دائم لطمه می‌بیند؛ اما این ماده قانونی ازدواج موقت را محدود کرده و راه‌های سوءاستفاده را بسته است. همچنین شاید پیشنهاد دهنده معتقد است که الزام ثبت ازدواج موقت، نباید منحصر به باردار شدن زوجه باشد و همه موارد باید ثبت شود؛ اما این موضوع با ماهیت ازدواج موقت سازگار نیست. به گفته وی، آشنا نبودن با فلسفه ازدواج موقت و تبلیغات رژیم گذشته در مخالفت با این ماده از لایحه خانواده موثر بوده است. مطهری یادآور شد: غربی‌ها که با این قانون مخالفت داشتند، چیزی جز فساد و فحشا را جایگزین ازدواج موقت نکرده‌اند. در حال حاضر غرب آزادی روابط را انتخاب کرده و اسلام ازدواج موقت را برگزیده است. هر چند که برخی متدینین هم ریاضت را انتخاب کرده‌اند. پس از سخنان موافقان و مخالفان، نماینده دولت نیز با پیشنهاد حذف این ماده مخالفت کرد و در پایان نمایندگان با 37 رای موافق، 138 رای مخالف و 13 رای ممتنع به حذف این ماده رای منفی دادند.
ارجاع به کمیسیون؟ پاسخ منفی
در ادامه بررسی ماده 22 لایحه حمایت از خانواده، مجلس شاهد 11 تذکر و اخطار مکرر نمایندگان در مورد این ماده بود که 10 نفر از آنان، پیشنهاد ارجاع مجدد لایحه به کمیسیون حقوقی و قضایی برای بررسی بیشتر را مطرح کردند؛ پیشنهادی که با نظر مثبت علی لاریجانی، رییس مجلس نیز همراه شد؛ اما اکثریت مجلس به آن رای نداد. یکی از تذکردهندگان در این مورد، زهره الهیان نماینده تهران بود که با استناد به اصول 20، 21 و 10 قانون اساسی اظهار کرد: طبق اصل 21 حقوق زنان باید در تمام جهات رعایت شود. در حالی که در ماده 22 لایحه مذکور این مساله دیده نمی‌شود و ثبت عقد به بعد از بارداری زوجه موکل شده است. وی با بیان اینکه در حال حاضر پزشکی قانونی شاهد بسیاری از شکایات مربوط به عدم ثبت ازدواج موقت است، ادامه داد: قشر آسیب‌پذیر واقعی در این زمینه، زنان هستند که باید دوران سخت بارداری را طی کنند و پس از طی مراحل سخت اثبات نسب پدر فرزند مشخص شود. وی پیشنهاد کرد که عقد به صورت رسمی ثبت نشود، بلکه به صورت محرمانه در دفاتر اسناد رسمی وجود داشته باشد تا در دوران بارداری احتمالی، مشکلی به وجود نیامده و آسیب‌پذیری زنان کاهش یابد. امیدوار رضایی، نماینده
مسجد سلیمان در مجلس دیگر نماینده‌ای بود که در تذکری آیین‌نامه‌ای با بیان اینکه بحث‌های پزشکی مهمی در مورد این لایحه وجود دارد، اظهار کرد: حق آگاهی زوجین در امور بهداشتی یک امر مهم است. بحث بیماری‌های مقاربتی و جنسیتی در صورت ازدواج موقت نیز مطرح است؛ چراکه این نوع بیماری‌ها مرحله پنهان دارند و ممکن است پس از پایان مهلت این ازدواج نمایان شود. وی افزود: ازدواج موقت بدون هیچ آگاهی و توصیه پزشکی می‌تواند نتایج بدی از جمله شیوع بیماری ایدز و ... داشته باشد و پس از اتمام دوره ازدواج موقت آثار بدی برای سلامتی دو طرف خواهد داشت. رضایی تصریح کرد: در شان مجلس نیست که با وجود این همه متخصص، قانون بدی در زمینه سلامت و بهداشت تصویب شود.
الزام به ثبت ازدواج موقت؟
پاسخ منفی
در ادامه بررسی لایحه حمایت از خانواده، پیشنهاد حذف جزئی ماده ۲۲ از سوی علی ادیانی‌راد مطرح شد که تذکرات و اخطارهای فراوان نمایندگان را به دنبال داشت و سرانجام بحث بر سر آن در جلسه دیروز ناتمام ماند و به جلسه امروز مجلس موکول شد. ادیانی‌راد پیشنهاد داده بود که قید «بارداری زوجه» برای ثبت ازدواج موقت حذف شود تا این نوع از ازدواج تحت هر شرایطی ثبت شود.
در مخالفت با این پیشنهاد، عزت‌الله دهقان نماینده دورود و ازنا نطق کرد و گفت: دو سه روز است در مجلس اصولگرا حرف‌هایی زده می‌شود که بنده به عنوان خاک کفش نمایندگان اصولگرا از خودم خجالت می‌کشم؛ گویا برخی از نمایندگان به حکمت شرع قائل نیستند. وی افزود: اسلام در توصیه به ازدواج موقت به فکر زنان بیوه بوده است؛ چراکه جوانان با آنها ازدواج نمی‌کنند و با این حکم قرار است به آنها کمک شود؛ اما الزامی کردن ثبت ازدواج موقت، به معنای سخت‌تر شدن این نوع از ازدواج است.پس از دهقان، ستار هدایتخواه نماینده بویراحمد، در موافقت با پیشنهاد حذف ماده یادشده گفت: بر خلاف آنچه برخی از دوستان گفتند، ازدواج موقت برای مردان 60 - 50 ساله نیست، بلکه برای جوانانی است که به سن بلوغ جنسی رسیده‌اند، اما امکان ازدواج دائم برایشان فراهم نیست.به اعتقاد هدایتخواه، با الزامی شدن ثبت ازدواج موقت، این نوع ازدواج سامان می‌یابد و اجازه سوءاستفاده‌های احتمالی هم گرفته می‌شود.اما پس از اظهار نظر موافق و مخالف، باز هم موج تازه‌ای از تذکرات در صحن علنی مجلس به راه افتاد. از جمله غلامرضا مصباحی‌مقدم نماینده روحانی تهران در اخطاری با استناد به اصل 4
قانون اساسی، ازدواج موقت را امر مشروعی دانست و گفت: در صورتی که ما در قانون ثبت ازدواج موقت را الزامی کنیم، چنانچه ازدواج موقت ثبت نشود برخلاف قانون عمل شده است. به گفته وی، در صورتی که عدم ثبت ازدواج موقت، برخلاف قانون باشد این امر قابل تعقیب خواهد بود و عاقد نیز گرفتار می‌شود. در این زمان علی لاریجانی خطاب به مصباحی‌مقدم گفت: در این صورت می‌توان این موضوع را در مورد ازدواج دائم نیز استنباط کرد. مصباحی‌مقدم پاسخ داد: میان حکمت ازدواج موقت و دائم تفاوت است؛ چراکه ازدواج دائم یک تعهد طولانی‌مدت است؛ اما ازدواج موقت طبق فتوای فقها برای محرمیت هم ممکن است؛ اما با الزام به ثبت آن، دو نفر که قصد محرم شدن دارند، باید ازدواج خود را ثبت کنند در نتیجه محرم نمی‌شوند و به صورت غیرمشروع با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.وی گفت: اینکه می‌گوییم ازدواج موقت منوط به ثبت شود، با این کار جلوی رابطه مشروع دختر و پسری که می‌خواهند بر مبنای محرمیت ازدواج موقت کنند، گرفته شده است و شما مانع چند میلیون پیردختر و مطلقه شده‌اید؛ چرا که افزایش ازدواج موقت به عنوان مانع عمل می‌کند.لاریجانی نیز در پاسخ به این تذکر گفت: در ازدواج موقت
موضوع بیش از یک محرمیت است. من بعید می‌دانم دختران و پسران جامعه که ازدواج نکرده‌اند، بخواهند از این موضوع استفاده کنند.در تذکر جالب توجه دیگری، مهدی کوچک‌زاده نماینده تهران خطاب به رییس مجلس گفت: شما به عنوان رییس مجلس که آیت‌الله‌زاده هستید باید بدانید که این قانون برای مردان و زنان با شرف و حیا و عفت است نه برای انسان‌های لاابالی.وی با انتقاد از به کار برده شدن لفظ «مردان شهوتران» در مورد کسانی که می‌خواهند ازدواج موقت کنند، گفت: این لفظ ناشی از بی‌اطلاعی از موازین اسلامی است. این عضو فراکسیون انقلاب اسلامی گفت: در رساله امام راحل و آیت الله میرزا جواد آقای تبریزی آمده است «گرچه صیغه برای لذت بردن هم نباشد، جایز است.» شما که منطق و فلسفه خوانده‌اید از این چه برداشتی می‌کنید؟ این به این معنا است که صیغه برای لذت بردن است. اگر کسی از این موضوع خجالت می‌کشد، من خجالت نمی‌کشم که رساله را مورد استناد قرار دهم.لاریجانی در پاسخ به این تذکر گفت: از آنجایی که گفتید من آیت‌الله‌زاده هستم، تذکر شما را وارد نمی‌دانم. در پایان این تذکرات، مجلس در مورد پیشنهاد الزامی شدن ثبت ازدواج موقت وارد رای گیری شد؛ ولی این
پیشنهاد هم با رای مخالف 136 نفر در برابر رای موافق تنها 32 نفر از مجموع 194 نماینده حاضر در صحن علنی رد شد. پس از آن هم، به دلیل ادامه پیدا کردن پیشنهاد‌های نمایندگان، بحث بر سر ماده 22 لایحه خانواده به جلسه بعدی مجلس (عصر امروز) موکول شد.
حمایت لاریجانی از ساماندهی ازدواج موقت
رییس مجلس دیروز در جلسه علنی درباره لایحه حمایت خانواده و ازدواج موقت گفت: بررسی این لایحه، کار مهمی است و نباید به خاطر چند اشکال آن را مخدوش کرد. در اینکه نکاح موقت در اسلام آمده و گامی در جلوگیری از فحشا است تردیدی نیست. البته در اسلام تمکن مالی و جسمی نیز برای مرد ذکر شده است.لاریجانی با اشاره به اهمیت لایحه حمایت خانواده و تاثیر آن در اجتماع گفت: نباید این مساله مهم اجتماعی را با بحث‌ها و کشمکش‌های سیاسی آغشته کنیم و اجازه دهیم با بررسی دقیق‌تر ابعاد آن به خوبی روشن شود.وی اضافه کرد: اصل صیانت از خانواده رکنی اساسی است و حقوق خانواده وقتی صیانت می‌شود که حقوق زن، مرد و کودکان همگی در آن رعایت شود. این مباحث از جمله نقایص است که باید مورد توجه قرار گیرد.لاریجانی با یادآوری این نکته که کار به خوبی پیش رفته و نباید به حرف برخی افراد غرب‌زده در این خصوص اعتنا کرد، خاطرنشان ساخت: چطور است این آقایان در مورد فحشای غرب ایراد نمی‌گیرند و حرکت در راستای نکاح موقت را حرکتی منفی می‌دانند؟ وی تصریح کرد: در اینکه نکاح موقت در اسلام است تردیدی نیست و اینکه این مساله می تواند از بروز و شیوع فحشا در جامعه جلوگیری
کند، تردیدی نیست؛ اما نظام‌مند کردن آن باید به گونه‌ای باشد که آسیب‌هایی را به وجود نیاورد.
عکس: خبرگزاری مهر
در جلسه علنی دیروز مجلس چند تن از نمایندگان زن درباره لایحه خانواده سخن گفتند.
در تصویر رای موافق نمایندگان زن برای بررسی بیشتر لایحه خانواده و موضوع ازدواج موقت دیده می‌شود
ارسال نظر