رییس‌جمهور شیلی از اقتصاد و زلزله می‌گوید

مجید روئین پرویزی

سیزده روز قبل از آنکه سباستین پینرا دوره چهارساله ریاست جمهوری خود را در شیلی آغاز کند، کشورش شاهد یکی از مهیب‌ترین زمین لرزه‌های تاریخ خود بود. پینرا که از ۱۹۵۸ تا کنون اولین رییس‌جمهور محافظه‌کار شیلی است، در‌ هاروارد اقتصاد خوانده و از هیچ به همه چیز رسیده است. او نجات شیلی از پیامدهای زلزله را مهم‌ترین اولویت برنامه‌های خود می‌داند و می‌خواهد در مناسبات حوزه آمریکای لاتین نقش موثرتری ایفا کند. جیمی لنگمن، خبرنگار نیوزویک در کاخ سانتیاگو لا موندا با او درباره شرایط اقتصادی کشورش پس از زلزله و روابطش با آمریکا گفت‌و گو کرده که در ادامه مختصری از آن را می‌خوانید:

تلاش‌ها برای بهبود شرایط کشور پس از زلزله چطور پیش می‌رود؟

وقتی در یازده مارس امور کشور را در دست گرفتیم، یک میلیون و دویست و پنجاه هزار دانش‌آموز به خاطر تخریب مدارس از تحصیل بازمانده بودند و طی ۴۵ روز همگی به مدارسشان بازگشتند. خدمات بهداشت عمومی را که شدیدا آسیب دیده بودند، مجددا برقرار ساخته‌ایم. با حدود بیش از ۲۰۰ هزار خانه تخریب شده روبه‌رو بودیم که موفق شده‌ایم در کمتر از ۹۰ روز حدود ۷۰ هزار خانه اضطراری بسازیم. پل‌ها، فرودگاه‌ها و بنادر را بازسازی کرده‌ایم؛ اما اینها تنها چالش‌های پیش روی ما نبوده‌اند. باید همچنین اقتصادمان را به حال عادی‌اش بازمی‌گرداندیم، و در این راه فکر می‌کنیم بسیار موفق بوده‌ایم. سال گذشته رشد اقتصادی منفی یک و نیم درصد بود، در حالی که امسال فکر می‌کنم به رشد پنج درصدی هم بتوانیم دست پیدا کنیم.

چطور رشد اقتصادی را تحریک کرده‌اید؟

ما به دنبال آنیم که شیوه مدیریت بخش عمومی را به کلی عوض کنیم و انگیزش‌ها را واقعی، شفاف و موثر نماییم. انگیزه‌های سرمایه‌گذاری و نوآوری را افزایش می‌دهیم، تا کارآفرینان خود به حساب مشکلات برسند نه اینکه زیر فرش پنهانشان کنند. همچنین برخی از مالیات‌ها را پایین آورده‌ایم.

معتقد به استفاده از مدل اقتصادی نئولیبرال هستید؟

من معتقد به یک سیستم دموکراتیک، با حاکمیت قانون و آزادی مطبوعات هستم. من به بازار آزاد و باز که با اقتصاد جهانی هماهنگ باشد، اعتقاد دارم. اینها عقاید پایه‌ای من هستند. البته روشن است که علاوه بر اینها، به برخی ارزش‌های اخلاقی هم باور دارم. به طور عمومی در آمریکای لاتین دو دیدگاه کلی وجود دارد. یکی در کشورهایی مثل ونزوئلا و دیگری مسیر متفاوتی که ما دنبال می‌کنیم. ما در نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، پیرو مسیر دیگری هستیم.

رابطه تان با رییس‌جمهور ونزوئلا هوگو چاوز چطور است، به ویژه که هردو روسای جمهور انجمن جدید تشکیل شده میان دولت‌های آمریکای لاتین و حوزه کارائیب هستید؟

من نظرم درباره ونزوئلا را تغییر نداده‌ام. آنها مدل متفاوتی دارند. فکر می‌کنم که چاوز هم متفاوت بودن مدل آنها با ما را تایید می‌کند. از یک طرف خیلی مهم است که دموکراسی و حقوق بشر در تمام کشورها رعایت شود؛ اما از طرف دیگر همچنین مهم است که به اختیار هر کشور در انتخاب مسیرش احترام بگذاریم.

آیا درست است که هم اکنون در آمریکای جنوبی جبهه‌ای از محافظه‌کاران میانه رو نظیر شیلی، پرو و کلمبیا در مقابل دولت‌های چپ گراتر در حال شکل‌گیری است؟

فکر می‌کنم که چپ و راست معنای خودشان را از دست داده باشند. یادتان باشد که منشا این دسته‌بندی‌ها از انقلاب فرانسه می‌آید. آنجا چپ می‌خواست سر پادشاه را ببرد و راست می‌خواست پادشاه را به تخت سلطنت اش بازگرداند. ما نه می‌خواهیم سر کسی را ببریم و نه می‌خواهیم کسی را به تاج و تخت بازگردانیم. بنابراین در اساس ایده چپ و راست کمی کهنه شده است.

نظرتان درباره سیاست خارجی آمریکا در حوزه آمریکای لاتین چیست؟ آیا به مشکل برخورده؟

به نظر من آمریکا از آمریکای لاتین غفلت کرده است. اولویت‌های آنها همیشه جای دیگری بوده. این هم اشتباه و هم مساله ساز است. اما همچنان امیدواریم که آقای اوباما این وضعیت را تغییر دهد. به اروپا نگاه کنید: آنها دو جنگ بزرگ و خانه مان سوز برایشان هزینه داشت تا به اتحاد و جامعه اروپایی برسند. در آمریکا ما این مشکلات را نداشته‌ایم، اما نتوانسته‌ایم یک توافقنامه تجاری نیم کره‌ای ایجاد کنیم. به نظرم آمریکا باید نقش موثرتری ایفا کند.

منبع: نیوزویک