ابتذال؛ یعنی خلق شخصیت‌های غیر ایرانی
معاون امور سینمایی و سمعی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از فیلمسازانی که با نشان دادن نقاط تاریک کشور در فیلم‌هایشان به دنبال جایزه هستند، انتقاد کرد و این کار را بدتر از جاسوسی دانست.

به‌گزارش روابط عمومی معاونت سینمایی وزارت ارشاد جواد شمقدری در نشستی با اهالی فرهنگ و هنر استان همدان گفت: یکی از دلایلی که باعث آبروریزی آمریکا در جنگ ویتنام شد، عکاسی بود و عکس‌هایی که در این‌باره منتشر شد تاثیرات چشمگیری داشت. هنری که امروز نقش تعیین کننده را در جهان پیدا کرده سینما است که زبان مشترکی برای همه آحاد مردمی است و کارکردش را در همه حوزه‌ها نشان می‌دهد. الان دیگر دوران دیپلمات‌های قدیمی تمام شده و دیپلمات‌های جدید فیلمسازان و نویسندگان هستند. بنابراین باید بگردیم و جایگاه واقعی سینما را پیدا کنیم.
شمقدری با اشاره به دیدار چند سینماگر با رهبر انقلاب در دوران اصلاحات تصریح کرد: یکی از فیلمسازان که اکنون به کانادا هجرت کرده در آن دیدار گفت: اینکه می‌گوییم سینما می‌تواند حامل ارزش‌ها باشد یک خیال باطل است و یک وسیله سرگرمی است و مانند دو نیمه فوتبال می‌ماند. بعد از آن آقا دو سوال کردند. اول اینکه هالیوود چرا فیلم‌ می‌سازد و دوم اینکه به غیر از این است که اهداف دارد؟ آن فیلمساز نتوانست جواب بدهد.
وی افزود: سینما ابزاری برای آمریکا است که تمام حوزه‌های کاری خود را با آن نظم می‌دهد. یکی از مهم‌ترین ابزارهای سینما که آمریکا استفاده می‌کند «تغییر» در دنیا و نفوذ فرهنگی است. مثلا همین کانال فارسی وان با این هدف آمده و پاکی و وفاداری که در خانواده‌های ایرانی است را هدف گرفته‌ است.
شمقدری بیان داشت: نکته دیگر در حوزه سینما
تمدن سازی است. آنها با سینما تاریخ می‌سازند و نمونه‌اش ماجرای سرخ‌پوستان است. زمانی سرخ‌پوستان قتل عام می‌شوند و تعداد کمی باقی می‌مانند؛ اما در فیلم‌های وسترن تصویر دیگری از سرخ‌پوستان نشان می‌دهند و آنها را وحشی نشان می‌دهند که باید بمیرند. همین کاری که امروز در مورد ایران و فلسطین انجام می‌دهند. آنها در مدت طولانی نشان دادند که یک فلسطینی اندازه یک سوسک ارزش ندارد. همه ما سوسک را زیر پایمان له می‌کنیم و عذاب وجدان نمی‌گیریم؛ چون از آن متنفریم. وقتی این فرآیند در ذهن مخاطب غربی شکل گرفت، کشتن فلسطینی آسان می‌شود. آنها سعی کردند ایرانی‌ها را هم همین‌طوری نشان دهند. می‌گویند نمی‌گوییم مسلمانان تروریستند؛ اما هر تروریستی مسلمان است؛ در حالی که خود از همه بیشتر تروریست هستند. یک میلیون عراقی را به شهادت رساندند و وجدان آنها هم تحریک نشد.
معاون سینمایی وزیر ارشاد با تاکید بر نقش ابزارهای هنری تصریح کرد: هیچ دوره‌ای نداریم که ملتی از ابزار هنری علیه دیگری آن هم به صورت کلان استفاده نکند. در دوره کنونی از سینما برای این کار استفاده می‌شود. در دوره‌ای این کار را با شوروی کردند و بعدا با ژاپنی‌ها و چینی‌ها و پس از انقلاب، با مرکزیت ایران شروع به ساخت فیلم‌هایی کردند که ایرانی‌ها و عرب‌ها و مسلمانان را تحقیر کنند. به همین خاطر وقتی خارجی‌ها به ایران می‌آیند شوکه می‌شوند و تصویر دیگری از ایران می‌بینند.
شمقدری ادامه داد: حال وظیفه من به عنوان یک فیلمساز چیست؟ دنباله روی آنها شوم یا مقابله کنم؟ الان تلاش می‌کنیم فیلم‌هایی که به عنوان سفیر ایران می‌رود تصویر بدی نشان ندهد. نه اینکه حتما این آثار عظمت ایران را نشان دهد. به هر حال فیلمسازان ایرانی هنوز آثاری در مورد عظمت ایران نساخته‌اند. با این حال نشان ندادن سیاهی‌ها طبیعی است. همان‌طور که وقتی مهمانی به خانه‌مان می‌آید، عیب و ایراد خود را پوشش می‌دهیم.
وی افزود: برخی فیلمسازان می‌گردند و نقاط تاریکی را پیدا و در فیلم‌هایشان بزرگ می‌کنند تا دیگران به آنها جایزه بدهند! این خیانت فرهنگی است و جالب اینکه هنوز باور نکرده‌اند کار اشتباهی انجام می‌دهند. این کار از جاسوسی بدتر است! چراکه تاثیر کار جاسوس مقطعی است و اطلاعاتی را می‌دهد و تمام می‌شود؛ اما باوری که با این‌گونه فیلم‌ها در ذهن مخاطب خارجی شکل می‌گیرد، حل نشدنی است.
شمقدری با اشاره به ایرانیان مقیم خارج از کشور گفت: کسانی که با انگیزه ضد انقلاب به خارج رفته‌اند تعداد اندکی هستند و اکثر آنها برای کار خاص یا زندگی‌شان رفته‌اند. نمی‌گوییم آنها مانند بسیجیان هستند و برای دفاع از ملت هر کاری می‌کنند؛ اما دلیل ندارد از این افراد برای خود دشمن بسازیم. خوشبختانه احمدی‌نژاد زمانی که آمد این دیوارها را برداشت و یکدفعه‌ بسیاری از ایرانیان حداقل از اردوی دشمن خارج شدند و برخی هم در اختیار ایران قرار گرفتند؛ اما حالا باز هم می‌بینیم برخی دوستان نادان یک انحراف را می‌بینند و به قدری درشتش می‌کنند که باعث می‌شوند بقیه، گام‌های بعدی را برندارند.
وی یکی دیگر از اهداف آمریکا را در حوزه سینما یکسان‌سازی برشمرد و گفت: هدف دیگر غرب از سینمایش که از ریگان به بعد شکل گرفت، جهانی‌سازی و یکسان‌سازی است. آنها دنبال حکومت واحد جهانی هستند. وقتی بحث دهکده جهانی مطرح می‌شود مقدمه‌ای بر این موضوع است. آنها اعتقاد دارند همه باید زیر پرچم آمریکا بروند که اکثر کشورها هم رفته‌اند و چند کشور بازمانده‌ هم به حمایت از ایران هستند؛ البته حالا وضع بهتر شده و مثلا برزیل که بدون اجازه آمریکا کاری انجام نمی‌داد، مقابل آمریکا قد علم می‌کند.
شمقدری ادامه داد: کار دیگر آنها در سینما الگوسازی و اسطوره‌سازی است. ما اسطوره‌های زیادی داریم که بچه‌هایمان دیگر آنها را نمی‌شناسند. البته باز خوب است که الگوهای مذهبی و اسلامی ما به لطف مساجد و برنامه‌های مذهبی محفوظ است؛ اما بقیه الگوها که ملی است را از دست داده‌ایم و الگوی کودک ما شخصیتی است که در فیلم غربی شکل می‌گیرد. متاسفانه در فوتبال ما هم همین‌گونه است و وقتی گزارشگر از بازی‌های جهان صحبت می‌کند الگوسازی می‌کند و تیم‌های خارج از آمریکا و اروپا را تحقیر می‌کند که البته غیرعمدی است. مثلا در همین جام جهانی، در دیدار الجزایر با یکی از تیم‌های غربی، گزارشگر الجزایر را پیشاپیش بازنده معرفی کرد؛ در حالی که همه شاهد بودند مثلا فرانسه با گل با دست به جام جهانی صعود کرد. معاون سینمایی وزیر ارشاد با تاکید بر توجه دولت به سینما گفت: دولت اکنون پای کار آمده و وظیفه ما هنرمندان است که تعهد خود را افزایش دهیم. وی ادامه داد: برای اینکه فیلمسازی معنا پیدا کند باید چند ویژگی داشته باشد. اولین ویژگی باورپذیری است. در بسیاری از آثار ما، باورپذیری ضعیف است. خیلی چیزها را باید خودجوش یاد بگیریم و در کلاس‌ها به ما یاد نمی‌دهند؛ البته در برخی کلاس‌ها از جهت تخریب، در ذهن دانشجو کار می‌کنند. ما یک هویت ایرانی اسلامی داریم که باید فیلمسازان خودشان ارتباطاتش را پیدا کنند و چنین مواردی به باورهای فیلمساز مربوط است. شمقدری افزود: ابتذال این است که شخصیت‌هایی خلق کنیم که مربوط به ایران نیست و متعلق به خارج است.
وی تصریح کرد: نکته دیگر در فیلمسازی خلاقیت هنری است. آثار خوب زمانی ساخته شده که هنرمند سعی کرده خودش فیلم را بسازد نه اینکه مثلا از فیلمسازان خارجی تقلید کند.
شمقدری بیان داشت: موضوع مهم دیگر تعهد فیلمساز است. ما به خیلی چیزها مثل پدر و مادر و کشور و مانند این تعهد داریم و در بالاترین وجه، در مورد آنها متعهد هستیم. حال باید به این موضوعات در فیلم‌ها بپردازیم. کسی که در سینما فقط سرگرم کند، شعبده‌باز است نه هنرمند. هنرمند باید آرمان داشته باشد.