ارسال پاسخ ایران به آژانس اتمی

عکس: AFP وزرای خارجه ایران، برزیل و ترکیه گرد هم آمدند

مذاکرات جدید هسته‌ای در استانبول

دنیای اقتصاد- وزیران خارجه‌ایران، ترکیه و برزیل دیروز در استانبول گردهم آمدند تا درباره زمینه‌های عملی برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای بین‌ایران و غرب به بحث و تبادل نظر بپردازند. ‌این نشست دو ماه بعد از امضای بیانیه تهران برگزار شد که در آن‌ایران فرمول تبادل اورانیوم را پذیرفت؛ اما غرب آن را نپذیرفت و قطعنامه چهارم تحریم‌های شورای امنیت علیه‌ایران تصویب شد.

با ‌این وجود، روز گذشته در استانبول نشست سه جانبه دیگری برگزار شد تا نتایج بیانیه تهران و نیز چگونگی از سرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای بین ‌ایران و غرب به بحث و بررسی گذاشته شود.

پاسخ ‌ایران به گروه وین امروز تحویل داده می‌شود

بعد از پایان‌این نشست، احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه اعلام کرد که ایران دوشنبه- امروز- پاسخش درباره‌ توافق تبادل سوخت را که در ماه مه امضا شد، به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد داد. به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، وزیر خارجه‌ ترکیه به خبرنگاران در استانبول گفت: متکی به ما گفت که ایران صبح دوشنبه نامه‌ای را به یوکیا آمانو ـ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ـ می‌دهد. وی افزود‌: این نامه پاسخی به سوالات مطرح شده توسط گروه وین ـ آمریکا، روسیه و فرانسه ـ درباره توافق تبادل سوخت با ترکیه و برزیل که در ۱۷ مه حاصل شد و درخواست برای آغاز مذاکرات فنی است. داوود اوغلو گفت: موضوع مهم پاسخ به نامه‌ گروه وین با روحی مثبت و درخواست برای آغاز مذاکرات فنی است. پیش‌تر خبرگزاری رویترز گزارش داد که داوود اوغلو از قصد ایران برای مذاکره با اتحادیه اروپا درباره برنامه هسته‌ای پس از پایان ماه رمضان صحبت کرده است. وزیر خارجه ترکیه پیش از ضیافت ناهار با متکی و آموریم اظهار کرد که آنکارا در تلاش است مذاکرات بین‌المللی را در اسرع وقت احیا کند.

وی گفت: متکی تاکید کرد که به (برگزاری) نشست پس از ماه رمضان تمایل دارد. قطعا این مساله به جریان تحولات بستگی دارد؛ اما هیچ‌کس در اصل با برگزاری نشست مخالف نیست.

وزیر خارجه ترکیه افزود: ما تلاش می‌کنیم، در اسرع وقت مذاکرات را دوباره میان ایران و ۱+۵ آغاز کنیم و همچنین نهایت تلاش‌مان را برای آغاز مذاکرات فنی در اسرع وقت انجام خواهیم داد.

خبرگزاری آلمان نیز در گزارشی از استانبول نوشت: وزیران خارجه ترکیه و برزیل که پیش از نشست سه جانبه با همتای‌ ایرانی‌شان صحبت می‌کردند، گفتند که همچنان به توافق تبادل سوخت که میان سه کشور در ماه می به امضا رسید، باور دارند. بنابراین گزارش، داوود اوغلو گفت معتقد است که توافق تبادل سوخت همچنان می‌تواند به عنوان یک ابزار دیپلماتیک مفید باشد.

او در کنفرانس خبری با آموریم گفت: توافق تهران چارچوبی را ایجاد کرده است. وی ادامه داد: این ابزاری تسهیل کننده برای افزایش معیارهای اعتمادسازی است. داوود اوغلو و آموریم پیش از ضیافت ناهار با حضور متکی با یکدیگر ملاقات کردند. آموریم گفت: ما همواره ایران را به اتخاذ موضعی منعطف ترغیب می‌کنیم و من فکر می‌کنم این به نفع آنها است. وی ادامه داد: اما فکر می‌کنیم که دیگر کشورها باید بر همین اساس اقدام کنند.

آموریم گفت: ما بر این باوریم که ایران باید بتواند برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز را دنبال کند؛ اما در عین حال به جهان اطمینان دهد که هیچ گونه بخش نظامی ندارد.

پیشینه بیانیه تهران

وزیران خارجه ‌ایران، ترکیه و برزیل دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ماه سال جاری در حاشیه نشست سه‌جانبه سران کشورهای یاد شده در تهران، بیانیه‌ای را به امضا رساندند که به موجب آن ‌ایران موافقت خود را برای تبادل اورانیوم در خاک ترکیه مشروط به توافق با گروه وین (آمریکا، روسیه، فرانسه و آژانس اتمی) اعلام کرد. براساس‌ این بیانیه، ‌ایران موافقت کرده است تا ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۵/۳ درصدی را به صورت امانت به ترکیه بفرستد و به جای آن ۱۲۰ کیلو‌گرم اورانیوم ۲۰ درصد برای استفاده در رآکتور هسته‌ای تهران دریافت کند.

در این بیانیه اعلام شد که بعد از آمادگی گروه وین و امضای موافقتنامه کتبی با آنها که جزییات مبادله را مشخص خواهد کرد، ایران ظرف مدت یک ماه مقدار ۱۲۰۰ کیلو‌گرم سوخت ۵/۳درصد را به کشور ترکیه ارسال و اعضای گروه وین متعهد خواهند شد که ۱۲۰ کیلوگرم سوخت ۲۰ درصد مورد نیاز ایران را در ظرف زمانی یک سال تامین کنند. طبق این بیانیه سوخت ۵/۳ درصد ایران که در ترکیه نگهداری خواهد شد، تحت مالکیت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و در ایامی که در ترکیه نگهداری می‌شود، حق نظارت بر محل نگهداری ایمن آن برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران محفوظ خواهد بود. در این بیانیه قید شد که اگر موادی که در این بیانیه به امضای وزرای خارجه سه کشور رسیده مورد احترام قرار نگیرد و توسط اعضای گروه وین رعایت نشود، یا در پی توافقنامه کتبی که ایران با آنها به امضا خواهد رساند به تعهداتشان عمل نکنند و برخی از توافقات نقض شود، این حق کاملا در اختیار جمهوری اسلامی ایران خواهد بود که نسبت به بازگرداندن اورانیوم ۵/۳ درصد غنی شده خود از ترکیه به ایران اقدام کند و ترکیه خود را موظف به بازگرداندن این مقدار اورانیوم ایران خواهد کرد. براساس بیانیه مذکور، ایران ظرف مدت هفت روز آمادگی کتبی خود را برای مبادله سوخت به آژانس اعلام و آژانس هم موظف است این آمادگی را به گروه وین منتقل ‌کند. بر همین اساس، ایران در تاریخ سوم خرداد طی نامه‌ای رسما آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از بیانیه تهران مطلع کرد. آژانس نیز این نامه را برای آمریکا، روسیه و فرانسه ارسال کرد و این سه کشور دقیقا ۱۹ خردادماه در روزی که قطعنامه چهارم علیه ایران به تصویب رسید، به بیانیه تهران پاسخ دادند. در پی ارسال نامه‌ ایران به گروه وین یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۹ خردادماه و پیش از صدور قطعنامه چهارم علیه ایران به شورای حکام اطلاع داد که نامه‌هایی از دولت‌های فرانسه، فدراسیون روسیه و آمریکا در خصوص مفاد سوخت هسته‌ای برای رآکتور تحقیقاتی تهران و در پاسخ به بیانیه تهران دریافت کرده است. ایران بعد از دریافت نامه‌های گروه وین اعلام کرد که پس از بررسی پاسخ آنها را خواهد داد. در همین زمینه منوچهر متکی ۲۴ خرداد ماه در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس گفت که پاسخ ایران به نامه‌های گروه وین به صورت شفاهی داده شده و پاسخ مکتوب در دست بررسی است.

عکس: AFP - وزرای خارجه ایران، ترکیه و برزیل در حال ورود به محل مذاکرات