همه فیلم‌هایم را دوست‌ دارم
آرش معیریان که بیشتر او را به عنوان فیلمساز می‌شناسند، قبل از ورودش به عرصه کارگردانی از اساتید رشته سینما در دانشگاه تهران بوده و همچنان در کنار فعالیت‌های متعدد سینمایی‌اش به این حرفه هم اشتغال دارد و به گواه بسیاری از دانشجویانش از اساتید موفق این رشته محسوب می‌شود؛ اما با نگاه به کارنامه فیلمسازی‌اش تناقضی بین بعضی از فیلم‌هایش با چیزهایی که به عنوان یک استاد موفق آموزش می‌دهد، دیده می‌شود؛ خودش معتقد است: اگر نگاه و سواد آکادمیک من نبود شاید «کما»، «شارلاتان»، «چپ دست» و هر فیلمم که در برقراری ارتباط با مخاطب موفق بوده این اتفاقات برایشان نمی‌افتاد.

این کارگردان درباره تفاوت فضای فیلمسازی‌اش با آنچه که در دانشگاه آموزش می‌دهد، گفت: یک آدم وقتی در عرصه‌های مختلفی فعالیت می‌کند مهم این است که در آن عرصه‌ها بهترین باشد. فکر می‌کنم اگر به عنوان آرش معیریان پذیرفتم از سال ۷۶ مدرس دانشگاه باشم، وظیفه خودم می‌دانستم که در این عرصه بهترین باشم و وقتی از کلاس خارج می‌شوم احساس کنم از خودم راضی بوده‌ام و هر آنچه که خوانده یا تجربه کرده‌ام سر کلاس به بهترین شکل توانسته باشم منتقل کنم و دانشجو بیشترین منفعت را برده باشد و مهم‌ترین استفاده و لذت را نیز خودم برده‌ام.
وی با بیان اینکه هیچ‌گونه تناقضی را بین تدریس و فیلم‌هایش نمی‌بیند، اظهار داشت: وقتی در دانشگاه سینما درس می‌دهیم یکی از تکنیک‌های ارتباط با مخاطب این است که شما راه درست تعریف کردن یک قصه و تاثیرگذاری بیشتر روی تماشاگر و نگاه داشتن تماشاگر در سالن سینما را یاد بگیری و به نحو احسن در فیلمتان لحاظ کنید.
معیریان ادامه داد: موفقیت در سینما پنجاه درصد تجربی و پنجاه درصد آکادمیک است. وقتی به خودم نگاه می‌کنم و سابقه دانشگاه و فیلمسازی‌ام را ارزیابی می‌کنم، حس می‌کنم اینها مکمل هم بوده‌اند. حیطه فضای آکادمیک دانشگاهی با حیطه فضای کاری در سینمای بدنه دو دنیای متفاوت است. از اینکه ما باید چگونه ارتباط برقرار کردن مخاطب را هنگام نمایش فیلم بدانیم کاملا مشترک است؛ اما از بابت تاثیرگذاری فرهنگی و کارکرد آن در فضای آکادمیک ممکن است سینمای امروز ما که بیشتر بدنه است با آن منافات داشته باشد.
وی افزود: دوست ندارم آدم تک‌بعدی باشم و چون مدرس دانشگاه هستم، فقط فیلم هنری بسازم و خودم را از سینمای بدنه و گیشه محروم کنم. همه اینها برای من حکم نوعی آزمون و خطا و لذت تجربه کردن بوده است و چون مدرس دانشگاه بودم خواستم «کما»، «شارلاتان»، «چپ دست» و «شیروعسل» بسازم برای اینکه دو دنیای متفاوت است و مهم برایم موفق بودن در این دو دنیای متفاوت بوده است که ظاهرا این‌گونه بوده و این برایم افتخارآمیزتر از آن است که براساس درسی که می‌دهم، فیلمی از آن جنس بسازم.
این کارگردان با اشاره به ساخته‌های دیگرش گفت: «آنکه دریا می‌رود» را هم در حوزه دفاع مقدس و «احضارشدگان» را که تریلر است نیز ساخته‌ام که هر دو خاص بودند و اگر به حدود ۱۲ تله‌ فیلمی که ساخته‌ام نگاه کنید، در هیچ‌کدام رنگ و بوی گیشه و مخاطب عام نمی‌بینند و سعی کردم نوعی نگاه هنری و خاص در عرصه فیلمسازی لحاظ شود.
وی ادامه داد: وقتی «کما» را به عنوان اولین فیلم سینمایی‌ام ساختم با توجه به سابقه تدریسم همه تعجب کردند چرا این‌گونه است و در همان مقطع سینماگرانی بودند که می‌گفتند می‌خواهد جایش را در سینمای حرفه‌ای باز کند تا یواش یواش فیلم‌های خودش را بسازد. من معتقدم یک کارگردان اول باید ثابت کند که بلد است با مخاطب ارتباط برقرار کند و مردم را به سالن‌های سینما بکشاند و در کنارش آرام آرام فیلم‌های خاص بسازد و ژانرهای دیگر را تجربه کند. معیریان خاطرنشان کرد: من به شخصه به‌عنوان یک علاقه‌مند ساده سینما خودم را متعلق و گرایشمند به هیچ ژانر و سبک به خصوصی از سینما نمی‌دانم و همه سینما را دوست دارم و اگر آرشیو فیلمم را بینند، همه نوع اثری در آن وجود دارد که در شکل‌گیری دانش سینمایی‌ام نقش داشته است. معتقدم یک کارگردان در عین اینکه می‌تواند فیلمساز سینمای بدنه باشد می‌تواند یک مستندساز، تدوینگر و فیلمبردار خوب هم باشد.
وی افزود: من نه سینمای بدنه را برتر از سینمای خاص می‌بینم و نه سینمای خاص را برتر از بدنه، مردمی که مخاطب سینما و سالن‌های سینمای ما هستند، همه‌جور فیلمی را با همه نوع سلیقه‌ای می‌بینند. من به عنوان فیلمساز اگر ادعای عشق به سینما و کار در سینما را دارم باید بلد باشم در هرکدام از این ژانرها با قاعده و قانون خاص آن ژانر کار کنم و فیلم موفق بسازم.
معیریان تاکید کرد: تقریبا همه فیلم‌هایی که ساختم در آن ژانر خودش، آثار دلخواهم بوده و هیچ‌وقت اجباری برای ساخت فیلم نداشتم و همه را با میل شخصی‌ام ساختم و همه را هم دوست دارم.
این کارگردان در خصوص اظهار نظرهایی که این روزها درباره آثار کمدی می‌شود، گفت: این موضوع چند شاخه دارد؛ یکی نگاه شبه سیاسی که جریاناتی در رقابت با معاونت سینمایی به نوعی مخفیانه به اعتبار این نهاد و مدیریت فرهنگی کشور لطمه می‌زنند. این سینما تقریبا ۳۲ سال بعد از انقلاب حیات داشته و همه نوع فیلمی هم در آن ساخته شده و این حرف‌ها می‌توانست ۱۰ یا ۲۰ سال پیش هم باشد، اما اینکه چرا الان با تغییر نظام مدیریتی مطرح می‌شود جای سوال دارد و مدیران فرهنگی باید نسبت به این نوع گفته‌ها واکنش نشان دهند و از خودشان دفاع کنند.
وی افزود: نگاه دوم این است که در ایده‌آل‌ترین سینمای دنیا هم همه‌جور فیلمی تولید می‌شود که هرکدام مخاطب خاص خودش را دارد. ما نمی‌توانیم تماشاگر، فیلمساز و تهیه‌کننده را متهم کنیم اگر گرایش به سمت کمدی دارند سخیف و مبتذل هستند و تعدادی که به سمت سینمای تلخ و درام می‌روند آدم‌های روشنفکری هستند که این جور نگاه فناتیکی است. اینکه همه فیلم‌ها را هم با یک چشم ببینیم اشتباه است. قطعا «زندگی شیرین»، طنز و نوع تفکرش با «پوپک» فرق دارد و همین‌جور سایر فیلم‌ها.
معیریان در ادامه گفت: حرف‌هایی که درباره سینمای کنونی و رواج فیلم‌های سخیف زده می‌شود، بیشتر از جانب سینماگرانی مطرح می‌شود که به کارنامه کاری‌شان و موفقیت یا استقبال از فیلم‌هایشان توسط مخاطب نمره قبولی زیادی نمی‌دهیم و در این فضای آشفته که چند دستگی میان تهیه‌کنندگان و کارگردانان به وجود آمده از این آب گل‌آلود ماهی خودشان را می‌گیرند و می‌خواهند جای پای حضور فیلم‌هایشان را در اکران باز کنند و به فیلم‌هایی که مردم استقبال بیشتری می‌کنند لطمه بزنند.
وی اظهار کرد: تعداد سالن‌های سینما هم کم است. اگر سینمای ایران به اندازه ترکیه سالن سینما داشت همه نوع فیلمساز و همه‌جور فیلمی اجازه حیات، رقابت و جذب مخاطب خودش را داشت و این‌جوری نبود که فیلمی مانند «کودک و فرشته» در حوزه سینمای دفاع مقدس بعد از دو سال تنها در 5 سینما اکران شود.
این کارگردان که فیلم «شیر و عسل» را در حال اکران دارد، درباره آن گفت: این فیلم تلاش می‌کند بدون توسل به رنگ و لعاب و پوشش و آرایش خانم‌ها، به شیوه خیلی سالم با تماشاگر خودش ارتباط برقرار کند. تلاش کرده‌ام به ارزان‌ترین شکل ممکن که در توان تهیه‌کننده باشد با بازیگرانی که هیچ‌کدام استار نیستند، بدون دادن پول‌های آن‌چنانی این فیلم را بسازم و مجموع هزینه کست این فیلم شاید با دستمزد یک بازیگر در فیلمی که همزمان در حال اکران است یکی باشد و به همین نسبت هزینه تولیدی ما پایین‌تر است.
وی افزود: به شخصه از فیلم بسیار راضی هستم و فروش آن هم با وجود اینکه فیلم‌های جدید می‌آیند خوب بوده و افزایش داشته است. در شهری مانند مشهد در یک روز با بلیت نیم‌بهای 750 تومان نزدیک به شش‌هزار نفر فیلم را دیدند که اگر معادل آن را در تهران در نظر بگیریم، رقم زیادی می‌شود و شیراز و اصفهان هم همین گونه بوده است. در تهران هم همه راضی هستند.
معیریان که تصاویر این فیلم را در ۲۰ روز گرفته است، اظهار کرد: بدم نمی‌آید در محروم‌ترین شکل ممکن و با کم‌ترین امکانات و در کوتاه‌ترین زمان، کاری کنم که حداقل فیلمم با فیلمی که همه چیزش ۶ برابر ما بوده رقابت کند.
آرش معیریان این روزها مشغول آماده‌سازی آخرین مراحل آماده‌سازی «داماد خجالتی» جدیدترین ساخته سینمایی‌اش است.