نظام جدید طبقه‌بندی خانوارها

عکس: فارس

متن زیر نوشته‌ای از محمد رضا فرزین سخنگوی طرح تحول اقتصادی دولت درباره نظام جدید طبقه‌بندی خانوارها برای پرداخت یارانه‌ها است که روز گذشته آن را منتشر کرد‌. نظام جدید طبقه‌بندی خانوارها، سازوکارهایی کاملا متفاوت از نظام خوشه‌بندی سابق دارد. همچنان که در ماده ۷ آیین‌نامه اجرایی قانون هدفمندکردن یارانه‌ها تصریح شده است در ابتدای اجرای قانون، خانوارها تحت دو سرفصل طبقه‌بندی خواهند شد. آن دسته از اقشار با درآمد متوسط و بالای جامعه که متقاضی استفاده از یارانه هستند، بدون طبقه‌بندی خاصی از حداقلی از پرداخت‌ها بهره‌مند خواهند شد، اما اقشار کم‌درآمد جامعه براساس اطلاعات موجود و بانک‌های آماری مورد استفاده که مهم‌ترین آنها عبارتند از؛ اقشار تحت پوشش نهادهای حمایتی و ساکنان مناطق محروم کشور، از پرداخت‌های بیشتری نسبت به گروه اول برخوردار می‌شوند.

مقرر شده است در مرحله بعد، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها پس از اجرایی شدن قانون نسبت به شناسایی خانوارهای با درآمدهای ویژه بالا اقدام کند و میزان یارانه به این گروه را به میزان کمتری تقلیل دهد یا قطع کند. ذکر این نکته ضروری است که در روش جدید برای شناسایی اقشار پردرآمد، از تمام اطلاعات موجود شامل پایگاه اطلاعات اقتصادی خانوار و سایر بانک‌های اطلاعاتی موجود در کشور استفاده خواهد شد. لازم به توضیح است که براساس بند الف ماده ۷ قانون هدفمندکردن یارانه‌ها دولت موظف است، یارانه نقدی و غیرنقدی را متناسب با میزان درآمد در اختیار مشمولین قرار دهد و جهت اجرای این حکم علی‌القاعده نیاز به گروه‌بندی خانوارها وجود دارد. لذا موضوعی که حائز اهمیت است این است که نحوه این طبقه‌بندی به چه صورت است.

در روش جدید نحوه گروه‌بندی خانوارها که در آیین‌نامه اجرایی ماده ۷ قانون مدنظر قرار گرفته است به جای اینکه کل خانوارها براساس فرم‌های تکمیلی به ۳ خوشه تقسیم شوند، ابتدا گروه‌های کم‌درآمد و پردرآمد به‌ویژه براساس کلیه اطلاعات مستند موجود که پایگاه اطلاعات اقتصادی خانوار نیز یکی از آنها است، شناسایی می‌شوند و بقیه خانوارها به عنوان گروه با درآمد متوسط قرار می‌گیرند. دلیل اجرای این روش این است که براساس اطلاعات موجود، شناسایی گروه‌های کم‌درآمد و درآمد بالا با دقت بیشتری امکان‌پذیر است.