دنیای اقتصاد- نگارش نامه به باراک اوباما رییس‌جمهور آمریکا و سران ۲۶ کشور جهان تازه‌ترین تحرک رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه برای اجرایی کردن بیانیه تهران به شمار می‌رود. همزمان اعلام شد که نامه ایران درباره بیانیه تهران فردا دوشنبه تسلیم آژانس بین‌المللی اتمی می‌شود. ایران در این نامه موافقت خود را با مبادله سوخت هسته‌ای در خاک ترکیه و در چارچوب توافقات به عمل آمده در بیانیه تهران اعلام می‌کند. تحرکات جدید برای اجرایی کردن بیانیه تهران

اردوغان به اوباما نامه نوشت

نامه‌ایران، فردا به مدیرکل آژانس انرژی اتمی‌تسلیم می‌شود

دنیای اقتصاد- تحرکات دیپلماتیک ترکیه برای متقاعد کردن غرب و به ویژه آمریکا به پذیرش بیانیه سه‌جانبه تهران افزایش یافته است. در تازه‌ترین تحول، رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه به باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا نامه نوشته و از وی خواسته است تا توافق درباره تبادل سوخت را که در دیدار مقامات‌ایران، ترکیه و برزیل انجام گرفت نادیده نگیرد و به دیپلماسی فرصت دهد. همچنین اردوغان به سران ۲۶ کشور جهان درباره بیانیه تهران نامه نوشته‌است. ‌‌این در حالی است که‌‌ایران فردا دوشنبه هم نامه‌ای به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌نویسد و طی آن آمادگی خود را به طور رسمی‌ برای تبادل سوخت هسته‌ای در چارچوب مفاد بیانیه تهران اعلام می‌کند. اوباما نیز قرار است در همین روز، نامه‌ای درباره برنامه اتمی ‌ایران به آژانس‌اتمی‌تقدیم کند.

به گزارش‌ایسنا، دفتر مطبوعاتی اردوغان روز جمعه در بیانیه‌ای کوتاه اعلام کرد که وی در نامه‌ای به اوباما گفت که‌این توافق‌نامه موضوع هسته‌ای‌ایران را حل نمی‌کند، «اما فرصتی مهم برای حل‌این مساله از طریق ابزار دیپلماتیک را فراهم می‌کند».

به گزارش خبرگزاری فرانسه، درخواست نخست‌وزیر ترکیه پس از آن بیان می‌شود که واشنگتن با وجود صدور بیانیه تهران که آمادگی اولیه‌ایران را برای مبادله سوخت هسته‌ای در خاک ترکیه اعلام می‌کند،‌این توافقنامه را ناکافی خواند و روز سه‌شنبه پیش‌نویس قطعنامه‌ای را در سازمان ملل به گردش درآورد که حاوی تحریم‌های جدید علیه‌ایران است.

در پی امضای بیانیه سه‌جانبه‌ایران، ترکیه و برزیل در تهران در روز دوشنبه و ارائه پیش‌نویس چهارمین قطعنامه تحریم از سوی آمریکا به سایر اعضای شورای سازمان ملل متحد در روز سه‌شنبه، اردوغان‌ چهارشنبه هفته گذشته با اوباما درباره ‌این دو رویداد گفت‌و‌گو کرده بود. در بیانیه تهران،‌‌ایران آمادگی خود را برای مبادله ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۵/۳درصد با ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد در خاک ترکیه مشروط به توافق با گروه وین (‌آژانس اتمی، آمریکا، روسیه و فرانسه) اعلام کرده است.

به گزارش روزنامه حریت چاپ ترکیه، اردوغان علاوه بر آن در کنفرانس خبری با هاشم‌تاچی، نخست‌وزیر کوزوو گفته بود: در واقع پروتکل‌ ایران یک موفقیت دیپلماتیک است که پس از یک دوره سخت، زمینه را برای انجام مکاتبات فراهم می‌کند.

وی با بیان‌ اینکه ‌ایران به طور صریح شرایط را اعلام کرده است، افزوده بود: انجام فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم برای اهداف صلح‌آمیز حق همه کشورها است. اردوغان تاکید کرده بود: اگر تحریم‌های جدیدی علیه‌ایران اعمال شود،‌ ایران تبادل سوخت را منحل خواهد کرد. او با بیان‌ اینکه هر کشوری که باشد، در باید به روی آن باز نگه داشته شود، افزوده بود: زیرا روزی ناگزیر باید از‌این در وارد شد و با اتخاذ رویکرد عادلانه و حقانیت می‌توان در مرکز دیپلماسی قرار گرفت.

بیانیه وزارت خارجه ترکیه

در تحولی دیگر، وزارت خارجه ترکیه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده است که بیانیه هسته‌ای تهران برای حل صلح‌آمیز موضوع هسته‌ای ‌ایران بسیار امیدوارکننده است.

به گزارش‌ایسنا، وزارت خارجه ترکیه در یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد که یک فرصت جدید و مهم برای آغاز مجدد مذاکرات بین‌ایران و جامعه بین‌المللی و حل‌این روند با یک آشتی پایدار و مطابق با حقوق و وظایف مبتنی بر معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای به وجود آمده است. به گزارش شبکه خبری پرس‌ تی‌وی، در‌ این بیانیه بار دیگر تکرار شده است که آنکارا مشتاقانه منتظر اجرایی شدن تفاهمی که در‌این بیانیه مشترک بیان شد و نیز شرکت فعالانه جامعه بین‌المللی در به پیش بردن‌این پروژه است.

نامه ایران در راه آژانس

ایران اما روز دوشنبه با تسلیم نامه رسمی‌خود به مدیرکل آژانس اتمی‌ اولین گام برای تحقق مفاد بیانیه تهران را بر می‌دارد.

به گزارش ایرنا، شورای‌عالی امنیت ملی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که پیرو بیانیه مشترک‌ ایران، ترکیه و برزیل، نامه جمهوری اسلامی‌ایران به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه رسما تسلیم وی خواهد شد.

در ‌این اطلاعیه آمده است: بنا به اعلام رسمی دفتر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ‌ایران در وین، زمان ملاقات نماینده دائم کشورمان با مدیرکل آژانس برای تسلیم نامه مزبور روز دوشنبه سوم خرداد‌ماه خواهد بود. در این دیدار نمایندگان کشورهای ترکیه و برزیل نیز نماینده‌ایران را همراهی خواهند کرد.

یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ، اخیرا ابراز امیدواری کرد که بیانیه سه جانبه مبادله سوخت در تهران بتواند موضوع هسته‌ای ‌ایران را از طریق صلح‌آمیز حل کند.

واکنش برزیلی‌ها

سلسو آموریم، وزیرخارجه برزیل نیز گفته است که نامه‌ایران به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تایید توافقش با ترکیه و برزیل در زمینه تبادل اورانیوم، موجب پیشرفت مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ‌ایران خواهد شد.

به گزارش‌ ایسنا، آموریم روز جمعه در جمع خبرنگاران گفت: ما فکر می‌کردیم ‌این توافقنامه خود به تنهایی می‌تواند تنش‌ها را کاهش دهد، اما فکر می‌کنم وقتی نامه (به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) تحویل داده شود، مذاکرات قادر به پیشرفت خواهد بود.

به گزارش خبرگزاری رویترز، آموریم علاوه بر آن گفت که برزیل معتقد است هنوز جا برای حل موضوع هسته‌ای‌ ایران از طریق مذاکرات وجود دارد. البته تضمین‌ها و گفت‌وگوهایی باید صورت گیرد. موارد زیادی وجود دارند که باید انجام شوند. سخت است، اما راهی برای خروج وجود دارد. باید به آن فرصت داد تا عملی شود.

آموریم افزود که چندین کشور هنوز نسبت به احتمال دنبال کردن گفت‌وگوهای همزمان با اعمال تحریم‌ها علیه‌ ایران تمایل دارند. وی گفت: بسیاری کشورها گفته‌اند که به یک رویکرد دوسویه متعهد هستند. مساله‌ای که در زمینه رویکردهای دوسویه وجود دارد‌، این است که بالاخره زمانی فرا می‌رسد که افراد راه خود را می‌روند و شما باید تصمیم بگیرید که کدام مسیر را انتخاب می‌کنید. وزیر خارجه برزیل در عین حال گفت که پافشاری‌ایران بر تداوم فعالیت‌های غنی‌سازی بالای اورانیوم نگرانی به‌جایی برای غرب است و ‌این مساله در مذاکرات‌ایران و برزیل مطرح نشد. آموریم گفت:‌ این مساله در دستور کار قرار نداشت. هیچ کس به ما نگفت «اگر غنی‌سازی ۲۰ درصدی را متوقف نکنید باید‌این توافقنامه را فراموش کنید».

وی گفت که آمریکا و دیگر قدرت‌های غربی از برزیل خواسته بودند که برای احیای توافق‌نامه سوخت که در اکتبر سال گذشته ( اواخر مهرماه ۱۳۸۸) مطرح شده بود، تلاش کند.

وزیر خارجه برزیل ادامه داد: ما به طور مستقیم و غیرمستقیم تشویق شده بودیم که پیشنهاد ماه اکتبر را بدون هرگونه انحرافی اجرایی کنیم و‌این کاری است که ما کردیم.

حمایت مجمع تشخیص مصلحت نظام از بیانیه تهران

اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام در جلسه روز شنبه با بررسی تحولات هسته‌ای ایران و جهان از بیانیه مبادله سوخت تهران حمایت و اقدام برخی از اعضای شورای امنیت سازمان ملل را برای تنظیم قطعنامه جدید علیه کشورمان تقبیح کرد. به گزارش خبرگزاری مهر، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان جلسه دیروز مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمع خبرنگاران گفت: در این جلسه حرکت آمریکا در جهت تنظیم قطعنامه تحریمی علیه جمهوری اسلامی ایران تقبیح شد و از بابت مواضع دوگانه آمریکا درباره اقدامات مثبت جمهوری اسلامی ایران برای شفاف‌سازی در فعالیت‌های هسته‌ای‌اش و همچنین تاکید بر فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای ابراز تعجب و ناخرسندی شد.دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه این گونه مواضع خصمانه علیه ایران دور از ادعاهایی است که این کشورها در رابطه با صلح و حقوق بشر و رعایت قانون مطرح می‌کنند‌، گفت: ایران با این بیانیه که گام مثبتی را در جهت منطقی کردن فضای سیاسی درباره فناوری هسته‌ای‌اش برداشته است.وی افزود: این اقدام جمهوری اسلامی نشان داد که ایران در بحث مبادله سوخت جدی است ولی فرمول آن را می‌خواهد با منطق خود تعیین کند.

عکس: خبرگزاری مهر