آیدین آغداشلو: امروز در یک بحران فرهنگی قرار داریم

نگاه سوم - مراسم رونمایی سایت پرده سینما با حضور هنرمندان سینما و دوبله سینمای ایران و جمعی از منتقدان سینمای ایران در محل فرهنگسرای سرو برگزار شد. جواد طوسی، منتقد سینما با اشاره به روند به وجود آمدن نقد سینما در ایران گفت: نقد سینما در ایران در بین سال‌های ۱۳۰۹ الی ۱۳۱۶ با حضور افرادی مانند غلامعلی مستعان، آغاز شد و بیشتر نقد توصیفی بود؛ اما از سال‌های ۱۳۲۷ تا اواخر دهه ۴۰ نقد تحلیلی شکل می‌گیرد و با وجود نشریاتی مانند «سیاه و سپید» و «فردوسی» شکل منسجم‌تری می‌گیرد.

بعد از انقلاب با یک فضای متکثر در حوزه نقد مواجه بودیم

طوسی با اشاره به وضعیت فعلی فضای نقد افزود: بعد از انقلاب با یک فضای متکثر در حوزه نقد مواجه بودیم؛ نسل جوان امروز استعداد خوبی در حوزه نقد دارد؛ اما به دلیل سیاست‌زدگی منتقدان جوان به انزوا رفته‌اند. این نسل به خوبی می‌تواند خود را با موقعیت تطبیق دهد و نه تنها کندی نسل‌های گذشته را ندارد، بلکه بی‌رحمانه حرف خود را می‌زند و انتخاب می‌کند.

آیدین آغداشلو هنرمند نقاش نیز با اشاره به وضعیت فرهنگی هنری جامعه گفت: ‌ما امروز در یک بحران فرهنگی قرار داریم و متاسفانه به دلیل آنکه در درون بحران هستیم متوجه مساحت و بزرگی آن نیستیم و صدای کسانی که درباره این بحران هشدار می‌دهند نیز شنیده نمی‌شود.

وی ادامه داد: متاسفانه امروز بحران به میزانی نهادینه شده است که عده‌ای تصور می‌کنند اصلا بحرانی وجود ندارد.

آغداشلو با برشمردن ویژگی‌های این بحران و تاثیر آن بر فرهنگ گفت: این بحران یک انحطاط سلیقه قومی است و بر فرهنگ تاثیر دارد. اینکه ما تصور کنیم فرهنگ‌ها نمی‌میرند اشتباه است؛ زیرا فرهنگ‌ها نیز می‌میرند همان‌طور که آدم‌ها می‌میرند. وی افزود: در طول ۵۰ سال گذشته خود را به بی‌خبری زده‌ایم و سعی کردیم مساله اصلی را بپوشانیم و به نظر می‌رسد کسی دوست ندارد درباره این بحران عمیق صحبت کند.

آغداشلو با اشاره به فضای نقد و وظیفه منتقدان گفت: نقد سنت ما نبوده است و در ۸۰ سال اخیر آن را فراگرفته‌ایم؛ زیرا متوجه شده‌ایم که جامعه با نقد و نو کردن خود می‌تواند به حیات خود ادامه دهد و به نوعی تجدید حیات کند؛ هر چند من معتقدم که ما سنت نقد نداریم و سنت تفسیر کردن و حاشیه‌نویسی در ایران به جای نقد وجود داشته است. آغداشلو با اشاره به فضای نقد در دهه ۶۰ گفت: منتقدین ما در دهه ۶۰ در حالی نقد می‌نوشتند که در اروپا و در مجلاتی مانند

کایه دو سینما نقد به سمت تعیین‌کننده شدن سلیقه‌ها حرکت می‌کرد. وی با اشاره به فضای فعلی نقد در ایران و جهان گفت: در حال حاضر با تمام احترامی که برای منتقدین قائل هستم باید بگویم که در نقد سینمایی ما شخصیت بارزی به معنای آنکه نقدش تعیین‌‌کننده باشد وجود ندارد و امروز شاهد گسترش کمی منتقدین هستیم.

آغداشلو افزود: البته این اتفاق در جهان نیز افتاده است و دیگر منتقد بزرگی که تعیین‌کننده باشد، نداریم. آغداشلو درباره ویژگی‌های یک منتقد بزرگ گفت: ‌منتقد نباید نقش توصیه‌کننده به مخاطب و هنرمند را ایفا کند؛ بلکه باید واسطه بین یک اثر تولید شده و مردم باشد.

غلام‌عباس فاضلی، منتقد سینما و مدیر سایت پرده سینما نیز با اشاره به اهداف تاسیس این سایت گفت:‌ ایده اولیه سایت پرده سینما توسط محمود توسلیان در ماه رمضان مطرح شد، خط‌مشی ما در این سایت توجه به مباحث تئوریک سینما است و خبر در مرحله‌های بعدی قرار دارد. وی ادامه داد: خط‌مشی پرده سینما مبارزه با جریانی است که انحطاط در سینما را رهبری می‌کند. در این مراسم مهدی کسمایی پیشکسوت دوبله، رضا یزدانی آهنگساز و خواننده و ناصر طهماسب نیز حضور داشتند.