ورود بازرسان اتمی به ایران

عکس:‌AFP سایت هسته‌‌ای قم بازرسی می‌شود

ورود بازرسان آژانس به ایران

دنیای اقتصاد- ‌بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صبح دیروز برای بازرسی از دومین تاسیسات غنی‌سازی کشورمان در «فردو» وارد تهران شدند.

به گزارش ایسنا، این گروه از بازرسان سه روز در ایران حضور خواهند داشت و طی این سفر تحقیقاتی درباره تاسیسات فردو انجام می‌دهند. براساس گزارش خبرگزاری فرانسه،‌ سفر بازرسان آژانس به ایران درحالی انجام می‌شود که تهران پاسخ خود به توافقنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مبنی بر اینکه ایران ذخایر فعلی اورانیوم غنی شده با‌درصد پایین خود را به روسیه منتقل کند،‌ به تعویق انداخته است. بازرسان آژانس انرژی اتمی اولین بار است که اجازه یافته‌اند از سایت هسته‌ای فردو بازدید کنند. درهمین ارتباط روز شنبه، علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ضمن اعلام خبر ورود بازرسان آژانس به ایران برای بازدید از سایت دوم غنی سازی ایران به ایسنا گفته بود: «همان‌گونه که قبلا اعلام کرده‌ایم طبق برنامه توافقی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بازرسان صبح دیروز (دیروزسوم آبان) برای بازرسی از سایت دوم غنی‌سازی (فـردو) وارد تهران شدند.» این بازرسی مثل دیگر بازرسی‌های آژانس از ایران کاملا عادی است.

داستان فردو از کجا آغاز شد؟

در آستانه مذاکرات جدید ایران و گروه ۱+۵ در ماه گذشته‌، ‌روسای‌جمهور آمریکا و فرانسه به همراه نخست‌وزیر انگلیس در مورخ ۳مهرماه در نیویورک در راستای جنجال آفرینی جدید علیه ایران،‌ کشورمان را به ساخت مخفیانه یک مرکز زیرزمینی غنی‌سازی و پنهان از دید بازرسان آژانس متهم کردند.

این اظهارات در حالی صورت گرفت که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در همین روز خبر داد که ایران سایت غنی‌سازی در دست احداث خود را به این نهاد اظهار کرده است. «مارک ویدریکایر» سخنگوی آژانس در بیانیه‌ای اظهار کرد: ایران در تاریخ ۲۱ سپتامبر (۳۰ شهریور) با ارسال نامه‌ای به آژانس اطلاع داد که یک کارخانه آزمایشی جدید غنی‌سازی سوخت را در دست احداث دارد.

در نامه ایران گفته شده که سقف سطح غنی‌سازی ۵‌درصد است. ایران به آژانس خبر داده که مواد هسته‌ای وارد این کارخانه نشده است. ایران در این نامه به آژانس اطمینان داد که اطلاعات تکمیلی بیشتر را در زمانی مناسب و مقتضی ارائه می‌دهد. آژانس در واکنش به این نامه از ایران خواست که اطلاعات خاصی را در این زمینه ارائه دهد.

همزمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ارسال نامه‌ای به کشورمان در مورخ ۲۵ سپتامبر (۳ مهرماه) از اقدام جمهوری اسلامی برای ارائه اطلاعات مربوط به این سایت جدید قدردانی کرد.

همزمان با شروع جنجال سیاسی جدید غربی‌ها و آمریکا، رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران در راستای حفظ و برخورداری از حقوق مسلم خود در بهره‌برداری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، طی یک گام موفق جدید، نسبت به ایجاد کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی سوخت هسته‌ای دیگری اقدام کرده است.

ایران اکنون با رعایت تمام جوانب از جمله پدافند غیرعامل در حال ساخت این تاسیسات می‌باشد، فعالیت‌های این تاسیسات همانند سایر تاسیسات هسته‌ای ایران، در چارچوب مقررات آژانس خواهد بود، سازمان انرژی اتمی ایران این گام موفق بزرگ را که در جهت پیشرفت و توسعه این صنعت است، به رهبر معظم انقلاب اسلامی و مردم عزیز و گرامی ایران تبریک عرض می‌کند.» به گفته کارشناسان هسته‌ای‌، بازرسی و نظارت و همچنین اظهار هرگونه فعالیت و تاسیسات هسته‌ای در چارچوب موافقتنامه پادمان بین ایران و آژانس انجام می‌شود.

طبق کد ۱/۳ ترتیبات فرعی موافقتنامه پادمان که ایران در سال ۱۹۷۶ آن را به تصویب مجلس شورای ملی خود نیز رسانده، موظف است فقط ۱۸۰ روز (۶ماه) قبل از تزریق مواد هسته‌ای به تاسیسات هسته‌ای، آن را به آژانس اظهار نماید؛ این در حالی است که در مورد تاسیسات جدید غنی‌سازی در حال ساخت، جمهوری اسلامی ایران تقریبا ۱۸ ماه قبل از تزریق مواد هسته‌ای،‌ به اظهار آن به آژانس پرداخته است. لازم به توضیح است که زمان مورد نیاز و متعهد شده برای تکمیل این سایت حدود یک و نیم تا دو سال است و این اقدام جمهوری اسلامی ایران با هدف شفافیت و فراتر از تعهدات حقوقی موجود صورت گرفته است.»

زمان اعلام تاسیسات جدید غنی‌سازی اورانیوم از سوی کشورمان، در چارچوب قوانین و مقررات آژانس و مطابق تعهدات ایران بوده و به هیچ وجه خارج از آن صورت نگرفته است. دومین تاسیسات غنی‌سازی کشور «فردو» که به گفته یک منبع مطلع سیاسی حدود یک سال و اندی پیش احداث آن آغاز شده‌، تاکنون هیچ‌گونه ماشین و مواد رادیو اکتیوی به این تاسیسات وارد نشده و‌ فعالیت‌های آن بیشتر ساختمانی و تاسیساتی است.

ادعای رییس «سیا» درباره تاسیسات «فردو»

در همین حال رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در ادعایی اعلام کرد واشنگتن از مدت‌ها قبل از وجود سایت فردو در قم اطلاع داشته است. به گزارش خبرگزاری مهر، «لئون پانتا» در گفت‌وگو با مجله تایم با ذکر این ادعا اظهار کرد: به سازمان اطلاعاتی آمریکا دستور دادیم تا با دستگاه‌های اطلاعاتی اروپا برای کسب اطلاعات جامع‌تر درباره تاسیسات ایران همکاری کنند.

رییس سیا در ادامه ادعاهای خود افزود : ما مساله فردو را در ماه ژانویه یعنی زمانی که دولت قبلی به مسوولیت بوش در حال ترک کاخ سفید و دولت جدید به ریاست اوباما در حال روی کار آمدن بود مطرح کردیم و سپس روی این مساله متمرکز شدیم تا اطلاعات دقیق‌تری را از این سایت که در داخل کوه ساخته شده به دست بیاوریم.

بنا به ادعای پانتا، از ماه فوریه سال جاری میلادی دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا با همکاری سرویس‌های جاسوسی انگلیس و فرانسه روی کشف این مساله که چه اقداماتی در قم در حال انجام شدن است متمرکز شدند. بر اساس ادعای تایم، نخستین بار در سال ۲۰۰۶ بود که سرویس‌های اطلاعاتی غرب متوجه سایت فردو شدند و دلیل آن فعالیت بیش از حد در نزدیکی کوه‌های این منطقه بود. در آن زمان ایران در حال انتقال باتری‌های ضد هوایی به این منطقه بود و این عامل نشانه‌ای بود از اینکه اقداماتی مخفی در قم در حال انجام شدن است.

مکان دومین تاسیسات جدید غنی‌سازی کشور کجاست؟

انگیزه مسوولان کشور از انتخاب این نام برای تاسیسات جدید هسته‌ای به این مساله باز می‌گردد، روستایی که اهالی آن از حامیان بی غل و غش نهضت امام خمینی(ره) هستند و به همین خاطر بیشترین تعداد شهید را در میان روستاهای سراسر کشور در طول جنگ تحمیلی تقدیم ملت ایران نمودند.

به گزارش ایرنا، «فردو» با تقدیم ۱۵۱ شهید، پرافتخارترین روستا از این حیث است و نامگذاری این سایت جدید هسته‌ای نیز به همین دلیل بوده است تا افتخارآفرینی مردم دلاور این خطه و ایثارگری شهدای بزرگوار آن پاس داشته شود. این روستای صعب العبور و کوچک از توابع بخش «کهک» شهرستان قم و در ۱۵‌کیلومتری جنوب شرقی کهک و ۴۷ کیلومتری جنوب شهر قم قرار دارد و از جنوب‌غربی به کوه چال، از جنوب شرقی به کوه عبدالوهاب و از شرق به کوه سلطان سعید شاه محدود می‌شود. به گزارش ایرنا، این روستا، پیشینه تاریخی طولانی دارد. بنای امامزاده بسوره (باوره) در حوالی روستا و همچنین امامزاده‌ای در داخل روستا قدمت این روستای کوهستانی را نشان می‌دهند. قدمت این زیارتگاه‌ها به دوره صفوی می‌رسد. مردم روستای فردو به زبان فارسی و با لهجه محلی سخن می‌گویند و مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. الگوی معیشت و سکونت بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵ روستای فردو در حدود ۱۱۱۳ نفر جمعیت داشته که در سال ۱۳۸۵ به ۹۳۸ نفر کاهش یافته و بالاترین رقم مهاجرت اهالی آن به علت ادامه تحصیل فرزندانشان است. عملیات احداث تاسیسات جدید غنی‌سازی اورانیوم ایران چند سال قبل در این روستا آغاز شد. این سایت، فضای کافی برای استقرار حدود ۳‌هزار سانتریفیوژ غنی‌سازی اورانیوم را دارد که می‌تواند برای تولید اورانیوم غنی شده مورد نیاز برای تهیه سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد. این تعداد سانتریفیوژ بسیار کمتر از ده‌ها‌هزار سانتریفیوژ لازم برای تولید مقادیر صنعتی اورانیوم غنی‌شده در سطوح پایین است که مورد نیاز برای نیروگاه‌های هسته‌ای به شمار می‌رود. بر همین اساس، بیشتر بخش‌های زیرساختی این تاسیسات جدید غنی‌سازی تکمیل شده است. با این حال، هیچ سانتریفیوژی در این مرکز نصب یا راه اندازی نشده و هیچ مواد هسته‌ای نیز داخل آن نشده است.

عکس: خبرگزاری مهر