احتمال ایجاد حباب در بازار سرمایه

نیتی ترایودی

مترجم: فیاض خاک

منبع: فایننشیال تایمز

در ابتدای سال ۲۰۰۹، هیچ‌کس نمی‌توانست حدس بزند که شاخص‌های بازار سهام دو برابر خواهد شد. جالب آنکه بازارها حتی قبل از این که سال به پایان برسد به چنین رونقی دست یافته‌اند. بازارهای سهام در پی بروز نشانه‌های جهانی از بهبود اقتصاد، برآمدن نتایج مطلوب برای کسب‌و‌کارها در انتخابات کشورهای مختلف جهان، بهبود شاخص‌های تولید صنعتی و عملکرد بهتر از انتظار شرکت‌ها، نسبت به ماه مارس رشد قابل‌توجهی نشان داده‌اند.

شاخص بورس سهام بمبئی به ۱۷۰۰۰ واحد رسیده است و با توجه به این که قبلا این شاخص تا ۲۱۰۰۰ واحد نیز رسیده بود، بعید نیست که در آینده نزدیک و قبل از پایان سال جاری این شاخص همچنان افزایش یابد.

آیا برای بهبود با چنین سرعتی زود نیست؟

اغلب تحلیل‌گران به این سوال پاسخ مثبت می‌دهند. آن‌ها همچنان محتاطند و حق هم دارند؛ زیرا آنچه در سال ۲۰۰۸ اتفاق افتاد به این زودی‌ها از خاطرها پاک نمی‌شود. به احتمال زیاد بدترین قسمت تجربه رکود را پشت سر گذاشته‌ایم؛ اما

بی جا نیست که نگران این باشیم که بهبودی با چنین سرعت در بازار سهام با سرعت بهبود اقتصاد حقیقی متناسب نباشد.

شاید شاخص‌های سهام همچنان واقع‌بینانه باشند؛ اما احتمالا یک افزایش ده درصدی کافی است تا قیمت سهام در بازارهای بورس بیش از ارزش واقعی آن تعیین شود. تحلیل‌گران اخطار داده‌اند که بازارهای سهام در سطح جهان جلوتر از بنیادهای اقتصادی حرکت کرده و ممکن است که شاخص‌ها دوباره تصحیح شوند. بازارها نمی‌توانند حرکت اکیدا صعودی خود را ادامه دهند. بنیادها باید قبل از آنکه قیمت سهام بیشتر از این افزایش یابد، بهبود یابند.

در حالی که پیش‌بینی جهت بازارها در کوتاه‌مدت غیر ممکن است؛ اما در حال حاضر بسیاری از تحلیل‌گران اشاره می‌کنند که این امکان وجود دارد که بازار خود را تصحیح کند.

نگرانی‌هایی در مورد بنیادهای اقتصادی

قیمت بسیاری از سهام‌هایی که در جریان رکود فعلی به شدت تصحیح شدند در این روزها با سرعت قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. درست است که بنیادهای اقتصادی بهبود یافته‌اند؛ اما این بهبود عمدتا از تزریق نقدینگی یا پول آسان به اقتصاد نشات گرفته است. کمپانی‌ها باید تلاش کنند تا انتظارات را برآورند. ممکن است که با افزایش بیشتر نقدینگی، عملکرد شرکت‌ها بهتر شود؛ اما تا وقتی که عملکرد بخش حقیقی اقتصاد بهبود قابل ملاحظه‌ای نیابد، همچنان این احتمال وجود دارد که اوضاع به وضع سابق بازگردد.

نگرانی‌های موجود در بازارهای جهانی

بازارهای ایالات متحده همچنان در تعیین اینکه بازارهای جهان به کدام سمت بروند نقش مهمی ایفا می‌کنند؛ اما بازارهای ایالات متحده تنها در صورتی بهبود می‌یابند که مخارج مصرفی و اشتغال بهبود یابد. با وجود آن که نشانه‌های مثبتی در این زمینه به چشم می‌خورد، اما این نشانه‌ها برای رفع نگرانی کارشناسان کافی نیست. هر افزایشی در بازار سهام باید به رشد در اقتصاد حقیقی اتکا داشته باشد وگرنه بازارها خود را تصحیح می‌کنند تا به سطوح واقع‌بینانه تر برسند.

پولی که از طریق بسته‌های محرک به اقتصاد تزریق شده است، ممکن است توانسته باشد رشد اولیه اقتصاد را القا کرده باشد؛ اما نمی‌دانیم که این روند ادامه می‌یابد یا خیر. بازارهای اروپایی همچنان رشد کندی دارند و احتمالا مدتی به طول می‌انجامد تا اقتصاد آن‌ها یک بهبود قاطعانه را تجربه کند.

بازار و نقدینگی

سرعت افزایش در بازارهای سهام محلی نتیجه آن است که مبالغ قابل‌توجهی از خارج به امید این که بازارهای ایالات متحده در نتیجه افزایش مخارج مصرفی داخلی به رشد خود ادامه می‌دهند، وارد این کشور می‌شوند؛ در حالی که این انتظارات ممکن است به حقیقت بپیوندد؛ اما این احتمال هم هست که نقدینگی اضافی باعث شود که همان اتفاقی که در سال ۲۰۰۷ رخ داد، تکرار شده و ارزش سهام بیش از واقع تعیین شود؛ در حالی که قسمتی از این پول را بخش‌هایی جذب می‌کنند که به آن نیاز دارند و از آن برای سرمایه‌گذاری بلندمدت استفاده می‌کنند؛ اما بخش دیگر ممکن است

از بین برود.

از طرف دیگر، اگر شرکت‌ها عملکرد خوبی داشته باشند، ممکن است بازارها بتوانند بیشتر از این بهبود یابند. با تمام این موارد، یک سرمایه‌گذار در چنین شرایطی باید چه تصمیمی اتخاذ کند؟ پیشنهاد من این است که سرمایه‌گذاران با محافظه کاری و به امید گرفتن بازدهی در بلندمدت سهامی بخرند که حاشیه امنیت بالایی دارد. اصلا بعید نیست که بازار بورس خود را تصحیح کند. همان طور که می‌دانیم سرمایه‌گذاری در برخی از شرکت‌های کوچک و متوسط ممکن است بازدهی خوبی داشته باشد با این وجود، سرمایه‌گذاران باید محتاط بوده و با یک دید بلندمدت به خرید و فروش سهام بپردازند.