منتظران نوبل ادبیات امسال
آکادمی‌نوبل به طور رسمی‌نامزدهای جایزه نوبل را اعلام نمی‌کند و‌این امر باعث می‌شود گمانه‌زنی‌هایی درباره
برنده‌این جایزه گران قیمت به وجود بیاید.
ژان ماری گوستاو لوکلزپو، برنده نوبل ادبیات سال گذشته
آکادمی‌نوبل به طور رسمی‌نامزدهای جایزه نوبل را اعلام نمی‌کند و‌این امر باعث می‌شود گمانه‌زنی‌هایی درباره
برنده‌این جایزه گران قیمت به وجود بیاید.
هر سال در آستانه اعلام برنده جایزه نوبل ادبی گمانه‌زنی‌های فراوانی در محافل ادبی مطرح می‌شود، ولی بسیار کم پیش می‌آید‌این گمانه‌زنی‌ها با آنچه آکادمی‌نوبل اعلام می‌کند یکی باشد. امسال دانشگاه‌ها و نهادهای ادبی، اسامی۳۰۰ نویسنده و شاعر را که به گمان آنها شایستگی دریافت جایزه نوبل ادبی دارند به آکادمی‌نوبل پیشنهاد کرده‌اند. بیش از یک دهه است نام کسانی مانند فیلیپ راث، آدونیس،هاروکی موراکامی، ماریو بارگاس یوسا، مارگارت آتوود، کارلوس فوئنتس، امبرتو اکو، پل استر و میلان کوندرا تکرار می‌شود.
هر چند اکنون شهرت و اعتبار برخی از‌این نویسندگان همردیف آکادمی‌نوبل شده، اما تاکنون‌این آکادمی‌صد و چند ساله نخواسته است خود را مشغول‌این نام‌ها کند. آنچه مسلم است‌این است که آکادمی‌نوبل در‌این چند سال تمایلی نداشته برگزیده خود را از بین نویسندگان سرشناس انتخاب کند. روزنامه‌ها و رسانه‌های انگلیسی با قاطعیت گفته‌اند برنده نوبل ادبی امسال انگلیسی نخواهد بود. از سوی دیگر تعداد نویسندگان آمریکایی در بین گمانه‌زنی‌های بسیاری که در‌این چند روز اعلام شده بیش از نویسندگان سایر کشورها است. فهرستی از نام نویسندگان در‌این گزارش تهیه شده که در‌این چند روز در بین رسانه‌های بین‌المللی، محافل ادبی و سایت‌های شرط بندی بیش از سایر نام‌ها آمده است. بسیاری از آنها بیش از ۷۰ سال سن دارند و برخی از آنها نیز سنین بالای ۸۰ سال را می‌گذرانند. آکادمی‌نوبل؛ یعنی پنج‌شنبه نهم مهر سر ساعت ۱۳ به وقت استکهلم و ۱۵:۳۰ به وقت تهران برنده بخش ادبی‌این جایزه را معرفی می‌کند.
آسیه جبار
فاطمه زهره‌ایمالایان معروف به آسیه جِبار؛ نویسنده، مترجم و فیلمسازی الجزایری است که به زبان فرانسه می‌نویسد و سال ۱۹۳۶ متولد شده است. او سال‌ها در کشورهای فرانسه، آمریکا و بلژیک زندگی کرده و از سال ۲۰۰۵ میلادی عضو فرهنگستان فرانسه بوده است. آسیه جبار همچنین از سال ۱۹۹۹ عضو فرهنگستان سلطنتی زبان و ادبیات فرانسه در کشور بلژیک بوده است. او تاکنون جوایز متعددی را از کشورهای دنیا دریافت کرده که جایزه صلح کتابفروشان و ناشران آلمانی و جایزه مارگریت یوسنار در بوستون آمریکا از جمله آنها است. «تشنگی»، «فرزندان جهان جدید»، «دور از مدینه»، «زبان الجزایر در آپارتمان‌هایشان» و «نابودی زبان فرانسه» از جمله آثار او هستند.
پل استر
پل استر نویسنده، فیلمنامه نویس و مترجمی‌آمریکایی است که سال ۱۹۴۷ در شهر نیویورک متولد شد. او شعر و مقاله نیز می‌نویسد. استر سال ۱۹۸۷ با «تریلوژی نیویورک» به شهرت رسید که شامل سه رمان با نام‌های «ارواح»، «شهر شیشه‌ای» و «اتاق قفل شده» است. آثار او در عین تأملات فلسفی دارای جهت گیری‌های سیاسی نیز هستند و از نظر شکل گاهی به رمان‌های پلیسی پهلو می‌زند. این سه گانه به فارسی ترجمه شده‌اند. بسیاری از آثار او را چندین نفر از مترجمان‌ایرانی که همه آنها جوان هستند به فارسی ترجمه کرده‌اند. «هیولای دریایی»، «کتاب اوهام»، «شب پیشگویی»، «مون پالاس»، «کشور آخرین‌ها»، «اختراع انزوا»، «پرواز در اتاق تحریر»، «مرد در تاریکی» و «موسیقی شانس» از جمله رمان‌های او هستند.
پیتر‌هاندکه
پیتر‌هاندکه نویسنده و نمایشنامه نویس آوانگارد اتریشی است که سال ۱۹۴۲ متولد شده است. او در کنار سلمان رشدی از نامزدهای بحث برانگیز نوبل ادبی سال ۲۰۰۹ محسوب می‌شود. بسیاری در اروپا او را به خاطر دفاعش از اسلوبودان میلوسویچ، رییس‌جمهور بوسنی و هرزگوین که به جنایت جنگی متهم شده بود، سرزنش کرده‌اند و شایسته دریافت نوبل نمی‌دانند؛ اما زمانی که الفریده یلی نک، نویسنده اتریشی جایزه نوبل ادبی را در سال ۲۰۰۴ دریافت کرد در سخنانی گفت که‌این جایزه حق پیتر‌هاندکه است. هاندکه سال‌های زیادی از عمرش را در شهرهای کشورهایی مانند ژاپن، آلاسکا، آلمان، آمریکا، بوسنی و یوگسلاوی گذرانده است. «زن چیست»، «ماجراهای مداد»، بر فراز دهکده‌ها» و «دشنام به تماشاچی» از جمله آثار داستانی و نمایشی او هستند.
ماریو بارگاس یوسا
ماریو بارگاس یوسا، نویسنده ۷۳ ساله از کشور پرو در آمریکای لاتین است. او بیش از یک دهه است که هر سال به عنوان نامزد دریافت نوبل ادبی معرفی می‌شود. در بین همه صدها نامزدی که نامشان به عنوان نامزدهای احتمالی جایزه نوبل ادبی در رسانه‌ها مطرح می‌شود او جزو ۵ نامزد سرشناس و معروف است. آثارش به بیش از ۳۵ زبان زنده ترجمه شده‌اند. اغلب رمان‌هایش از دهه‌ها پیش به زبان فارسی ترجمه شده‌اند. او جوایز متعددی گرفته و چند دکترای افتخاری نیز دارد. «گفتگو در کاتدرال»، «جنگ آخرالزمان»، «مرگ در‌اند»، «سوربز»، «چه کسی پالمینو مولرو را کشت» و «سال‌های سگی» از جمله رمان‌های او هستند.
هاروکی موراکامی
هاروکی موراکامی، نویسنده و مترجم ژاپنی است که سال ۱۹۴۹ متولد شده و آثارش تاکنون به ۳۰ زبان ترجمه و منتشر شده است. منتقدان اروپایی او را یکی از بزرگترین رمان نویسان زنده جهان می‌دانند. موراکامی‌یکی از چهره‌های برجسته ادبیات پست مدرن نیز است. رمان‌های «کافکا در ساحل»، «کلبه نروژی» و «بعد از تاریکی» از جمله رمان‌های او هستند. موراکامی‌به زبان ژاپنی می‌نویسد و آثارش با فاصله چند سال به زبان‌های دیگر ترجمه می‌شوند. آخرین رمان او که چند ماه پیش منتشر شد «۱Q۸۴» نام داشت که به گفته موراکامی‌تحت تاثیر رمان معروف «۱۹۸۴» نوشته جورج اورول است.
آدونیس
علی احمد سعید معروف به آدونیس سال ۱۹۳۰ در شمال سوریه متولد شد و از دانشگاه بیروت فارغ‌التحصیل شد. او ۶ ماه نیز به خاطر فعالیت‌های سیاسی اش در زندان بوده است. آدونیس به واسطه نقش مهمی‌که در دگرگون کردن زبان شاعرانه عرب داشته یکی از بزرگترین شاعران سنت شکن فرهنگ عرب شناخته می‌شود. در بین شاعرانی که نام آنها به عنوان برندگان احتمالی نوبل ادبی ذکر می‌شود، آدونیس سرشناس ترین است. «آیا خیزاب‌های یگانه می‌خوابند؟»، «برگه‌های روز و شب»، «دگرگونی‌های یک دلباخته» و «ترانه‌های مهیار دمشقی» از جمله آثار‌این شاعر هستند.
اُمبرتو اکو
اُمبرتو اکو نویسنده، نشانه شناس، فیلسوف و منتقد‌ایتالیایی سال ۱۹۳۳ متولد شده است. او با آنکه رمان‌های‌اندکی نوشته ولی یکی از رمان نویسان سرشناس‌ایتالیایی است. اکو در برابر ده‌ها کتاب که در حوزه‌های زبان شناسی و فلسفه نوشته تنها ۵ رمان منتشر کرده است. معروف ترین رمان او «نام گل سرخ» است که گفته می‌شود تاکنون ۱۰میلیون نسخه از آن در سراسر دنیا فروش رفته است. «نوسان فوکو»، «جزیره روز گذشته»، «بودولینو» و «مشعل جادویی ملکه لوانا» عنوان دیگر رمان‌های او هستند.
فیلیپ راث
فیلیپ راث، نویسنده آمریکایی متولد سال ۱۹۳۳ است. او یکی از چهار نویسنده بزرگ زنده امروز ادبیات آمریکا به حساب می‌آید. جوایز متعددی از پولیتزر گرفته تا جایزه ادبی فاکنر در کارنامه او به چشم می‌خورد. نخستین کتاب او با نام «خداحافظ، کریستف کلمب» که سال ۱۹۶۰ منتشر شده جایزه ملی کتاب آمریکا را از آن خود کرد. ۹ سال بعد نیز فیلمی‌بر اساس‌این کتاب ساخته شد. سال گذشته برخی از پایگاه‌های‌اینترنتی مانند بلومبرگ گفته بودند جایزه نوبل ادبی سال ۲۰۰۸ به فیلیپ راث می‌رسد که‌این‌طور نشد؛ اما اولین رمان راث «رهائی» نام دارد که روایتی از کشمکش‌های یک پروفسور یهودی جوان را نشان می‌دهد که بین عقل و احساس درمانده است.
کارلوس فوئنتس
کارلوس فوئنتس نویسنده مکزیکی سال ۱۹۲۸ متولد شده است. او یکی از سرشناس‌ترین نویسندگان زنده در جهان اسپانیایی زبان است. او در کنار ماریو بارگاس یوسا و میلان کوندرا از معروف ترین کسانی است که نامشان در گمانه زنی‌های سایت‌های شرط بندی و محافل ادبی برای دریافت جایزه نوبل ادبی ذکر می‌شود. او نیز مانند پدرش و بسیاری از شاعران و نویسندگان معروف آمریکای لاتین در فعالیت‌های سیاسی مشارکت داشته است. فوئنتس سفیر مکزیک در هلند، پاناما، پرتغال و‌ایتالیا بوده است. «مرگ آرتمیو کروز»، «پوست‌انداختن»، «خویشاوندان دور»، «آئورا»، «آسوده خاطر» و «سرهیدا» از جمله رمان‌های او هستند.
آلیس مونرو
آلیس مونرو نویسنده داستان‌های کوتاه است. او سال ۱۹۳۱ در کانادا متولد شده است. جوایز من بوکر و جایزه دولت کانادا را نیز به خاطر داستان‌هایش دریافت کرده است. برخی منتقدان داستان‌های کوتاه او را با داستان‌های چخوف، نویسنده فقید روسی مقایسه می‌کنند و اهمیت آنها را در آن حد می‌دانند. «رقص سایه‌های شاد» عنوان نخستین مجموعه داستان او بود که منتقدان کانادایی از آن استقبال کردند. «دوست جوانی من» عنوان یکی دیگر از مجموعه داستان‌های او است. از آلیس مونرو در‌ایران تاکنون داستان‌های کوتاه متعددی در‌ایران منتشر شده و مژده دقیقی منتخبی از داستان‌های او را به فارسی برگردانده است.
کلودیا ماگریس
کلودیا ماگریس نویسنده، پژوهشگر و مترجم‌ایتالیایی متولد سال ۱۹۳۹ است. تحصیلات دانشگاهی او در زمینه ادبیات آلمانی است. او همچنین ستون نویس و مقاله نویس روزنامه معروف‌ایتالیایی کوریر دلا سرا و دیگر روزنامه‌ها و نشریات اروپایی است. او مقالات متعددی در باره نویسندگان سرشناسی مانند هنریک‌ایبسن، هرمان هسه، خورخه لوئیس بورخس نوشته و آنها را به صورت کتاب‌هایی منتشر کرده است. ماگریس چند ماه پیش برنده جایزه صلح اتحادیه کتابفروشان آلمان شده بود.
ارسال نظر