بقیه‌‌الشعرا

جواد مجابی

به گمان من، محمد حقوقی شایسته عنوان بقیه‌الشعرا است؛ به این معنا که او هم از بازماندگان شاعران بزرگ ایران است و هم یادآور آن‌ها است. حقوقی جزو شاعران قدر اول شعر ایران است؛ شاعرانی مثل نیما یوشیج، فروغ فرخزاد، احمد شاملو و منوچهر آتشی. حقوقی در عین حال تشریح‌کننده نظرات این شاعران و کشف‌های آن‌ها در شعر معاصر فارسی است. حقوقی در زمینه شعر از ۴۰ سال پیش به انتشار آثارش اقدام کرد که ۱۶ دفتر شعر حاصل این سال‌ها است. در این کتاب‌ها سیر صعودی در سخن‌ورزی و ترکیب‌های جدید شعری دیده می‌شود. دغدغه اصلی او در شعر، سخنورزی و تداعی معانی دقیق است که ناشی از جریان تخیل مهار‌نشدنی او است. من قصاید حقوقی را همان‌قدر دوست دارم که کارهای تازه‌اش را. او در قصایدش شاعری مسلط به زبان فارسی است. در شعرهای نو او نیز تخیل مهار‌نشدنی شاعری که دیدگاه جهانی دارد، دیده می‌شود. جز این‌ها، او به عنوان منتقد ادبی مهمی مطرح است که تاریخ‌نگار ادبی است. در مجموعه‌ کتاب‌های «شعر زمان ما»ی حقوقی تاریخ ادبیات معاصر ایران بررسی شده است و جای آن داشت که در دانشگاه‌ها تدریس شود؛ اما متاسفانه به این موضوع توجه نشد. حقوقی بر هشت دهه شعر معاصر فارسی اشراف داشت و آن را مورد بررسی قرار داد. غروب این ستارگان بزرگ ادبیات که پیاپی فرا می‌رسد، مایه اندوه و دریغ است.