درآمد شکلاتی
خیلی از ما شکلات و مزه لذیذ آن را چشیده‌ایم و طعم آن را تا مدت‌ها فراموش نکرده و حتی به دوستان خود نیز آن را پیشنهاد داده باشیم.
محمدوحید وزیری
خیلی از ما شکلات و مزه لذیذ آن را چشیده‌ایم و طعم آن را تا مدت‌ها فراموش نکرده و حتی به دوستان خود نیز آن را پیشنهاد داده باشیم. شکلات از ماده‌ای مقوی به نام کاکائو تشکیل شده است که از درختی با نام لاتین «thobroma»؛ یعنی غذایی برای خدایان به دست می‌آید و بیشتر در مناطق استوایی آمریکای جنوبی (به ویژه برزیل) و غرب آفریقا مثل غنا و پاپوا گینه‌نو کشت می‌شود.
کسی اطلاع دقیقی از کاشف اولیه آن ندارد؛ اما واردکننده آن به اروپا شخصی به‌نام هرناندو کورتز (hernando cortez) اسپانیایی بود که شکلات را با هدف تجارت از مکزیک به اروپا برد.
در سال ۱۵۲۸ میلادی ابتدا با اضافه کردن موادی نظیر شکر به آن و در اوایل قرن ۱۹ به صورت مایع مصرف شد. اگرچه این محصول مخالفانی نیز داشت اما به سرعت موردتوجه قرار گرفت و مشتقات بسیاری از آن تولید و منبع درآمدزایی برخی کشورها شد.
افزایش تقاضای مصرف‌کنندگان سبب تاسیس کارخانه‌های شکلات‌سازی شد که قدیمی‌ترین آنها در سال ۱۷۵۰ میلادی توسط دو ایتالیایی در نزدیکی شهر برن برپا شد و اولین فروشگاه شکلات در سال ۱۷۹۲ میلادی در همین شهر افتتاح شد. اولین ماشین‌آلات تهیه شکلات نیز در سال ۱۸۲۶ به بازار آمد و به این ترتیب تولید شکلات با متد کنونی پایه‌ریزی شد.
در ابتدا، فیلیپ شوارد با خرید ماشین‌آلات و استخدام دو کارگر روزانه ۲۵ عدد شکلات تولید می‌کرد و به فروش می‌رساند. فروش شکلات به گونه‌ای بود که تولیدات کارخانه‌ها از ۶۰۰هزار کیلوگرم در سال ۱۸۹۰ به یک میلیون کیلوگرم در سال ۱۹۱۴ رسید و علاوه‌بر استفاده داخلی به یکی از غذاهای مورداستفاده سربازان در اسپانیا و نیز جنگ روسیه و ژاپن در منچوری بدل شد.
رونق بازار شکلات در حالی بود که کشورهای زیر کشت دانه کاکائو سهم ناچیزی از این تجارت پرسود حاصل می‌کردند. همزمان با جنگ جهانی اول و دوم صنعت شکلات نیز همانند بسیاری دیگر از صنایع با مشکل مواد اولیه روبه‌رو شد و کاهش واردات کاکائو و شکر و کمبود شیر موجب گرانی و کمیابی شکلات شد.
در اول جولای سال ۱۹۰۱ اتحادیه کارخانه‌های شکلات‌سازی سوئیس با هدف ساماندهی تولید و عرضه و ایجاد هماهنگی بین تولیدکنندگان و فروشندگان شکلات تشکیل شد. با پایان یافتن جنگ جهانی دوم و پیدایش مشتریان جدید رونق بازار شکلات از سر گرفته شد و توسعه سریع این بازار موجب عدم‌کنترل قیمت آن شد؛ اما به مرور بازار شکل مطلوب‌تری به خود گرفت و به خارج از اروپا صادر شد. در این راستا نسل جدیدی از شکلات در اواخر دهه ۳۰ و ۴۰ به تولید رسید که در ادامه به برخی از انواع تولیدات و کشورهایی که نقش عمده‌ای در تجارت شکلات دارند، اشاره می‌کنیم.
KitKat
در سال ۱۹۳۵ به صورت ویفر و در سال ۱۹۳۷ به شکل کنونی آن در لندن تولید شد و غذای ارزشمندی برای دوران جنگ بود و در سال ۱۹۴۷ به صورت مخلوط با شیر تولید و مورد استقبال قرار گرفت.
Crunch
در سال ۱۹۳۸ در آمریکا تولید و معرفی شد و اولین شکلات مخلوط شده با شیر و کرانچی کریسپ بود که امروزه سومین تولید بزرگ نستله در بیش از ۴۰کشور جهان است.
Smarties
از پرطرفدارترین‌ها در صنعت شکلات است که در سال ۱۹۳۷ در york انگلستان تولید و با هشت رنگ به بازار عرضه و با استقبال بسیاری روبه‌رو شد. امروزه در هر دقیقه ۱۷هزار عدد اسمارتیز در انگلیس خورده می‌شود و کارخانه سازنده آن در ۲۵ سال اخیر بیش از ۵۰۰۰ میلیون اسمارتیز تولید کرده است که اگر تعداد خورده‌شده‌های آن را کنار هم بگذاریم، برابر با ۱۰۲هزار‌کیلومتر می‌شود.
شکلاتهای امروزی به سه شکل اصلی تولید می‌شوند:
۱: شکلات تیره یا تلخ که بیشترین نوع کاکائو را شامل می‌شود و مفیدترین نوع شکلات است. ۲ :شیری که ۳۰تا ۴۰ درصد از کاکائو تشکیل می‌شود و مخلوط با شیر است که بعضا میوه و طعم‌هایی به آن اضافه می‌شود. ۳: سفید که با کره کاکائو ترکیب می‌شود.
غول‌های تولید شکلات آفریقا
در حدود ۷۰درصد کاکائوی دنیا در این منطقه زیر کشت می‌رود و منبع درآمد مهمی برای این کشورها محسوب می‌شود. طبق آمار اعلام شده در نشریه اکونومیست ۲۰۰۷ فروش کل شکلات در جهان ۷۵میلیارد دلار است؛ اما کشورهای آفریقایی فقط در چهار‌میلیارد دلار آن سهیم هستند که از فروش حبه‌های کاکائو به‌دست می‌آید این در حالی است که بسیاری از کشاورزان حتی مزه شکلات را هم تا به حال نچشیده‌اند. در آفریقا به‌خصوص در غنا و گینه نو بزرگترین شرکت تعاونی تولیدکنندگان کاکائو به نام KOKOO KUAOPU با ۴۵هزار عضو از کشاورزان با هدف بالا بردن مهارت‌های کشاورزی و کسب درآمد مطلوب تاسیس شد؛ اما هنوز نتوانسته است سهم بیشتری از بازار را نصیب کشاورزان آفریقایی کند.
سوئیس
شاید به جرات بتوان گفت بهترین شکلاتهای دنیا در سوئیس تولید می‌شود که شامل انواعی از شکلاتهای شیری، تلخ و میوه‌‌ای می‌شود که در طرح‌ها و اندازه و وزن‌های مختلف با بسته‌بندی‌های منحصر به فرد و زیبا پوشیده شده است. طبق آمار منتشر شده سوئیسی‌ها بیشتر از همه مردم دنیا شکلات می‌خورند.
در سال ۲۰۰۱ برابر با ۳/۱۲ کیلوگرم و در سال ۲۰۰۶ برابر با ۹/۱۱ کیلوگرم مصرف متوسط هر سوئیسی در سال بود و رتبه‌های بعدی از این حیث متعلق به بلژیکی‌ها و آلمانی‌ها است و به طور کلی در سوئیس و آلمان ۸۰درصد تولیدات شکلات شیری، ۱۵درصد سیاه و ۳ تا ۵درصد سفید است که در سال گذشته فروش شکلات سیاه در جهان رشد بیشتری نسبت به سایر تولیدات داشته است.
بیش از ۶۰درصد تولیدات شکلات این کشور صادر می‌شود که از این میزان ۵/۱۹درصد به آلمان، ۱۲درصد به فرانسه، ۴/۱۰ به انگلیس و ۶/۷درصد به آمریکا و مابقی به روسیه و دیگر کشورها صادر می‌شود. طبق گزارش Chocosuisse در سال ۲۰۰۳ فروش ۱۷کارخانه شکلات‌سازی ۸/۱ تا ۴/۲درصد رشد داشته و فروش آنها بالغ بر ۲۵/۱میلیارد فرانک سوئیس بوده است. در همین سال تولید ۲/۳درصد معادل ۳۸۳/۷۱ تن معادل ۴۸۶میلیون فرانک رشد نسبت به سال‌‌های قبل داشته است. همچنین صادرات توسط نمایندگیهای شرکت‌های سوئیسی در آمریکای شمالی با ۱/۱۵درصد رشد به ۶/۱میلیارد یورو رسیده است و کل فروش شکلات تولید شده در سوئیس بیش از ۵/۴میلیارد یورو برآورد می‌شود.
آلمان
افزایش فروش و صادرات شکلات آلمان در سال ۲۰۰۶ نسبت به سال ۲۰۰۵ رشد چشمگیری داشته به‌خصوص فروش در کریسمس نسبت به تابستان بسیار عالی بوده است؛ به طوری که تولیدات این کشور به ۹۰۰هزار تن، یعنی رشدی معادل ۷/۴درصد رسید که معادل رقم فروش ۳۷۵/۴میلیارد یورویی(۶۹/۵میلیارد دلار) بود. این در حالی است که قیمت شکلات با افتی نسبی همراه بود و آمار صادرات نشان می‌دهد فروش شکلاتهای فانتزی و تلخ در خارج از آلمان ۲۳درصد رشد داشته است. پیش‌بینی می‌شود در سال بعد فروش به رشدی معادل ۴/۱۹درصد رسیده و صادرات نیز به همان نسبت افزایش یابد. مهمترین کشورهای واردکننده شکلات از آلمان عبارتند از: روسیه، لهستان، آمریکا و جنوب آسیا.
روسیه
این کشور بازار بزرگ شکلاتهای سوئیسی و آلمانی است که البته علاوه بر واردات، کارخانه‌های تولیدی و نمایندگیهای فروش تحت نظارت کشورهای فوق نیز در روسیه فعالیت می‌کنند.
نظرسنجی به عمل آمده از ۱۵۰۰نفر جامعه آماری در روسیه نشان می‌دهد که ۴۰درصد مردم شکلات را به علت مغذی و خوش‌مزه بودن آن و ۲۵درصد به علت جذاب بودن برای خوردن و خواص آن مصرف می‌کنند. این در حالی است که ۸۲درصد از افرادی که مورد سوال قرار گرفتند از سطح درآمد پایین جامعه برخوردار بوده و حاضرند در ماه ۳۰۰ روبل (۹یورو) صرف خرید شکلات کنند و ۱۰درصد از افرادی که از درآمد نسبتا بالایی برخوردارند، بیشتر از ۵۰۰روبل در ماه شکلات می‌خرند.
ارسال نظر