تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی با جمعیتی بالغ بر ۱۶۰۰۰۰۰نفر و مساحتی در حدود ۲۰۰کیلومتر مربع سومین شهر پرجمعیت و بزرگ ایران پس از شهرهای تهران و مشهد می‌باشد. شهر تبریز به دلیل جای دادن بسیاری از کارخانه‌های بزرگ در خود دومین شهر بزرگ صنعتی در ایران پس از تهران محسوب می‌شود. تبریز قلب شمال غرب ایران، از دیرباز مهد صنعت و تجارت بوده و هست. در زمینه صنعت، شهرک صنعتی غرب تبریز، مجتمع عظیم پتروشیمی، کارخانه‌های عظیم ماشین‌سازی، تراکتورسازی، ایدم، موتوژن، بلبرینگ‌سازی، پیستون‌سازی، صانع، مرکز تحقیقات صنایع سنگین، آذربنیاد، صنایع نساجی تبریز، لیفتراک‌سازی، پمپ ایران، بنیان دیزل، چرخشگر و... را در بر دارد. شهرک صنعتی شهیدرجایی، شهرک صنعتی شهید سلیمی، کوجوار، چرم شهر و... از جمله شهرک‌های صنعتی متعدد تبریز و پیرامون آن می‌باشند که مراکز صنعتی کوچک متعددی را در بطن خود جای داده‌اند. کارخانه‌های عظیم کبریت این شهر از شهرت دیرینه‌ای برخوردار است. در زمینه صنایع غذایی و شکلات و غیره نیز صاحبان صنایع شکلات تبریز حرف نخست را می‌زنند. در زمینه صنعت دیرینه فرش، فرش تبریز همواره شهرت جهانی خویش را حفظ کرده است. صادرات فرش تبریز یکی از منابع قابل توجه ارزی به شمار می‌آید. در زمینه صنعت چرم نیز تبریز جزو پیشتازان است و کیف و کفش تبریز به علت کیفیت بالا از اعتبار خاصی برخوردار است.

بازار تبریز نقش موثری در تجارت منطقه ایفا می‌کند.

نخبگان تجارت این شهر از ارکان بازرگانان کشور به شمار می‌آیند. از چهره‌های برجسته عرصه صنعت تبریز می‌توان به مهندس علی توکلی پدر صنعت نوین آذربایجان و موسس کارخانه‌های عظیم کبریت توکلی همچنین سیدابوالفتح رسام عرب‌زاده پدر فرش نوین ایران و همچنین میرمصطفی‌عالی‌نسب مبتکر و صنعتگر که سال‌ها در مسوولیت های مختلف به عنوان نماینده و مشاور امور تولیدی و صنعتی و اقتصادی به عرصه صنعت و اقتصاد کشور خدمات شایانی نمود، اشاره کرد.

مناطق شهرداری

شهر تبریز از هشت منطقه تشکیل یافته است که منطقه سه با ۳۳۳۴۲۱نفر پرجمعیت‌ترین و منطقه هشت با ۱۷۶۳۲نفر کم‌جمعیت‌‌ترین منطقه این شهر است.

حاشیه‌نشینی

طبق آخرین آمار از ۱۶۰۰۰۰۰نفر جمعیت شهر تبریز، ۴۰۰۰۰۰نفر در نقاط حاشیه‌نشین زندگی می‌کنند. به عبارت دیگر یک‌چهارم از جمعیت کل کلانشهر تبریز حاشیه‌نشین‌اند. کلانشهر تبریز بعد از کلانشهرهای تهران و مشهد بیشترین تعداد حاشیه‌نشین را در خود جای داده است.

آب‌وهوا

شهر تبریز در ناحیه کوهستانی واقع شده است و در بیشتر ماه‌های سال هوایی سرد دارد و به همین دلیل عده زیادی از مردم در فصل تابستان از نقاط کویری به این شهر مسافرت می‌کنند تا از گرمای طاقت‌فرسای کویر رهایی یابند.

پارک‌ها

تبریز دارای ۵۰پارک بزرگ و کوچک است که پارک‌های ائل گلی، باغلارباغی و گلستان باغی از مهم‌ترین آنها هستند.

شهرداری تبریز از احداث ۱۲۰پارک در شهر تبریز تا ۱۳۹۰ خبر داده است که با احداث این پارک‌ها مجموع پارک‌های این شهر به ۱۷۰پارک خواهد رسید. یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های در حال احداث در شهر تبریز پارک بزرگ تبریز است که بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین پارک در خاورمیانه خواهد شد.

دانشگاه های تبریز

نخستین دانشگاه در تبریز در خرداد ماه ۱۳۲۵ در زمان حکومت دموکراتیک آذربایجان به نام «آذربایجان اونیورسیته‌سی» تاسیس شد اما پس از سقوط آن حکومت و تحولات بعدی فعالیت آن عملا متوقف شد و مدتی بعد با نام دانشگاه تبریز فعالیت را از سر گرفت. این دانشگاه در آغاز با دو دانشکده ادبیات و پزشکی شروع به کار نمود و با گذشت زمان دانشکده‌ها، آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها، آموزشکده‌های آن یکی پس از دیگری تاسیس شدند. دانشگاه تبریز بعدها به دو دانشگاه یعنی تبریز و علوم پزشکی تبریز تقسیم شد.

این دانشگاه در حال حاضر با بیش از ۱۱هزار نفر دانشجو و حدود ۵۰۰نفر هیات علمی، ۲۰۰آزمایشگاه تخصصی و عمومی که برخی در دنیا و برخی خاورمیانه منحصر‌به‌فرد هستند، موزه تاریخ و فرهنگ، حوزه جانورشناسی، حوزه زمین‌شناسی، مرکز پردازش تصاویر ماهواره‌ای و مراکز و موسسات تحقیقاتی و پژوهشی، محیط آموزشی و دانشگاهی بزرگی را در کشور فراهم نموده است. دانشگاه تبریز دومین دانشگاه مشهور ایران است. قطب‌های علمی شش رشته اصلاح نباتات مولکولی، بیولوژی، فتونیک، مطالعات جغرافیایی شمال‌غرب، مکاترونیک، مواد جدید و شیمی پاک در آن جای گرفته است. دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشگاه تربیت معلم آذربایجان، دانشگاه صنعتی سهند، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، آموزشکده فنی تبریز و سایر دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی نیز در تبریز فعالیت دارند.

سالن‌های نمایش تبریز

در حال حاضر تبریز دارای ۳سالن تئاتر و ۷سالن سینما است بهترین و بزرگ‌ترین سالن تئاتر ایران مربوط به تبریز و تالار شیر خورشید بود. این تالار بزرگ و افتخار این سرزمین در سال‌های پس از انقلاب جهت ساخت مصلی تخریب و آثاری از آن به جا نماند.

کتابخانه‌های تبریز

تبریز دارای ۶۲کتابخانه است. کتابخانه مرکزی تبریز بزرگ‌ترین کتابخانه عمومی ایران پس از کتابخانه مجلس است.

منبع: سایت شهرداری تبریز