با ۱۰۰۰ تومان تست کنید
دوچرخه‌سواری با طعم جنگل
بعید است ساکن کلان‌شهر تهران باشید اما یک بار هم که شده سوار دوچرخه‌های پارک چیتگر نشده باشید. البته بهتر است این عبارت شرطی را کمی اصلاح کنیم: «اگر ساکن تهران هستید حتما یکبار هم که شده در پیست دوچرخه‌سواری چیتگر رکاب زده‌اید.»
بعید است ساکن کلان‌شهر تهران باشید اما یک بار هم که شده سوار دوچرخه‌های پارک چیتگر نشده باشید. البته بهتر است این عبارت شرطی را کمی اصلاح کنیم: «اگر ساکن تهران هستید حتما یکبار هم که شده در پیست دوچرخه‌سواری چیتگر رکاب زده‌اید.»
عکس‌ها: مریم علیزاده
پارک چیتگر با ۳۰ کیلومتر پیست مخصوص دوچرخه‌سواری فضایی امن و ویژه برای ورزش و تفریح دسته‌‌جمعی به حساب می‌آید. قبل از آنکه در این گزارش با دوچرخه و دوچرخه‌سواری در پارک جنگلی چیتگر آشنا شوید. خیلی کوتاه درباره این پارک بزرگ و قدیمی مطالبی به شرح زیر از نظرتان می‌گذرد: پارک چیتگر در منتهی‌الیه غرب تهران جزو معدود فضاهای تفرجگاهی برای شهروندان تهرانی به حساب می‌آید.چیتگر تقریبا در ابتدای اتوبان تهران - کرج قرار دارد. این پارک از جنوب به اتوبان و خط متروی تهران - کرج، ازشمال به اتوبان رسالت و از غرب به پیکان شهر و باغ گیاه‌شناسی محدود می‌شود.
پارک چیتگر اگرچه این روزها به خاطر سهمیه‌بندی سوخت می‌توانست از ذهن تهرانی‌های اسیر در دود و ترافیک به طور کامل پاک شود اما همچنان محل استقرار آخر هفته اهالی پایتخت است. به طوری که روزهای تعطیل هفته، 50 تا 100هزار نفر به این پارک می‌آیند. پارک چیتگر تنها پارک چندمنظوره در شهر تهران است.این پارک با قابلیت‌های مختلف همچون فضاهای مختلف ورزشی، دریاچه مصنوعی، آلاچیق امکان جذب خانواده‌های با سنین مختلف را دارا است. به عنوان مثال در این پارک یک خانواده صاحب چند فرزند بزرگ و کوچک می‌توانند ساعت‌ها اقامت کنند بدون آنکه هر یک از اعضای خانواده احساس خستگی و بی‌حوصلگی کنند.جوانان و نوجوانان خانواده می‌توانند به انواع ورزش‌ها در این پارک مشغول شوند و پدر و مادر آنها نیز در فضایی که از قبل برای آنها تدارک دیده شده در دل طبیعت استراحت کنند.
پارک چیتگر با قدمتی بیش از ۴۰ سال در حال حاضر دارای امکاناتی همچون مجتمع فرهنگی- ورزشی، زمین بازی، سالن اجتماعات، ایستگاه و پیست دوچرخه‌سواری، ایستگاه آتش‌نشانی، رستوران و بوفه، ساختمان اداری، پارکینگ، آلاچیق‌ها و چادرهای اقامتی است.چیتگر در دهه ۷۰ به شهرداری واگذار شد و با احداث مکان‌های رفاهی و تفریحی تحولات شگرفی در آن رخ داد.
با احداث سه پیست بزرگ دوچرخه‌سواری به مسافت 30 کیلومتر در پارک چیتگر در اوایل دهه 70 چیتگر نسبت به سایر پارک‌های تهران متمایز شد.
همین تجهیز چیتگر به پیست دوچرخه‌سواری اکنون این پارک قدیمی در تهران را به پررفت‌وآمدترین تفرجگاه پایتخت تبدیل کرده است.
انبوه درختان جنگلی در این پارک نیز عامل دیگر در جذب مردم برای رفع خستگی و جذب انرژی از طبیعت است. پارک چیتگر با مساحت تقریبی 950 هکتار پوشش درختی بالغ بر 700 هکتار دارد.
این پوشش انبوه درختی در پارکی که دارای عوارض پستی و بلندی‌های فراوانی است، منظره‌ای فوق‌العاده زیبا را در درون خود برای گردشگران به وجود آورده است.امتداد اصلی پارک در جهت شرقی - غربی قرار گرفته و پستی و بلندی‌های عمده را تپه ماهور تشکیل می‌دهد.
با توجه به عبور مسیل چیتگر از وسط پارک این محدوده به دو بخش غربی و شرقی تقسیم شده است.محدوده شرقی به مساحت تقریبی 253 هکتار است. محدوده غربی مساحتی معادل 658 هکتار را به خود اختصاص داده است.حداقل ارتفاع پارک چیتگر از سطح دریا 1225 متر و حداکثر آن 1313 متر بوده و متوسط آن 1269 متر می‌باشد (اختلاف ارتفاع پارک بین پست‌ترین و مرتفع‌ترین نقطه پارک 88 متر است).
اما جذاب‌ترین بخش از مجموعه خدمات قابل ارائه در پارک چیتگر چه ویژگی‌ها و مشخصاتی دارد؟
نادر گندمی، مسوول پیست دوچرخه‌سواری پارک چیتگر در این زمینه می‌گوید: این پارک دارای حدود 30 کیلومتر پیست دوچرخه‌سواری شامل پیست‌های استقامت، سرعت، کوهستان و پیست مخصوص بانوان پذیرای بسیاری از خانواده‌های علاقه‌مند به طبیعت و ورزش فرحبخش دوچرخه‌سواری است. در این پارک 5 غرفه مجاز کرایه دوچرخه وجود دارد که 2 غرفه در بالای پارک مخصوص اجاره دوچرخه بانوان می‌باشد. در پیست بانوان امکان ورزش دوچرخه‌سواری با لباس راحت ورزشی برای بانوان وجود دارد.
گندمی، تعداد دوچرخه‌های موجود در پارک برای اجاره را یک هزار و ۳۰۰ دستگاه عنوان می‌کند و می‌گوید: از این تعداد دوچرخه حدود ۵۰۰ دستگاه دوچرخه مخصوص بانوان، ۲۰۰ دستگاه دوچرخه بچه‌گانه، ۱۰ دستگاه دوچرخه دو نفره و مابقی دوچرخه‌های مخصوص آقایان است.در این پارک برای حفظ امنیت و سرویس پزشکی به حادثه‌دیدگان در پیست، یگان ویژه اجرائیات به همراه پلیس سوار در پارک استقرار دارد. نیروهای متخصص پزشکی نیز به همراه یک دستگاه آمبولانس در درمانگاه موجود در پارک برای شرایط اضطراری آماده هستند.اغلب دوچرخه‌سواران در چیتگر از پیست استقامت استفاده می‌کنند.پیست استقامت دارای دو ویژگی بعد مسافت و در نتیجه اجبار دوچرخه‌سوار به تحرک و فعالیت بیشتر است. در این پیست به دلیل شرایط جغرافیایی پارک، مسیرهای با شیب تند و بعضا ملایم طراحی شده که دوچرخه‌سوار باید برای طی این مسیرها انرژی بیشتری صرف کند.
در این پیست ابتدا با مسیرهای مستقیم و بعضا با شیب منفی (سرپایینی) بدن دوچرخه‌سواران کم‌کم برای رکاب زدن در شیب‌های مثبت پیست آماده می‌شود. ایجاد حفاظ و توری‌های فلزی در طول مسیر، شبکه روشنایی معابر، نصب نشانگر مسافت طی شده و مسافت مانده، تابلوهای علائم ایمنی و هشداردهنده و یک طرفه کردن مسیر حرکت از جمله ویژگی‌های پیست دوچرخه‌سواری در پارک جنگلی چیتگر است.دوچرخه‌سواری از صبح ساعت 30/8 تا 11 شب در پیست‌ها امکان‌پذیر است. همچنین غرفههای اجاره دوچرخه در این ساعت‌ها آماده ارائه دوچرخه هستند.اجاره دوچرخه‌ها برای اردوها با تخفیف محاسبه می‌شود. نادر گندمی، مسوول پیست در این زمینه می‌گوید: اگر مراجعه‌کنندگان به صورت گروهی از مدارس، دانشگاه‌ها یا هر ارگان دیگری مراجعه کنند، 50درصد در اجاره دوچرخه تخفیف می‌گیرند.
اجاره بهای هر ساعت دوچرخه مبلغ یک‌هزار تومان است. استفاده از پیست‌ها برای کسانی که خودشان با دوچرخه وارد پارک می‌شوند رایگان است.
پارک جنگلی چیتگر برای کسانی که دوچرخه دارند اما حمل‌ونقل آن در ایام هفته برایشان مشکل است نیز تدبیر خاصی اندیشیده است.
شما می‌توانید با پرداخت ماهانه ۱۰هزار تومان به غرفههای اجاره دوچرخه، پارکینگ مستقل برای دوچرخه‌تان اجاره کنید و هر موقع که دلتان خواست به پیست بیاید و با دوچرخه خودتان دوچرخه‌سواری کنید. تازه با این مبلغ علاوه بر اینکه از دوچرخه‌تان نگهداری می‌شود تعمیرکاران غرفهها به صورت هفتگی از دوچرخه شما بازدید می‌کنند و در صورت نیاز آن را سرویس می‌کنند.
کسانی که از غرفهها دوچرخه اجاره می‌کنند در صورت تصادف در پیست باید هزینه خرابی و صدمه به دوچرخه را بپردازند، اما اگر دوچرخه در طول مسیر پنچر شد یا سیستم ترمز آن برید می‌توانند آن را با دوچرخه دیگری در ایستگاه‌های اجاره دوچرخه تعویض کنند.گویا بعضی اجاره‌کنندگان دوچرخه هم هوس می‌کنند دوچرخه را مال خودشان کنند!
گندمی در این زمینه می‌گوید: در هنگام اجاره دوچرخه کارت شناسایی معتبر را از افراد گرو می‌گیریم اما بعضی مواقع کارت‌ها قلابی از آب درمی‌آیند و افراد به راحتی صاحب دوچرخه‌های ما می‌شوند!چرخ‌ها در غرفهها روزانه توسط تکنسین‌های فنی بازدید و سرویس می‌شوند.
پیست دوچرخه‌سواری چیتگر پنج‌شنبه و جمعه هر هفته شلوغ می‌شود طوری که تمام دوچرخه‌های غرفهها اجاره می‌شود و اگر دیر بجنبی و مثلا ساعت 10-30/9 به پارک بیایی باید یکی دو ساعتی در صف بایستی تا دوچرخه گیرت بیاید.
یادتان باشد روز سیزدهم فروردین پارک چیتگر باز است اما دوچرخه‌سواری در پیست‌ها ممنوع است چون پای خانواده‌ها برای سیزده‌بدر به پیست‌ها هم باز می‌شود.
برعکس در فصل زمستان حتی روزهایی می‌شود که یک نفر هم به پارک نمی‌آید.
پیست دوچرخه‌سواری چیتگر زمستان امسال ۵۰ روز تعطیل بود. چون بارش سنگین برف و سرمای شدید امکان تردد با دوچرخه در پیست را غیرممکن کرده بود.پیست سرعت به عنوان یکی دیگر از پیست‌های پرطرفدار برای دوچرخه‌سواری در ابتدای پارک و در کنار زمین فوتبال قرار دارد.
در این پیست تا همین چند ماه پیش یک منطقه فوق‌العاده جالب و جذاب وجود داشت که البته الان با خاک یکسان شده است!
در وسط پیست سرعت یک مخروطی با عمق تقریبا ۵ متر وجود داشت که دوچرخه‌سواران با ورود به آن شتاب می‌گرفتند. به طوری که بدون رکاب زدن می‌توانستند به واسطه شتابی که در حال ورود می‌گرفتند از آن خارج شوند.
دوچرخه‌سواری در دیواره‌های داخلی این مخروطی به دلیل نیروی گریز از مرکز حاصل از چرخیدن به دور مخروط احساس شگفت‌انگیزی در درون دوچرخه‌سواران ایجاد می‌کرد.
اما به دلیل حوادث ناگواری که برای افراد به خصوص خانم‌ها در هنگام ورود به این مخروطی رخ داده، هم‌اکنون این مخروط با خاک پر شده است.
فواید ورزش دوچرخه‌سواری
دوچرخه‌سواری یکی از بهترین ورزش‌ها است.
این ورزش به غیر از تاثیرات مستقیم بر روی سلامتی بدن باعث سلامتی بیشتر جامعه طی درازمدت می‌شود.به نظر می‌رسد که دوچرخه - این وسیله نقلیه کلاسیک - در کشورهای پیشرفته و مدرن کاربرد بیشتری دارد تا در کشورهای در حال توسعه نظیر ایران.برای مثال در اکثر کشورهای اروپایی دوچرخه دارای ارزشی مثل یک خودروی سواری است.
در این کشورها برخی از دوچرخه‌ها (نسبت به مدل و کارایی‌شان) گاهی از خودروهای مدل بالا نیز گران‌ترند.این ارزش به دلیل قابلیت‌هایی نظیر حمل‌ونقل آسان، ورزش آسان و بی‌ضرر بودن برای محیط زیست است. دوچرخه سواری همیشه به عنوان ورزشی ساده برای تمام سنین پیشنهاد می‌شود. این ورزش می‌تواند هم سبک انجام شود و هم سنگین. برای انجام ورزش دوچرخه‌سواری لازم نیست که شخص مثلا تمریناتی خاص را انجام دهد یا موقعیت فیزیکی آن از شرایطی خاص برخوردار باشد.
در این ورزش بیشتر عضلات پاها در حرکت خواهند بود که این عمل باعث بالا بردن استقامت بدن می‌شود. البته کمر و سیستم تنفسی نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
انواع دوچرخه
تا به حال انواع مختلفی از دوچرخه ارائه شده است که البته دو نوع مهم آن نوع کراس (CROSS) و کوهستان (MOUNTAIN) هستند. نوع دیگری که طرفدار زیادی هم دارد نوع BMX است که البته این نوع معمولا برای تفریحات و حرکات نمایشی استفاده می‌شود.به هر حال اگر شما این وسیله را برای ورزش روزانه یا وسیله نقلیه انتخاب می‌کنید، بهتر است نسبت به کارایی خود یکی از دو نوع کراس یا کوهستان را برگزینید.نوع کراس یا به قول خودمان کورسی، نوعی است که برای جاده یا مسیرهای صاف استفاده می‌شود. کراس معمولا دارای چرخ‌های نازک و بدنه‌ای سبک است. استفاده از نوع کراس باعث می‌شود تا نیروی کمتری صرف حرکت گردد.از کراس معمولا برای شتاب بیشتر استفاده می‌شود. فرمان کراس که معمولا شکلی رو به پایین دارد در دو حالت قابل هدایت است. این قابلیت باعث می‌شود تا راننده در دو حالت نسبت به شتاب لازمه - دوچرخه را براند به طوری که زمانی که دوچرخه‌سوار قسمت تا شده فرمان را می‌گیرد، خم می‌شود و این خم شدن بر روی دوچرخه باعث می‌شود اصطکاک چرخ سوار با فشار هوا کم شود و در نتیجه سرعت دوچرخه بیشتر می‌شود. البته بعضی از مدل‌های کراس دارای فرمانی صاف هستند.اما نوع دیگر
یعنی کوهستان معمولا برای مسیرهای کوهستانی و پرفراز و نشیب استفاده می‌شود. این نوع دوچرخه معمولا دارای لاستیک‌هایی پهن و بدنه‌ای مستحکم است که این موضوع به دلیل بالا بردن استقامت در مسیرهای کوهستانی و غیر صاف می‌باشد.فرمان نوع کوهستان نیز معمولا صاف یا دارای شاخک‌های رو به بالا (یا پایین) است که این موضوع باعث کنترل دوچرخه در دو حالت عادی و استقامتی می‌شود.در دوچرخه کورسی لاستیک‌ها نازک و در نتیجه اصطکاک چرخ با زمین کمتر است. اما در دوچرخه کوهستانی به دلیل آنکه خاصیت استحکام و بالا رفتن از کوه و سنگ در این دوچرخه نسبت به سرعت و شتاب بیشتر برایمان اهمیت دارد لذا لاستیک‌ها کلفت و پهن هستند. آج لاستیک‌های دوچرخه کوهستان درشت‌تر است این درشتی آج باعث درگیر شدن لاستیک با ناهمواری‌های جاده شده و در نتیجه باعث بالا رفتن چرخ از مسیرهای کوهستانی می‌شود.
البته نوع دیگری از دوچرخه نیز وجود دارد که اصطلاحا به آن نوع شهری گفته می‌شود. این نوع دوچرخه، تقریبا دارای خصوصیاتی بین کورسی و کوهستان است. نوع شهری معمولا برای استفاده در شهر و جنگل کاربرد دارد.انتخاب نوع دوچرخه بستگی به کارایی وعلاقه شما دارد. برای مثال اگر می‌خواهید برای مسابقات سرعتی دوچرخه‌سواری کنید، نوع کراس پیشنهاد می‌شود. یا اگر می‌خواهید استفاده روزمره از این نوع دوچرخه داشته باشید و مثلا سر کار رفته یا هر از گاهی به بیرون از شهر نیز بروید پیشنهاد ما دوچرخه نوع کوهستان یا شهری است.توجه داشته باشید که یکی از مسائل مهم در این ورزش، ایمنی آن است. سعی کنید به هنگام دوچرخه‌سواری در هر حال از وسایل ایمنی آن مثل کلاه، زانوبند و آرنجبند استفاده کنید.اگر از زانوبند و آرنجبند به دلایلی نمی‌توانید استفاده کنید، حداقل خود را به کلاه ایمنی دوچرخه‌سواری مجهز کنید. البته در مسابقات یا دوچرخه‌سواری در کوهستان استفاده از تمامی تجهیزات ایمنی لازم است. اگر در شهر دوچرخه‌سواری می‌کنید، سعی کنید که در مسیرهای مشخص شده برای دوچرخه برانید. اگرچه در کشور ما این مسیرها معمولا کم بوده یا اصلا وجود ندارند. دوچرخه خود را
هر از گاهی کنترل بدنه‌ای یا به اصطلاح آچارکشی کنید. از لاستیک‌های خود مطمئن باشید و بادهای تیوپ را همیشه کنترل کنید.
اگر در شب می‌رانید، شب‌نماها یا چراغ‌های دوچرخه را جهت عملکرد درست بررسی کنید. همچنین از لباس‌های روشن استفاده کنید.
تغذیه قبل از دوچرخه‌سواری
معمولا قبل از دوچرخه‌سواری غذای سبک توصیه می‌شود. اگر مدت دوچرخه‌سواری شما طولانی است یا در مسابقه‌ای قصد شرکت دارید حتما غذای سبک و نسبتا کم بخورید. چون ممکن است فشاری که این ورزش در شرایط سنگین به بدن می‌آورد باعث حال به هم خوردگی شود.همیشه آب به همراه داشته باشید. اکثر دوچرخه‌ها مجهز به قمقمه آب هستند. این ورزش معمولا آب بدن را کم می‌کند. پیشنهاد می‌شود آب معدنی بنوشید چون املاح معدنی برای بدن در حین ورزش مفید هستند. نوشیدنی‌های قندی نیز مفید هستند چراکه در حین انجام دوچرخه‌سواری، بدن قند می‌سوزاند. البته سعی کنید که بعد از اتمام ورزش از نوشیدنی‌های قندی استفاده کنید نه در حین دوچرخه‌سواری.اگر مسیر زیادی را طی می‌کنید، می‌توانید از مواد غذایی کم حجم و پرانرژی که راحت خورده می‌شوند استفاده کنید. مانند شکلات یا خرما. و تغذیه‌هایی مثل بیسکویت توصیه نمی‌شوند. چراکه ممکن است در گلو گیر کنند.
ارسال نظر