به دنبال ناکارآمدی تحریمها در دستور کار قرار گرفت
مشوقهای جدید برای ایران
تقویت احتمال مصالحه در مناقشه هستهای
بررسی ارائه مشوقهای تازه به ایران توسط 1+5
حمایت عمومی از افزایش فشار بر ایران کاهش یافته است
نسیم بجنوردی- منابع فرانسوی آگاه به مسائل هستهای ایران خبر دادند که مدیران سیاسی وزارتخانههای امور خارجه پنج کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل به اضافه آلمان بنا به درخواست روسیه و چین آماده انجام تلاشهای تازهای برای بررسی ضمانتهای کافی به تهران برای دست برداشتن از غنیسازی اورانیوم هستند.
الحیات، چاپ لندن به نقل از این منابع، قطعنامه اخیر شورای امنیت را در زمینه اعمال تحریمهای بیشتر علیه تهران، پیام بینالمللی مبنی بر نگرانی جامعه بینالملل در قبال احتمال تسلیحاتی شدن برنامه هستهای ایران خواندند. این منابع اظهار کردند: تحریمهای شورای امنیت علیه تهران هدف جامعه جهانی نیست؛ بلکه این تحریمها وسیله به شمار میروند.
به گفته این مقامات، 1+5 مایل است که برای متوقف ساختن غنیسازی به ازسرگیری مذاکرات با ایران بپردازد و به نظر میرسد که ارائه مشوقهای بهتر میتواند تضمینهای امنیتی را مورد بررسی قرار دهد. اما به نظر میرسد که بهبود جنبههای امنیتی مساله بسیار حساسی برای آمریکاییها و کشورهای حوزه خلیج فارس است.
به گفته این منابع، این بستههای تشویقی به ایران قبلا در سال ۲۰۰۶ در مقابل توقف غنیسازی اورانیوم پیشنهاد شده بود و اکنون ۱+۵ به دنبال بهتر کردن آن مشوقها است.
این منابع تصریح کردند که دادن اینگونه تضمینها با اعتراضاتی از سوی دولت آمریکا که معتقد است فعالیتهای ایران در عراق و فلسطین موجب بروز ناامنی میشود، همراه خواهد بود و باید گفت که هرآنچه که در ارتباط با منافع امنیتی ایران است؛ مشکلی برای کشورهای حوزه خلیج فارس به شمار رفته؛ چرا که با تسلط ایران مواجه خواهند شد و این چیزی است که کشورهای حوزه خلیج فارس با آن موافق نیستند. این منابع پیشبینی کردند که بستهای از مشوقها طی هفتههای آینده به ایران ارائه شود؛ اگرچه احتمال موافقت ایران با آن مورد شک و تردید است.
کریستین ساینس مانیتور نیز نوشت: تمایل نسبت به یک مصالحه هستهای احتمالی میان آمریکا و ایران که بتواند انجام فعالیت هستهای حساس در خاک ایران را ممکن کرد، از خطرات اشاعه بکاهد و انزوای ایران را رفع کند، رو به رشد است.
این روزنامه آمریکایی نوشت: بهرغم چند سری تحریمهای سازمان ملل که برای توقف توانایی ایران در انجام غنیسازی اورانیوم انجام گرفته، تهران به پیشرفت در این زمینه ادامه داده است و تعداد رو به رشدی از مقامات غربی که میگویند بازگرداندن زمان غیر ممکن است برای توافق بر چارچوبی اعمال فشار میکنند تا اطمینان یابند که هدف فعالیت هستهای ایران کاربردهای صلح آمیز و نه نظامی است.
به نوشته این روزنامه، پیشنهادی مبنی بر تبدیل برنامه غنی سازی اورانیوم ایران به یک کنسرسیوم چند جانبه در خاک ایران در دستور کار است که براساس آن نظارت و مهارت غربی به طور مستقیم در این پروژه دخالت میکند و تا خطر تسلیحاتی احتمالی را کم کند در عوض غرب به تلاش برای انزوای ایران پایان دهد.
تحلیلگران میگویند مجموعه وقایع اخیر ممکن است فرصتهای مصالحه را بهبود بخشد؛ به نظر نمیرسد راهبرد آمریکا برای منزوی کردن ایران به تلاشهای هستهای ایران خاتمه دهد و امکان دارد ایران بپذیرد که بازرسی بیشتر بهایی است که ارزش پرداخت کردن آن را برای اطمینان دادن درباره اینکه به دنبال سلاح نیست داشته باشد. مایکل لوی فیزیکدان هستهای و کارشناس منع اشاعه در شورای روابط خارجه آمریکا در این باره گفت: گزینه غنی سازی در حد صفر تقریبا از میان رفته است و لازم است مشخص کنیم که بهترین گزینه بعدی چه چیزی میتواند باشد.
وی افزود: بسیار روشن است که ما میتوانیم تحت شرایط فعلی به هر معاملهای برسیم. سه دهه خصومت میان آمریکا و ایران سیاستها را بغرنج کرده و بی اعتمادی عمیقی را درباره مسائل فنی مربوط به حقوق و الزامات ایران به عنوان یک عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (ان.پی.تی) فراهم آورده است.
مجموعه مشوقهای آمریکا - اروپا تعلیق کامل غنی سازی را به عنوان پیششرط حتی برای آغاز مذاکره طلب میکند و این موضعی است که از نظر ایران غیر قابل
پذیرش است.
وی افزود: احتمال این که بدون درگیری نظامی به توقف غنیسازی برسیم، ضعیف است و اگر ما نتوانیم فشار زیادی را گرد آوریم، هیچ راه حلی را نمیبینیم که غنیسازی محدود را شامل شود و اگر ما قصد داشته باشیم آن را بپذیریم، میخواهیم محدودیتهای زیادی را تا آنجایی که ممکن است برای آن اعمال کنیم. کارشناسان میگویند که هر گونه برنامه مشترک برای موثر بودن به این بستگی خواهد داشت که ایران پروتکل الحاقی را بپذیرد. ایران در ماه فوریه گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای برداشتن گامهایی شفاف برای حل مسائل مهم باقی مانده تحسین کرد، اما میگوید که پروتکل الحاقی را تا زمانی که برنامه این کشور از دستور کار شورای امنیت خارج شود نخواهد پذیرفت. توماس پیکرینگ، معاون سابق وزیر امور خارجه نیز میگوید غنیسازی چندجانبه در خاک ایران تحت نظارت بهتری نسبت به وضع کنونی خواهد بود؛ زیرا شفافسازی بیشتر و حضور دائم ناظران خارجی در ایران انحراف پنهانی را بسیار مشکل میکند.
به گفته پیکرینگ و همکارانش، اصرار واشنگتن بر توقف غنیسازی در ایران با نصب هر سانتریفیوژ جدید در ایران، اعتبار کمتری پیدا میکند و از سوی دیگر تحریمها نیز به ایران فشار وارد میکند. بدین ترتیب غنیسازی مشترک (تحت یک کنسرسیوم) میتواند یک راهکار برای حفظ آبروی دو طرف باشد.
سناتور دیان فینستین از کالیفرنیا و چاکهاگل از بنر اسکا نیز گفتند که آمریکا دیگر نمیتواند از بررسی گزینه راهبردی گفتوگوی مستقیم با ایران سر باز بزند.
اما دیوید آلبرایت، رییس موسسه علوم و امنیت بینالملل در واشنگتن میگوید خیلی زود است که تسلیم شد.
وی گفت: در حال حاضر پرسش این است که چه کسی برنده خواهد شد؛ آیا غرب و متحدینش در شورای امنیت قادرند فشار کافی را اعمال کنند؟ یا ایران قادر میشود آنها را دور بزند و گروهی جدید را برای معامله پیدا کند؟
این در حالی است که نتایج تازهترین نظرسنجیهای صورت گرفته نشان میدهد مخالفتها با اقدام نظامی احتمالی یا تحریمها علیه ایران برای مقابله با برنامه هستهای آن دستکم در نیمی از کشورهایی که نظرسنجی در آنجا انجام شد، افزایش یافته است. نظرسنجی مذکور توسط شبکه خبری بیبیسی انجام شده است.
بنا بر این گزارش، با وجود آن که این تحقیق سه ماهه از اواخر اکتبر (اوایل مهر) تا ژانویه (دی) صورت گرفته، اما بیشتر مصاحبهها در این نظرسنجی پس از انتشار برآورد اطلاعات ملی در ماه دسامبر (آذر) انجام شد که در آن اعتراف شده برنامه هستهای ایران هماکنون تسلیحاتی نیست.
بنابراین نظرسنجی، میزان حمایتها از تحریمهای اقتصادی یا اقدام نظامی علیه ایران در ۱۳ کشور از ۲۱ کشوری که این نظرسنجی در آنها انجام شد، به نسبت نظرسنجی مشابه در ژوئن ۲۰۰۶ کاهش یافته است.
استیون کال، مدیر برنامه رویکردهای سیاسی بینالمللی در دانشگاه مریلند آمریکا که به انجام این تحقیقات کمک کرده گفت: به نظر میرسد بسیاری از کشورها خواهان از بین رفتن تقابل با ایران و تقویت استفاده از بازرسان سازمان ملل برای تضمین این امر هستند که ایران سلاح هستهای توسعه ندهد.
حمایتها از اقدام نظامی علیه ایران در استرالیا با ۱۰ امتیاز کاهش از ۵۲درصد در سال ۲۰۰۶ به ۴۲درصد کاهش یافته است. در انگلیس این درصد از ۴۳درصد به ۳۴درصد تقلیل یافته و در آلمان نیز از ۴۶ درصد به ۳۷ درصد رسیده و در آمریکا نیز با کاهش ۶درصدی از ۶۶ به ۶۰درصد رسیده است. تنها در سه منطقه درصد حمایتها از این اقدام افزایش یافته که یکی از آنها اسرائیل بوده که این میزان از ۶۲درصد به ۷۱درصد رسیده است. کرهجنوبی و ترکیه شاهد افزایش در این زمینه بودهاند. این در حالی است که در ۵ کشور نیز تغییری در میزان حمایتها یا مخالفتها ایجاد نشده است.
در این 21 کشور به طور میانگین 43درصد طرفدار دیپلماسی برای حل بحران و 14درصد خواهان برداشته شدن همه فشارها بودهاند. به طور میانگین در همه این کشورها 26درصد از تحریمها و تنها 8درصد از اقدام نظامی حمایت کردهاند. بیش از 32هزار نفر از 31 اکتبر 2007 الی 25 ژانویه در این نظرسنجی مورد پرسش قرار گرفتند.
دموکراتها خواستار تحریم بانک مرکزی ایران شدند
دموکراتهای سنای آمریکا با امضای نامهای برای جورج بوش، خواستار تحریم بانک مرکزی ایران شده اند.به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آژانس تلگرافی یهود (JTA)، دست کم ۲۶ نفر از دموکراتها این نامه را که از سوی سناتور «چارلز شومر» تهیه شده، امضا کردهاند. در بین این دموکراتها سناتور «هری رید» رهبر اکثریت سنای آمریکا هم به چشم میخورد.
این نامه به دنبال گزارش روزنامه وال استریت ژورنال نوشته شد. این روزنامه گزارش داده بود: آمریکا در حال جمعآوری مدارکی است که نشان میدهد بانک مرکزی ایران به دیگر شرکتها و موسسات ایرانی در مقابله با تحریمهای اقتصادی آمریکا کمک میکند.
ارسال نظر