شب دهـم

نگاه سوم-به همین سادگی سیمرغ‌های فجر هم تقسیم شد؛ بی‌حضور فیلم‌‌سازانی که از نظر بسیاری فیلم‌هاشان امیدهای سیمرغ امسال بود. «بهمن فرمان‌آرا»، «پریسا بخت‌آور»، «سامان مقدم»، «منیژه حکمت» و شاید خیلی‌های دیگر، چند روز قبل از پرواز سیمرغ‌ها فیلم‌هاشان را برداشتند و زودتر از موعد ۱۰روزه جشنواره، با مجری‌ها خداحافظی کردند. بیست‌و‌ششمین جشنواره فیلم‌فجر خاموش‌تر از هر سال بود و از میان فیلم‌های محدود اکران شده، خیلی راحت می‌شد نام برندگان را حدس زد.

طبق انتظار «مجید مجیدی» و «رضا میرکریمی» با اختلاف بسیار از دیگر فیلم‌سازان پیش افتادند. آواز گنجشک‌ها که این روزها، سرگرم رقابت با برترین‌های جهان، در جشنواره برلین است، با دریافت ۴سیمرغ، بیشترین جایزه‌ها را با خود برد و «به همین سادگی» با سه سیمرغ در رتبه بعد قرار گرفت.

«مجید مجیدی» سیمرغ بهترین کارگردانی را از آن خود کرد.

«خسرو معصومی» دیپلم افتخار همین بخش را به خاطر کارگردانی «باد در علفزار می‌پیچد» با خود به خانه برد.

اما حدس زدنش دشوار نبود که «شادمهر راستین» و «رضا میرکریمی» روی سن دعوت شوند تا سیمرغ بلورین بخش فیلم‌نامه را به خاطر فعالیت مشترکشان در دست بگیرند.

برای تصمیم‌گیری در مورد سیمرغ‌ها، خیلی‌ها با میرکریمی هم‌عقیده بودند که سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن، سهم «هنگامه قاضیانی» باشد، برای بازی در «به‌ همین سادگی». پیش از این کارگردان فیلم او را هدیه‌ای به سینمای ایران نامیده بوده و تاکید داشت که با گذشت هر روز در مراحل ساخت فیلم‌اش به صحت انتخاب‌اش اطمینان بیشتری پیدا می‌کرد.

اما برای آنها که فیلم «شب» را ندیده بودند، باورکردنش سخت بود که «امین حیایی» که در این سال‌ها، سرش را گرم فیلم‌های گیشه‌پسند کرده بود، برنده سیمرغ بلورین نقش اول مرد باشد؛ اما «امین حیایی» به سال‌ها قبل برگشت، به دوره‌ای که خبری از بازی در چند فیلم در طول یکسال نبود و او آقای ستاره سینمای ایران بود.

«شهاب حسینی» هم با چرخش بسیار نسبت به بازی‌های گذشته‌اش، بهترین بازیگر نقش اول مرد بود، از نظر هیات داوران بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر.

اما جوایز «آواز گنجشک‌ها» به همین جا ختم نشد. «حسن حسن‌دوست» برای تدوین این فیلم سیمرغ را به خانه برد و پیش‌بینی «ابوالفضل جلیلی» انگار درست از آب درآمد و «حسین علیزاده» که در موسیقی ایران و موسیقی فیلم ایرانی، جز برای ابوالفضل جلیلی، نام بلندآوازه‌ای بود، برای ساخت موسیقی. این فیلم برنده سیمرغ شد و «سعید ملکان» هم برای چهره‌پردازی «آواز گنجشک‌ها» سیمرغ را در دست گرفت.

برای بازی نقش‌های مکمل زن و مرد، «مهتاب نصیرپور» و «محسن طنابنده» برای بازی در فیلم‌های «فرزند خاک» و «استشهادی برای خدا» سیمرغ گرفتند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در بخش بهترین فیلم از نگاه ملی و شرقی، دینی و ایرانی) سیمرغ بهترین فیلم را به «سیداحمد میرعلایی» برای تهیه‌کنندگی «فرزند خاک» اهدا کرد و پلاک طلایی سیمرغ از نگاه ملی به فیلم مستند «هفت‌رخ فرخ ایران»، به تهیه‌کنندگی حسین حضرتی و فرزین رضاییان تعلق گرفت.

اما همان‌طور که پیش از این زمزمه‌ها خبر داده بود، سیمرغ بلورین ویژه تماشاگران به «همیشه پای یک زن در میان است»، به کارگردانی «کمال تبریزی» رسید.

گرچه چند سالی است در زمینه فیلم‌های بلند، جز چند فیلم مشخص، نمی‌توان انتظاری از سایر حاضران جشنواره داشت، اما وضعیت فیلم‌های مستند و کوتاه، این روزها امیدوارکننده‌تر است .

در بخش بهترین فیلم کوتاه داستانی، دو دیپلم افتخار به «چاوش» ساخته «فرخ خلیفه‌نژاد زیبایی» و «در خانه ما» ساخته «مریم کشکولی‌نیا» اهدا شد و سیمرغ بلورین این بخش به فیلم «بومرنگ» ساخته «داریوش غریب‌زاده» اختصاص یافت.

و فیلم «ترانه اندوهگین کوهستان» سیمرغ بلورین بهترین مستند کوتاه در بخش «چشم واقعیت» را از آن خود کرد و «تینار» به کارگردانی «مهدی منیری» هم سیمرغ بلورین بهترین مستند بلند را به خود اختصاص داد.

اما هیات داوران، برای یک عمر دستاورد فنی و هنری و سیمرغ ویژه را به «علیرضا زرین‌دست» هدیه دادند و «حسین جعفریان» برای «دیوار» صاحب سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری شد.

«ایرج شهزادی» برای صدای «آتش سبز» سیمرغ گرفت و «ژیلا مهرجویی» و «شعله نواب تهرانی» برای طراحی صحنه و لباس همین فیلم سیمرغ بلورین را دریافت کردند.

در بخش جلوه‌های ویژه جشنواره امسال هم «حسین طلابیگی» برای «پرچم‌های قلعه‌کاوه» صاحب سیمرغ شد.

جشنواره بیست‌وششم فیلم فجر، عصر ۲۲بهمن با برگزاری مراسم اختتامیه‌ای در تالار وزارت کشور پایان گرفت و با خاطراتی نه چندان خوش، در غیاب بسیاری از فیلم‌ها و با حاشیه‌های تلخ و ممیزی اعتراض برانگیز، سیمرغ را به خانه سینماگران فرستاد که در این شرایط هم با تمام دشواری‌ها راه جشنواره فیلم فجر را پیش گرفته بودند.