بدون تفریح و بازی

مترجم: شادی آذری

نمایشگاه سالانه اسباب‌بازی هنگ‌کنگ یکی از بزرگ‌ترین ویترین‌هایی محسوب می‌شود که در آن کشور چین طی سال‌های اخیر قدرت صنعتی خود را به نمایش گذاشته است.

کارخانجاتی که حدود ۳۰سال پیش از هیچ پا گرفتند هرساله از جنوب چین برای به نمایش گذاشتن اسباب‌بازی‌های ارزان (اگرچه غیرخلاقانه) خود به این نمایشگاه می‌آیند. مشتریان آنها هم از میان خریدارانی هستند که بیش از کیفیت به قیمت ارزان کالاها توجه می‌کنند.

نتیجه سهم روزافزون این کارخانجات از بازار جهانی است که هم‌اکنون نرخ ۶۰درصد را به خود اختصاص داده است. اما در نمایشگاه امسال که روز هفتم ژانویه گشایش یافت، نشانه‌هایی بروز کرد حاکی از آنکه این تفریح لذت‌بخش به پایان رسیده است.

قیمت‌ها به سرعت در حال افزایش است و مجموعه‌ای از محصولات مرجوعی که یکی از آنها منجر به خودکشی رییس کارخانه اسباب‌بازی‌سازی‌اش شد، به معنای آن است که جو نمایشگاه امسال کاملا متفاوت از سال‌های پیش بود.

اولین پرسشی که توسط هر خریدار مطرح می‌شد و اولین توضیح هر فروشنده در رابطه با هر محصول معطوف به موضوع ایمنی آن بود. پربازدید‌ترین غرفه‌ها در این نمایشگاه مربوط به شرکت‌هایی چون سی‌تی‌آی (مرکز بین‌المللی آزمایشات)، ام‌تی‌اس (خدمات نوین آزمایشات)، اس‌تی‌آر (منابع فن‌آوری‌های تخصصی) و اس‌جی‌اس (نظارت بر جامعه) می‌شد که اشکال متنوعی از گواهی‌های ایمنی را ارائه می‌دادند. همه کشور‌های بزرگ واردکننده، استانداردهای سخت‌گیرانه‌ای را تدوین کرده‌اند و آنها را بسیار جدی می‌گیرند، اما این استانداردها از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و همین موضوع موجب می‌شود، سازندگان اسباب‌بازی فرآیندی دشوار را در رابطه با مقررات طی کنند. همه اینها بر هزینه‌ها و مدت به تاخیر افتادن فرآیند تولید می‌افزاید.

هزینه‌ها در سایر زمینه‌ها نیز در حال افزایش است. قیمت‌های بالای نفت موجب گرانی لاستیک و پلاستیک می‌شود. رونق ناگهانی کالاها منجر به افزایش قیمت چوب و فلزات شده است، اما تاکنون بزرگ‌ترین نگرانی سخت‌تر شدن بازار نیروی کار در چین بوده است. هزینه‌های مربوط به نیروی کار از سال گذشته تاکنون ۳۰ تا ۳۵درصد افزایش یافته است. جفری لم یکی از اعضای شورای قانونگذاری هنگ‌کنگ که خود نیز مدیر یک شرکت اسباب‌بازی‌سازی است و در عین حال مشاور گروه بازرگانان این کشور است، با ذکر این موضوع می‌افزاید: دستمزدها ۱۰ تا ۱۵درصد افزایش یافته‌اند و براساس یک قانون مربوط به حمایت از نیروی کار که از روز اول ماه ژانویه به اجرا گذارده شده است، این افزایش دوباره به همین میزان اعمال می‌شود و بنابراین تا ۳۰درصد شاهد افزایش هزینه‌های مربوط به نیروی کار هستیم. از سوی دیگر ارزش یوآن، پول چین، در حال افزایش است. کارخانجات حتی با پرداخت دستمزدهای بیشتر با مشکل کمبود نیروی کار مواجهند به همین دلیل به نظر می‌رسد هزینه‌ها بیش از این نیز افزایش خواهند یافت. لم می‌گوید: «همه باید آگاه باشند و بدانند که چین در حال تغییر است.»

گفته‌های لم با تجربیات یک خریدار که در این ماه به صادرات کفش‌های زنانه اقدام کرده، کاملا منطبق است. صنعت کفش زنانه اگرچه بی‌ارتباط با اسباب‌بازی‌ها است، اما برای رشد اقتصادی جنوب چین حیاتی بوده است. وقتی یک شرکت زنجیره‌ای بزرگ خرده‌فروشی به‌تازگی به دنبال ثبت سفارش کفش برای ماه آوریل بود در کمال تعجب شاهد آن بود که از آن خواسته شد ۲۰درصد بیش از تعرفه ماه اکتبر برای تحویل بار در ماه آینده پرداخت کند. این همان شرایطی است که خریداران آن را «زشت» تعبیر کرده‌اند.

البته این امکان که چین ممکن است در برابر فشارهای رقابتی آسیب‌پذیر باشد، دور از ذهن می‌نماید. اگر در راهروهای نمایشگاه اسباب‌بازی‌ها قدم بزنید، با کمتر از یک دلار می‌توانید به وفور توپ، هواپیما و وسایل نقاشی بخرید.

اما شایعاتی وجود دارد، مبنی‌بر اینکه بسیاری از کارخانجات جنوب چین مجبور خواهند شد در سال‌جاری تعطیلی خود را اعلام کنند. تولیدکنندگان در جست‌و‌جوی موقعیت‌های مکانی جایگزین هستند. احتمال نقل مکان در داخل این سرزمین زیاد است، اما زیرساخت‌ها یک نگرانی عمده محسوب می‌شوند. ویتنام هم یکی از گزینه‌ها محسوب می‌شود. اما واقعیت این است که قیمت زمین و دستمزدها در آنجا هم رو به فزونی است. تنها قیمتی که در حال سقوط است و تاکنون تنها برای معدودی از مکان‌ها این شرایط را حفظ کرده است، هزینه حمل‌و‌نقل است که علت آن هم تا حدودی مربوط به وفور کشتی‌های حمل‌و‌نقل است.

اما این خود نشانه‌ای است از اینکه تقاضا در حال کاهش است و این به هیچ وجه امیدوارکننده نیست. تنها چیزی که برای یک کسب و کار می‌تواند بدتر از افزایش هزینه‌ها باشد، کاهش فروش است.