استانداردهای ما را رعایت کنید

نگاه سوم- محمدحسین صفارهرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی راست می‌گوید: «ما اگر بخواهیم همه بودجه خود را خرج کنیم، فقط می‌توانیم سه فیلم بسازیم؛ بنابراین نقش ما در اینجا، نقش یک ناظر است.» آنچه در سال‌های اخیر از وضعیت سینما شنیده و دیده‌ایم، چیزی مغایر حرف‌های او نیست؛ حمایت‌های کمرنگ و نظارت‌های برجسته‌ای که هرسال در آستانه جشنواره فیلم فجر،‌ برجسته‌تر هم می‌شود.

روند رو به رشد ممیزی‌ها و گاه حذف فیلم‌ها از گردنه رقابت در جشنواره فیلم، امسال هم نقش انکارناپذیر ناظران را یادآوری کرد و اعتراض سینماگران را به ممیزی‌های پرابهام در جشنواره فیلم فجر، برانگیخت؛ تا آنجا که چندی پیش، ۴۵نفر از اهالی سینما، بیانیه‌ای را در اعتراض به رویه ناظران در انتخاب و رد فیلم‌های جشنواره بیست و ششم امضا کردند. کیانوش عیاری که نامش در فهرست امضاکنندگان بود، با آنها همراه شد و از داوری جشنواره فیلم هم کناره گرفت و نام کیومرث پوراحمد که هنوز در فهرست داوران است، در جمع معترضان و امضاکنندگان بیانیه دیده شد. روز بعد، رخشان بنی‌اعتماد و بهرام بیضایی وارد این جرگه شدند و داریوش مهرجویی که صابون ممیزی‌های جشنواره بیست و پنجم فجر به تن «سنتوری»اش خورده بود، به جمع امضاکنندگان آمد.

حرف‌های مهرجویی با صفارهرندی در این حوزه همراه نیست. چرا که وزیر ارشاد، جشنواره فیلم فجر امسال را محصول نگاه دولت نهم دانسته و معتقد است وزارت ارشاد برای زدودن غبار از فرهنگ و اعتلای هنر در تلاش است، حال آنکه مهرجویی عقیده دارد اقدامات وزارت ارشاد در سال‌های اخیر، به هیچ‌وجه در جهت اعتلا، تشویق و تحول فرهنگ و سینمای ما نبوده است.

در حالی که اعتراض‌ها به وضعیت جشنواره بیست‌و‌ششم فجر رو به افزایش است، «محمود اربابی»، مدیرکل ارزشیابی و نظارت سینمای حرفه‌ای معاونت سینمایی وزارت ارشاد، این گونه به منتقدان پاسخ می‌گوید: «اصلاحات برای فیلم‌ها همیشه در طول سال و به هنگام دریافت مجوز اکران انجام نشده است، اما در روند برگزاری جشنواره چون نمایش فیلم‌ها در زمانی محدود انجام می‌گیرد، این موضوع بازتاب بیشتری پیدا می‌کند و اگر به صورت تفکیک شده بخواهیم مقایسه کنیم، اصلاحات ارائه شده به فیلم‌ها، نسبت به فیلم‌هایی که در طول سال پروانه نمایش می‌گیرند قابل مقایسه نبوده و به مراتب کمتر است.»

وزیر فرهنگ و ارشاد هم این وضعیت را این گونه توجیه می‌کند: «اگر فیلمی از استانداردهایی که ما معتقدیم برخوردار نباشد، طبعا باید جلویش را بگیریم. این استانداردها منطبق با هویت اسلامی، اخلاقی و تاریخی ملت ما ایران است.»

صفار هرندی همچنان به یادآوری نقش نظارتی دولت بر سینما اصرار دارد و تاکید می‌کند: «ما نمی‌توانیم به کسی بگوییم، چه فیلمی بسازد؛ ما ناظر هستیم و اگر کسی از چارچوب قانونی تخطی کرده باشد به او یادآوری می‌کنیم.»

یادآوری‌های پایان‌ناپذیر تخطی‌ها به سازندگان فیلم‌ها و نظارت‌های رو به افزایش بر فیلم‌های سینمایی همچنان ادامه دارد با این وجود، اهالی سینما از موضع خود کناره نگرفته‌اند و امسال با جدیت بیشتری به این روند اعتراض کرده‌اند.