جشنواره‌ای بر یک سال تعطیلی

نگاه سوم - شعار جشنواره امسال هم تئاتر برای همه است، شعار کلی که معنی آن هنوز هم ابهاماتی دارد. این که آیا وضعیت نابسامان تئاتر ما با چنین شعاری همخوانی دارد یا خیر، بحث دیگری است. جشنواره امسال که قرار است از هفدهم تا بیست و ششم بهمن برگزار شود کاملا با جشنواره فیلم همپوشانی دارد و جالب آنکه جشنواره امسال درست در روزی آغاز می‌شود که قرار است برنامه نمایش فیلم‌های ایرانی در سینماهای جشنواره فیلم آغاز شود. سایت جشنواره که تازه همین دو روز اخیر راه‌اندازی شده آنقدر خالی است که جست‌وجو برای یافتن اطلاعاتی در مورد این جشنواره کاملا بی‌نتیجه است و جالب آنکه مهم‌ترین خبر این سایت همان راه‌اندازی آن است که اگر با سایت جشنواره فیلم فجر مقایسه شود کاملا مظلومیت تئاتر را در برابر سینما میتوان در آن مشاهده کرد.

به هر حال جشنواره امسال در شرایطی برگزار می‌شود که تقریبا در بخش عمده سال گذشته تئاتر ایران تعطیل بوده و بازسازی سالن‌ها تا همین یک ماه قبل عملا گرد و خاک رکودی روی تئاتر کشور نشانده که تئاترهای موفق بیضایی و سمندریان نیز نتوانسته‌اند آن را بزدایند.

امسال قرار است سه داور خارجی و دو داور ایرانی تئاتر‌های بخش مسابقه را قضاوت کنند که عبارتند از الکساندر ساشاوانجروویچ از انگلستان، ولسونی هرنیکو از دانشگاه کمبریچ، دکتر نادر القنه از کشور کویت، سعید کشن فلاح عضو هیات علمی دانشگاه هنر و فرهاد ناظرزاده کرمانی از دانشکده اوهایو آمریکا. در سایت جشنواره نام هشت تئاتر برای شرکت در بخش بین‌الملل ذکر شده که عبارتند از امپریال و آنجلا، ماچیسما، من آلیس نیستم ولی...، زندگی متناقض من، فیلوکتتس، کشتی شیطان،‌ ترمینال و یرما. سایت رسمی جشنواره به جز این اسامی که صفحه مربوط به آن فقط تعدادی از عکس‌های این نمایش‌ها را درآن قرار داده هیچ اطلاعات دیگری درباره این تئاترها و داستان و عوامل آنها منتشر نکرده است. نکته جالب این که این سایت که ظاهرا در مراسم افتتاحیه آن مسوولانی چون دکتر ایمانی خوشخو، امیررضا خادم، حسین پارسایی، بهروز غریب‌پور، اصغر همت، محمدحسین ناصربخت و... حضور داشتند دو بخش بین‌الملل دارد که در بخش دوم نیز نام تئاترهای جلاد ۲، با سری آشفته، ملک متروک و امپریال و آنجلا (برای بار دوم ) ذکر شده است.

خبرهای دیگر سایت جشنواره

سایت جشنواره تئاتر فجر البته بی‌خبر هم نیست، هر چند در آن از مشخصات تئاترها و سالن‌های نمایش خبری نیست، اما تعدادی خبر زیر هم قرار گرفته است. از جمله خبر مربوط به اجرای هنرمندان برای کودکان مبتلا به سرطان، معرفی داوران بخش بین‌الملل، منتخبان جشنواره‌های نمایشی کشور، برگزاری نشست نسبت طراحی و دکوراسیون و چند خبر در همین حول و حوش. معرفی برگزیدگان تله تئاتر و تصاویر نمایش‌های صحنه‌ای و .. هم از همین جمله‌اند و البته اگر به صفحات دیگر و آرشیو شده خبر نگاهی بیندازیم با این جمله مهدی فرج پور مواجه می‌شویم که گفته است: «جشنواره امسال با نگاهی حرفه‌ای آغاز شده است!» یا سیامک احصایی که او نیز گفته است برنامه‌ریزی جشنواره بیست و ششم رضایت بخش است.

شناخت تئاترها از روی برنامه

از روی برنامه نمایش‌ها می‌توان تئاترهای مختلف را که در روزهای جشنواره به نمایش در می‌آید، شناخت. در تالار وحدت افرای بهرام بیضایی در دوروز نخست جشنواره ( هفدهم و هجدهم) به نمایش در می‌آید. تئاتر بیضایی طی هفته‌های اخیر از فروش و استقبال بسیار خوبی برخوردار بوده است. در قاب ماه به کارگردانی حسین مسافر آستانه،سمفونی بیداری (حسین فرخی)، ننه دلاور ( کلاوس پیمان - آلمان) نیز از دیگر تئاترهایی هستند که طی روزهای بعد در تالار وحدت روی صحنه می‌روند. در سالن اصلی تئاتر شهر نوک زبان (لوکاس بانگرتر - سوئیس) افتتاح کننده جشنواره است و روز بعد هم به روی صحنه خواهد رفت، طوبی (محمد ابراهیمیان)، مسلح شدن (ارا ایرلجاکیان - ارمنستان)، ملاقات بانوی سالخورده (حمید سمندریان) نیز از دیگر تئاترهایی هستند که در این سالن به نمایش در می‌آیند.

در تالار چهار سو مرغابی وحشی (نادر برهانی مرند) که این روزها نیز روی صحنه است نخستین نمایش را به اجرا می‌گذارد. من آلیس نیستم (محمد حاتمی)، امپراطور و آنجلو (امیر دژاکام)، ماچیسمو (محمد یعقوبی)، کشتی شیطان (آتیلا پسیانی) نیز از دیگر نمایش‌هایی هستند که در این سالن به نمایش در می‌آیند.

در تالار سایه جشنواره با زندگی متناقض من (علی معینی) آغاز می‌شود و این نمایش در دو روز روی صحنه می‌رود. حسن و دیو راه باریک پشت کوه (افشین‌هاشمی)، غولتشن‌ها (حمید پورآذری)، شرح هجران (غلامرضا جهانپا)، کابوس‌های ریتمیک (فریبا آقاپور)، و چاه (کتایون حسین زاده) هم در این سالن به نمایش در می‌آیند.

در تالار قشقایی یرما (رضا گوران)، لمنوس (رائول والس - ایران / مکزیک)، ‌ترمینال (سیامک احصایی)، پینوکیو (علی‌اصغر دشتی و نسیم احمدپور)، دستور کلیدی برای معاصر شدن(طلا معتقدی) نیز در این سالن به نمایش در می‌آیند.

کارگاه نمایش، کافه‌تریای مجموعه تئاتر شهر، تالار شهید آوینی، سالن ورزشی (دهداری)، تالار مهر، تالار فارابی، خانه نمایش، تالار بوستان، تالار گلستان، سالن قرمز، سالن استاد سمندریان، سالن صمیمی مفخم، پلاتوی مرکزی، تالار استاد ناصری، تالار استاد انتظامی، تالار هنر و تالار شماره یک خانواده نیز از دیگر سالن‌های نمایشی هستند که به اجرای کارهای جشنواره می‌پردازند.