گردشگری وجهانی شدن

کامبیز بابایی

امروزه گردشگری به عنوان صنعتی پاک و پول‌ساز توانسته در اغلب کشورهای جهان جزو صنایع تاثیرگذار و جایگزین باشد. تحلیل‌های اقتصادی نشان می‌دهد که سالانه مبالغ قابل توجهی ارز از طریق گردشگران وارد کشورهای میزبان می‌شود؛ علاوه بر این توسعه روابط گردشگری میان ملت‌های مختلف معمولا منجر به روابط همه‌جانبه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی میان کشورها می‌شود.

اسفندیار رحیم‌مشایی، معاون رییس‌جمهوری و رییس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می‌گوید: بر اساس پیش‌بینی سازمان جهانی جهانگردی در سال ۲۰۱۰ تعداد کل گردشگران بین‌المللی به رقم یک‌میلیاد و ۶۰۰میلیون نفر خواهد رسید و این امر اهمیت مساله را چندبرابر کرده وضرورت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دولت‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشورها به منظور تهیه امکانات و تسهیلات را می‌طلبد.

رییس مرکز ملی مطالعات جهانی شدن می‌افزاید: اگر پذیرفته باشیم که در دنیای آینده تفاهم و تعامل ملت‌ها در جهت ارتباط کامل‌تر و تلاش مشترک برای رفع مشکلات و بحران‌های زیستی بشری اهمیت ویژه‌ای دارد، پس راهی جز هموارتر ساختن مسیر آشنایی، پیوند و گفت‌و‌گو میان همه جوامع انسانی نداریم. به گفته او، توسعه گردشگری در عالی‌ترین سطح جهانی و توجه به آمار مثبت تبادلات فرهنگی در پرتو آن، راه مهم و روشن برای بهره‌مند شدن از ظرفیت‌های متنوع همه جوامع در جهت بهبود و زیست بشر و آینده‌ای بهتر برای انسان‌ها است.

رحیم‌مشایی معتقد است: از مسائل قابل طرح و بحث در زمینه توسعه پایدار و جهانی‌سازی، مشکل یکسان‌سازی فرهنگی است. گروهی از صاحب‌نظران بر این باورند که جهانی‌سازی موجب امحای فرهنگ‌های بومی و محلی می‌شود. از طرف دیگر برخی اعتقاد دارند با توسعه گردشگری می‌توان فرهنگ جوامع محلی را عرضه کرده و در تعاملی پویا زنده نگه داشت. این بخش از موضوع همواره مورد توجه گردشگران بوده و یکی از انگیزه‌های سفر و گردشگری به شمار می‌آید؛ به گونه‌ای که با قاطعیت می‌توان گفت که جهانگردی بدون تبادل فرهنگ‌ها امکان‌پذیر نیست. پس هر تلاشی که بتواند برای جوامع فرصت تحرک ایجاد کند و ملت‌ها را در تعامل با همدیگر قرار دهد و از آنها در برقراری ارتباط و ایستادن در کنار هم پشتیبانی کند، گامی مهم در مسیر تحقق اتحاد جهانی است.

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می‌گوید: توسعه گردشگری جهانی و توجه به ابعاد مثبت تبادلات فرهنگی آن یکی از راه‌های مهم برای محقق ساختن آینده‌ای روشن است؛ راهی که از مسیر تماس شناخت مفاهمه و دوستی مردم جوامع مختلف عبور می‌کند و همگان را به مثابه عضوی از خانواده بزرگ بنی‌آدم معرفی می‌کند. وی ادامه می‌دهد: در این مسیر ظرفیت هر یک از جوامع و ملت‌ها به طور مشابه به عنوان ظرفیتی جهانی برای بهبود وضعیت زندگی بشر برای ساختن آینده‌ای روشن و زیبا شناخته شده و حفظ و پاسداری از آنها وظیفه‌ای عمومی شمرده می‌شود.

مشایی می‌افزاید: در عرصه جهان کنونی حرکت به سوی یکپارچه سازی قوانین و مقررات، افزایش ارتباطات و تبادلات فراملی و گسترش سرمایه‌گذاری باید از اهداف سازمان‌های بین‌المللی باشد. از آن سو در آغاز قرن بیست و یکم و هزاره سوم بر آن شده‌ایم تا از فرصت‌های ارزشمند موجود به منظور اتحاد و یکپارچگی و تجمیع امکانات کشورها نسبت به ارائه خدمات مناسب برای اتباع خود و به ویژه گردشگران خارجی اقدام کنیم.

رییس مرکز ملی جهانی شدن ادامه می‌دهد: ایران در سال‌های اخیر با طراحی برنامه‌های گسترده و اتخاذ راهکارهایی در پی استفاده هر چه بهتر و بیشتر از ظرفیت‌های کم‌نظیر گردشگری خود که در تکامل فرهنگ منطقه‌ای نقش بسزایی دارد و تکیه بر آن در جهت فاصله گرفتن از اقتصاد تک محصولی بر صنعت نفت است که با کاهش تصدی دولت خصوصی‌سازی صنعت گردشگری، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و بهره‌گیری از انواع ظرفیت‌‌های گردشگری گام در این راه مهم نهاده است.

مشایی با بیان این که ایران باید نقش موثر و بیشتری در فرآیند جهانی شدن در دنیا ایفا کند، علت حضورش در این عرصه را چنین عنوان می‌کند: هدف از تشکیل مرکز ملی مطالعات جهانی شدن نیز حضور فعال ایران در عرصه جهانی است و رییس جمهوری از من خواسته که با نگاه نقش آفرینی بیشتر ملت ایران در عرصه پدیده فراگیر جهانی شدن، مسوولیت این مرکز را به عهده بگیرم.

به گفته وی این مرکز در همه ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به ویژه در موضوع مدیریت که به عنوان بحث روز جهان مطرح است، با ملت‌‌های جهان همکاری خواهد کرد.