نیم‌نگاهی به اقتصاد جهان در سال ۲۰۰۷

افزایش شدید بهای نفت، رشد بی‌سابقه صادرات و ذخائر ارزی چین، کاهش ارزش دلار و بحران بانکی و مستغلاتی آمریکا در سال ۲۰۰۷ اقتصاد جهانی را با تحولاتی کم‌سابقه روبه‌رو ساخت. در کنار بالارفتن بهای نفت خام، افزایش فوق‌العاده ذخائر ارزی و صادرات چین را می‌توان مهم‌ترین رویداد اقتصادی سال ۲۰۰۷ جهان دانست. اواخر تابستان امسال اعلام شد که ذخیره ارزی چین به بیش از هزار میلیارد دلار رسیده است. دست کم یک چهارم این مبلغ به سرمایه گذاری در صنایع و شرکت‌های خارجی اختصاص یافت.

نفوذ کشورهای نفت‌خیز

افزایش بهای نفت خام، بر میزان ذخائر ارزی کشورهای نفت‌خیز هم افزود و آن‌ها نیز به فکر افتادند که مازاد ارز خارجی خود را صرف خرید شرکت‌های معتبر غربی کنند. این موضوع دولت‌های صنعتی غرب را به فکر چاره‌اندیشی‌ برای مقابله با گسترش نفوذ دولت‌های خارجی انداخت.

از سوی دیگر کارشناسان اقتصادی پیش بینی‌کردند که امسال چین برای نخستین بار عنوان «قهرمان صادرات جهان» را از چنگ آلمان بیرون خواهد کشید. آلمان تا سال ۲۰۰۶ با حدود ۸۰۰‌میلیارد دلار صادرات، همواره مقام نخست جهان را در این زمینه داشت.

آلمان؛ افزایش مالیات‌ها

در سال ۲۰۰۷ صادرات آلمان باز هم رشد کرد. با این همه، چینی‌ها در این عرصه برتری یافتند. آلمان، سال ۲۰۰۷ را با افزایش مالیات ارزش اضافی از ۱۶‌درصد به ۱۹‌درصد آغاز کرد و به این ترتیب توانست به ۲۴‌میلیارد یورو درآمد تازه دست یابد و بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند.

افزایش مالیات‌ ارزش اضافی، در نیمه نخست سال سبب رکود بازار داخلی و کاهش مصرف شد، اما مردم به تدریج به آن عادت کردند. افزایش مالیات‌، در کنار گران شدن سوخت سبب شد که شاخص قیمت‌ها در نوامبر امسال نسبت به نوامبر ۲۰۰۶ سه و نیم‌درصد افزایش یابد.

یورگن تومان، رییس اتحادیه صنایع آلمان در آغاز سال چنین پیش‌بینی کرد: «ما انتظار داریم که رشد اقتصادی امسال به ۲‌درصد برسد. به دلیل افزایش شدید مالیات‌ها، روی کندی اقتصاد در ماه‌های نخست سال حساب می‌کنیم؛ اما پیش‌بینی می‌کنیم که این کندی در طول سال برطرف شود».

آمریکا؛ سقوط دلارو بحران مستغلات

در آمریکا، بحران مستغلات و کاهش شدید ارزش دلار در تمام سال محافل اقتصادی را به خود مشغول کرد. در ماه نوامبر امسال ارزش هر یورو به یک و نیم دلار رسید. بعضی از کارشناسان این را نشانه پایان دوران رهبری دلار بر بازار جهانی دانستند؛ اما یورگ کرمر، رییس کارشناسان اقتصاد ملل کومرز بانک آلمان این نظر را نادرست دانست و گفت: «این، مطلقا غیر ممکن است. دلار پشتیبان تقریبا دو سوم تمام ذخائر ارزی جهان است و یورو بسیار کم به این سمت حرکت کرده است. مساله این نیست که بانک مرکزی اروپا سیاست نادرستی داشته یا قابل اعتماد نیست، بلکه بازار سرمایه آمریکایی بسیار بسیار بزرگ‌تر از بازار سرمایه اروپا است».

فرانسه؛ ایرباس و گنج‌های قذافی

یکی دیگر از رویدادهای قابل اعتنا، ورود نخستین ایرباس ۳۸۰ ساخت فرانسه و آلمان به خطوط هوائی سنگاپور بود که به دلیل مشکلات فنی دو سال به تاخیر افتاده بود. دولت فرانسه، ضمنا در ماه دسامبر برای نخستین بار پذیرای معمرالقذافی رهبر لیبی بود.

در جریان این سفر، قذافی برای خرید هواپیماهای جنگی، نیروگاه برق هسته‌ای و نیازهای دیگر خود ده‌ها میلیارد دلار قرارداد با فرانسوی‌ها بست.