فرافکنی زیبنده رییس‌جمهور نبود

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص گزارش احمدی نژاد درباره تورم:
فرافکنی زیبنده رییس‌جمهوری نبود
دنیای‌اقتصاد- اولین واکنش به گزارش تلویزیونی احمدی‌نژاد در مورد علل و عوامل گرانی و رشد نرخ تورم از سوی احمد توکلی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس بود که گفت: «زیبنده رییس‌جمهوری نبود در مورد علل تورم فرافکنی کند و برخی امور ناروا را به مجلس نسبت دهد».
روز گذشته احمد توکلی به مناسبت هفته پژوهش در یک نشست مطبوعاتی حاضر شد، گرچه قرار بود این جلسه تنها در مورد عملکرد مرکز پژوهش‌ها و مسائل مربوط به پژوهش باشد؛ اما سوالات متعددی در مورد مواضع اخیر توکلی در انتقاد از دولت، گزارش احمدی‌نژاد در مورد گرانی‌ها، طرح‌ تثبیت قیمت‌ها، مواضع انتخاباتی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان مطرح شد و رییس مرکز پژوهش‌ها پاسخ گفت.
توکلی در پاسخ به خبرنگاری که پرسید: آیا دلایلی که رییس‌جمهوری برای علل تورم و گرانی عنوان کرد، قابل توجیه بود یا نه؟ گفت: اعلام گذشت از همه کسانی که احتمالا به وی ظلم کرده بودند و همچنین عذرخواهی از همه کسانی که کار وی موجب ظلم به آنها شده بود، بهترین قسمت سخنان یکشنبه شب‌ رییس‌جمهوری بود که نشان از اخلاق شیرین اسلامی داشت و خستگی یکی دو ساعت گوش کردن به صحبت‌های رییس‌جمهوری را رفع کرد.
وی تاکید کرد: ارائه فهرستی از عوامل موثر مرسوم و غیرمرسوم درباره تورم اگرچه فهرست جامعی نبود، اما قابل تقدیر بود. در برخی جاها نیز رییس‌جمهوری به درستی و با تواضع نقش ضعیف دستگاه‌های دولتی را اذعان کردند.
رییس مرکز پژوهش‌ها اما با انتقاد از احمدی‌نژاد در نسبت دادن مطالب ناروا به مجلس تصریح کرد: رییس‌جمهوری گاهی در سخنان خود فرافکنی کردند که زیبنده رییس‌جمهوری نبود، به خصوص در مورد مجلس که نسبت‌هایی را به شکل نامناسب به مجلس وارد کردند. توکلی افزود: البته من مجلس را در پیدایش وضع موجود دخیل می‌دانم و بنده نسبت به برداشت از حساب ذخیره ارزی همواره منتقد دولت و مجلس هستم و دخالت مجلس را بی‌اثر نمی‌دانم؛ زیرا بخشی از تورم به برداشت از حساب ذخیره ارزی باز می‌گردد.
خبرنگاری از رییس مرکز پژوهش‌ها پرسید: با توجه به انتقادات اخیر شما، این سوال برای مردم پیش آمده است که طی دو سال گذشته در برابر عملکرد دولت سکوت کردید و آیا این انتقادات اکنون برای کسب رای و تبلیغاتی نیست، توکلی پاسخ داد: این ادعاها را قبول ندارم، اینکه گفته می‌شود چرا نمایندگان دو سال سکوت کرده و در زمان انتخابات به شرایط اقتصادی انتقاد می‌کنند؟ درست نیست. اوایل دولت نهم که دولت تازه کار را شروع کرده بود، نمی‌شد به مسائل اقتصادی انتقاد کرد، بلکه باید ضعف و قدرت‌ها مشاهده می‌شد تا در مورد آن نظرات ارائه شود، بنابراین طبیعی است که به تدریج انتقادها شدت بگیرد.
نماینده تهران ادامه داد: من خودم هیچ ارتباطی بین انتخابات و انتقادها نمی‌بینم و باید فضا را برای گسترش انتقادها از هر سو آماده کنیم؛ چرا که در غیر این صورت به جای اینکه انتقادها شنیده شود، فضا و وقت صرف دفاع‌های شخصی می‌شود که این مساله به مصلحت کشور نیست. توکلی در پاسخ به سوال دنیای‌اقتصاد مبنی بر اینکه مجلس هفتم با شعارهای رفع مشکلات معیشتی مردم و برقراری عدالت اقتصادی آغاز به کار کرد و نتیجه آن طرح تثبیت قیمت‌ها بود که به اذعان بسیاری از نمایندگان تورم را افزایش داد و سرانجام طرح شکست خورد، تحلیل شما از عملکرد مجلس هفتم چیست؟ گفت: طرح تثبیت قیمت‌ها در واقع طرح اصلاح ماده ۳ قانون برنامه چهارم بود که به اشتباه عنوان تثبیت قیمت‌ها را گرفت.
آنچه در برنامه چهارم توسعه عنوان شده بود، این بود که قیمت سوخت‌های فسیلی (فرآورده‌های نفت از جمله بنزین و گازوئیل) از ابتدای سال 84 به قیمت فوب خلیج‌فارس افزایش یابد که پیش‌بینی می‌شد در صورت اجرای آن شوک قیمتی به وجود آید و همه نگران آثار تورمی آن بودند.
وی با بیان اینکه حتی مدافعان سرسخت اجرای این طرح همچون بانک جهانی در گزارشی گرانی‌های آثار تورمی این طرح را مطرح کردند، تصریح کرد: در این گزارش بانک جهانی اعلام کرده بود که بالا رفتن قیمت سوخت در ایران حتی به شورش‌های اجتماعی نیز منجر خواهد شد؛ بنابراین مجلس براساس وظیفه مطالعه کرد و نمایندگان حساس شدند که شوک تورمی در اقتصاد ایران مخرب است و به همین دلیل به اصلاح ماده ۳ برنامه چهارم توسعه پرداختند.
وی اظهار کرد: ادعای ما این بود که دولت وقت از آن جواز استفاده می‌کرد و قیمت‌ها را بالا می‌برد؛ اما بهره‌وری را افزایش نمی‌داد. بنابراین هدف از طرح تثبیت قیمت‌ها این بود که شوک قیمتی را از اقتصاد ایران دور کند و به دستگاه‌ها فشار آوریم که چرا بهره‌وری را بالا نمی‌برند و اگر بردند چه میزان؟
به گفته توکلی اجرای ماده ۳ برنامه چهارم فقط شوک کمرشکنی را به مردم تحمیل می‌کرد.
خبرنگار دنیای اقتصاد به توکلی گفت: استدلال نمایندگان در زمان تصویب طرح تثبیت قیمت‌ها این بود که با تثبیت 9قلم کالای اساسی از جمله بنزین جلوی رشد تورم را بگیرند؛ اما اجرای طرح در سال 84 نه تنها منجر به کنترل تورم نشد، بلکه آن را افزایش داد؛ ضمن آنکه در حال حاضر نیز با اجرای سهمیه‌بندی بنزین در بازار سیاه بنزین با قیمت 500تومان خرید و فروش می‌شود و کمر مردم زیر نرخ تورم فعلی نیز شکسته است. رییس مرکز پژوهش‌ها گفت: صحبت شما در مورد ایجاد بازار سیاه خرید و فروش بنزین را قبول دارم؛ متاسفانه این فضا ایجاد شده است؛ اما براساس گزارش بانک جهانی که مدافع جدی آزادسازی قیمت سوخت است و هشدار می‌داد که افزایش قیمت به یکباره 5/30 واحد درصد بر نرخ تورم موجود می‌افزاید؛ همچنین برآورد بانک مرکزی از افزایش تورم 36‌درصد، وزارت اقتصاد و دارایی 46‌درصد و مرکز پژوهش‌های مجلس 7/22‌درصد بود که این رقم‌ها از افزایش قیمت‌ها متفاوت بود.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد میزان عملیاتی شدن شعارهای مجلس هفتم در مورد بهبود وضعیت معیشتی مردم اظهار کرد: اصلاح شرایط فعلی به مراتب بهتر از شوک ۳۰ تا ۴۰‌درصدی تورم است که وارد می‌شد. در برخی قسمت‌ها موفق بوده‌ایم و در برخی بخش‌ها نیز مجلس هفتم موفق نبود؛ چرا که سیاست‌های همگن اتخاذ نمی‌کرد و یک مشکل ساختاری داشت که آن نیز فقدان احزاب قوی و فراکسیون‌های متشکل با همبستگی بالا بود که در این راستا تصمیم‌های همگنی نداشت و این ناهمگنی برخی مواقع نقض غرض می‌کند.
توکلی تاکید کرد: اصلاح ماده 3 قانون برنامه چهارم که به غلط طرح تثبیت قیمت‌ها معروف شد، یکی از افتخارات مجلس هفتم بوده و شکست نخورده است.
او در مورد این سوال که یکی از انتقادهای وارده به اداره فعلی کشور، استفاده نکردن از نظرات کارشناسی در دولت است، گفت: این که گفته می‌شود کارشناسی نمی‌شود، عادلانه نیست، بلکه این اشکال بر دولت وارد است که به دلیل سرعت زیادی که در کارها دارد، شاید کار کافی در این زمینه صورت نگیرد تا نظرات اعمال شود و در برخی مواقع نیز بنده و افراد دیگر نیز خواهان دقت بیشتری برای تصمیم‌گیری‌ها هستیم.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس درباره علل تورم‌ و کار مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد این امر گفت: اقدام‌های قابل توجهی در این زمینه صورت گرفته است که یکی از این اقدام‌ها گزارش جدیدی است که در کمیسیون مشترک برنامه و بودجه و اقتصادی مجلس تقدیم شد. همچنین کار مشترکی نیز با وزارت بازرگانی، بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز انجام شده که هنوز نتایج آن مشخص نشده است.