بخش پایانی

با چه راه‌هایی می‌شود، دیابت را درمان کرد؟

بسته به علت ایجاد، نوع برخورد ما فرق می‌کند. در دیابت نوع یک کمبود انسولین داریم. تنها راه این است که انسولین جایگزین شود و این انسولین باید با تزریق وارد بدن بشود. روش‌های مختلفی وجود دارد، تزریق از طریق پمپ یا با سوزن‌، اما با دفعات مختلف. یک مدتی هم در بازار، انسولین استنشاقی وجود داشت که به نظر می‌آید، تا چند سال دیگر ممکن است، وجود نداشته باشد. شاید در آینده دوباره بیاید.

اما مشکل اصلی در دیابت نوع دو است که انسولین در بدن وجود دارد. اینجا ما سعی می‌کنیم، با مکانیز‌های مختلف یا با بعضی‌ از داروهای خوراکی ترشح انسولین را زیاد‌تر کنیم یا اینکه با داروهای دیگر کاری کنیم که همان انسولینی که در بدن هست، بهتر کار کند. البته خیلی مهم است که در دیابت نوع دو اول سراغ life stile یا شیوه زندگی بیماری برویم، یعنی اگر بیمار چاق است، باید وزن کم بکند، اگر غذای فوری زیاد می‌خورد این شیوه را باید عوض بکند و فعالیت بدنی‌اش را بالاتر ببرد. بعد از این اقدامات با مکانیزم‌های مختلف دارویی، داروهایی که در بازار هست، سعی می‌کنیم، قند خون را پایین بیاوریم و در کنار عدد قند خون حتما به چربی و فشار خون هم دقت می‌کنیم که بتوانیم آن عامل اصلی مورتالیتی یا بیماری قلبی ـ عروقی را هم کم بکنیم.

شما به فعالیت بدنی اشاره کردید، با توجه به اینکه خود ورزش باعث کاهش قند خون می‌شود، آیا بیمار دیابتی می‌تواند، ورزش کند؟

بیمار دیابتی معمولا می‌تواند ورزش کند. ورزش به طور کلی در همه آدم‌‌ها‌، از جمله دیابتی‌ها کار خیلی خوبی است هم باعث پایین آمدن قند خون می‌‌شود و هم توانایی قلب و عروق را افزایش می‌دهد. نکته‌ای که من توصیه‌ می‌کنم این است که اگر بیمار دیابتی قند خون خیلی بالایی داشته باشد، اگر قند بالای ۲۵۰ یا ۳۰۰ باشد، در آن لحظه ممکن است که ورزش صدماتی هم داشته باشد. ورزش درازمدت و تحت‌کنترل و با سنجش قند خون خیلی خوب هست و اثرات مفیدی برای بیمار مبتلا به دیابت ‌دارد، اثراتش بر روی قلب، سایر سیستم‌ها و میزان قند خیلی خوب است. اما استثنا‌هایی ممکن است در این مورد وجود داشته باشد. به همین دلیل توصیه کلی پزشکی من این است که آدم دیابتی که می‌خواهد ورزش را شروع کند، قبلش حتما با پزشک خودش در این مورد صحبت کند و جزئیات را از او بپرسد.

چطور می‌شود، دیابت را کنترل کرد؟

فعالیت بدنی‌مان را باید در دیابت نوع دو بیشتر کنیم. اگر با این قضیه و کاهش وزن نتوانیم به اهداف مربوط به کاهش قند خون داریم، برسیم، بعد باید زیر نظر پزشک از داروهای مختلف استفاده کنیم. پزشک است که تشخیص می‌دهد، برای هر مریضی چه دارویی لازم است، اما مساله مهم دیگر پایش یا مونیتورینگ قند خون هست که ما می‌توانیم با وسیله ساده‌ای مثل گلوکومتر این کار را در خانه انجام دهیم. هر چقدر بیمار دیابتی آگاهی و اطلاع بیشتری از بیماری خودش داشته باشد، کنترل بهتری برایش قابل تصور است. یعنی درمان دیابت حتما یک کار جمعی است و در team work (کار تیمی) انجام می‌گیرد که خود بیمار باید در این تیم مشارکت داشته باشد، پرستار مخصوص دیابت، پزشکی دیابتی و آموزش‌دهنده نیز بسیار مهم است. چون باعث می‌شود همکاری مریض در درازمدت برای اجرای توصیه‌های پزشک بهتر بشود. یعنی مجموعا می‌توان گفت، درمان دیابت تیمی می‌خواهد که شیوه زندگی بیمار را با کمک خودش عوض کند. داروهای لازم را بدهد و از طرفی مونیتورینگ‌های (کنترل‌های) آزمایشگاهی و کلینیکال و سالانه برایش انجام بشود.