اسکی آمیزه‌ای از جسارت، قدرت و ظرافت
هدیه لطفی
اسکی یکی از معدود ورزش‌های سه‌بعدی است که در هنگام انجام این ورزش روح، روان وجسم انسان تواما به تحرک می‌پردازند.

اسکی به همان میزان که آرامش شدیدی به وجود ورزشکار می‌دهد، خطرات زیادی نیز به دنبال دارد و در مقایسه با سایر ورزش‌ها، از نظر خطر مقام اول را دارا است.
ورزش بوکس که خشن‌ترین ورزش دنیا به حساب می‌آید، در هر ساعت ۵۰۰کالری، انرژی از بدن ورزشکار می‌گیرد در حالی که اسکی در هر ساعت ۱۵۰۰کالری مصرف‌ می‌کند. پس مشاهده می‌کنیم این ورزش یکی از پرتحرک‌ترین و کارآمدترین ورزش‌ها به شمار می‌آید.
به طوری که اسکی‌بازان جز شجاع‌ترین و جسورترین ورزشکاران دنیا هستند.
تاریخچه اسکی در ایران
در بسیاری از مناطق پربرف‌ جهان مردم برای رفت‌و‌آمد بر روی برف به ویژه برای شکار حیوانات در زمستان مجبور بودند وسیله‌ای اختراع کنند تا بتوانند بدون فرورفتن در برف حرکت کند.
در ایران نیز نمونه‌هایی از این اختراعات دیده شده است.
زبان‌شناسان واژه اصلی کلمه اسکی را مربوط به زبان آریایی می‌دانند و بسیاری از مورخان نیز معتقدند که اسکی از شرق به غرب و به ممالک اسکاندیناوی رفته است.
«مصطفی اعلم» مترجم کتاب «راهنمایی نوین اسکی»خاطرنشان می‌کند که «در برخی از دهات کردستان اهالی در فصل زمستان برای شکار و رفتن از دهی به ده دیگر از تخته‌های باریک و درازی استفاده می‌کردند» که هنوز هم بین ساکنان این نواحی رواج دارد.
«سرهنگ یحیایی» رییس سابق فدراسیون اسکی و کوهنوردی ایران هم به یاد می‌آورد که در سفر تجسسی خود در کوه‌های پربرف لرستان راهنمایی داشته‌اند که دارای نوعی راکت برفی بوده و به زبان محلی به آن «درگ» می‌گفته‌اند و شکارچیان بومی آن مناطق آن را از شاخ گاو و یا شاخ شکار می‌ساختند.
در روایت تاریخی ایران نیز از نوعی اسکی سخن به میان آمده است: «امیر تیمور گورکانی در خاطرات خود موسوم به «منم تیمور جهانگشا تعریف می‌کند که وقتی شهر فیروزکوه را تسخیر کرد، قاصدی وارد فیروزکوه شد، به وی گفتند که آن مردم هنگام ورود به شهر کفش‌هایی بزرگ از تخته به پا داشته‌اند و بدین وسیله از روی برف عبور کرده است.
لیکن به‌رغم این نمونه‌های تاریخی، ورزش اسکی در اواسط دهه هشتاد خورشیدی یعنی تقریبا 80تا 85سال پیش از برگزاری نخستین مسابقه اسکی در جهان، از اروپا وارد ایران شد.
در همین راستا و با توجه به رسیدن فصل اسکی، «دنیای‌اقتصاد» مصاحبه‌ای را با یکی از مربیان برجسته ورزش یادشده ترتیب داده است. «فرید لطفی» یکی از اسکی‌بازان ایرانی است که در فصل زمستان روزانه حداقل دارای ۵هنرجو است. وی که قهرمان شهرنشینان اسکی ایران است در گفت‌و‌گویی صمیمی با «دنیای‌اقتصاد» به جذابیت‌های ورزش اسکی اشاره کرده است که در ادامه می‌خوانید:
افراد مبتدی برای شروع کار به چه اطلاعاتی نیاز دارند؟
در این خصوص می‌توان به موارد متعددی اشاره کرده، از قبیل:
در نظر گرفتن وضعیت جسمانی و نداشتن سابقه بیماری خاص، استفاده از پیست اسکی، لوازم اسکی و مربی مناسب.
آیا محدودیت سنی برای این ورزش وجود دارد؟
خیر. محدودیتی وجود ندارد.
به طور معمول سن مناسب برای آغاز اسکی سنین ۵ تا ۶سالگی است. اما به دلیل اینکه در این ورزش وضعیت قوی جسمانی نیز مطرح است، گاهی خردسالانی که از این بابت پرانرژی محسوب می‌شوند، سن ۳سالگی را برای آنها به عنوان سن مناسب می‌توان در نظر گرفت. حفظ تعادل در برخی از این خردسالان تقریبا با افراد ۵ساله مطابقت دارد.
در ایران چند نوع اسکی وجود دارد؟
اسنوبرد (snowboard)، که از تخته‌ای چوبی، فایبرگلاس و یا از الیاف مخصوص ساخته شده و جفت پاهای ورزشکار به وسیله «فیکس» (Fix) روی آن بسته می‌شود.
اسکی آلپاین (Alpine)، که از دو چوب مجزا ساخته شده و هر کدام از پاها جداگانه روی هر چوب با فیکس بسته می‌شود و برای حفظ تعادل و بهتر اسکی کردن دو عدد باتوم (چوب‌دستی) به آن اضافه می‌شود.
Snow blade، که مانند اسکی آلپاین است. با این تفاوت که اندازه چوب‌های اسکی بسیار کوچک است و احتیاجی به استفاده از باتوم ندارد.
اسکی صحرا نوردی.
متقاضیان آموزش اسکی برای تسلط بر این ورزش به چه مدتی زمان نیاز دارند؟
آموزش «اسنوبرد» (snowboard) تقریبا بین 3 تا 7 جلسه زمان می‌برد که باید در عین حال به استعداد فرد نیز توجه داشت. همچنین آموزش اسکی آلپاین تقریبا یک فصل زمستان را به خود اختصاص می‌دهد، به طوری که فرد در پایان فصل اسکی آمادگی لازم را برای سال آینده کسب می‌کند.
به هر رو گذران این مراحل برای هر دو مدل آموزش به علاقه و توجه فرد بازمی‌گردد.
آموزش اسکی به چه میزان هزینه احتیاج دارد؟
هزینه آموزش متغیر است. بستگی به نوع اسکی (اسنوبرد یا آلپاین) و رتبه مربی آموزش‌دهنده دارد؛ اما به طور معمول از ساعتی ۷هزار تا ۱۵هزار تومان محاسبه می‌شود.
در آغاز کار بهتر است از وسایل اجاره‌ای استفاده شود یا این وسایل را خریداری کرد؟
به دو دلیل بهتر است که در ابتدا از وسایل اجاره‌ای استفاده کرد. اول اینکه تعدادی از افراد تصور می‌کنند که به این ورزش خیلی علاقه‌مند هستند ولی وقتی پا به درون پیست می‌گذارند و اولین تجربه از اسکی کردن را در دنیای واقعی و نه در خیال می‌بینند، متوجه می‌شوند که در ذهن خود خیال‌پردازی کرده‌اند و این ورزش با علاقه و خصوصیت‌های شخصی آنها تفاوت دارد، بنابراین این ورزش را ادامه نمی‌دهند.
دوم اینکه فرد مبتدی تا آموزش‌های لازم را کسب کند و در این رشته به مهارت دست یابد، باید مدت زمانی را صرف یادگیری و تمرین کند که در این مدت ممکن است خسارت‌هایی به چوب اسکی وارد شود، پس چه بهتر تا زمانی که فرد به مهارت لازم نرسد از چوب اجاره‌ای استفاده کند.
برای خرید و اجاره وسایل اسکی چه میزان هزینه باید در نظر گرفت؟
هزینه خرید و اجاره وسایل بسته به نوع اسکی (اسنوبرد یا آلپاین) متغیر است، اما به طور کلی اجاره بین 10 تا 25هزار تومان در یک روز کامل رقم می‌خورد که این هزینه شامل چوب اسکی، عینک و کلاه است، و خرید یک ست کامل که شامل چوب، کفش، فیکس، کاپشن، کلاه و دستکش است بین 500هزار تومان تا 3میلیون تومان متغیر است.
در ایران وسایل اسکی بیشتر از چه مارک‌هایی هستند؟
مارک‌‌هایی مانند p،palmer، Flow، Burton، Head، salamon، atomic، nordica Trans و بسیاری دیگر.
این برندها مربوط به چه کشورهایی هستند؟
در‌حال‌حاضر اغلب کشورها به تولید وسایل اسکی می‌پردازند؛ اما بیشتر این وسایل محصول کشور اتریش است.
کیفیت برندهای مختلف و سطح‌بندی استفاده از آنها چگونه است؟
اکنون برندهای مختلف به سطحی از یکسان بودن در تکنولوژی دست یافته‌اند و تنها چند مورد باعث تفاوت آنها شده است. از قبیل DPD (سیستمی که باعث می‌شود اسنوبرد روی برف بماند و در آن فرو نرود)
CHEAP SYSTEM (سیستمی که قدرت مکانیکی انسان را به الکتریکی تبدیل می‌کند و باعث می‌شود اسکی کردن راحت‌تر صورت گیرد) که البته از سطح مبتدی تا متوسط رو به پیشرفته تفاوتی در این موارد وجود ندارد.
برای افراد مبتدی استفاده از چه برندهایی توصیه می‌شود؟
برندهایی که کارخانه‌های مادر به صورت عمده و یک شکل (از نظر کیفیت داخلی و طراحی خارجی) تولید می‌کنند. از قبیل P،PALLE LIMITED FOR YOU، ...
وسایل اسکی را از چه مکان‌هایی می‌توان تهیه کرد؟
فروشگاه‌های زیادی برای تهیه وسایل اسکی وجود دارند که از مهم‌ترین و معروف‌ترین آنها می‌توان به فروشگاه‌های زنجیره‌ای مدرن اسپرت، فروشگاه‌های زنجیره‌ای فرکام، سی‌چال اسپرت، پامچال اسپرت ۳، هومن اسپرت و لاراسپرت اشاره کرد.
تورهای اسکی به چه صورت است؟ هزینه و خدمات ارائه شده در آنها را شرح دهید؟
تورهای اسکی تحت نظارت هیات اسکی (فدراسیون اسکی) مشغول به کار هستند. قیمت‌ها توسط هیات اسکی تعیین می‌شود. تمامی خدمات اعم از ایاب‌وذهاب، صبحانه، ناهار و عصرانه، در اغلب تورهای اسکی عمومیت دارد و مهم‌ترین مساله که هیات اسکی بر آن تاکید دارد تامین امنیت اسکی‌بازان در این تورها است. به طور میانگین هزینه یک روز استفاده از این تورها ۸هزار تومان است که بنابه خدمات بیشتر و یا کمتر این رقم دچار نوسان می‌شود.
مطالعه کدام نشریات برای کسب اطلاعات در این زمینه مفید است؟
متاسفانه در ایران تنها یک مجله با نام فصلنامه اسکی موجود است.
بهتر است مسوولان امر در توسعه فرهنگ این ورزش با توجه به این که بسترهای لازم آن در کشور ما موجود است، تلاش کنند.
نحوه برگزاری مسابقات اسکی چگونه است؟
هر ساله در بهمن ماه مسابقات داخلی و بین‌المللی در پیست‌های اسکی دیزین و شمشک برگزار می‌شود.
اغلب در مسابقات داخلی اهالی بومی مقام‌های نخست را کسب می‌کنند و این به دلیل ممارست آنها از سن پایین است. این در حالی است که در مسابقات بین‌المللی نیز هر ساله ایران مقام‌های خوبی را کسب کرده است.
و سخن آخر ...
صلابت روحی و ثبات روانی که پس از اسکی کردن و پایین آمدن از کوه در بدن ورزشکار به وجود می‌آید در کمتر ورزشی به چشم می‌خورد.
تاثیر طبیعت زیبا بر روح انسان به همراه اعتماد به نفسی که پس از پایین آمدن از قله کوه در تفکر انسان به وجود می‌آید حتی اگر برای یک روز در هفته باشد، باعث به وجود آمدن پتانسیل زیادی در بدن انسان می‌شود تا فرد بتواند با روحیه‌ای قوی و قدرتی جادویی به رویارویی با مشکلات دنیای ماشینی در طول هفته بپردازد.


عکس: حمید جانی‌پور