نیروگاه‌های زغال‌سوز؛همچنان قدرتمند

مترجم: رفیعه هراتی

مایکل موریس، رییس ای‌ایی‌پی که بزرگ‌ترین نیروگاه آمریکا است، می‌گوید: نیروگاه‌ها بدون توجه به پول سهامدارانشان، این روزها از ترس اینکه دولت، انتشار گازهای گلخانه‌ای را محدود کند، در حال ساخت نیروگاه‌هایی هستند که با زغال سنگ کار می‌کنند. اروپا اکنون برای انتشار گازهای گلخانه‌ای محدودیت وضع کرده است. این محدودیت برای جلوگیری از انتشار سوخت‌های آلاینده به خصوص زغال سنگ وضع شده است. پس چرا کارخانه‌های آمریکایی و اروپایی که نیروگاه‌های خود را با کنترل کامل اداره می‌کنند، تعداد بسیار زیادی نیروگاه زیرساخت دارند و قصد دارند تعداد بیشتری نیز بسازند؟

استفاده از زغال سنگ برای تولید برق بیشتر از استفاده از نفت یا گاز طبیعی در ازای هر وات، گاز گلخانه‌ای تولید می‌کند، اما زغال سنگ ارزان است.

در کشورهایی مثل هند و چین که محدودیتی برای انتشار گازهای گلخانه‌ای وجود ندارد و تقاضا برای انرژی به سرعت در حال افزایش است، زغال سنگ پررونق است. هر هفته یک نیروگاه زغال‌سوز در چین افتتاح می‌شود.

مشخص است که چین امسال برای نخستین‌بار به واردکننده خالص زغال‌سنگ تبدیل شده است. واردات هند از ۲۰ ساله گذشته، پیوسته افزایش یافته است. آژانس بین‌المللی که ناظر انرژی برای کشورهای ثروتمند است، پیش‌بینی می‌کند تقاضا برای زغال سنگ تا سال ۲۰۳۰، سالانه ۲/۲درصد افزایش خواهد یافت.

این میزان سریع‌تر از تقاضا برای نفت یا گاز طبیعی است. شرکت‌های معدنی زغال‌سنگ در اندونزی و استرالیا که بزرگ‌ترین صادرکنندگان زغال‌سنگ هستند، با سرعت هر چه تمام‌تر کار می‌کنند؛ اما نمی‌توانند از پس سیل سفارشات برآیند.

کشتی‌های باری در شلوغ‌ترین بندر جهان؛ یعنی بندر نیوکاسل استرالیا در صف، منتظر هستند.

اما تنها کشورهای فقیر و کشورهایی که سریع رشد می‌کنند نیستند که خواهان زغال سنگ هستند. در آمریکا در هفت سال گذشته بیش از هر زمان دیگر نیروگاه‌هایی که با زغال‌سنگ کار می‌کنند، ساخته شده است و این در حالی است که بنا به اعلام وزارت انرژی، خطر محدودیت انتشار گازهای گلخانه‌ای وجود دارد.

در اروپا بسیاری از شرکت‌های انرژی با وجود اینکه انتشار هر تن دی‌اکسید کربن، نیازمند اخذ یک مجوز گران‌قیمت است، در حال ساخت نیروگاه‌های جدیدی هستند که با زغال‌سنگ کار می‌کنند.

به عنوان مثال نیروگاه آلمانی آردبلیو ایی، باید تا سال ۲۰۱۲، مبلغ ۲/۶میلیارد یورو (۱/۹میلیارد دلار) برای سه نیروگاه زغال‌سوز جدید خود بپردازد.

یکی از این نیروگاه‌ها هم‌اکنون در حال ساخت است.

همه اینها باعث شده است در چند سال گذشته قیمت زغال‌سنگ همواره در حال افزایش باشد.

با وجود این، قیمت زغال‌سنگ با سرعت کمتری نسبت به نفت یا گاز طبیعی افزایش یافته است. اکنون زغال‌سنگ نسبت به گرمایی که تولید می‌کند، ارزان‌ترین سوخت رایج برای نیروگاه‌ها است. این امر دست‌کم نیروگاه‌ها را تشویق می‌کند تا نیروگاه‌های زغال‌سوز خود را حفظ کنند. اما این امر برخی را نیز تشویق می‌کند تا نیروگاه‌های نفت‌سوز خود را به نیروگاه زغال‌سوز تبدیل کنند.

«اینل» شرکت سابق انحصاری تولید برق ایتالیایی، یکی از این تعمیرها را انجام داده است و دومورد دیگر را نیز با هزینه ۸/۳میلیارد یورو در دست دارد. لئوناردو آریجی که سرمایه‌گذاری‌های این شرکت را در تولید اداره می‌کند، می‌گوید این شرکت ممکن است «بیشتر و بیشتر» نیروگاه زغال‌سوز بسازد.

در تئوری قیمت کربن (در اروپا)و تهدید یکی (در آمریکا) به اشتیاق برای زغال‌سنگ آسیب خواهد رساند.

اما در عمل، بسیاری از نیروگاه‌ها یقین دارند که اختلاف در قیمت سوخت، هزینه انتشار اضافه را بالا خواهد برد. اکنون این انتشار در اروپا مقدار ناچیزی هزینه دارد؛ زیرا دولت‌ها به بسیاری از نیروگاه‌ها کمک مالی می‌کنند.

به گفته هنریک هاسلکنیب از دفتر مشاوره پوینت کربن، اگرچه ممکن است در آغاز سال آینده کمبودهای بیشتری وجود داشته باشد، قیمت آینده از ۲۲ یوروی کنونی در هر تن کربن به ۳۰یورو در هر تن افزایش خواهد یافت تا موجب تغییر جهت از زغال‌سنگ طی دو سال آینده شود.

در حقیقت، بسیاری از نیروگاه‌های زغال‌سوز که در اروپا و آمریکا در دست ساخت هستند، بسیار کارآمدند و به ازای هر وات برق تولید شده کمتر از نیروگاه‌های موجود، کربن منتشر می‌کنند.

مدیران شرکت‌های آردبلیو ایی و اینل ادعا می‌کنند نیروگاه‌های جدید آنها از کارآمدترین نیروگاه‌های اروپا خواهند بود. شرکت ای‌ایی‌پی در حال ساخت نیروگاهی مشابه در آمریکا است. به گفته آقای موریس، این نیروگاه با قیمت کربن ۲۰دلار در هر تن، سودده خواهد بود.

در این میان، بسیاری از شرکت‌های آمریکایی، ساخت نیروگاه‌های زغال‌سوز خود را متوقف کرده‌اند یا آن را تا زمانی که ایده واضحی از قیمت آینده کربن به دست آورد، به تعویق انداخته‌اند.

سیاستمداران در اروپا و آمریکا می‌گویند، سرانجام قیمت کربن آنقدر بالا می‌رود که نیروگاه‌های ذغال‌سوز تنها زمانی کارآمد خواهند بود که آلاینده‌های خود را کنترل و در زیرزمینی ذخیره کنند. اما در‌حال‌حاضر چنین نیروگاهی وجود ندارد. اکثر نیروگاه‌های در دست ساخت، آن طور که این صنعت ادعا می‌کند، حتی آماده کنترل نیز نیستند؛ زیرا نیروگاه‌ها ارزش هزینه‌های اضافه را در نظر نمی‌گیرند.

حتی در اروپا با وجود محدودیت سختگیرانه انتشار، قیمت بالاتر کربن یا قوانین سختگیرانه‌تر لازم است تا شرکت‌ها را به ساخت نیروگاه‌های آماده کنترل مجبور کند.

در حقیقت، دولت‌ها علائم متضادی می‌فرستند. به عنوان مثال آلمان به رغم آنکه قصد دارد انتشار را تا سال ۲۰۲۰، تا ۴۰درصد کمتر از سال ۱۹۹۰ کاهش دهد، با تضمین ارائه مجوز‌های رایگان برای انتشار، ساخت نیروگاه‌های زغال‌سوز را آسان‌تر کرده است. شرکت اینل امیدوار است دولت‌های بلغارستان و رومانی را متقاعد کند که همین کار را انجام دهند.

در آمریکا، برجسته‌ترین پیشنهادها برای نظارت بر کاهش انتشارگاز‌های گلخانه‌ای، شامل کمک‌های سخاوتمندانه‌ به صنعت زغال‌سنگ است. به نظر می‌رسد طرفداران نیروگاه زغالی، نفوذ زیادی در میان سیاستمداران اروپایی و آمریکایی دارند.