بن‌بست همکاری لاریجانی با احمدی‌نژاد

استعفای علی لاریجانی از دبیری شورای‌عالی امنیت ملی، با اظهار دیدگاه‌های عموما مثبت نسبت به عملکرد وی پی گرفته شد. برخی از این امر اظهار تأسف کردند؛ از جمله احمد توکلی به صراحت اعلام کرد که از این جابه‌جایی بسیار متاسف است. برخی دیدگاه‌ها نیز به دلایل مطرح شده برای استعفای لاریجانی از جمله مسائل شخصی چندان با اعتماد نگاه نکردند، از جمله نایب‌رییس مجلس که گفت لاریجانی در همکاری با رییس‌جمهوری تقریبا به بن‌بست رسیده بود. به گزارش خبرگزاری فارس محمد رضا باهنر، در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره استعفای علی لاریجانی از سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی گفت: دیگر امکان همکاری آقای لاریجانی با رییس‌جمهوریوجود نداشت و طرفین به این جمع‌بندی رسیده بودند که نمی‌‌توانند همکاری کنند.

وی افزود: شاید ممکن بود که با واسطه، مشکل حل شود و کار مختصری ادامه یابد؛ ولی به نظر می‌رسید که این مساله، به صورت ریشه‌ای حل نمی‌شود.

نایب‌رییس مجلس در پاسخ به سوالی درباره انتصاب سعید جلیلی به‌عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور و اینکه آیا شخصی که عضو شورا نیست می‌تواند به‌عنوان دبیر این شورا باشد، گفت: قانون اساسی اعضای شورا را مشخص کرده است و اینکه آیا دبیر می‌تواند غیر عضو باشد، باید مورد بررسی قرار گیرد و اگر آیین‌نامه مصوبی در این خصوص است، باید رعایت شود.

انتقاد حامی احمدی‌نژاد

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس درباره استعفای علی لاریجانی گفت: به عنوان حامی جدی آقای احمدی‌نژاد در ایفای حق ملت ایران، از این جابه‌جایی بسیار متاسف شدم.

احمد توکلی با اشاره به استعفای لاریجانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی گفت: سوابق سیاسی و اجرایی لاریجانی و جایگاه ایشان در مذاکرات خارجی، نشان می‌داد که قدرت بیشتری برای استیفای حق ملت ایران داشت و این سوابق به هیچ وجه قابل مقایسه با جایگاه یک معاون وزیر خارجه با سابقه کم نیست.

وی افزود: صحبت از احترام فردی افراد نیست، بلکه صحبت از جایگاه‌ها است و جلیلی پیش ما خیلی محترم است.

توکلی گفت: از نظر حیثیت حقوقی نیز علی لاریجانی هم به‌عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی منصوب رییس‌جمهوری بود و هم نماینده رهبری در شورای امنیت ملی و طبیعتا جایگاه حقوقی وی وزنی به ایشان می‌داد که مثل جایگاه سیاسی و اجرایی با سابقه، قدرت او را در چانه زنی و استیفای حقوق ملت بیشتر می‌کرد.

وی افزود: علاوه بر این دستورات قابل طرح در شورای عالی امنیت ملی، مسائل امنیتی و دفاعی اعم از خارجی و داخلی و نظامی است و این کار فقط جنبه خارجی ندارد که ما آن را به وزارت خارجه منتقل کنیم، بلکه لاریجانی به دلیل سابقه طولانی مدیریت صدا و سیما و معاونت وزارت دفاع در سال‌های طولانی به مسائل امنیتی داخلی هم احاطه کافی دارد و ممکن است ما از این جهت هم دچار یک فقدان شویم.

نماینده تهران خاطرنشان کرد: امیدواریم این جابه‌جایی‌ها منجر به تغییر ترکیب دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نشود و خسارت این تصمیم بیشتر از این نباشد.

اجرای تدابیر رهبری

محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز درباره استعفای لاریجانی گفت: ایشان در مدتی که در شورای امنیت بودند با سیاست‌های خوبی که در چارچوب تدابیر رهبری به خرج دادند، توانستند بسیاری از تهدیدات را خنثی کنند.

رضایی گفت: دوره لاریجانی دوره موفقی بود و ایشان سه کار مهم انجام دادند، ۱- تشکیل کمیته امنیتی سه جانبه بین ایران،‌آمریکا و عراق ۲- مذاکرات سازنده و مؤثر با سولانا که بارها این مذاکرات تیغ آمریکا را کند کرد ۳- موفقیت ایشان در قانع کردن البرادعی برای موضع‌گیری در مقابل آمریکا و کشورهایی که می‌خواستند سوءاستفاده کنند این سه مورد از اقدامات مهم لاریجانی در دبیرخانه شورای امنیت ملی است.

توقف سلسله‌تحریم‌ها

یک عضو کمیسیون سیاست خارجی مجلس نیز گفت: نحوه تعامل فشرده لاریجانی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دبیرکل آن باعث توقف سلسله قطعنامه‌ها علیه ایران شد. حشمت‌الله فلاحت‌پیشه با مثبت ارزیابی کردن عملکرد لاریجانی در دفاع از حقوق هسته‌ای ایران گفت: لاریجانی در اوج بحران هسته‌ای اجرای دیپلماسی کشور را به خوبی مدیریت کرد. وی افزود: موضع‌گیری‌ها و صحبت‌های لاریجانی در تعاملات دیپلماتیک به خوبی صورت گرفت و ایشان در فضای رسانه‌ای مانع از تشدید جنگ روانی علیه ایران شد.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: لاریجانی علاوه بر اینکه خود را به عنوان یک دیپلمات پخته نشان داد، به عنوان کسی که کاملا در فضای رسانه‌ای قرار دارد موضع‌گیری‌های خوب و غیر قابل تحریفی را نشان داد.

وی افزود: به اعتقاد من گذر نسبتا خوب از بحران و دوری از اوج بحران بدون توجه به نقش لاریجانی اجحاف است.

وی به نوع تعامل لاریجانی با سولانا و آژانس اشاره کرد و گفت: نوع تعامل لاریجانی با سولانا و آژانس بعد از سیاست فشرده باعث شد آمریکایی‌ها به این نتیجه برسند که در شرایط کنونی ابزاری به عنوان آژانس را به صورت کامل در اختیار ندارند و روند سلسله‌ای شدن صدور قطعنامه‌ها علیه ایران با توقف مواجه شد.

نماینده اسلام آباد غرب خاطر نشان کرد: در روند مذاکرات با سولانا لاریجانی مذاکرات را به گونه‌ای پیش برد که نوعی تردید در تقابل با ایران نزد اروپایی‌ها پیدا شود و این تردید روز‌به‌روز بیشتر شود.

دلایل شخصی و امر ملی

سید‌کامل تقوی نژاد، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی نیز با اشاره به استعفای دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: بعید است که لاریجانی مشکلات شخصی را بر یک امر ملی ترجیح دهد. وی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با اشاره به استعفای دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: عملکرد لاریجانی از متوسط عملکرد دولت احمدی‌نژاد در سیاست خارجی مثبت‌تر و مفیدتر بود.