پس از کشور‌های نفت‌خیز حوزه خلیج فارس، اکنون جمهوری آذربایجان در صف خریداران سهام شرکت‌های اروپایی قرار می‌گیرد. به برکت درآمدهای نفتی، ذخیره ارزی این کشور ظرف چند سال آینده به ۲۰۰‌میلیارد دلار خواهد رسید. الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان، در گفت‌وگویی با تایمز‌مالی گفت: «ما تلاش خواهیم کرد که درآمدهای نفتی خود را در رشته‌های مطمئنی که سود بیشتری به دست می‌دهند سرمایه‌گذاری کنیم، از جمله در شرکت‌های اتحادیه اروپا».

در پی افزایش درآمدهای نفتی، دولت آذربایجان، مثل سایر کشورهای نفت‌خیز، صندوق ویژه‌ای ایجاد کرد که مازاد درآمدهای نفتی در آن ذخیره می‌شود. موجودی این صندوق، در حال‌حاضر به ۲‌میلیارد دلار رسیده است، اما براساس پیش‌بینی دولت، این ذخیره ظرف سال‌های آینده تا ۲۰۰‌میلیارد دلار نیز خواهد رسید.

رییس‌جمهوری آذربایجان، در زمانی به خرید سهام شرکت‌های اروپایی تمایل نشان می‌دهد که برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، به ایجاد مکانیزم‌هایی برای جلوگیری از نفوذ دولت‌های بیگانه در صنایع خود می‌اندیشند. به عنوان نمونه، در بهار امسال، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، دستور ایجاد مرکزی را در برلین صادر کرد که کارش کنترل سرمایه‌گذاری دولت‌های خارجی در صنایع حساس این کشور است.

نگرانی دولت‌های اروپایی آن است که دولت‌های خارجی با سرمایه‌گذاری روی صنایع آنها، از نفوذ سیاسی برخوردار شوند. در آلمان، بیش از همه بر این نکته تاکید می‌شود که دولت‌های خارجی نباید روی صنایع استراتژیک، مثل صنایع تسلیحاتی سرمایه‌گذاری کنند.

«شاهمر موسوم‌اف»، رییس صندوق ذخیره درآمد‌نفتی آذربایجان، در واکنش به این نگرانی‌ها گفت: «ما اهداف سیاسی را دنبال نمی‌کنیم، بلکه قصدمان جذب سود مناسب است». صندوق ذخیره نفتی آذربایجان، تاکنون تنها روی خرید اوراق قرضه دولتی کشورهای اروپایی سرمایه‌گذاری کرده است. دویچه بانک و بانک اعتبارات سوییس، ماموریت اداره سرمایه این کشور را به عهده گرفته‌اند.

علی‌اف در مصاحبه با تایمزمالی اظهار داشت که کشورش مایل به تامین گاز و نفت اروپا است. وی گفت: «ما ثابت کرده‌ایم که تولیدکننده قابل اعتمادی در زمینه نفت و گاز هستیم. با درآمد حاصل از مواد خام، قصد توسعه اقتصاد کشورمان را داریم و نمی‌خواهیم از منابع خود برای اهداف دیگر استفاده کنیم».

اظهارات رییس‌جمهوری آذربایجان با استقبال محافل سیاسی اتحادیه اروپا روبه‌رو شد. کشورهای عضو اتحادیه، در حال‌حاضر، برای تامین سوخت خود، به شدت به روسیه وابسته‌اند و همواره نگران آن هستند که مسکو برای تحقق اهداف سیاسی خود روزی از این اهرم فشار استفاده کند.

بنا به گفته علی‌اف، آذربایجان از طرح پر سروصدای خط لوله گاز نابوکوف پشتیبانی می‌کند. این خط لوله ۳ هزار و ۳۰۰ کیلومتری، در صورت احداث، گاز آسیای مرکزی را از طریق ترکیه، به اتریش منتقل می‌کند. به این ترتیب، وابستگی اروپا به گاز روسیه کاهش خواهد یافت. آسیای مرکزی دارای دومین ذخیره گاز جهان است.

خط لوله نابوکوف، در عین حال با مخالفت روسیه و آمریکا روبه‌رو است. روس‌ها نگران از دست دادن نفوذ خود در اروپا هستند و آمریکایی‌ها مایل نیستند که گاز ایران از این طریق به اروپا صادر شود. شرکت‌های انرژی رومانی، بلغارستان، مجارستان و اتریش، وظیفه اجرای این طرح را به عهده گرفته‌اند.

آذربایجان متحد در منطقه نزدیک آمریکا است، اما همواره می‌کوشد مناسبات خود را با اتحادیه اروپا نیز گسترش دهد. علی‌اف، در مصاحبه خود، حتی آمادگی کشورش را برای پیوستن به اتحادیه اروپا اعلام کرد.

همزمان با ابراز تمایل آذربایجان به سرمایه‌گذاری در اروپا، اداره مرکزی آمار آلمان اعلام کرد که این کشور در هشت ماه نخست سال‌جاری ۶۳۷‌میلیارد و ۵۰۰میلیون یورو کالا صادر کرده است. این حدود یازده‌درصد بیش از هشت ماه مشابه سال گذشته بود.

افزایش صادرات، سبب تحرک اقتصاد آلمان و بهبود وضعیت اشتغال در این کشور شده است.