نوبل ادبی برای انگلیسی متولد کرمانشاه

نگاه سوم - دوریس لسینگ نویسنده انگلیسی که به دلیل شغل پدرش در کرمانشاه متولد شد، برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۰۷ شد. آکادمی نوبل در سوئد که لیسنگ را انگلیسی و متولد ۱۹۱۹ در کرمانشاه معرفی کرده است، روز پنجشنبه اعلام کرد، لسینگ حماسه‌سرای تجربه زنانه است که با شور و اشتیاق، شک‌ورزی و دوراندیشی تمدن از هم‌گسیخته را مورد بررسی قرار داده است. این نویسنده تا حدود شش سالگی در ایران بود. سپس چندین سال در کشورهای آفریقایی ساکن شد و از سال ۱۹۴۹ به اروپا رفت و هم‌اکنون در لندن زندگی می‌کند. مادر لسینگ یک پرستار و پدرش نیز در جنگ جهانی اول معلول شده بود، کارمند بانک سلطنتی ایران بود. او در دوران کودکی به همراه خانواده‌اش به این امید که بتوانند در مستعمره بریتانیا در جنوب زیمبابوه از طریق زراعت بلال به ثروت برسند در سال ۱۹۲۵ ایران را ترک کردند.

لسینگ در مدرسه دخترانه رومن کاتولیک به تحصیل مشغول شد، هرچند خانواده‌اش کاتولیک نبودند. اما در سن ۱۵سالگی مدرسه‌ را ترک کرد. لسینگ دوران کودکی‌اش را همراه با خاطرات تلخ و شیرین توصیف کرده است.

اولین رمان لسینگ به‌نام «چمن آواز می‌خواند» در سال ۱۹۴۹ در لندن منتشر شد. پس از آن به اروپا رفت و در آن‌جا ماندگار شد. در سال ۲۰۰۱ جایزه «آستریاس» اسپانیا را به‌دست آورد. همچنین موفق شد جایزه یادمان «جیمز تیت بلک» را برای رمان «زیر پوست من» به‌دست آورد. علاوه بر آن، دوریس لسینگ جایزه ادبی «دیوید کوهن» انگلیس را نیز در کارنامه افتخارات خود دارد.

آثار داستانی او را عمدتا به سه دوره تقسیم می‌کنند، نخست «جنبه کمونیستی» که از سال ۱۹۴۴ تا ۱۹۵۶ را شامل می‌شوند، که او آزادانه درباره موضوعات اجتماعی می‌نوشت. دوم «جنبه روانشناسی» است که از سال ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۹ بود و سوم «جنبه صوفیانه» بود، که در آثار داستانی علمی او به چشم می‌خورد.

از آثار دوریس لسینگ، به «چمن آواز می‌خواند»، «پنج»، مجموعه «کودکان خشونت»، «یک زندگی موفق»،‌ «موجی از یک توفان»، «شهری با چهار دروازه»،‌ کتاب شرح‌ حال «بازگشت به خانه»، «عادت به دوست داشتن»،‌ «در جست‌وجوی انگلیس»، «دفترچه طلایی»، «یک مرد و دو زن»، «زندان‌هایی که برای زندگی انتخاب می‌کنیم»، «دوباره عشق» و «مارا و دان» می‌توان اشاره کرد.

لسینگ:

موفقیت باشکوهی است

دوریس لسینگ هنگام معرفی نام برنده نوبل ادبیات ‌٢٠٠٧ از سوی آکادمی سوئد، برای خرید به مغازه نزدیک خانه‌اش رفته بود، که پس از بازگشت با جمعی از خبرنگاران و تصویربرداران مواجه شد، که برای تهیه خبر به مقابل در خانه‌اش رفته بودند.

دوریس لسینگ، نشست خبری که مقابل در منزلش در لندن با خبرنگاران داشت، ‌گفت: من تمامی جوایز ادبی اروپا را برده‌ام و از کسب آنها خوشحالم. این موفقیت باشکوهی است. نمی‌توانم بگویم از کسب نوبل ادبیات غرق در شگفتی شدم، من ‌٨٨ سال سن دارم. از آنجایی‌که آنها (آکادمی نوبل) نمی‌توانند نوبل را به کسی که مرده است بدهند. خوشحالم که پیش از آن که دچار آلزایمر شوم این جایزه را دریافت کردم.

لسینگ که خود را در محاصره خبرنگاران رسانه‌های مختلف می‌دید، پروسه اعطای این جایزه معتبر را نامناسب دانست و گفت:‌ این جایزه معنای هنری ندارد.

او ابراز امیدواری کرد که کسب نوبل ادبیات بتواند خوانندگان بیشتری را برای آخرین کتابش، آلفرد و امیلی که والدین او را به تصویر کشیده‌اند، جذب کند.

ترجمه نخستین رمان لسینگ به فارسی

رمان «چال مورچه» اثر دوریس لسینگ به زودی با ترجمه ضیاالدین ترابی توسط انتشارات سوره مهر منتشر می‌شود.

ترابی این رمان کوتاه را بالغ بر ۱۲۰ صفحه معرفی کرد که حدود ۲۰ سال پیش آن را ترجمه و در این مدت با حوصله آن را ویرایش کرده است.

کتاب حدود ۱۰ سال پیش برای حروفچینی به این انتشارات سپرده شده و حروفچینی هم شده است ولی هنوز چاپ نشده است.

ترابی درباره دلیل خود برای ترجمه آثار لسینگ گفت: نوع تجربه و زندگی این نویسنده را دوست دارم. بیشتر کارهای او در اعتراض به تبعیض نژادی است که ۳۰ سال از زندگی در آفریقای جنوبی تجربه‌های تلخی را برایش همراه داشته است.