کشور میانجی در مذاکرات هسته‌ای نداریم

آمریکا در عمل تغییراتش را نشان دهد

دنیای اقتصاد- مرجان توحیدی: ژانویه آغاز شده است و شمار روزهای سپری شده آن به ۹ رسیده، ماهی که قرار است ایران هم با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و هم با گروه ۱+۵ درباره برنامه هسته‌ای پای میز مذاکرات بنشیند. مذاکراتی که برای هرکدامشان هم گمانه‌های زیادی مطرح است؛ از پیشنهاد توقف غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصد در جریان مذاکرات سیاسی با شش قدرت جهانی تا طرح درخواست بازدید از پارچین در جریان مذاکرات فنی با آژانس. رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت امور خارجه در کنفرانس هفتگی خود با خبرنگاران پاسخ هر گمانه‌ای را تنها به نحوه توافقات طرفین در جریان مذاکرات منوط کرد. این نتیجه نشست هفتگی سخنگوی وزارت امور خارجه است که معتقد است: طرح هر پیشنهادی از تعلیق غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی گرفته تا بازدید از سایت پارچین و... موضوعاتی است که باید در جریان مذاکرات سیاسی و فنی طرفین درباره آن به توافق برسند.

رامین مهمانپرست یک موضوع دیگر را نیز قاطعانه رد می‌کند و آن هم طرح یک میانجی جدید هسته‌ای برای پرونده اتمی ایران است.

موضوع میانجی از سفرهای تقریبا پیاپی مقامات ایرانی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تا دبیر شورای عالی امنیت ملی به هند و رایزنی در این کشور کلید خورده است. به باور تحلیلگران سیاسی این سفرها و البته تمایل مقامات آمریکا برای نقش آفرینی هند به عنوان میانجی جدید هسته‌ای این ذهنیت را تقویت کرده بود که ممکن است هند بعد از حضور مقطعی ترکیه و برزیل در جریان پرونده هسته‌ای ایران البته در سال ۲۰۱۰ کشور ثالثی است، که قرار است میانجی جدید باشد. آن هم به سبب تلاش دوطرف یعنی ایران وهند برای گسترش روابط تجاری و اقتصادی با ایران . به ویژه آن که هند به عنوان یکی از خریداران اصلی نفت ایران هم محسوب می‌شود. با این حال مهمانپرست پاسخ این پرسش «دنیای اقتصاد» را قاطعانه داده و گفت که «طرح کشوری به عنوان میانجی هسته‌ای اصلا مطرح نیست.»

او در توضیح ادامه داد: فعالیت‌هایی که ما انجام می‌دهیم بر اساس حقوق کاملی است که باید از آن بهره‌مند باشیم. بیشترین همکاری‌ها را با آژانس داشته‌ایم و خود را متعهد به معاهده ان‌.پی‌.تی می‌دانیم. مهمانپرست تاکید کرد: ما معتقدیم هیچ کشوری نباید حق داشته باشد که ملت‌ها را به استفاده از سلاح هسته‌ای تهدید کند؛ بنابراین حقوق ما کاملا روشن است و می‌خواهیم در جهت اهداف صلح‌آمیز از حقوق هسته‌ای‌مان دفاع کنیم. ما چیزی بیشتر از این نمی‌خواهیم و اجازه نمی‌دهیم کمتر از حقوق‌مان را بخواهند به ما تحمیل کنند و آمادگی داریم در مذاکرات‌مان با کشورهای ۱+۵ برای حل بحران‌های مختلفی که در منطقه خاورمیانه و سایر مناطق دنیا وجود دارد، رایزنی کنیم و مشارکت داشته باشیم.

مذاکرات با ۱+۵ شامل همه بحران‌های منطقه‌ای باشد

با درپیش بودن مذاکرات سیاسی ایران و شش قدرت جهانی اما مهمانپرست باز هم از پاسخ احتمالی ایران به پیشنهادهایی که قرار است احتمالا در جریان این مذاکرات مطرح شود و محور آن هم تعلیق غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی از سوی ایران است پاسخ قاطعی نداد و گفت که هرگونه توافق فقط هنگام نشست ایران و ۱+۵ مشخص می‌شود. هر حرفی خارج از این محدوده قابل توجه نیست. یکی راجع به تعلیق اورانیوم ۲۰ درصدی می‌گوید و یکی راجع به پارچین. اینها بحث‌های مختلفی است که دیدگاه‌های شخصی افرادی است که مسوولیت ندارند.

او البته درباره اینکه حل بحران بحرین و سوریه هم از سوی ایران در جریان مذاکرات جدید طرح خواهد شد یا خیر گفت: ما این موضوع را همچنان در دستور کار داریم. معتقدیم باید از حقوق مردم در کشورهای مختلف حمایت کرد. نباید نسبت به حقوق مردم تبعیض‌آمیز برخورد کرد. به همان شکلی که ما مدافع حقوق مردم در سوریه هستیم به همان شکل نیز معتقدیم مردم بحرین، سوریه و سایر کشورها باید از حقوق‌شان حمایت شود و مطالبات‌شان محترم شمرده شود. همان‌طور که برای سوریه پیشنهاد توقف درگیری‌ها و آغاز گفت‌وگوهای ملی را دادیم برای بحرین نیز این پیشنهاد را داریم.

وی همچنین ادامه داد: معتقدیم سیستم فعلی حاکم بر نظام و روابط بین‌الملل توانایی حل مشکلات بزرگ منطقه‌ای را ندارد و این عدم توانایی این است که چند کشور محدود و خاص می‌خواهند نسخه‌هایی را برای اداره دنیا بپیچند که فکر جدیدی ندارند که اشتباهات گذشته‌شان را جبران کنند به همین دلیل ما پیشنهاد کرده‌ایم بحثی که بین ما و ۱+۵ مطرح است باید شامل همه موضوعات و بحران‌های مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی باشد.

واکنش ایران به انتخاب هیگل

چاک هیگل گزینه رییس‌جمهور آمریکا برای ریاست پنتاگون، گزینه‌ای که به خاطر اتخاذ برخی مواضع در برابر برنامه هسته‌ای ایران اگرچه با انتقاد‌های داخلی روبه‌رو است، اما در ایران هم نتوانسته است پذیرایی قابل توجهی داشته باشد. این سناتور پیشین جمهوری خواه که از سوی اوباما برای پست وزارت دفاع ایالات متحده انتخاب شده است تاکنون مخالفت خود را با تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه ایران نشان داده و البته از جمله مخالفان حمله نظامی به ایران هم به شمار می‌رود. اگرچه واشنگتن پست نوشته است که اخیرا وی تغییراتی در مواضع خود به ویژه در خصوص استفاده از گرینه نظامی علیه ایران داده است. با این حال محافل داخلی آمریکا او را به ضد اسرائیلی بودن متهم می‌کنند و این دلیل دیگر مخالفتشان با این انتخاب اوباما است و هرچند او تاکید کرده که تا به حال یک رای علیه اسرائیل درسنا نداده است. با این اوصاف وی گزینه جایگزین لئون پانه تا است. گزینه‌ای که ایران روی خوشی به آن نشان نداد. چه مهمانپرست در نشست خود با خبرنگاران تاکید کرد که امیدواریم تغییرات عملی در سیاست خارجی آمریکا به وجود بیاید و رویکرد مقامات آمریکایی در جهت احترام به حقوق ملت‌ها باشد.

سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه ملت ایران خاطرات خوبی از دخالت‌ها و دشمنی‌های مقامات آمریکایی در مسائل داخل خود ندارد، اظهارکرد: تا الان ادعاهای زیادی مطرح شده ولی هیچ‌وقت با عملکرد مقامات آمریکایی تطبیق نداشته است. امیدواریم مقامات آمریکایی به جای جنگ افروزی به دنبال صلح باشند و به جای دخالت در امور داخلی کشورها حقوق ملت‌ها را به رسمیت بشناسند و اگر چنین رویه‌ای اتخاذ شود حتما از میزان تنفر نسبت به سیاست‌های آمریکا کاسته خواهد شد و باید در عمل ارزیابی کرد.

این در حالی است که چاک هیگل، در نخستین مصاحبه‌ای که پس از معرفی‌اش منتشر شد، گفت که از «تحریم‌های یک‌جانبه» حمایت نمی‌کند. زیرا فکر می‌کند که این تحریم‌ها موثر نیست و آمریکا را «منزوی» می‌کند.

به گزارش ایسنا، بر اساس گزارش دیلی کالر، هیگل در گفت‌و‌گو با «لینکلن ژورنال استار» تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را تحسین کرد و گفت که این تحریم‌ها «کارآیی»‌ دارد او البته مدعی حمایت ایران از تروریسم شد و گفت: بارها گفته‌ام که ایران دولت حامی تروریسم است.

روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی در مورد مواضع چاک هیگل نوشت که وی پیش‌تر با حمله به ایران مخالفت کرده است.

این روزنامه به مواضع هیگل در گذشته درباره ایران پرداخت و افزود که هیگل برخلاف اوباما مستمرا تاکید کرده است که در برخورد با برنامه هسته‌ای ایران دیپلماسی در مرحله اول قرار دارد. اگرچه اوایل سال جاری هیگل به همراه چهار تن دیگر در مقاله‌ای در واشنگتن پست حملات نظامی را گزینه‌ای قابل پذیرش خواند. هیگل همچنین در ماه مارس در مصاحبه‌ای با المانیتور از پاسخ دادن به سوالی مستقیم درباره اینکه آیا فکر

می‌کند آمریکا باید به عنوان آخرین دستاویز ایران را بمباران کند یا خیر خودداری کرد؟

به هر روی ایران و مشخصا مهمانپرست تقریبا همان موضعی را اتخاذ کرد که در برابر انتخاب جان کری به عنوان وزیر خارجه ایالات متحده گرفت و تاکید کرد که برای ایران این جایگزینی کری و هیلاری کلینتون فرقی ندارد، وی تاکید کرده است که هیگل هم باید در عمل تغییراتش را نشان دهد.

نباید مشکلات مرزهای آبی تبدیل به بحث‌های سیاسی شود

سخنگوی وزارت امور خارجه در بخش دیگر این کنفرانس درباره بازداشت ایرانیان توسط کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس و به طور ویژه بازداشت برخی قایقرانان ایرانی در سواحل عربستان سعودی گفت: کشورهایی که از طریق مرزهای آبی با هم همسایه هستند، معمولا بخاطر حضور قایق‌های ماهیگیری و احتمالا رد شدن آنها از مرزهای آبی کشورهای همسایه، مشکلاتی برایشان پیش می‌آید که باید از طریق رایزنی‌هایی که بین مرزبانی‌ها و مقامات دو کشور صورت می‌گیرد، این مسائل را حل کرد.

مهمانپرست با طبیعی خواندن این مساله بین کشورهایی که دارای مرزهای آبی هستند، گفت: باید مساله مرزهای آبی را با همکاری مرزبانی‌های دوکشور در زمینه نقاط مرزی و براساس چارچوب‌هایی که مورد توافق دو کشور است، بررسی کرد و اجازه تبدیل شدن این مسائل را به بحث‌های سیاسی نداد.